Bệnh gout hay còn gọi là thống phong, hình thành do rối loạn chuyển hóa các nhân purin, có đặc điểm làm tăng acid uric trong máu. Acid uric dư thừa không được đào thải ra ngoài, lắng đọng tại các khớp xương, gây viêm, sưng đỏ, đau nhức.
Việc chẩn đoán bệnh gút cần phải dựa vào các triệu chứng lâm sàng và đặc điểm cận lâm sàng qua các xét nghiệm. Vậy xét nghiệm bệnh gout bao gồm các xét nghiệm gì?
1. Xét nghiệm bệnh gout là gì?
Xét nghiệm gout là cách để chẩn đoán chính xác bệnh gout thông qua các chỉ số xét nghiệm. Xét nghiệm gout gồm nhiều phương pháp xét nghiệm khác nhau, dựa vào các chỉ số của các xét nghiệm bác sĩ sẽ kết luận bạn có bị bệnh gout hay không.
2. Các loại xét nghiệm bệnh gout
Khi có những dấu hiệu của bệnh gout thì bạn nên đi thăm khám để được chẩn đoán và điều trị. Thông thường, để chẩn đoán bệnh gout, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng mà bạn đã gặp phải kèm theo thực hiện một số xét nghiệm sau đây:
2.1 Xét nghiệm acid uric máu (AU)
Xét nghiệm axit uric trong máu là một trong những xét nghiệm phổ biến để chẩn đoán bệnh gout (Nguồn: Internet)
Xét nghiệm này dùng để kiểm tra nồng độ acid uric (axit uric) trong máu của bệnh nhân. Xét nghiệm acid uric trong máu là yếu tố cần thiết và bắt buộc trong quá trình chẩn đoán bệnh gút.
Nồng độ axit uric trung bình trong máu ở nam giới không vượt quá 7mg/dL và nữ giới không quá 6mg/dL.
Tuy nhiên, nồng độ acid uric cao chưa thể kết luận mắc bệnh gout. Nếu chỉ số acid uric từ 7 – 9 mg/dL và có thể không phát sinh cơn đau khớp thì được xem là hội chứng tăng axit uric không triệu chứng. Ở trường hợp này, bác sĩ sẽ hướng dẫn cách làm giảm nồng độ axit uric bằng chế độ dinh dưỡng.
Nếu chỉ cố axit uric cao trên 10mg/dL, bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm vài lần để chắc chắn rằng chỉ số này phản ánh đúng mức độ axit uric trong cơ thể bạn. Một vài trường hợp thực hiện xét nghiệm máu khi cơ thể đã phát sinh cơn đau gút cấp tính. Nếu nồng độ axit uric trên 7mg/dL thì nguy cơ mắc bệnh gút cao.
2.2 Xét nghiệm axit uric niệu 24 giờ
Xét nghiệm axit uric niệu 24 giờ nhằm xác định nồng độ axit uric được bài tiết trong vòng 1 ngày. Xét nghiệm này xác định nguyên nhân khiến nồng độ axit uric tăng do cơ thể tăng sản sinh axit uric hoặc do thận giảm bài tiết.
Axit niệu trong 24 giờ của người khỏe mạnh thường nằm ở mức 600mg. Nếu chỉ số thấp hơn có nghĩa là khả năng đào thải axit uric của thận bị giới hạn. Xét nghiệm này giúp bác sĩ chẩn đoán đúng nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị gút phù hợp.
2.3 Xét nghiệm dịch khớp
Dịch khớp là chất lỏng nhầy được tìm thấy tại các khớp. Bệnh gout thường xuất hiện tinh thể muối urat tại khớp và phát sinh cơn đau. Vì vậy, việc xét nghiệm dịch khớp sẽ giúp chẩn đoán bệnh gút dễ dàng hơn.
Xét nghiệm dịch khớp cũng là xét nghiệm thường gặp trong quá trình chẩn đoán những bệnh lý xương khớp khác.
2.4 Xét nghiệm chức năng thận
Thận là cơ quan bài tiết và thanh lọc axit uric, nếu thận gặp vấn đề thì quá trình đào thải axit uric sẽ bị giới hạn.
Bác sĩ sẽ tiến hành xác định những chỉ số trong thận như ure, protein niệu, creatinin,…để xác định chức năng thận và tìm hướng điều trị phù hợp. Xét nghiệm này thường được thực hiện đối với những bệnh nhân mắc bệnh gout lâu năm.
Ngoài những xét nghiệm trên thì tùy từng trường hợp bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện thêm một số xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như:
- Chụp CT;
- Chụp X-quang khớp;
- Siêu âm;
Như vậy, để chẩn đoán bệnh gout chỉ dựa vào triệu chứng bệnh gout trên lâm sàng thôi chưa đủ mà người bệnh cần phải thực hiện thêm nhiều xét nghiệm cần thiết nhằm chẩn đoán chính xác và xác định phương pháp điều trị phù hợp.
3. Quy trình xét nghiệm bệnh gout
Thông thường, người bệnh sẽ tiến hành lấy máu và lấy mẫu nước tiểu.
3.1 Đối với mẫu bệnh phẩm máu
Quy trình thực hiện gồm các bước:
- Sát trùng vị trí lấy máu bằng cồn y tế.
- Sử dụng miếng dây garo buộc xung quanh cánh tay để giúp duy trì áp lực, đồng thời hạn chế lượng máu thông qua tĩnh mạch để vị trí tĩnh mạch lấy máu sẽ căng phồng lên do máu bị ứ lại. Từ đó giúp việc đâm kim vào tĩnh mạch lấy máu dễ dàng hơn.
- Sử dụng kim y tế nhỏ đâm vào vị trí tĩnh mạch, sau đó lấy lượng máu vừa đủ.
- Gỡ dây garo để tuần hoàn máu trở lại bình thường.
- Rút kim và dán miếng bông hoặc miếng băng cá nhân để cầm máu.
Quy trình lấy máu đơn giản, nhanh chóng (Nguồn: Internet)
3.2 Đối với mẫu bệnh phẩm nước tiểu
Bạn dùng lọ đựng nước tiểu và tiến hành lấy nước tiểu, tránh đưa tay sờ vào trong lọ. Lấy nước tiểu giữa dòng nhằm hạn chế vi khuẩn sống trong lòng niệu đạo. Mẫu nước tiểu được ly tâm, lấy phần cặn và tiến hành xét nghiệm.
3.3 Đối với dịch khớp
Bác sĩ tiến hành chọc hút dịch tại các khớp bị đau nhức để kiểm tra.
4. Ý nghĩa các chỉ số xét nghiệm bệnh gout
Đối với người bình thường, nồng độ axit uric trong máu thường là:
- Nam giới: 210 – 420 micromol/l.
- Nữ giới: 150 – 350 micromol/l.
Đối với người bình thường, nồng độ axit uric trong nước tiểu là 2.2 – 5.5 nmol/l/24h.
Trường hợp kết quả xét nghiệm axit uric cao hơn bình thường cho thấy cơ thể đang tạo ra quá nhiều axit uric hoặc thận đang đào thải không đúng cách.
5. Những lưu ý khi xét nghiệm bệnh gout
Trước khi thực hiện xét nghiệm gout bạn cần lưu ý một số điều sau đây:
- Trong vòng 4 tiếng trước khi xét nghiệm bệnh gout bạn không nên ăn bất cứ thứ gì.
- Không sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng.
- Không uống rượu, bia, các loại đồ uống chứa cồn hoặc chất kích thích như cà phê, thuốc lá…
- Hạn chế ăn uống thức ăn chứa nhiều tinh bột, chất béo, nhiều đạm,…
- Tránh các thực phẩm có nhiều đường.
- Uống đủ nước, nghỉ ngơi, tạo tinh thần thoải mái.
Lưu ý và thực hiện những điều này sẽ giúp kết quả xét nghiệm đạt chỉ số chính xác hơn.
6. Xét nghiệm bệnh gout ở đâu?
Bạn có thể thực hiện xét nghiệm bệnh gout tại các bệnh viện đa khoa của tỉnh/thành phố hoặc các bệnh viện chuyên khoa cơ xương khớp uy tín.
Dưới đây là một số gợi ý về địa chỉ xét nghiệm bệnh gout uy tín tại TPHCM:
- Bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình TPHCM
Địa chỉ: Số 929, đường Trần Hưng Đạo, P1, Q5, TPHCM
- Bệnh viện Đại Học Y Dược TPHCM
Địa chỉ: Số 215, đường Hồng Bàng, P11, Q5, TPHCM
- Bệnh viện Chợ Rẫy
Địa chỉ: Số 201B, đường Nguyễn Chí Thanh, p12, Q5
- Bệnh viện Nguyễn Tri Phương
Địa chỉ: Số 468, đường Nguyễn Trãi, P 8, Q 5, TPHCM
Bệnh gout phát hiện và điều trị sớm sẽ dễ dàng điều trị, giảm đau khớp và tránh được các biến chứng nguy hiểm như biến dạng khớp, tổn thương khớp vĩnh viễn,…
