Thời gian gần đây, Bệnh viện Thống Nhất (TPHCM) ghi nhận các ca đột tử có xu hướng tăng lên. Những người dễ có nguy cơ bị đột tử là những người bị bệnh về tim mạch, cao huyết áp, có rối loạn về chuyển hóa bị mỡ máu, bị tiểu đường, người thừa cân, người bị áp lực về tâm lý nhiều...
Theo PGS.TS.BS Đỗ Kim Quế, Phó giám đốc Bệnh viện Thống Nhất, trước đây những trường hợp chết không rõ nguyên nhân được gọi là đột tử và những trường hợp này thường không được đưa đến bệnh viện vì người nhà nghĩ không cứu được nữa.
Tuy nhiên, hiện nay khi đã hiểu được rằng phần lớn những người đột tử đều liên quan đến đột quỵ (đột quỵ não và đột qụy tim), thì người nhà bệnh nhân đã đưa bệnh nhân đến bệnh viện điều trị nhiều hơn bởi thực tế là nhiều trường hợp dù ‘’ngưng tim, ngưng thở’’ vẫn có thể được cứu sống nếu cấp cứu kịp thời.
Nói về dấu hiệu nhận biết cơn đột quỵ sắp tới, PGS.TS.BS Đỗ Kim Quế cho biết, đột quỵ tim sẽ có những dấu hiệu báo trước như đau thắt ngực, không thở được. Do vậy, thỉnh thoảng khi thấy ngực nhói đau, thở nặng, thiếu hơi thở cần đi khám bác sĩ tim mạch để xem có bệnh lý về mạch vành không, để điều trị.
Còn những cơn nhồi máu cơ tim thường xuất hiện khi gắng sức, hoặc khi nhận những tin buồn quá hay vui quá người bệnh có thể bị đau nhói ngực, thắt ngực, muốn ngất xỉu, da xanh... Khi thấy các dấu hiệu này, người bệnh cần phải tìm cách đến ngay bệnh viện, không nên uống thuốc, chữa bằng các mẹo ở nhà vì có thể mất cơ hội được cứu sống.
Đa phần các trường hợp đột quỵ não là bị nghẽn các mạch máu nuôi não. Thường người bệnh sẽ có các dấu hiệu như bị mất ý thức, không nhận thức được, mắt bị tối sầm như bị mù mắt thoáng qua, hoặc tự nhiên bị yếu, tê một bên người như đang cầm cây bút mà cây bút bị rớt xuống mà không kiểm soát được, méo miệng, không nói rõ được. Đây là những biểu hiện thiếu máu não. Người bệnh cần đến ngay bác sĩ tim mạch, bác sĩ thần kinh để xem có bị tổn thương mạch máu hay không.
Xử lý nhanh khi có dấu hiệu đột quỵ
Trường hợp gia đình có người không may bị đột quỵ, gục xuống thì người nhà cố gắng liên hệ với 115 càng sớm càng tốt để nhân viên y tế tới kịp thời.
Trong giai đoạn khẩn cấp này, người nhà cần ngửa cổ người bệnh giúp cho người bệnh thở được, không để người bệnh bị cắn vào lưỡi, xoay đầu người bệnh sang một bên để không bị sặc vào trong phổi.
Cho người bệnh ở chỗ thoáng mát trong khi xử lý ban đầu, không nên cho người bệnh uống thuốc, uống nước chanh... có thể có hại cho người bệnh. Với những người có bệnh nền như bệnh cao huyết áp, nên kiểm tra huyết áp, nếu huyết áp tăng cao quá cần cho uống thuốc để hạ huyết áp.
Những người có bệnh tiểu đường mà bị đột quỵ, khi lấy máy thử đường để thử máu thấy đường huyết hạ thấp quá thì cần cho người bệnh ăn, uống, ngậm kẹo để đường huyết tăng trở lại...
Trong trường hợp này, theo BS Kim Quế - tất cả các loại thuốc đều là con dao hai lưỡi. Nếu dùng thuốc đúng sẽ cứu sống được người bệnh, còn không sẽ làm người bệnh chết nhanh hơn. Cho nên phải hiểu bệnh của mình mới dùng thuốc đúng được, chứ không được theo những chỉ dẫn trên mạng.