Đảng đồng hành cùng dân trong kỷ nguyên số - Bài 3: “1374” - Đảng tin dân – Dân tin Đảng

Một trong những điểm sáng tạo đáng ghi nhận để tăng cường hiệu quả trong công tác kiểm tra, giám sát là việc cho ra đời Quy định số 1374-QĐ/TU, ngày 01/12/2017 của Ban Thường vụ Thành ủy “về quy trình giải quyết thông tin phản ánh liên quan các tập thể, cá nhân suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.”

“1374” - Đảng tin dân – Dân tin Đảng

Báo cáo kết quả thực hiện Quy định 1374 quý I-2018 của Ban Thường vụ Thành ủy tại Hội nghị lần thứ 16 BCH Đảng bộ TP HCM.

Đối với nguồn tin qua báo chí, trong 10 ngày làm việc, kể từ khi có thông tin phản ánh, người đứng đầu cơ quan, đơn vị, cá nhân phải giải trình vụ việc về tính chất, mức độ, tác hại; xác định trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan và đề xuất phương pháp giải quyết. Sau khi nhận được báo cáo giải trình, văn phòng cấp ủy đề xuất thường trực cấp ủy hình thức, phương thức xem xét, xử lý và trong vòng 10 ngày làm việc, Ban Thường vụ cấp ủy quyết định chỉ đạo việc xem xét, xử lý. Đối với các hành vi vi phạm đã rõ, trong thời gian không quá 45 ngày làm việc, Ban Thường vụ cấp ủy chỉ đạo xem xét, kỷ luật về mặt Đảng, chính quyền và đoàn thể. Đó là những nội dung chính mà Quy định 1374-QĐ/TU của Thành ủy TPHCM đặt ra về quy trình giải quyết thông tin phản ánh liên quan các tập thể, cá nhân suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Từ bốn nguồn thông tin gồm: ý kiến của cử tri; hoạt động giám sát của cơ quan dân cử; thông tin phản ánh, khiếu nại, tố cáo (của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và người dân) và thông tin phản ánh của báo chí, trong hơn một năm qua, việc thực hiện Quy định 1374 bước đầu đạt được những kết quả tích cực. Bà Tô Thị Bích Châu, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TPHCM cho biết, quy định 1374 tác động rất lớn đến việc người đứng đầu cấp ủy quan tâm đến việc giải quyết những đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh của nhân dân nhiều hơn đồng thời nâng lên một bước đối với nhận thức trong cán bộ, đảng viên về việc giải quyết những khiếu nại, tố cáo, phản ánh của người dân. Qua thực hiện thấy rất rõ sự chuyển động của các cấp ủy. “Khi tiếp nhận thông tin thì họ tổ chức thực hiện giải quyết, trực tiếp nghe người dân phản ánh và có những hành động cụ thể như: theo dõi, đôn đốc, nhắc nhở xem tiến độ giải quyết đến đâu,” bà Tô Thị Bích Châu cho biết.

Ban Thường vụ Quận ủy Quận 12 tổ chức hội nghị chuyên đề giải pháp thực hiện tốt Quy định 1374-QĐ/TU.

Thực tiễn là 'vị thầy' kiểm nghiệm khắt khe nhất và thực tiễn cũng là người phán xét đúng đắn nhất. Do vậy việc mở rộng, đa dạng 4 kênh tiếp nhận theo Quy định 1374 là điều rất phù hợp trong môi trường hiện nay bởi khi công nghệ phát triển mạnh mẽ, người dân cũng được tạo điều kiện để biết được thông tin nhanh chóng và dễ dàng hơn, giám sát được những việc làm của cán bộ, đảng viên, công chức chặt chẽ hơn. Từ đó, tạo điều kiện cho việc xử lý những sai phạm, nhất là về nạn tham nhũng trong cán bộ, đảng viên được nhanh chóng, đúng người, đúng tội và thấu tình đạt lý.

Có thể nói, đây là một chủ trương quan trọng nhằm giúp hệ thống Mặt trận Tổ quốc các cấp của thành phố phát huy tốt hơn vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình. Nhiều vụ việc sau khi được giải quyết kịp thời, nhanh chóng đã nhận được sự đồng thuận của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Ông Nguyễn Văn Phương, Bí thư chi bộ, Trưởng Khu phố 4, phường Bình Trị Đông B, quận Bình Tân nhận xét: “Quy định 1374 rất cần thiết, kịp thời, kịp lúc để chấn chỉnh lại vấn đề phục vụ nhân dân trong cán bộ, đảng viên, công chức. Như vậy rất tốt. Đảng ủy mỗi khi họp cũng thường xuyên nhắc nhở thực hiện quy định này và bà con rất hoan nghênh”.

Một vụ việc nổi cộm trong thời gian qua nhận được sự quan tâm của người dân ở Quận 9, đó là về việc lấn chiếm đất công ở phường Long Bình. Khi tiếp nhận đơn tố cáo của người dân và phản ánh của cơ quan báo chí, Ban Nội chính Thành ủy chuyển hồ sơ vụ việc cho tổ công tác 1374 để giám sát. Kết quả UBND Quận 9 đã ban hành quyết định thi hành kỷ luật các cán bộ có liên quan bằng nhiều hình thức khác nhau.

Hay như trường hợp tại phường Bến Nghé, Quận 1, Đảng ủy phường đã tiếp nhận thông tin về tình trạng bạo hành trẻ em ở trường Mầm non 30/4 thông qua đoạn video clip mà người dân cung cấp và phản ánh từ báo chí. Ngay sau đó, Đảng ủy phường đã yêu cầu cấp ủy chi bộ trường chỉ đạo Ban Giám hiệu phối hợp Phòng Giáo dục Quận 1 xử lý kỷ luật với hình thức cảnh cáo (về mặt chính quyền) đối với một cô bảo mẫu.

Ông Phạm Tấn Kính, Phó Bí thư Đảng ủy phường Bến Nghé cho biết, từng nội dung cuộc họp và quá trình thực hiện, Ban Giám hiệu nhà trường cũng như chi bộ đều báo cáo đầy đủ cho Đảng ủy phường về kết quả giải quyết vụ việc. Qua đó, các chi bộ trường học thuộc Đảng ủy phường cũng rút kinh nghiệm và nâng cao ý thức trách nhiệm của giáo viên đối với học sinh. “Đây là một bài học kinh nghiệm lớn đối với các trường trên địa bàn phường quản lý”, ông Phạm Tấn Kính nói.

Từ khi thực hiện Quy định 1374 đến nay, Quận 1 đã xem xét, xử lý kỷ luật 05 trường hợp là đảng viên, công chức vi phạm. Bà Thái Thị Ngọc Điệp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Quận ủy cho biết những nội dung liên quan đến chức trách, nhiệm vụ trong tham mưu thực hiện cấp phép xây dựng thời gian qua là một trong những nội dung mà Quận ủy hết sức tập trung chỉ đạo giải quyết và cũng đã có những biện pháp xử lý đối với những cán bộ, công chức có liên quan. “Đối với thông tin báo chí đăng, các phường, các đơn vị chủ động giải quyết, xử lý và báo cáo lại cho Thường trực Quận ủy những nội dung mình đã giải quyết, không cần Quận ủy phải có văn bản nhắc nhở gì cả”, bà Điệp cho hay.

Đồng chí Lê Văn Thinh, Phó Bí thư Quận ủy, Chủ tịch UBND quận phát biểu tại hội nghị sơ kết QĐ 1374 tại Quận Bình Tân năm 2018.

Riêng tại huyện Bình Chánh, đến nay Huyện ủy đã giải quyết được 85/114 thông tin tiếp nhận, qua đó, đã xử lý hình thức khiển trách 23 đảng viên, cảnh cáo 10 đảng viên, khai trừ 01 đảng viên vì thiếu tinh thần trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ, công vụ và đạo đức lối sống. Ngoài ra còn xem xét, xử lý 21 công chức vì thiếu tinh thần trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ, công vụ trong tham mưu công tác quản lý nhà nước về đất đai, xây dựng.

Ông Huỳnh Cao Cường, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Bình Chánh, cho biết báo chí đăng những thông tin liên quan đến đất đai, xây dựng, Huyện ủy chỉ đạo các đảng ủy các cấp quyết liệt giải quyết vấn đề này. Qua đó, đã xử lý một số trường hợp xây dựng nhà không phép trên địa bàn xã Vĩnh Lộc A, Vĩnh Lộc B. “Riêng ở xã Phong Phú có một vụ việc về môi trường. Sau khi nhận thông tin báo đăng có một đơn vị san lấp mặt bằng đã mang rác thải đổ ở đây thay vì san lấp đất, không đảm bảo vệ sinh môi trường, cơ quan chức năng cũng đã tiến hành lập biên bản và xác định trách nhiệm, kỷ luật cán bộ sai phạm”, ông Cường cho biết thêm.

Với việc đưa ra những yêu cầu chặt chẽ trong quy trình giải quyết nội dung thông tin phản ánh và việc triển khai thực hiện quy định 1374 trong thời gian qua đã khẳng định quyết tâm của Đảng bộ TPHCM. Quy định này được xem là một công cụ hữu hiệu trong công tác kiểm tra giám sát, xây dựng Đảng. Nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM Phan Xuân Biên, đánh giá: “Bây giờ nói liền thì chưa chắc người ta tin bởi vì từ thực tiễn, người ta phải giám sát, theo dõi xem cán bộ, đảng viên, công chức…,nói và làm như thế nào. Phải nói rằng hiện nay, Đảng bộ TPHCM đang triển khai rất nhiều phương pháp để nhân dân tham gia kiến tạo thành phố, đất nước nhiều hơn, để các cơ sở phản ánh, giám sát, qua đó nắm bắt thông tin là hết sức quan trọng. Bởi vì, đây là điều tất yếu phải làm. Không có sự tham gia của người dân thì sẽ không thành công hoặc bị hạn chế.”

Công tác xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, trong đó, yếu tố con người là quyết định. Cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý phải gương mẫu đi đầu, nói đi đôi với làm thì mới có được niềm tin của nhân dân. Đó cũng là quy định 1374 của Thành ủy TPHCM đang thực hiện để góp phần phòng ngừa, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn đảng. Tuy nhiên, vì là một giải pháp mới nên việc thực hiện quy định 1374 thời gian qua, ngoài nguyên nhân do khách quan thì vẫn còn một số hạn chế do yếu tố về con người. Chẳng hạn, một số cấp ủy, tổ chức đảng còn lúng túng trong tiếp nhận, phân loại nguồn thông tin phản ánh; còn có trường hợp cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy chưa quan tâm chỉ đạo quán triệt, triển khai thực hiện tại cơ quan, đơn vị. Khi có thông tin phản ánh liên quan đơn vị thì chưa chủ động xử lý, chờ đến khi có chỉ đạo cấp trên thì mới thực hiện… Do vậy, nếu muốn phát huy và đẩy mạnh hiệu quả hơn nữa việc thực hiện quy định này trong thời gian tới thì ngoài việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, kết nối các cơ quan giải quyết khiếu nại, tố cáo để thông tin được thống nhất thì cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy cần tăng cường trách nhiệm, rà soát, chỉ đạo, xem xét, xử lý các vụ việc tồn đọng, kéo dài, chậm giải quyết hoặc giải quyết không có hiệu quả tại địa phương, đơn vị mình.

“Hiện nay mình vẫn hay đề cập đến Chính phủ điện tử, tôi nghĩ chúng ta phải theo dõi thường xuyên và kết quả phải thể hiện mỗi ngày nhằm nhắc nhở, đôn đốc thì chúng ta sẽ không bị quên việc. Bên cạnh đó, thái độ của cán bộ, công chức khi tiếp nhận thông tin cũng rất quan trọng. Nếu được hướng dẫn, tạo điều kiện, giải thích cụ thể thì sẽ làm người ta an tâm hơn khi chuyển thông tin đến mình”, bà Tô Thị Bích Châu, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh nêu ý kiến.

Phường 15 Quận 4 triển khai Quy định 1374-QĐ/TU của Ban Thường vụ Thành ủy năm 2018.

Cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý phải gương mẫu đi đầu, nói đi đôi với làm… thì mới có được niềm tin của nhân dân. Trong đó, việc nêu cao tinh thần trách nhiệm trong xem xét, xử lý kỷ luật cán bộ, đảng viên sai phạm thể hiện quyết tâm “trong sạch đội ngũ” của các cấp ủy, tổ chức đảng. Theo ông Phan Xuân Biên, những gì mình nói, người dân nghe hay nhưng nếu không đúng, không phù hợp thì cũng không hiệu quả. Cho nên khi nói phải có tính thuyết phục. Tính thuyết phục ấy không chỉ từ việc cán bộ giỏi, nắm vững lý luận và thực tiễn mà còn phải “làm gương”. Từ xưa đến nay, theo văn hóa phương Đông, ngoài “pháp trị” ra thì còn là “đức trị”, do vậy người cán bộ cũng phải làm gương. “Những ai ăn cắp, tham nhũng, suy thoái về đạo đức, lối sống mà tuyên truyền cho người dân thì không có tác dụng. Đó là điều rõ ràng, cho nên vì sao chúng ta thấy, một câu nói, một hành động, một suy nghĩ của Bác Hồ có tác dụng gấp nhiều lần so với những lời hay ý đẹp. Đó là vì Bác là người nêu gương”, ông Phan Xuân Biên phân tích.

Bên cạnh yếu tố về con người thì trong kỷ nguyên số 4.0 hiện nay, nhiều kênh, phương tiện, ứng dụng hiện đại đã và đang giúp cả hệ thống chính trị được thuận lợi hơn trong việc hoàn thành tốt vai trò của mình. Những thông tin, chính sách, đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước đến với người dân nhanh chóng và chính xác hơn. Bên cạnh đó, những đòi hỏi, yêu cầu của người dân cũng được chính quyền địa phương nắm bắt và đáp ứng đầy đủ, kịp thời. Trong thời gian tới, bằng nhiều giải pháp, phương thức thực hiện, Đảng bộ TPHCM sẽ tiếp tục khắc phục những hạn chế, yếu kém, nhất là việc thực hiện nêu gương trong Đảng để từ đó nâng cao mức độ hài lòng và củng cố niềm tin của người dân vào sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng. Chính điều này sẽ góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh như khẳng định của Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân: “Đảng lãnh đạo thì phải phản ứng kịp thời với yêu cầu nhân dân, trách nhiệm hơn với nhân dân, phát huy sáng kiến của nhân dân tốt hơn. Xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh là đo ở sự hài lòng của nhân dân, phải nhận trách nhiệm trước nhân dân, khi nào nhân dân chịu thì mới trong sạch, vững mạnh. Phải chịu sự giám sát của nhân dân, cần có sự giám sát thì mới trong sạch được.”

Bên cạnh những phương thức truyền thống đã thực hiện bao năm qua, những năm gần đây, Đảng bộ TPHCM đã đẩy mạnh các giải pháp mới hơn, hợp thời hơn để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Trong đó, có việc sử dụng hiệu quả công nghệ thông tin, mạng xã hội trong tuyên truyền, định hướng dư luận xã hội,…Đó còn là việc đa dạng các phương thức tiếp cận thông tin với Quy định 1374 để xử lý các tập thể, cá nhân suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước…

Xã hội luôn vận động và phát triển, mỗi thời kỳ, mỗi giai đoạn có những cơ hội và thách thức mới, đòi hỏi các cấp ủy Đảng phải không ngừng suy nghĩ, tìm tòi và đưa ra những giải pháp mới hơn, hiệu quả hơn. Khắc phục những hạn chế, yếu kém và phát huy những mặt tích cực đã làm được. Đó là cũng là điều mà Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh xác định và sẽ nỗ lực thực hiện trong thời gian tới.