Cuộc sống hiện đại ngày nay đã khiến con người phải thích nghi với sự bận rộn và nhanh chóng. Chính vì vậy, thời gian để đưa ra quyết định hay hành động cũng bị ảnh hưởng theo. Tuy nhiên, sự vội vã có thể sẽ không mang lại kết quả tốt đẹp. Điều này cũng chính là bài học mà người xưa gửi gắm qua câu thành ngữ "Dục tốc bất đạt".
Cùng VOH tìm hiểu ý nghĩa câu thành ngữ này để rút ra những bài học chiêm nghiệm về triết lý nhân sinh trong bài viết dưới đây.
"Dục tốc bất đạt" là gì?
"Dục tốc bất đạt" hay "Dục tốc tắc bất đạt" có nghĩa là "tham vọng vội vã không đạt được kết quả". Trong tiếng Trung, "Dục tốc bất đạt" là 欲速不达 /yù sù bù dá/. Trong đó:
- 欲 /yù/: mang nghĩa dục vọng, ham muốn.
- 速 /sù/: nghĩa là tốc độ.
- 不 /bù/: nghĩa là không.
- 达 /dá/: nghĩa là đạt được, lên đến.
Trong tiếng Anh, "Dục tốc bất đạt" là Haste makes waste. Tạm dịch là làm việc gì đó quá nhanh sẽ gây ra sai lầm, dẫn đến lãng phí thời gian, công sức.
Như vậy, câu thành ngữ muốn nhắc nhở chúng ta về sự nhẫn nại, không nên vội vàng trong việc theo đuổi mục tiêu mà không có kế hoạch cụ thể hoặc không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Câu thành ngữ này cũng nhấn mạnh sự quan trọng của tính kiên nhẫn và sự cẩn trọng trong việc đạt được mục tiêu. Nếu muốn nhanh chóng đạt thành quả mà lại nóng vội thì sẽ không đạt được thành công, dễ dàng thất bại.
Xem thêm:
Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ “Thua keo này ta bày keo khác” là gì?
Giải thích ý nghĩa tục ngữ ‘Thắng không kiêu bại không nản’ và bài học phía sau
Giải thích ý nghĩa tục ngữ "Góp gió thành bão" nói đến đức tính nào?
Nguồn gốc câu thành ngữ
Thời Xuân Thu (Trung Quốc), từng có vị quan viên tên Tử Hạ. Anh ta rất mơ hồ về công việc cũng như tương lai của mình, bèn đến gặp thầy mình là Khổng Tử với hy vọng được thầy giúp đỡ.
Gặp được Khổng Tử, Tử Hạ liền hỏi: “Thưa thầy, làm sao để trị vì tốt một địa phương ạ?”.
Khổng Tử nghe xong, nói với anh ta rằng: “Nếu con đã chọn con đường làm quan, thì con phải biết kiên nhẫn, phải biết nhìn xa trông rộng, vững bước cầu tiến, không được chỉ vì cái lợi trước mắt, nếu không cuối cùng chỉ có thể dục tốc mà bất đạt, thậm chí mọi nỗ lực con bỏ ra trước đó đều đổ sông đổ biển”.
Tử Hạ sau khi nghe xong lời dạy bảo liền bừng tỉnh. Ông quay về làm việc cần cù chăm chỉ, không còn nóng lòng muốn đạt được thành quả. Một thời gian sau quả thật đã làm nên đại sự.
Đến nay, lời dạy của Khổng Tử vẫn được lưu truyền và sử dụng rộng rãi trong dân gian và trở thành "kim chỉ nam" cho rất nhiều người trong cuộc sống.
Bài học từ câu thành ngữ “Dục tốc bất đạt”
Với nhịp sống bận rộn và nhanh chóng như hiện nay, ai nấy đều tất bật, vội vã lao vào công việc mà không còn nhiều thời gian để cân nhắc, nghĩ ngợi. Hoặc có những người luôn nóng vội, ham cái lợi nhỏ trước mắt mà làm hỏng việc đại sự. Vì vậy, hiểu đúng ý nghĩa câu “dục tốc bất đạt” sẽ giúp người ta tu tâm tu tính, tìm được niềm vui và thành công trong cuộc sống.
Suy xét thận trọng trong mọi việc
Trong cuộc sống, có rất nhiều vấn đề cần chúng ta suy nghĩ và quyết định. Trước khi thực hiện bất cứ điều gì, cần cân nhắc cẩn thận để tránh những rắc rối về sau.
Điều này cũng áp dụng được trong việc đối nhân xử thế. Trong cuộc sống, có rất nhiều mâu thuẫn khi chúng ta tiếp xúc với người khác. Những lời lẽ, suy nghĩ và hành động lúc nóng vội có thể sẽ khiến chúng ta hối hận.
Vì vậy, khi bạn gặp phải trường hợp không như ý, hãy để bản thân thật bình tĩnh, suy xét đến các khía cạnh của vấn đề kỹ càng rồi đưa ra cách giải quyết. Mỗi người đều có cái tôi cá nhân của mình vô cùng cao. Sự nóng giận, vội vàng đôi khi sẽ vô tình làm tổn thương một mối quan hệ.
Vội vàng quyết định thì dễ phạm sai lầm
Quyết định vội vàng thường dễ dẫn đến sai lầm. Khi ta hành động mà không dành thời gian đủ để suy nghĩ, đánh giá và xem xét các lựa chọn một cách cẩn thận, có thể dẫn đến kết quả không như mong đợi. Chậm rãi và cân nhắc khi đưa ra quyết định có thể giúp chúng ta tránh được các hậu quả tiêu cực. Điều này rất quan trọng trong các quyết định có ảnh hưởng đến cuộc sống và sự nghiệp của bản thân.
Sống chậm lại để bao quát cuộc sống
Cuộc sống hối hả khiến con người bị xoay tròn giữa bộn bề cuộc sống. Nếu bạn có thể bình tâm, cho mình chậm lại để hiểu mình muốn gì, mình cần làm gì thì có thể tránh việc "lạc lối". Ông bà ta có nói "Chậm mà chắc".
Vậy nên, đừng vội so sánh bản thân với người khác, hãy biết tận dụng điểm mạnh của mình để phát huy và thể hiện. Cú như vậy thì thành công sẽ đến không xa.
Xem thêm:
170 tục ngữ, thành ngữ tiếng Trung Quốc hay và ý nghĩa thâm thúy
55+ câu thành ngữ tiếng Trung Quốc về cuộc sống ý nghĩa
32 câu thành ngữ Trung Quốc về tình yêu đôi lứa hay và ý nghĩa
Thành ngữ, tục ngữ nói về tính kiên trì
Kiên trì, nhẫn nại là một trong những đức tính có thể giúp con người chạm đến thành công. Những lời răn dạy, lời khuyên của ông cha ta được đúc kết trong những câu tục ngữ, thành ngữ về tính kiên trì đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
- Ai đội đá mà sống ở đời.
- Có chí thì nên.
- Có cứng mới đứng được đầu gió.
- Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo.
- Có công mài sắt có ngày nên kim.
- Chịu khó nhẫn nại làm nên cơ đồ.
- Mưu cao chẳng bằng chí dày.
- Luyện mãi thành tài, miệt mài tất giỏi.
- Thua keo này ta bày keo khác.
Trên đây là những lý giải của VOH về câu thành ngữ "Dục tốc bất đạt" nghĩa là gì. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu thêm về câu thành ngữ này và thêm tin vào các quyết định của bản thân, từ từ chinh phục ước mơ của mình. Bên cạnh đó, hãy dành thời gian để học hỏi kinh nghiệm từ người đi trước và tìm kiếm những gì phù hợp với bản thân, bạn sẽ có cơ hội chạm đến thành công trong cuộc sống.
Đừng quên theo dõi VOH - Sống đẹp để cập nhật nhiều kiến thức bổ ích, thú vị.