15 bài thơ về sông Hương - thơ tình lãng mạn xứ Huế

Nhắc đến xứ Huế mộng mơ, người ta không thể không nhắc đến dòng sông Hương trữ tình. Không chỉ làm nao lòng du khách mỗi khi dừng chân tại cố đô Huế, sông Hương còn khiến bao thế hệ nhà văn, nhà thơ say đắm. Cùng xuôi về xứ Huế qua những bài thơ về sông Hương trong tuyển tập dưới đây nhé.

1. Những bài thơ về sông Hương hay nhất

Sông Hương được ví như “ngọc bích của cố đô Huế”, vì lẽ đó mà nhiều thi nhân đã chắp bút viết về dòng sông thơ mộng này từ bao đời nay. Từng có nhà văn phân tích rằng, sông Hương là một dòng sông không bao giờ lặp lại, qua đó mỗi thi nhân đều tìm được cho mình những cảm hứng riêng biệt về dòng sông này. Những bài thơ về sông Hương đều khoác lên những ẩn ý khác nhau, khi buồn khi vui, khi nhẹ nhàng sâu lắng.

1. 1 Chơi thuyền trên sông Hương (1989) – Tác giả Đồng Đức Bốn

Tình yêu trong lúc ngẩn ngơ
Bỗng dưng vớ được câu thơ làm thuyền
Bấy giờ vừa lúc trăng lên
Thuyền tôi ở giữa bốn bên chuông chùa
Bấy giờ sóng cứ ru đưa
Làm thuyền tôi đắm sao chưa đắm thuyền

1. 2 Cảnh Hương Sơn - Tác giả Bà Huyện Thanh Quan

Đệ nhất nam thiên ấy cảnh này,
Thuyền nan đón khách mái chèo lay.
Hai bên quả núi lồng hương suối,
Bốn mặt hoa ngàn rủ bóng cây.
Cửa Phật lơ thơ tầng đá dãy,
Chùa tiên bát ngát khói hương bay.
“Nam vô” tiếng dậy thưa trần tục,
Non nước Bồng Lai mới thấy đây!

1.3 Chiều Hương Giang (1981) – Tác giả Nguyễn Khoa Điềm

Sau chiều nay, còn buổi chiều khác nữa,
Có thể mây cao, có thể nắng vàng,
Cơn gió thổi những buổi chiều chưa tới
Tóc bao người bay rợi cả không gian...

Nhưng chiều nay, con bò gặm cỏ,
Bên dòng sông, như chưa biết chiều tan.
Tôi với nó lặng im, bè bạn
Mắt nó nhìn dìu dịu nước Hương Giang.

Những buổi chiều, những buổi chiều quê hương,
Tôi đã sống và tôi chưa được sống,
Nhưng chiều nay, vô tình trong nắng muộn,
Mắt tôi nhìn trong suốt nước Hương Giang...

1.4 Đêm khuya tự tình với sông Hương – Tác giả Hàn Mặc Tử

Bây giờ chỉ có đôi ta
Bao nhiêu tâm sự Hằng Nga biết rồi
Thủa nước non đến hồi non nước
Sông Hương đành xuôi ngược đông tây
Soi lòng chỉ có đám mây
Đám mây phú quý những ngày lao đao
Sao mặt sông xanh xao ra dáng
Sao tình sông lai láng khôn ngăn?
Vì ai lắm nỗi chứa chan
Hay còn đợi khách quá giang một lần
Này thử hỏi, thuyền nan thả lá
Thuyền ai đây nấn ná bấy lâu?
Mặc ai khanh tướng công hầu
Không thèm chung đỉnh, lưng bầu gió trăng
Sao trời đất đãi đằng ra thế?
Sao mưa nguồn chớp bể luôn đêm?
Trong thành yến ẩm vui thêm
Tiếng ca lanh lảnh lọt rèm rèm thưa
Sông Hương hỡi, xuân vừa tơ liễu
Cả trăm hoa hàm tiếu nhởn nhơ
Vì đâu nước chảy lững lờ
Hay cho thế sự cuộc cờ chiêm bao
Ghét xa mã nao nao uốn khúc
Giận thời gian những lứa xuân xanh
Nhà ai khiêu vũ năm canh
Hơi men sực nức dưới thành đô xưa
Sao tức tối trôi bừa đi mãi
Chẳng buồn nghe cô lái thở than
“Thuyền em đậu bến Hương Giang
Chờ người quân tử lỡ làng tình duyên”
Thuyền lặng lẽ nằm yên với bóng
Nước sống xuôi dợn sóng bến thuyền
Trong thành ngủ chết con đen
Khoá xuân bỏ lỏng đến then chẳng gà
Hãy trông thử đền đài dinh thự
Dấu xưa, xưa tình tứ làm sao
Ô hay! Sóng chảy dạt dào
Chiếc thuyền vô định tạc vào bến mê
Sao trai gái đi về trong mộng
Mà sông Hương chẳng động niềm riêng
Trong thành để lạnh hương nguyền
Tiếng gà gáy nguyệt láng giềng còn say.

1.5 Tiếng hát sông Hương (1938) – Tác giả Tố Hữu

Trên dòng Hương Giang
Em buông mái chèo
Trời trong veo
Nước trong veo
Em buông mái chèo
Trên dòng Hương Giang.

Trăng lên trăng đứng trăng tàn
Đời em ôm chiếc thuyền nan xuôi dòng
Thuyền em rách nát
Mà em chưa chồng
Em đi với chiếc thuyền không
Khi mô vô bến rời dòng dâm ô!
Trời ơi em biết khi mô
Thân em hết nhục dày vò năm canh.
Tình ôi gian dối là tình
Thuyền em rách nát còn lành được không?

- Răng không, cô gái trên sông
Ngày mai cô sẽ từ trong tới ngoài
Thơm như hương nhuỵ hoa lài
Trong như nước suối ban mai giữa rừng
Ngày mai gió mới ngàn phương
Sẽ đưa cô tới một vườn đầy xuân
Ngày mai trong nắng trắng ngần
Cô thôi sống kiếp đày thân giang hồ
Ngày mai bao lớp đời dơ
Sẽ tan như đám mây mờ đêm nay
Cô ơi tháng rộng ngày dài
Mỏ lòng ra đón ngày mai huy hoàng
Trên dòng Hương Giang…

2. Những bài thơ về sông Hương và Huế

Sông Hương xứ Huế là sự giao thoa giữa quá khứ và hiện đại, dung hòa đặc trưng của văn hóa truyền thống kết hợp với văn hóa con người Huế tạo nên nét đặc biệt không nơi nào có được. Những bài thơ về sông Hương phần nào góp sức tô điểm, lưu giữ nét đẹp đặc trưng của xứ Kinh Kỳ.

2.1 Trên dòng sông Hương – Doãn Kim Oanh

Đến Huế anh sẽ làm vua
Em làm ái thiếp cho vừa một đôi
Thuyền rồng hai đứa dạo chơi
Sông Hương xanh biếc núi ngồi thông reo.
Hoàng hôn buông tím miền yêu
Vua quên cả buổi thiết triều hôm nay
Tiếng chuông Thiên Mụ đâu đây
Giật mình tỉnh mộng gió lay mạn thuyền

2.2 Núi Ngự, sông Hương – Tác giả Nam Trân

Anh đã đến Huế rồi,
Anh đã biết Huế chưa?
Ví đã biết Huế rồi
Thì đã hiểu Huế chưa?
Hiểu rồi cũng ngỡ là chưa,
Mà chưa nào biết rằng chưa hay rồi.
Ra đi lòng những bồi hồi,
Biết chăng? Chẳng biết rằng rồi hay chưa.
Huế tôi, cảnh đẹp như mơ,
Đế đô là một bài thơ muôn vần.
Tay tiên dù nắn bút thần
Cũng đành bỏ lắm những phần thanh tao.
Ngự Bình như thấp, như cao,
Nhạt màu mây móc, đượm màu cỏ hoa.
Gió đờn, thông dịp, chim ca,
Hoạ vần thoang thoảng một vài khúc tiêu.
Hương Giang: cô gái mỹ miều,
Tấm thân bay bướm láy chìu nhởn nhơ,
Trời xuân rải bóng dương tà:
Dưới hoa óng ả một vài tiểu thơ.
Đêm thu trăng tỏ nước mờ,
Chiếc thuyền bé tí bên bờ cỏ hoen;
Điệu đờn vút tận cung tiên,
Ung dung tỏa nhẹ xuống miền nhân gian
Ru hồn một giấc mang mang
Êm như mặt nước mơ màng biếng trôi.
Anh tìm cảnh lịch đến chơi
Thì anh đã hiểu Huế rồi hay chưa?

2.3 Sông hương chiều nhạt nắng - Tác giả Vũ Nguyên Đạt

Ta về thăm Huế mộng mơ
Câu thơ ai thả lững lờ trên sông
Nghe mênh mang, thổn thức lòng
Con thuyền buông lái giữa dòng Hương Giang.

2.4 Nỗi buồn sông hương – Tác giả Đặng Minh Mai

Đò trôi rời bến một chiều
Sông Hương đau thắt tim yêu bao ngày
Gió xào xạc khóc trên cây
Cầu Tràng Tiền nghẹn vơi đầy nhớ thương
Bóng ai xa tít dặm trường
Để ai nhung nhớ má hường hây hây
Lời yêu em hứa còn đây
Chiều nay lời ấy theo mây gió rồi
Chùa Thiên Mụ cũng bồi hồi
Còn đâu sớm tối chung đôi nguyện cầu
Bây chừ biết nói gì đâu
Bến Vân Lâu cũng âu sầu xót xa
Chiều nay đường phố anh qua
Bước từng bước nặng ngỡ là kim châm
Đông về mưa đổ lâm thâm
Tái tê lòng dạ lâm râm nỗi sầu
Sông Hương vò trán bứt đầu
Dòng châu lã chã bởi câu chia lìa
Đò trôi trôi mãi chẳng về
Cô đơn bến đợi lê thê nỗi buồn.

2.5 Chiều sông Hương – Tác giả Lê Hoàng

Nắng vàng khẽ lướt trên sông
Thôn quê khói tỏa bềnh bồng theo mây
Con đò đậu bến chiều nay
Vu vơ ngọn gió lắt lay sóng trào

Vẳng nghe câu hát ngọt ngào
Ru chiều êm ái, lời trao dịu dàng
Hồn quê đậm nét thu sang
Ngẩn ngơ những chiếc lá vàng bay bay

Hai bờ in bóng hàng cây
Nước xanh thêm biếc hoà mây lững lờ
Cảnh chiều, đẹp quá nên thơ
Sông Hương dịu mát, tôi chờ bước em.

2.6  Hương Giang tình lặng – Tác giả Phú Sĩ

Anh vẫn hỏi rằng
Có phải Huế yêu thương
Tắm nước sông Hương cho tóc em xanh màu theo năm tháng
Con sóng vơi đầy … bến xưa còn nhớ mãi
Nhung nhớ chữ tình đời đò dọc trôi xa

Sông chảy êm đềm
Như một bản trường ca
Dịu dàng đại ngàn đắm say bao ghềnh thác
Em buông mái chèo xuôi dòng đêm trăng mãn
Rung cảm nghẹn ngào êm ả bóng đỗ quyên

Ráng hoàng hôn chiều
Nhuộm bóng khúc sông xanh
Quyến luyến bước chân phiêu bạt kẻ lữ hành
Thuyền lững lờ trôi mong manh màn sương lạnh
Vang điệu trầm buồn mỏng mảnh khúc Nam ai.

2.7 Sông Hương – Tác giả: Vũ Dung

Một lần anh đến Huế thơ
Gặp cô gái đẹp say mơ giấc nồng
Sông Hương quyến rũ lạ lùng
Em choàng tỉnh giấc ngượng ngùng nhìn tôi
Dáng em mềm mại quá thôi
Thân cong uốn lượn say rồi mắt anh
Trong xanh ánh mắt long lanh
Trăm hương hoa cỏ ôm quanh miền bờ
Nước em lờ lững bám hờ
Thuyền trôi mái nhẹ anh chờ môi em
Hương em là lạ chưa quen
Dáng em trầm mặc say mèm tim anh
Em là bức họa màu xanh
Là thơ là nhạc ngọt lành mùa yêu
Thuyền anh chao đảo liêu xiêu
Dòng em nâng nhẹ một chiều Huế thơ
Tiếng chuông Thiên Mụ đổ giờ
Giật mình em ngỡ xa bờ thuyền anh
Sông em ôm gọn quách thành
Em là dải lụa màu xanh dịu dàng.

2.8 Hò thuyền sông Hương - Tác giả Khách Du Lãng

Sông Hương nước chảy lững lờ
Đôi bờ rủ bóng mộng mơ ảo huyền
Xuôi dòng ngắm cảnh du thuyền
Ta như lạc cõi thần tiên phiêu bồng
Điệu hò vang vọng trên sông
Trời xanh gió mát bềnh bồng mây trôi
Triền sông trải dưới chân đồi
Thuyền kia nhẹ lướt ta ngồi hát ru
Ta hát khúc hát mùa thu
Tím thương ngân vọng lời ru mặn nồng
Thướt tha áo tím bến sông
Khoe duyên gái Huế má hồng kiêu sa
Sông Hương núi Ngự đậm đà
Ngàn năm vang khúc hò ca duyên tình
Ai ơi ! Qua xứ Huế mình
Để thương để nhớ thắm tình thủy chung!

2.9 Xanh mãi Hương Giang - Tác giả Giang Hồng

Ngày tuổi nhỏ tôi vẫn thường hỏi Mạ
Sao nước dòng Hương lại xanh ngát màu mơ
Mạ ôm tôi vào lòng vuốt mái tóc lơ thơ
“Nước sông Hương xanh vì chảy qua trái tim của Huế ”
Hình như lần nào tôi cũng ngạc nhiên như thế
Trái tim Huế nơi mô mà Mạ nhắc bao lần .
Nơi cong cong 12 nhịp Trường Tiền
Hay ngoằn ngoèo tường rêu phủ quanh Thành nội.
Sông Hương lượn qua tuổi trẻ tôi như một dấu hỏi
Ước mơ xanh ở đâu tôi mải miết đi tìm ?
Bao nhiêu năm tha phương mỏi dấu chân chim
Ngày trở về đứng lặng bên dòng trôi lờ lững.
Mái tóc Mạ giờ bạc màu mây trắng
Trăng Vỹ Dạ khuyết sau những hàng ca
Nhặt chiếc lá ngô đồng vàng úa sẫm màu
Đếm ngược xuôi trên sợi chỉ tay nhọc nhằn năm tháng.
Mạ lại ôm tôi vào lòng yên lặng
Ngước mắt nhìn lên thấy đôi mắt Mạ xanh
Con hiểu rồi nước Hương Giang trong lành
Vì chảy qua tấm lòng Mạ nên xanh màu quê hương xứ sở.

2.10 Bên dòng Hương Giang - Tác giả Phạm Ngọc Sách

Lại về đây sau bao ngày xa cách
Ta nhớ nhiều, nhớ lắm Huế yêu ơi!
Dòng sông Hương êm ả, nhẹ nhàng trôi
Gió vi vút khẽ luồn qua kẽ lá.
Nước nhuộm da trời, sao mà trong xanh quá!
Ven hai bờ, sóng dào dạt đầy vơi.
Ta bâng khuâng tìm giọt nắng vàng rơi
Trên áo tím của người em gái Huế.
Ôi giọng nói, sao mà yêu đến thế!
Cứ dịu dàng, lặng lẽ đến cùng anh.
Câu hò xưa còn vọng dưới chân thành
Đêm sông Hương, trên thuyền nghe em hát.
Hôm nay gặp đây giữa trời mây bát ngát
Huế vẫn yêu kiều, ấm áp quá em ơi!
Anh rời đi mà nhớ mãi không nguôi
Dòng Hương giang và bóng người em gái Huế!

Xem thêm: 
Tuyển tập những bài thơ về hoa phượng xúc động, gợi nhớ kỉ niệm tuổi học trò
32 bài thơ về quê hương đất nước, thơ 4 chữ về quê hương
26 bài thơ lục bát về quê hương giúp bạn tìm về ký ức miền quê

3. Đôi nét về sông Hương

Sông Hương hay còn gọi là dòng Hương Giang chảy qua trung tâm thành phố Huế và nhiều huyện, thị xã thuộc tỉnh Thừa Thiên – Huế. Dòng sông Hương có hai nguồn chính, nguồn từ dãy núi Trường Sơn. Sông Hương cùng núi Ngự từ lâu đã trở thành một biểu tượng của cố đô Huế, quanh năm chảy hiền hòa quanh thành phố Huế, làm tăng thêm vẻ đẹp dịu hiền của mảnh đất xứ Kinh Kỳ.

“Ai ra xứ Huế thì ra
Ai về là về núi Ngự
Ai về là về sông Hương
Nước sông Hương còn vương chưa cạn
Chim núi Ngự tìm bạn bay về''

(Lời bài hát: Ai ra xứ Huế - nhạc sĩ Duy Khánh)

Nguồn gốc của tên gọi sông Hương xuất hiện từ xa xưa, khi dòng sông chảy qua nhiều cánh rừng thảo mộc, mang theo hương thơm của cỏ cây hoa lá. Khi vào thành phố Huế, dòng sông mang một hương thơm tự nhiên nên từ đó cái tên sông Hương ra đời.

Nằm giữa thành phố Huế, dòng sông Hương vào mỗi thời điểm trong ngày đều mang những vẻ đẹp riêng. Nếu một lần đến với xứ Huế, đừng bỏ qua cơ hội trải nghiệm những hoạt động thú vị bên bờ sống Hương như du thuyền trên sông, nghe ca Huế trên thuyền rồng hay ngắm nhìn sông Hương bên cầu Tràng Tiền.. Tất cả nét đẹp này đều làm nên một xứ Huế thật nên thơ và êm ả.

Xứ Huế nổi tiếng với sự trầm mặc, với những điều bình yên. Nhưng để làm nên nét Huế thì không thể thiếu đi khung cảnh nên thơ, trữ tình từ dòng sông Hương. Những bài thơ về sông Hương được tiếp nối từ quá khứ đến hiện tại. Và nếu sông Hương vẫn yên bình như thế thì chắc chắn rằng thơ về sông Hương sẽ còn mãi, sống mãi với thời gian. 

Sưu tầm
Nguồn ảnh: Internet