Giải thích ý nghĩa tục ngữ 'Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh'

Giải thích câu tục ngữ "Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" là gì?

"Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" là câu tục ngữ đã có từ xưa của cha ông ta và cho đến nay nó vẫn còn được sử dụng rất phổ biến trong cuộc sống hàng ngày. "Tông" ở đây có nghĩa là tông chi họ hàng, là thân thích, hay đơn giản và gần gũi nhất chính là cha mẹ của chúng ta. "Lông" và "cánh" ở đây được hiểu là những đặc điểm tính cách hay ngoại hình của cha mẹ. Cha mẹ thế nào thì con cái thế ấy, không giống điểm này cũng sẽ giống điểm khác.

Chính vì thế, người ta thường dùng câu "Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" khi muốn nhận xét một ai đó giống với cha mẹ của họ. Ví dụ khi bạn học giỏi và cha mẹ bạn cũng rất thành đạt, bạn sẽ thường xuyên nghe được lời nhận xét "Đúng là con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" từ mọi người xung quanh như một lời khen ngợi.

Tại sao nói "Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh"?

Những câu nói của cha ông ta ngày xưa thường được đúc rút từ sự quan sát tỉ mỉ và kinh nghiệm qua bao đời, nhưng không vì thế mà nó thiếu tính chính xác theo khoa học. "Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" cũng như vậy.

Về mặt sinh học, con cái luôn luôn sở hữu một nửa bộ gen từ cha và một nửa bộ gen từ mẹ, hay nói rộng ra chính là mang “dấu ấn” di truyền của cha mẹ, ông bà. Chính vì thế, không ít thì nhiều, con cái luôn sở hữu một vài đặc điểm nào đó giống cha hoặc mẹ, ví như đôi mắt, làn da, mái tóc,…

Bên cạnh ngoại hình bên ngoài, con cái cũng sẽ giống cha mẹ phần nào về thói quen, sở thích và tính cách. Đứa trẻ nào sinh ra cũng như một trang giấy trắng, và những người xung quanh chính là những người tô vẽ lên trang giấy ấy để hình thành nhân cách cho trẻ.

Những năm tháng đầu đời, trẻ học tập phần lớn từ việc quan sát mọi thứ xung quanh. Và cha mẹ luôn là người dành nhiều thời gian bên cạnh, gần gũi với con trẻ nhất, vì thế họ đóng vai trò rất lớn trong việc hình thành tính cách con trẻ.

Nếu sinh ra trong một gia đình có truyền thống hiếu học, trẻ sẽ sớm nhận thức được tầm quan trọng của học tập và không ngừng nỗ lực. Sinh ra trong gia đình hạnh phúc, được yêu thương đủ đầy, trẻ lớn lên cũng sẽ giàu tình thương và biết quan tâm đến người khác. Ngược lại, nếu từ nhỏ, trẻ đã phải lớn lên trong gia đình không hạnh phúc, bạo lực thì hoàn cảnh gia đình có thể tác động khiến trẻ trở nên tự ti hoặc có tính cách cực đoan.

Xem thêm:
Ý nghĩa câu tục ngữ 'Cá không ăn muối cá ươn/Con cãi cha mẹ trăm đường con hư'
Giải thích ý nghĩa câu “thương cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi”
Giải thích thành ngữ “Máu chảy ruột mềm” nghĩa là gì?

"Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" có luôn luôn đúng?

"Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" đơn giản chỉ là một câu nói hàm nghĩa nhận xét con cái giống với cha mẹ, nhưng hiện nay cũng có không ít người vịn vào đó để rồi có cái nhìn quá khắt khe với con trẻ.

Có những gia đình danh giá để duy trì cái "danh giá" của gia đình mình mà ép con cái phải phát triển theo kỳ vọng của những người đi trước, phải tuân theo những quy tắc, chuẩn mực khắt khe ngay từ tấm bé để trở thành "con nhà nòi".

Hay có những đứa trẻ bị gán cho vô số danh tiếng không hay, phải chịu bao ánh nhìn kỳ thị chỉ vì lỗi lầm của cha mẹ. Có những đứa trẻ dù vô cùng ngoan ngoãn nhưng lại bị đối xử bất công chỉ vì một tiếng không hay,… Điều này cũng tác động không nhỏ đến tâm lý và sự trưởng thành của trẻ.

Câu nói "Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" của cha ông ta dùng để khen ngợi con cháu tiếp nối được truyền thống gia đình, thừa hưởng những điều tốt đẹp. Nếu giống được bố mẹ thì đáng quý nhưng nếu chẳng giống thì cũng không sao, không nên lấy đó làm ràng buộc để mà can thiệp quá mức đến định hướng và sự phát triển của con cháu.

Bên cạnh đó, chúng ta cũng không nên vì câu nói này mà có cái nhìn hà khắc, định kiến với con trẻ. Môi trường là một phần quyết định tính cách, thế nhưng đó không phải là tất cả. Có những đứa trẻ dù lớn trên trong môi trường chưa tốt nhưng vẫn trưởng thành tốt và thành công trong xã hội.

Xem thêm:
Giải thích ý nghĩa tục ngữ ‘Bán anh em xa mua láng giềng gần’ khuyên điều gì?
Ý nghĩa câu "Khôn ngoan đối đáp người ngoài; Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau"
Giải thích ý nghĩa tục ngữ ‘Cha mẹ sinh con trời sinh tính’ là gì?

"Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" tiếng Anh

Không chỉ ở nước ta, trong văn hóa nước bạn cũng có những câu thành ngữ tiếng Anh có ý nghĩa tương tự như "Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh". Không những thế, trong tiếng Anh còn có đến 3 cách diễn đạt của câu nói này.

Thành ngữ "The apple doesn't fall far from the tree" là cấu trúc thường được sử dụng nhất. Dịch sát nghĩa có nghĩa là quả táo thì không bao giờ rụng xa gốc cây cả. Ta có thể hiểu nó tương tự như câu "Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" mà ông cha ta để lại. Nó được dùng như sau:

Ví dụ: It's not surprising that you have the same interests as your mother. The apple doesn't fall far from the tree.

(Không mấy ngạc nhiên khi bạn có cùng đam mê với mẹ của mình. Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh.)

Ngoài thành ngữ trên, khi người ta muốn diễn đạt về sự giống nhau của con cái với cha mẹ, trong tiếng Anh còn có thành ngữ "Like father, like son". Câu này dịch ra có nghĩa là cha nào con nấy.

Ví dụ: You're as good at cooking as your dad. Like father and son.

(Bạn nấu ăn giỏi như bố bạn vậy. Đúng là cha nào con nấy.)

Bên cạnh đó, khi muốn nói rằng giống ai đó về ngoại hình và tính cách, bạn có thể sử dụng cấu trúc "to take after someone". Đây không phải là một thành ngữ nhưng là một cấu trúc được sử dụng rất thường xuyên trong giao tiếp.

Ví dụ: I take after my father. We both love art and music.

(Tôi giống với cha mình. Chúng tôi đều yêu thích hội họa và âm nhạc.)

Những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ nói về tình cảm gia đình, quan hệ máu mủ

Trong gia đình, ngoài sự giống nhau về ngoại hình tính cách còn có tình cảm yêu thương, sẻ chia đùm bọc. Sau đây mà một số câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ đặc sắc nói về tình cảm gia đình mà ông cha ta để lại:

1. Con dại cái mang.
2. Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà.
3. Cha mẹ sinh con, trời sinh tính.
4. Con hơn cha là nhà có phúc.
5. Mẹ dạy thì con khéo, cha dạy thì con khôn.
6. Chồng nào vợ nấy.
7. Con người có tổ có tông
8. Như cây có cội như sông có nguồn.
9. Cha nào con nấy.
10. Chị ngã em nâng.
11. Một giọt máu đào hơn ao nước lã.

12. Con có cha như nhà có nóc.
13. Lên non mới biết non cao
14. Nuôi con mới biết công lao mẹ hiền.
15. Cá không ăn muối cá ươn
16. Con cãi cha mẹ trăm đường con hư.
17. Máu chảy ruột mềm.
18. Anh em trên kính dưới nhường
19. Là nhà có phúc mọi đường yên vui.
20. Con có mẹ như măng ấp bẹ

Bài viết trên giải thích cụ thể ý nghĩa câu tục ngữ "Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh" cũng như cung cấp thêm cho bạn nhiều câu ca dao tục ngữ hay nói về tình cảm gia đình. Hy vọng nó phần nào giúp bạn hiểu rõ hơn về câu nói mà ông cha ta để lại.