Các loại hạt nói chung và hạt óc chó nói riêng đều được yêu thích bởi sự thơm ngon và thành phần dinh dưỡng đa dạng, dồi dào. Hơn thế, ăn hạt óc chó cũng giúp mang đến những lợi ích sức khỏe tuyệt vời.
1. Quả óc chó là gì?
Quả óc chó là một loại quả của cây óc chó. Đây là một loại quả ăn hạt và có rất nhiều loài khác nhau. Chúng có nguồn gốc từ miền đông Bắc Mỹ, nhưng hiện nay được trồng ở nhiều nơi trên thế giới, điển hình như Trung Quốc, Iran và Hoa Kỳ.
Cây óc chó là loại cây sống lâu năm. Vỏ cây màu xám trắng. Lá kép, mọc so le, Hoa mọc thành chùm. Quả thuộc loại quả hạch, có hình dạng tròn, sau khi chín vỏ sẽ tự bung. Vỏ quả óc chó khi chín khá giòn và cứng, chuyển dần sang màu nâu.
Quả óc chó thường được tiêu thụ dưới dạng hạt. Bên trong quả là một hạt nhăn nheo, được ví như bộ não người thu nhỏ, được bao bọc bên trong vỏ quả. Chúng thường được dùng để chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Vỏ quả óc chó được dùng để làm thuốc hoặc trang trí món ăn.
Có rất nhiều loại quả óc chó khác nhau được phân bố khắp nơi trên thế giới. Một số loại quả óc chó được tiêu thụ phổ biến bao gồm: quả óc chó Anh (hoặc Ba Tư), quả óc chó đen và quả óc chó trắng.
2. Ăn quả óc chó có tác dụng gì đối với sức khỏe?
Hạt óc chó chứa gấp đôi chất chống oxy hóa so với các hạt khác, đồng thời chứa rất nhiều protein chất lượng cao có thể thay thế cho thịt, vitamin, axit béo omega-3, tinh dầu và khoáng chất, chất xơ,…nên rất tốt cho sức khỏe.
Dưới đây là một số tác dụng của hạt óc chó mang lại cho sức khỏe:
2.1 Cải thiện sức khỏe tim mạch
Hạt óc chó đã được coi là loại hạt dành cho sức khỏe tim mạch. Các nghiên cứu đã chỉ ra, quả óc chó có vô số lợi ích đối với trái tim và hiệu quả hơn bất cứ loại quả nào.
Trong hạt óc chó có hoạt tính chống oxy hóa cao hơn bất kỳ loại hạt thông thường nào khác, bởi thành phần vitamin E, melatonin và polyphenol đặc biệt nhiều. Điều này giúp ngăn ngừa tác hại oxy hóa của cholesterol LDL (xấu) cho cơ thể.
Ngoài ra, nhờ có nguồn omega-3 tự nhiên cao, nên hạt óc chó có tác dụng làm giảm nguy cơ mắc phải các vấn đề về tim mạch.
2.2 Giúp giảm viêm
Viêm là nguyên nhân gây nhiều bệnh lý, bao gồm bệnh tim, tiểu đường tuýp 2, bệnh alzheimer và ung thư. Quả óc chó có chứa polyphenol, vì thế ăn hạt óc chó có thể giúp chống lại chứng căng thẳng oxy hóa và chứng viêm.
Cụ thể, nhờ các vi khuẩn có lợi trong đường ruột đã chuyển đổi ellagitannin (một nhánh nhỏ của polyphenol) thành các hợp chất urolithin để bảo vệ cơ thể chống lại chứng viêm.
Ngoài ra, chất béo omega-3, magie và axit amin arginine trong quả óc chó cũng có thể giúp làm giảm tình trạng viêm trong cơ thể.
2.3 Giúp đường ruột khỏe mạnh
Một trong những tác dụng của hạt óc chó là có thể thúc đẩy một đường ruột khỏe mạnh. Ăn hạt óc chó có thể giúp làm tăng lượng vi khuẩn có lợi, từ đó giúp hỗ trợ sức khỏe của hệ vi sinh vật và đường ruột.
Hơn thế, với người đang bị táo bón thì quả óc chó là “vị cứu tinh” rất tốt. Quả óc chó có hàm lượng chất xơ cao, nên có tác dụng như thuốc nhuận tràng. Nhai vài hạt óc chó mỗi ngày sẽ giúp giảm tình trạng bị táo bón.
Xem thêm: Top 14 thực phẩm giàu chất xơ tự nhiên được chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo thêm trong thực đơn
2.4 Giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư
Các nghiên cứu cho thấy, chất axit béo omega-3, chất chống oxy hóa và phytosterols trong quả óc chó có tác dụng làm giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư, điển hình như ung thư vú và làm chậm sự tăng trưởng khối u.
Ngoài ra, các nghiên cứu cũng ghi nhận, thường xuyên tiêu thụ hạt óc chó có thể ngăn chặn và làm chậm tiến triển bệnh ung thư tuyến tiền liệt, tuyến tụy.
2.5 Kiểm soát cân nặng
Ăn quả óc chó có thể giúp kiểm soát sự thèm ăn. Mặc dù loại quả này giàu calo nhưng bạn có thể không hấp thụ được tất cả lượng calo trong hạt óc chó.
Một công dụng khác của quả óc chó là chúng đặc biệt tốt đối với bệnh nhân tiểu đường loại 2. Nó không chỉ giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường mà còn giúp tạo ra insulin, một loại chất mà bệnh nhân tiểu đường không có. Vì vậy mà quả óc chó rất tốt đối với bệnh nhân tiểu đường.
2.6 Giúp giảm huyết áp
Huyết áp là một yếu tố chính gây ra bệnh tim mạch và đột quỵ. Một số nghiên cứu cho thấy, hạt óc chó có thể giúp làm giảm huyết áp ở những người bị huyết áp cao. Vì thế, bạn có thể thêm hạt óc chó vào trong chế độ ăn lành mạnh của mình để giúp cải thiện huyết áp.
2.7 Hỗ trợ chức năng não bộ
Hỗ trợ chức năng não bộ là một trong những tác dụng của hạt óc chó. Trong hạt óc chó chứa nhiều chất béo không bão hòa đa, polyphenol và vitamin E, có thể giúp làm giảm tổn thương oxy hóa và viêm trong não.
Bên cạnh đó, ăn hạt óc chó còn giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh alzheimer, cũng như nâng cao trí nhớ, kỹ năng học tập và giảm lo lắng.
2.8 Tăng cường sức khỏe sinh sản nam giới
Ăn quả óc chó có thể giúp tăng cường sức khỏe tinh trùng và khả năng sinh sản của nam giới. Một số thành phần trong hạt óc giúp bảo vệ tinh trùng bằng cách giảm tổn thương oxy hóa bên trong màng. Đồng thời giúp tăng khả năng di chuyển của tinh trùng.
2.9 Ngăn ngừa sỏi túi mật
Các nhà khoa học đã nghiên cứu dữ liệu từ hơn 60.000 bệnh nhân có chế độ ăn kèm với quả óc chó và trải qua thời gian 10 năm khảo nghiệm đã cho thấy quả óc chó giúp ngăn ngừa sỏi túi mật rất hiệu quả.
Do đó, quả óc chó sẽ là một phương pháp hữu hiệu giúp bạn phòng tránh và chữa trị căn bệnh sỏi túi mật hiệu quả. Chỉ cần thêm vào khẩu phần ăn hàng ngày vài quả óc chó trong thời gian liên tục 3 tháng là bạn sẽ thấy sự khác biệt.
2.10 Bảo vệ xương
Càng lớn tuổi, mật độ khoáng chất trong xương giảm xuống sẽ dẫn đến hiện tượng loãng xương. Dinh dưỡng phong phú có trong quả óc chó sẽ giúp xương của bạn chắc khỏe. Những người thường xuyên ăn quả óc chó sẽ không phải đối mặt với hiện tượng giảm khoáng chất khiến xương bị yếu khi về già.
2.11 Cải thiện tình trạng mất ngủ
Các cuộc nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ăn vài quả óc chó trước khi đi ngủ sẽ ngăn ngừa chứng mất ngủ tốt hơn so với cách truyền thống là uống một cốc sữa ấm.
2.12 Ngăn ngừa lão hóa
Duy trì một thói quen ăn uống lành mạnh, bao gồm quả óc chó có thể giúp bạn duy trì chức năng thể chất, tăng khả năng vận động và ngăn ngừa lão hóa làn da khi lớn tuổi.
Xem thêm: 12 loại thực phẩm ngăn ngừa lão hóa da hiệu quả nhất
3. Bà bầu ăn hạt óc chó tốt không?
Hạt óc chó là loại hạt cực kỳ tốt cho phụ nữ mang thai. Một trong những tác dụng của quả óc chó đối với bà bầu là nó có khả năng ngăn chặn những cơn buồn nôn khi mang thai của các bà bầu và thúc đẩy phát triển não bộ của thai nhi.
Theo khoa dinh dưỡng y tế công cộng tại Mỹ, sử dụng hạt dinh dưỡng, đặc biệt là hạt óc chó khi mang thai sẽ giảm 50% nguy cơ phát triển bệnh dị ứng ở trẻ em.
Ngoài ra, hạt óc chó có chứa vitamin B như folate, riboflavin, thiamin,… đây là những dưỡng chất cần thiết cho phụ nữ mang thai và thai nhi.
Xem thêm: 11 ‘lợi ích vàng’ tốt cho thai nhi khi mẹ bầu ăn quả óc chó đúng thời điểm
4. Hạt óc chó làm món gì ngon?
Nhiều người thường có thói quen sử dụng hạt óc chó như một món ăn vặt trong các bữa ăn phụ, bạn có thể ăn hạt óc chó dưới dạng sống hoặc chín đều được. Tuy nhiên, trên thực tế hạt óc chó thể thể chế biến được rất nhiều món ăn ngon, điển hình nhất chính là món sữa hạt óc chó.
Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng hạt óc chó làm nguyên liệu chế biến các món ăn như: bánh yến mạch hạt óc chó; salad hạt óc chó, tôm và bưởi; cật heo xào mè đen và hạt óc chó....
Xem thêm: 11 cách chế biến hạt óc chó thành những món ăn thơm ngon, bổ dưỡng
5. Hướng dẫn cách tách vỏ quả óc chó
Hạt óc chó bán trên thị trường được chia thành 2 loại, đó là loại đã tách sẵn vỏ và loại chưa tách. Nếu bạn mua loại chưa tách vỏ, bạn có thể sử dụng kìm chuyên dụng, dao nhỏ, kéo, móc khóa chuyên dụng hoặc chày, búa để tách vỏ quả óc chó.
5.1 Tách vỏ quả óc chó bằng kìm chuyên dụng
Đặt quả óc chó vào họng của chiếc kìm chuyên dụng, sao cho thật khớp. Sau đó, dùng tay một lực bóp thật chặt chiếc kìm để làm vỡ vỏ quả ra. Cuối cùng bạn dùng tay mở nhẹ vỏ để lấy phần hạt bên trong.
5.2 Tách vỏ quả óc chó bằng dao
Ở phần đầu cuống quả óc chó có một khe hở. Bạn có thể dùng đầu nhọn của con dao luồn vào khe hở rồi dùng lực để tách 2 bên vỏ ra.
5.3 Tách vỏ quả óc chó bằng kéo
Đặt quả óc chó vào phần răng cưa ở phía trong tay cầm của cây kéo theo chiều thẳng đứng, rồi dùng lực bóp mạnh là có thể tách được vỏ quả óc chó.
5.4 Tách vỏ quả óc chó bằng khóa chuyên dụng
Khi mua quả óc chó chưa tách vỏ bạn sẽ được móc khóa chuyên dụng để tách hạt. Cách tách vỏ bằng dụng cụ này tương tự như dùng dao.
5.5 Đập quả óc chó bằng chày
Bạn cũng có thể dùng chày để đập quả óc chó. Chỉ cần lấy một cái chày nặng, đập nhẹ vào phần đầu to của quả óc chó là vỏ sẽ tự nứt ra.
6. Ăn nhiều hạt óc chó có tốt không?
Mặc dù công dụng của quả óc chó có nhiều lợi ích cho cơ thể nhưng quả óc chó vẫn có khả năng gây hại đến cơ thể nếu chúng ta dùng sai cách.
Những tác hại từ quả óc chó có thể kể như:
6.1 Tăng cân
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn quả óc chó quá nhiều có thể dẫn đến tăng cân vì hàm lượng năng lượng cao của nó. Nếu bạn đang tiêu thụ hạt óc chó với số lượng lớn và không kiểm soát việc tiêu thụ các thức ăn béo khác, bạn sẽ tăng cân một cách nhanh chóng.
6.2 Dị ứng
Tùy vào cơ địa, một số người khi ăn quả óc chó nhiều có thể gây ra dị ứng.
6.3 Phát ban và sưng
Ăn quá nhiều quả óc chó có thể gây phát ban và sưng. Những người nhạy cảm với các loại hạt có nhiều khả năng mắc các triệu chứng này.
6.4 Tiêu chảy
Quả óc chó chứa nhiều chất béo và dầu nên chúng có thể gây tiêu chảy nếu bạn sử dụng một lượng quá lớn trong thời gian ngắn.
6.5 Hen suyễn
Những người có cơ địa yếu và nhạy cảm có khả năng bị hen suyễn nếu ăn quá nhiều quả óc chó. Với những người mắc bệnh này thì nên kiêng sử dụng quả óc chó để tránh bệnh trầm trọng hơn.
Xem thêm: Hen suyễn và những điều cần biết
6.6 Ung thư môi
Khi ăn quả óc chó, một lượng chất hóa học có tên jugon bám lại trên môi. Nếu sử dụng quá nhiều và thường xuyên thì chất này sẽ bám lâu trên môi bạn và dẫn đến ung thư.
6.7 Động thai
Phụ nữ mang thai và đang cho con bú nếu cơ địa nhạy cảm và dễ bị dị ứng thì nên hạn chế ăn quả óc chó. Đặc biệt, quả óc chó màu đen, có thể dẫn đến động thai.
Nếu mẹ không dị ứng thì nên ăn quả óc chó với lượng thích hợp để bổ sung Omega-3 giúp phát triển trí não thai nhi và hàng loạt các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.
6.8 Sưng họng và lưỡi
Những người bị dị ứng với quả óc chó cũng có thể phải đối mặt với một số vấn đề nghiêm trọng. Sưng họng và lưỡi là một trong những tác dụng phụ khi bạn tiêu thụ một lượng lớn quả óc chó.
Nghiêm trọng hơn, một số người còn bị sưng phổi khiến việc thở trở nên khó khăn và thậm chí có thể dẫn đến tử vong.
6.9 Buồn nôn
Óc chó chứa các kháng thể kích thích các tế bào máu trắng để tạo ra histamin trong cơ thể. Các kháng histamin thúc đẩy các phản ứng dị ứng như buồn nôn, đau bụng và tiêu chảy.
Không thể phủ nhận những tác dụng của quả óc chó mang lại nhưng không phải tất cả mọi người đều phù hợp với loại thực phẩm này. Vì thế, khi sử dụng cần cẩn trọng về số lượng và tần suất tiêu thụ.
7. Thành phần dinh dưỡng có trong hạt óc chó
Hạt óc chó là một loại hạt đa dạng về thành phần dinh dưỡng. Người ta ghi nhận, trong 30g hạt óc chó có chứa hàm lượng các chất dinh dưỡng như sau:
- Calo: 185
- Nước: 4%
- Protein: 4.3g
- Carbs: 3.9g
- Đường: 0.7g
- Chất xơ: 1.9g
- Chất béo: 18.5g
Ngoài ra, một số vitamin và khoáng chất điển hình có trong hạt óc chó bao gồm: vitamin B6, axit folic, vitamin E, đồng, mangan....
Như vậy, hạt óc chó mang lại rất nhiều lợi ích sức khỏe, mỗi ngày bạn có thể ăn vài hạt để cung cấp các dưỡng chất cho cơ thể, giúp nâng cao sức khỏe cũng như phòng ngừa bệnh tật.
