Trong dự thảo văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TPHCM đặc biệt quan tâm và góp ý về tỷ lệ lao động qua đào tạo, tỷ lệ lao động thất nghiệp theo chỉ tiêu trong dự thảo:
Về văn kiện dự thảo Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, tôi đặc biệt quan tâm đến chỉ tiêu về văn hóa-xã hội trong đó chú ý chỉ tiêu về lực lượng lao động qua đào tạo đạt tỷ lệ trên 70% từ đây đến năm 2025, trong đó trên 20% có tay nghề, có bằng cấp và bảo đảm chất lượng cao, 20% nhân lực đáp ứng tỷ lệ kinh tế số và tỷ lệ thất nghiệp giảm chiếm 40% cho khu vực thành thị.
Thứ nhất là tôi đồng tình với tỷ lệ không qua đào tạo bởi vì tỷ lệ lao động qua đào tạo của Việt Nam hiện nay thấp, không đủ tiêu chuẩn và điều kiện để có thể hội nhập vào cộng đồng kinh tế quốc tế và có thể di chuyển thị trường lao động trong khu vực ASEAN như chúng ta đã thỏa thuận.
Thứ 2 là thiếu nguồn nhân lực có trình độ tay nghề từ trung cấp trở lên, đặc biệt là hai bậc Trung cấp và Cao đẳng. Thứ 3 là chúng ta thiếu lao động có trình độ nghề nghiệp gắn liền với kỹ năng, đạo đức nghề nghiệp, kỷ luật đồng thời các yếu tố phát triển trong thời kỳ công nghiệp 4.0, cũng như kỹ năng năng lực giao tiếp ngoại ngữ để có thể mở rộng thị trường lao động trong đầu tư nước ngoài, hội nhập quốc tế.
Tuy nhiên, tôi kiến nghị, một là có thể cụ thể hóa thêm tỷ lệ lao động qua đào tạo. Theo kinh nghiệm nghiên cứu tỷ lệ đào tạo của các nước trên thế giới thì thường người ta xác định tỷ lệ qua đào tạo là lao động phải được đào tạo từ trên ba tháng trở lên, nhưng ở chúng ta thì tỷ lệ tỷ lệ được các ngành xác định có tính khác nhau, làm cho các cơ quan chức năng trong nghiên cứu thị trường lao động và các cơ sở đào tạo rất khó để đánh giá, phân tích thị trường lao động cũng như là dự báo nhân lực.
Cụ thể theo Bộ LĐ-TB và XH thì tỷ lệ lao động qua đào tạo là những người có nghề nghiệp, kể cả không có bằng cấp, đang làm việc trong các doanh nghiệp cũng như là đang hoạt động trong các ngành kinh tế. Còn với Tổng Cục thống kê thì lao động qua đào tạo phải là những người có bằng cấp trở lên, cụ thể là có bằng cấp từ trung cấp trở lên.
Như vậy, tỷ lệ của Tổng Cục thống kê thì chúng ta có tỷ lệ thấp hơn, khoảng 25%, còn tỷ lệ lao động qua đào tạo tính theo Bộ LĐ-TB và XH thì cao hơn khoảng 58%, dù hai con số này cũng rất thấp so với chỉ tiêu mà văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc XIII dự thảo. Tôi đề nghị nên có sự thống nhất và nên xác định tỷ lệ lao động qua đào tạo từ ba tháng trở lên.
Thứ 2, đối với chỉ tiêu đào tạo 20-25% nhân lực có bằng cấp thì phải chú ý xác định ngành nghề nào trọng điểm, trọng tâm của quốc gia trong thời kỳ tới, đặc biệt là nhóm ngành về công nghệ, kỹ thuật, du lịch, dịch vụ, kể cả những ngành khác trong lĩnh vực y khoa, chăm sóc sức khỏe, lĩnh vực về văn hóa, thể dục thể thao và sư phạm. Dù tôi biết là Nghị quyết của Đại hội nêu những điểm chung nhưng tôi muốn được cụ thể hóa trong giải pháp thì sau này các bộ, ngành dễ kiểm tra.
Về tỷ lệ thất nghiệp 40% lao động thành thị thì tôi quan tâm nhất là nâng cao mức sống, nâng cao thu nhập để đảm bảo làm sao có lực lượng lao động tay nghề cao, thúc đẩy năng suất lao động.
Toàn văn dự thảo các Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng được đăng trên trang web daihoi13.dangcongsan.vn và voh.com.vn.
Chúng tôi mong muốn đón nhận những ý kiến đóng góp của nhân dân, cán bộ, đảng viên TPHCM cho dự thảo các Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Mọi thông tin xin gửi về: Đài Tiếng nói nhân dân TPHCM - số 3 Nguyễn Đình Chiểu, phường Đa Kao, quận 1; địa chỉ thư điện tử: banchuongtrinhvoh@gmail.com