Trong 5 năm trở lại đây, tỉ lệ nhà chung cư trong số lượng phát triển nhà ở mới ngày càng tăng cao, chiếm tỉ lệ gần 25% trong tổng số nhà ở phát triển mới trên địa bàn TP.
Quá trình phát triển đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người dân thành phố, nâng dần diện tích bình quân của người dân TP trong từng thời kỳ. Mặt khác, các dự án phát triển nhà ở cũng góp phần chỉnh trang đô thị. Đặc biệt là các khu đô thị mới, các tòa nhà chung cư có kiến trúc hiện đại đã tạo ra không gian đô thị mới cho TPHCM.
Xu hướng phát triển chung cư, nhà cao tầng ở thành phố, theo ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM cũng là điều tất yếu.
Ông Lê Hoàng Châu so sánh: “Singapore hiện nay có từ 80-85% người dân ở trong chung cư và chưa từng nghe nói Singapore bị cháy. Trên thế giới, những nước tiên tiến khoảng 70% người dân sống ở chung cư và phần lớn đều an toàn.
Do đó, để an toàn trong quá trình sử dụng, vấn đề nhận thức và hành vi cần có sự thay đổi trên cơ sở hoàn hiện quy phạm pháp luật để tất cả chủ thể có liên quan phải chấp hành”.
Số lượng chung cư đang mọc lên ngày càng nhiều nhưng vấn đề an toàn thì chưa được kiểm soát chặt chẽ (Ảnh: LH)
2% phí bảo trì thường bị chủ đầu tư chiếm dụng
Những năm gần đây, nhiều vấn đề bất cập liên quan đến công tác quản lý nhà chung cư. Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM Trần Trọng Tuấn nhìn nhận, từ công tác quản lý, đầu tư xây dựng, quản lý sử dụng, từ tổ chức hội nghị nhà chung cư, đến quản lý, vận hành nhà chung cư đều phát sinh mâu thuẫn, tranh chấp xảy ra giữa chủ đầu tư với ban quản trị; giữa chủ đầu tư với cư dân trong quá trình quản lý vận hành.
Cá biệt, có trường hợp ngay từ khi dự án chưa khởi công đã phát sinh tranh chấp, phần lớn xảy ra trong quản lý sử dụng nhà chung cư.
Ông Tuấn đánh giá: “Phải xem trọng và thực hiện nghiêm túc công tác bảo trì nhà chung cư, việc này đã được quy định rất rõ trong Luật Nhà ở, trong Nghị định Chính phủ và trong Thông tư của Bộ Xây dựng.
Chủ đầu tư có trách nhiệm thu 2% trong hợp đồng mua bán căn hộ và đó là kinh phí bảo trì. Có trách nhiệm bàn giao 2% kinh phí đó cho Ban quản trị nhà chung cư để thực hiện công tác bảo trì.
Nhưng trên thực tế, có một số chủ đầu tư chần chừ, chậm trễ trong việc tổ chức hội nghị nhà chung cư. Có nhiều lý do, trong đó có lý do là bàn giao kinh phí 2%”.
Hiện có một số nhà đầu tư chiếm dụng bất hợp pháp và sử dụng hết 2% phí bảo trì chung cư nên không thể bàn giao được. Sau này có quy định lập tài khoản để chuyển 2% kinh phí bảo trì đó, ai không thực hiện thì cưỡng chế.
Khi chủ đầu tư chưa bàn giao hồ sơ nhà định cư và 2% phí bảo trì thì toàn bộ nội dung bảo trì, định mức bảo trì, công tác bảo trì do chủ đầu tư thực hiện sẽ dẫn đến vấn đề không minh bạch, không công khai rõ ràng, không biết sử dụng kinh phí đó vào nội dung bảo trì nào…
Việc này lại dẫn đến trường hợp chất lượng bảo trì không đảm bảo, việc thực hiện bảo trì không thường xuyên, liên tục, dẫn đến nguy cơ, sự cố xảy ra.
Vai trò quan trọng của PCCC trong an toàn cháy nổ chung cư
Về công tác phối hợp giữa lực lượng cảnh sát PCCC và Công an TPHCM, theo Đại tá Trần Đức Tài – Phó Giám đốc Công an TPHCM, từ năm 2007 đến nay, công an TP và cảnh sát PCCC TP đã phối hợp hiệu quả.
Khi có các vụ cháy nổ xảy ra, cả lực lượng đều cùng xử lý vụ việc, bảo vệ, khám nghiệm hiện trường, điều tra nguyên nhân.
Cảnh sát PCCC diễn tập chữa cháy và cứu nạn tại một chung cư tại Q.2 (Ảnh: LH)
Thừa nhận một số thực trạng tồn tại hiện nay ở chung cư, nhà cao tầng, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong không khỏi băn khoăn khi cho rằng, TPHCM có gần 1.000 chung cư có chiều cao từ 25m đến 100m, tuy nhiên, xe thang chữa cháy hiện đại nhất trên thế giới hiện cũng chỉ mới tiếp cận đến tầng 20, tương đương chiều cao khoảng 60 mét, khi xảy ra cháy, họ còn sử dụng các phương tiện khác như trực thăng, hệ thống cảm biến…
Trong khi đó, TPHCM đang hình thành những cao ốc chung cư hiện đại. Hiện khu Tân Cảng có tòa nhà cao đứng thứ 8 trong số 10 tòa nhà cao nhất thế giới, hệ thống giao thông TP hiện nay chỉ có vài ba lối thoát, nếu xảy ra hỏa hoạn, hậu quả rất khó lường.
Do đó, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong, yêu cầu không để xảy ra tình trạng công tác PCCC TP bất cập so với xu hướng dự báo nhà chung cư ngày càng tăng. Nếu không có giải pháp kịp thời thì dứt khoát cái giá phải trả là có.
Từ những tồn tại trên, Chủ tịch yêu cầu các thủ trưởng, sở ngành, chủ tịch UBND quận, huyện tăng cường trách nhiệm bảo đảm an toàn PCCC đối với chung cư, nhà cao tầng mà TP vừa ban hành.