Trong mỗi bữa ăn gia đình, để có một bữa ăn ngon miệng thì không thể không kể đến vai trò của nước chấm hay mắm nêm. Đặc biệt hơn là những bữa ăn có món chấm như rau, thịt luộc,... Vậy làm thế nào để có một bát mắm nêm thơm ngon, bài viết sau đây sẽ giới thiệu cho bạn về nguồn gốc xuất xứ và cách pha mắm nêm ngon tuyệt hảo.
Giới thiệu về xuất xứ của mắm nêm
Trên dải đất hình chữ S thân thương này, có rất nhiều loại mắm nêm, những mỗi loại có những bản sắc riêng gắn liền với nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của vùng đất đó. Cái nôi của mắm nêm thì phải nói đến miền Trung.
Mắm cái không thể thiếu trong bữa cơm của người miền Trung (Ảnh: Internet)
Mắm nêm là một món chấm trong bữa cơm gia đình, nó còn được gọi với cái tên là mắm cái. Mắm nêm được làm từ nhiều loại cá nhỏ khác nhau, đặc biệt ngon nhất là cá cơm. Vào tháng 7, tháng 8 âm lịch, cá cơm xuất hiện rất nhiều. Sau khi được đánh bắt ngoài khơi xa, tươi xanh óng ánh, sẽ được đưa vào đất liền, được người dân mua về bỏ vào một cái chậu hoặc thau to, sau đó nhặt bỏ cá ươn rồi rửa thật sạch. Tiếp đến là ngâm trong nước muối tầm khoảng 30 đến 40 phút sau đó vớt ra phơi một nắng tầm 15 đến 20 phút cho ráo nước. Rồi cho cá lại vào chậu với tỉ lệ cứ "ba cá - một muối" mà trộn đều, nhớ là phải muối biển hạt thì mới ngon.
Tỉ lệ muối, cá rất quan trọng, nếu nhiều muối quá thì mắm sẽ rất mặn; ngược lại, nhạt quá thì mắm hỏng và sẽ không ăn được. Sau khi đã trộn đều thì cho cá vào những lu, khạp, hũ sành đậy nắp kín lại. Cá được ủ tầm hai mươi đến ba mươi ngày cho lên mùi là có thể đem ra để ăn và dành để ăn quanh năm. Mắm nêm khi chín mà đạt yêu cầu là cá không bị ngấu nhỏ hay bị nát, màu thì hồng nhạt, mùi hương tỏa ra ngào ngạt, quyến rũ. Mắm cá cơm chính hiệu miền Trung là khi mở hũ mắm ra, dù đứng ở khoảng cách xa thì bạn vẫn ngửi được mùi mắm thơm thoang thoảng. Chỉ vậy thôi thì đã kích thích vị giác của bạn rồi.
Ăn món gì với mắm nêm
Mắm nêm là một món ăn dân dã xuất hiện trong nhiều bữa ăn của mọi gia đình. Đặc biệt là vào trời mùa mưa, nếu ăn cơm với mắm thì ngon hết sảy. Chỉ cần một mâm cơm trắng, một đĩa cà tươi, một dĩa thịt luộc và không thể thiếu chén mắm nêm dầm ớt, tỏi, đường, gừng dã nhuyễn, vắt một ít chanh để điều chỉnh độ mặn ngọt của mắm là đã có một bữa ăn ngon nhất trên đời. Đó là cách pha mắm nêm thường thấy nhất ở mọi nhà.
Chế biến mắm nêm ngon góp phần cho bữa ăn ngon (Ảnh: Internet)
Nếu hỏi mắm nêm ăn với món gì thì xin nói rằng rất nhiều và nhiều món! Đặc biệt là món mắm nêm chấm với dĩa rau củ luộc hay bánh tráng cuốn thịt heo, gỏi cuốn. Bên cạnh đó thì mắm nêm khi ăn với cà pháo tươi, thịt luộc, đậu hũ cũng rất là ngon.
Ngoài ra, với các món bánh cũng có thể chấm với mắm nêm. Chẳng hạn như bánh đúc, bánh hỏi, bánh căn.
2 cách pha mắm nêm ngon tuyệt hảo
-
Cách pha mắm nêm thông thường với dứa.
Chuẩn bị nguyên liệu:
- 1/4 quả dứa
- Gia vị: tỏi, ớt, đường, chanh và mắm nêm.
Cách làm:
- Bóc tỏi bỏ chung với ớt đã được rửa sạch băm thật nhuyễn.
- Dứa thì cắt thành miếng nhỏ rồi bỏ vào cối giã nát hoặc bỏ vào máy xay sinh tố xay nhuyễn.
- Cắt chanh làm đôi, bỏ hạt để mắm nêm không bị đắng và vắt lấy nước cốt.
- Tiếp theo, trộn đều tỏi, ớt đã băm nhỏ với đường, nước cốt chanh theo tỉ lệ 2 thìa cà phê tỏi, ớt với 2 thìa cà phê đường, 1 thìa cà phê nước cốt chanh.
- Tiếp đến là bạn chế biến mắm nêm với gia vị vừa trộn theo tỉ lệ là 1:1. Bạn có thể tăng giảm lượng đường theo khẩu vị và theo độ chín của quả dứa bạn mua. Dứa chín thì có vị ngọt hơn nên có thể giảm lượng đường sao cho phù hợp và ngược lại.
Chén mắm nêm đậm đà hương vị (Ảnh: Internet)
-
Cách pha mắm nêm với dứa, sả đậm đà hương vị.
Chuẩn bị nguyên liệu: dứa, tỏi, ớt, chanh, sả, đường, giấm, mắm nêm.
Cách làm:
- Cũng như cách trên, dứa cắt thành miếng nhỏ rồi cho vào cối giã thật nhuyễn hoặc xay nhuyễn bằng máy xay sinh tố.
- Tỏi và ớt bạn bỏ vỏ rửa sạch rồi băm nhuyễn.
- Sả bạn rửa sạch, bỏ phần lõi trắng rồi đem đi xay thật nhuyễn.
- Bước tiếp theo, bạn lọc mắm nêm qua lưới cho mịn, rồi cho đường vào.
- Đun hỗn hợp với lửa nhỏ để đường tan đều.
- Cho thêm một muỗng giấm, nước cốt chanh và một muỗng sả vào khuấy đều lên, nhớ là vẫn giữ lửa nhỏ. Bước này sẽ khiến cho mắm nêm dậy mùi lên.
- Sau đó bạn cho 2 muỗng tỏi, ớt, dứa đã được băm, xay nhuyễn vào và khuấy đều lên, rồi tắt lửa.
- Cuối cùng, là bạn đã có một chén mắm nêm thơm ngon hết sảy.
Mắm nêm đậm vị hơn với dứa và sả (Ảnh: Internet)
Vị ngon đặc trưng của các món ăn phụ thuộc khá nhều vào độ ngon của món nước chấm mà bạn pha chế. Vì vậy, dù cách pha chế mắm nêm có dễ dàng đến đâu thì đòi hỏi bạn phải thật chỉn chu và tinh tế trong khâu chuẩn bị nguyên liệu và cách thực hiện.