Hình ảnh cánh mày râu được khắc họa trong văn học dân gian như thế nào? Cùng VOH khám phá qua 100 câu thành ngữ, ca dao, tục ngữ về đàn ông để thấy được vai trò, phẩm chất cũng như những thói xấu… mà người xưa đã quan sát và đúc kết.
Ca dao, thành ngữ, tục ngữ về đàn ông - đàn bà
Giữa nam giới và nữ giới luôn có những sự khác biệt thú vị. Người xưa đã sớm nhìn ra điều này và phản ánh quan niệm, cách nghĩ của bản thân thông qua những câu thành ngữ, ca dao, tục ngữ về đàn ông - đàn bà.
Thành ngữ, tục ngữ
- Gái khéo vá vai, trai tài phủ nóc
- Nam ngoại nữ nội
- Đàn ông cười hoa, đàn bà cười nụ
- Đàn ông là nhà, đàn bà là cử
- Đàn ông như giỏ, đàn bà như hom
- Con gái có chồng, đàn ông có vợ
- Tài tử giai nhân
- Gái tham tài, trai tham sắc
- Trai thời loạn, gái thời bình
- Nữ thập tam, nam thập lục
- Nam thực như hổ, nữ thực như miêu
- Trâu tìm cọc, cọc chẳng tìm trâu
- Đàn ông vượt bể có chúng có bạn,
Đàn bà vượt cạn chỉ có một mình. - Đàn ông bán nhà
Đàn bà bán lợn. - Đàn bà Thượng Nông,
đàn ông Cổ Chử. - Đàn ông đốn nhà,
Đàn bà đốn áo.
Ca dao
- Đàn ông nông nổi giếng khơi
Đàn bà sâu sắc như cơi đựng trầu. - Đàn ông rộng miệng thì sang
Đàn bà rộng miệng tan hoang cửa nhà. - Đàn ông chớ kể Phan Trần
Đàn bà chớ kể Thúy Vân Thúy Kiều. - Đàn ông quan tắt thì chầy
Đàn bà quan tắt nửa ngày nên quan. - Khôn ngoan cũng thể đàn bà
Dẫu rằng vụng dại cũng là đàn ông. - Đàn ông không râu vô nghì
Đàn bà không vú lấy gì nuôi con. - Đàn ông ít tóc an nhàn
Đàn bà ít tóc dở dang duyên tình. - Đàn ông đóng khố đuôi lươn
Đàn bà mặc yếm hở lườn mới xinh. - Đàn ông rộng miệng thì tài
Đàn bà rộng miệng điếc tai láng giềng. - Đàn bà không biết nuôi heo là đàn bà nhác
Đàn ông không biết buộc lạt là đàn ông hư. - Đàn bà như chỉ tìm kim
Trăm năm rồi cũng đi tìm đàn ông. - Đàn ông tốt tóc là tiên
Đàn bà tốt tóc nằm liền với ma. - Bờ sông lại lở xuống sông
Đàn bà mà lấy đàn ông, thiệt gì. - Bồ cu mà đỗ nóc nhà
Mấy người đàn bà đi nói đàn ông. - Đàn ông tính khí loang toàng
Đàn bà con gái giữ giàng nết na
Phòng khi nó bỏ tay ra
Nín đi thì dại, nói ra mang điều. - Ba đồng một mớ đàn ông
Mua bỏ vào lồng cho kiến nó tha
Ba trăm một mụ đàn bà
Mua về mà trải chiếu hoa cho ngồi. - Ðàn ông nằm với đàn ông
Như gốc như gác như chông như chà
Ðàn ông nằm với đàn bà
Như lụa như lĩnh như hoa trên cành.
Thành ngữ, ca dao, tục ngữ hài hước, châm biếm đàn ông
Chùm thành ngữ, ca dao, tục ngữ về đàn ông có nội dung châm biếm hài hước không chỉ mang lại cho chúng ta những giây phút vui vẻ mà còn mang đến những bài học về cuộc sống. Bởi nó chính là phương tiện truyền tải tri thức, kinh nghiệm đặc biệt là hiện thực, quan điểm sống, triết lý nhân sinh và cách nhìn nhận nhân tình thế thái của người xưa.
Tục ngữ, thành ngữ
- Đuổi gà cho vợ
- Trai thấy gái lạ như quạ thấy gà con
- Hoa thơm đánh cả cụm, mít ngon đánh cả sơ, mía ngọt bòn cả vỏ
- Đàn bà cạn lòng như đĩa, đàn ông bạc nghĩa như vôi
- Đàn bà lo khi sinh đẻ, đàn ông lo khi đi ẻ trời mưa.
- Năm thê bảy thiếp
- Đàn ông như gậy thằng mù
- Chó chui gầm chạn
- Đàn ông như cái nơm, bạ đâu úp đấy
- Làm trai cờ bạc thì chừa
- Xanh đầu thì bỏ, đỏ đầu thì nuôi
- Cậu ấm sứt vòi
Ca dao
- Chồng người bể Sở sông Ngô
Chồng em ngồi căn phòng nhà bếp rang ngô cháy quần. - Chồng người đi ngược về xuôi
Chồng em ngồi nhà bếp sờ đuôi con mèo. - Làm trai cho đáng sức trai
Khom sống sống lưng chống gối gánh hai hạt vừng. - Lấy chồng cho đỡ nắng mưa
Chẳng ngờ chồng lại ngủ trưa đến giờ. - Đàn ông cao ngổng cao ngồng
Làm ăn chẳng được, đứng trông đàn bà. - Thầy bói lại cãi chủ nhà
Đàn ông lại cãi đàn bà nấu ăn. - Đàn ông năm bảy lá gan
Lá thì cùng vợ, lá toan cùng người. - Đàn ông chẳng xứng chút nào,
Vợ kia vợ nọ biết bao cho vừa. - Đàn ông đều thích ăn quà
Ăn quà lại về nhà ăn cơm
Nhai cơm như thể nhai rơm
Cho nên cứ phải vừa cơm vừa quà. - Đàn ông kia hỡi đàn ông!
Nửa đêm trở dậy cắm chông đàn bà.
Đàn bà kia hỡi đàn bà!
Nửa đêm trở dậy rút ruột già đàn ông. - Ba đồng một mớ đàn ông
Chị bỏ vào lồng chị xách đi chơi
Ra đường nó đứt nó rơi
Nó bò lổm ngổm mỗi nơi một thằng. - Làm trai phải có gan lì
Nấp trong xó bếp làm gì nên thân
Trai mà chẳng hiếu với dân
Chẳng trung với nước ai cần có trai? - Em ơi! Chừ anh muốn làm đàn bà, không muốn làm đàn ông
Khỏi xâu cao thuế nặng, khỏi ba đồng sáu mao
Thôi! Chị em ơi! Đừng nói lao xao
Có chị mô đi Huế, tôi gửi rèn một con dao cho tinh thần
Tôi về, tôi hớt trất cục gân
Hớt luôn cái nớ cho ra thân đàn bà. - Nắng lên cho mối bắt gà
Một trăm đàn bà đánh giặc cho vua
Con tép nó kẹp con cua
Một bầy cá mại cõng rùa đi ăn
Chồn đèn cắn cổ chó săn
Chuột kêu chút chít, đòi ăn con mèo
Chó chạy, chồn rượt đuổi theo
Chuột gặm chân mèo, muỗi đốt cánh dơi
Cây cao bóng mát chơi vơi
Gà con tha quạ lên ngồi cành tre
Con voi ấp trứng sau hè
Gà con đi kiện, vịt què vô Nha
Nực cười rết nuốt trứng gà
Đàn ông có chửa, đàn bà có râu
Trai tơ sắm cối giã trầu
Bà già bạc đầu nằm ngửa trong nôi
Chẳng tin đốt đuốc mà coi
Thầy chùa đang ướp cá mòi nấu chay.
Ca dao, tục ngữ về đàn ông và phẩm chất, ngoại hình
Ngoại hình, phẩm chất cũng là một trong những vấn đề được người xưa coi trọng. Vì vậy, trong kho ca dao, tục ngữ về đàn ông, dân gian cũng đúc kết được nhiều câu nói hay bàn về phương diện này.
Thành ngữ, tục ngữ
- Mắt sâu râu rậm
- Đàn ông như con dao pha
- Nam vô tửu như kỳ vô phong
- Một trăm cái giỗ, đổ đầu trưởng nam
- Quân tử gian nan, hồng nhan vất vả
- Rậm râu sâu mắt, đắt tiền cũng mua
- Đàn bà mắt trắng hai chồng, đàn ông mắt lươn hai vợ
- Trai có vợ như giỏ có hom
- Cơm nhà má vợ
- Nhất có râu, nhì bầu bụng
- Phàm phu tục tử
- Quốc sắc thiên tài
- Gái thâm môi, trai lồi mắt
- Gái khôn sưởi lửa, trai khôn sưởi đèn
- Cha anh hùng, con hảo hán
- Trai tứ chiếng
Ca dao
- Cá trê cạo nhớt để kì
Đàn ông râu trụi còn gì là duyên. - Đã sinh ra kiếp đàn ông
Đèo cao núi thẳm sông cùng quản chi. - Đàn ông râu quặp vô cằm
Tham ăn với vợ, lằm bằm với con. - Trái tai đít sát vào da
Đàn ông khó mến, đàn bà khó ưa. - Anh đây thật đấng trai lành,
Chẳng thèm theo thói Sở Khanh phụ nàng. - Đàn ông gân trán nổi cao
Tánh tình nóng nảy, dạt dào ái ân. - Đàn ông mà kém bộ râu
Văn chương cũng dở, công hầu đừng mong.
Ca dao, tục ngữ về đàn ông với tình yêu và hôn nhân
Trong tình yêu cũng như trong hôn nhân, gia đình, hình ảnh người đàn ông xưa được khắc họa như thế nào? Mời bạn cùng VOH tham khảo những câu dao, tục ngữ, thành ngữ sau.
Tục ngữ, thành ngữ
- Của chồng, công vợ
- Ðạo vợ, nghĩa chồng
- Trăm quan tiền nợ không bằng vợ có con riêng
- Gái giết chồng, đàn ông ai giết vợ
- Đàn ông cắp chà, đàn bà làm tổ
- Đàn bà đi chợ là vợ đàn ông
- Chồng chắp, vợ nối
- Một người đàn ông không dựng nổi nhà, một người đàn bà không cắt nổi gianh
- Đàn ông học sảy học sàng, đến khi vợ đẻ thì làm mà ăn
- Rổ rá cạp lại
- Con gái giống cha, giầu ba mươi họ, con trai giống mẹ, khó đến tận xương
- Voi không nài như trai không vợ
- Vợ dại con thơ
- Cơm nhà áo vợ
- Gà trống nuôi con
- Cha già con cọc
- Một vợ không khố mà mang, hai vợ bỏ làng mà đi
- Gái không chồng như nhà không nóc,
Trai không vợ như cọc long chân. - Vắng đàn ông quạnh nhà
Vắng đàn bà quạnh bếp. - Lấy vợ kiêng tuổi đàn bà
Làm nhà kiêng tuổi đàn ông.
Ca dao
- Đàn ông leo núi đốn cây,
Đàn bà bán chợ nuôi bầy con thơ. - Hát bội làm tội người ta
Đàn ông bỏ vợ, đàn bà bỏ con. - Râu tôm nấu với ruột bầu
Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon. - Vợ chồng là nghĩa cả đời
Ai ơi, chớ nghĩ những lời thiệt hơn. - Làm trai lấy được vợ hiền
Như cầm đồng tiền mua được của ngon. - Chồng khôn thì nổi cơ đồ
Chồng dại luống tổn công phu nhọc nhằn. - Chồng chài, vợ lưới, con câu,
Sông Ngô, bể sở, biết đâu là nhà! - Em thương anh một chút mẹ già
Thương anh một chút anh là đàn ông
Lấy ai lo lắng việc đồng
Lấy ai lo liệu việc trong cửa nhà
Hay là anh lấy quách ta
Để ta nuôi đỡ mẹ già cho anh
Mẹ già là mẹ già anh
Em nay dâu mới cơm canh chưa tường
Ví bằng anh có lòng thương
Thời anh che chở mọi đường cho em.
Đọc 100 câu thành ngữ, ca dao, tục ngữ về đàn ông, hy vọng bạn sẽ thấy được một phần cuộc sống, vài trò… của các đấng nam nhi qua kinh nghiệm, quan niệm sống cũng như góc nhìn của người xưa. Đừng quên theo dõi VOH Thường thức để cập nhật thêm các bài viết hay.