Tin tức |
| Cụ Hà Thị Cầu trong lần biểu diễn cuối cùng tại Hà Nội năm 2011. Ảnh: Hoàng Điệp/TTO |
Vậy là sao hả chú Tư?
Thì đó! Nghệ nhân Hà Thị Cầu đã ra đi, mang theo "gia tài" hát xẩm khổng lồ sang bên kia thế giới vậy mà đến nay, sau 10 năm chờ đợi, câu chuyện phong tặng danh hiệu và chế độ đãi ngộ cho nghệ nhân tiếp tục chẳng “ra ngô, ra khoai”. Các nghệ nhân phải tiếp tục chờ đợi nữa hay sao? Mà cũng phải! Nghệ nhân được cái tính “chịu thương, chịu khó” kiên nhẫn mấy ai bằng. Duy có điều, cụ Hà Thị Cầu ra đi mà chẳng biết câu chuyện phong tặng danh hiệu này nó bị “mắc mớ” ở đâu? Chuyện này chắc Anh Hai Sài Gòn nắm rõ.
Ừ, thì cũng có biết dăm bảy phần sự việc. Nguyên nhân muôn thưở vẫn là do cơ chế! Trước 2009, việc phong tặng nghệ nhân được thực hiện theo Luật Thi đua - Khen thưởng và trong luật này thì chỉ xét tặng nghệ nhân trong lĩnh vực thủ công truyền thống, đồng thời việc phong tặng được Chính phủ giao cho Bộ Công Thương làm, chứ không phải là Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch (VHTTDL).
Năm 2009, Quốc hội đã sửa Luật Di sản văn hóa, đồng thời sửa Luật Thi đua - Khen thưởng. Điều 3 của Luật Thi đua - Khen thưởng (sửa đổi năm 2009) mở rộng cho nhiều đối tượng và danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân ưu tú dành cho người có công, có tài trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể chứ không chỉ mỗi nghệ nhân thủ công truyền thống. Thế nhưng, đến thời điểm đó, Bộ Công Thương vẫn coi việc phong tặng danh hiệu cho nghệ nhân là của bộ này. Nói chung là không qui vào một mối.
Năm 2012 chính phủ giao cho 2 bộ ngồi lại với nhau để soạn thảo qui định mới cho phù hợp. Vừa qua, dự thảo Nghị định do Bộ VHTTDL soạn thảo đã được trình Chính phủ và những tưởng vào dịp kỷ niệm CMT8 và quốc khánh năm nay, nước ta sẽ ra mắt, tôn vinh hàng loạt những Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân ưu tú. Nào ngờ…!!!
Có phải vì chưa sửa luật nên Nghị định thiếu cơ sở pháp lý để ban hành. Đúng không anh Hai?
Thì đúng như vậy chứ còn gì. Làm sao xem xét phê chuẩn nghị định cho được, khi Quốc hội chưa thông qua Luật Thi đua - Khen thưởng.
Giả sử anh Hai hóa thân thành nghệ nhân dân gian thì tâm trạng của anh Hai thế nào?
Chú Tư không nhớ hồi xưa mình từng học về tư tưởng lạc quan của nhà thơ Nguyễn Công Trứ hay sao? "Tri túc, tiện túc! Đãi túc hà thời túc?" - Biết đủ thì là đủ. Đợi đủ thì đến bao giờ mới đủ? Nghệ nhân đã rất vui khi thấy nhà nước, thậm chí đến UNESCO quan tâm đánh giá cao những di sản văn hóa phi vật thể của nước mình. Đó là những di sản văn hóa ở tầm cao nhân loại. Vậy cũng đủ rồi, cũng vui lắm rồi! Biết đủ thì là đủ! Còn chuyện phong danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân hay ưu tú gì đó thì chừng nào tới sẽ hay. Hơi đâu mà lo, hơi đâu mà mong ngóng, đợi chờ.
Bởi vậy mới nói! Phải chi các lão nghệ nhân được phong danh hiệu “Những người kiên nhẫn” trước.
Thì chú Tư Cổ Cò há chẳng phải đã nể phục tính kiên nhẫn của nghệ nhân nước ta rồi đó sao? Hai Sài Gòn thiển nghĩ: ở nước ta hễ ai quan tâm tới chuyện này cũng đều khâm phục. Tài năng, nhiệt huyết và đức tính kiên nhẫn của nghệ nhân nước ta có thừa. Duy chỉ thiếu… cơ chế vinh danh khen thưởng.