Quả roi có vị chua ngọt, thanh mát có tính giải nhiệt, rất thích hợp ăn trong mùa hè. Loại quả này không chỉ giải nhiệt tốt mà còn đem lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.
1. Quả roi là quả gì?
Roi hay còn gọi là doi, gioi, roi hoa trắng, bồng bồng, bòng bòng, miền trung gọi là đào, miền Nam gọi là mận, có tên khoa học là Syzygium samarangense, thuộc chi Trâm của họ Myrtaceae. Quả roi và mận Hà Nội là hai loại quả hoàn toàn khác nhau.
1.1 Đặc điểm
Cây roi là cây thường xanh nhiệt đới, có thể cao đến 12m. Lá dài 10–25 cm và rộng 5–10 cm. Hoa màu trắng, đường kính 2,5 cm, có bốn cánh và nhiều nhị. Quả mọng, hình chuông, có màu từ trắng đến đỏ đậm. Thịt quả hơi xốp, mọng nước, có loại có hạt, có loại không hạt. Tùy theo từng loại mà quả roi có thể có vị ngọt, chua, phảng phất vị chát.
Hoa và quả roi không chỉ mọc từ nách lá mà có thể mọc ở gần như bất kì điểm nào rên thân cây và nhánh cây, mọc thành chùm, mỗi cây có thể đạt đến 700 quả một mùa.
1.2 Phân bố
Quả roi có nguồn gốc từ Java (Indonesia), Ấn Độ, Malaysia, các nước Nam – Trung Mỹ và cả Đông Nam Á.
Tại Việt Nam, roi là loại cây trồng ăn trái gắn bó với người dân khắp mọi miền quê. Quả roi ở miền Bắc thường chỉ thu hoạch vào mùa hè, nhưng ở miền Nam loại quả này lại cho trái quanh năm.
2. Tác dụng của quả roi đối với sức khỏe
Vì chứa nhiều thành phần dinh dưỡng nên ăn quả roi thường xuyên sẽ rất tốt cho sức khỏe. Dưới đây là một số lợi ích khi bạn ăn quả roi:
2.1 Thanh nhiệt cơ thể
Quả roi là loại trái cây chứa nhiều nước, nên có khả năng ngăn ngừa tình trạng đột quỵ do nhiệt, mất nước. Vào mùa hè, ăn roi hoặc uống nước ép quả roi sẽ giúp cơ thể bù nhiệt giải độc rất tốt, nhất là phù hợp với người đang bị sốt, hoặc mất nhiều nước do vận động quá sức.
2.2 Điều trị tiểu đường
Một trong những tác dụng của quả roi là có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Trong quả roi có chứa chất Alkaloid, có tác dụng ngăn chặn quá trình chuyển hóa tinh bột thành đường bên trong cơ thể. Do đó, những người bị bệnh tiểu đường có thể thêm quả roi vào chế độ ăn uống của mình.
Ngoài phần thịt, hạt roi còn được dùng làm thuốc chữa bệnh tiểu đường bằng cách tán hạt thành bột khô rồi trộn vào thực phẩm và thức uống sử dụng hằng ngày.
2.3 Tốt cho tim mạch
Các nghiên cứu cho thấy, một số chất trong quả roi có thể giúp ngăn chặn sự “leo thang” cholesterol xấu trong cơ thể. Từ đó giúp ngăn ngừa sự phát triển của các căn bệnh liên quan đến tim mạch như chứng xơ vữa động mạch, động mạch vành, nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Xem thêm: Đột quỵ - dấu hiệu nhận biết sớm nhất để ‘bảo toàn’ tính mạng và tránh tàn phế
2.4 Tăng cường thị lực
Trong quả roi chứa rất nhiều Vitamin A cũng như các chất mangan, kali, nhất là riboflavin nên tốt cho đôi mắt.
Do vậy, muốn có một đôi mắt luôn sáng khỏe, giảm tỷ lệ các triệu chứng khô mắt, mờ mắt, quáng gà, thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể… bạn đừng quên ăn quả roi thường xuyên.
2.5 Hỗ trợ giảm cân hiệu quả
Một trong những tác dụng của quả roi là có thể giúp giảm cân, vì thế nếu bạn muốn giảm cân, bạn có thể bổ sung loại trái cây vào thực đơn hàng ngày, bởi đây là loại trái cây chứa rất ít đường hay chất béo. Hơn hết, hàm lượng chất xơ trong quả roi ở mức cao nên đảm bảo hiện thực hóa mong muốn về một sắc vóc chuẩn.
2.6 Trị tiêu chảy và đầy hơi
Nhờ chứa 93% hàm lượng nước và chất xơ mà quả roi có thể trị được những vấn đề tiêu hóa thường gặp như đầy hơi, tiêu chảy. Bên cạnh đó, chất pectin có trong quả roi còn giúp hỗ trợ rất tốt cho người bị kiết lỵ.
2.8 Chống nhiễm trùng nấm
Trong quả roi có chứa một hợp chất hữu cơ có khả năng chống nấm và vi khuẩn. Chất này sẽ giúp tiêu diệt những vi khuẩn có hại trong đường ruột khi bạn lỡ ăn phải những thực phẩm sống, thực phẩm xấu.
2.9 Thải độc tố ra ngoài cơ thể
Trong quan niệm dân gian, quả roi có khả năng khử độc cơ thể rất tốt. Người ta thường dùng roi sắc thành nước uống để giúp đào thải độc tố ra khỏi bên ngoài cơ thể, đặc biệt tốt cho gan, thận.
Khi các cơ quan nội tạng được khỏe mạnh, sẽ luôn khiến cơ thể tươi trẻ, chống lại bệnh tật và lão hóa.
Xem thêm: Hướng dẫn 3 cách thanh lọc và thải độc cho cơ thể an toàn tại nhà
2.10 Giảm nguy cơ ung thư
Tác dụng của quả roi có khả năng tiêu diệt các gốc tự do từ đó giúp giảm nguy cơ ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.
Ngoài ra, các nghiên cứu trên động vật cũng ghi nhận, các hoạt chất tách từ quả roi có thể ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư xương, mà không ảnh hưởng đến các tế bào bình thường.
2.11 Làm đẹp da
Nếu bạn muốn cải thiện tình trạng da khô, thiếu sức sống bạn hãy bổ sung quả roi vào thực đơn ăn uống hàng ngày.
Tiêu thụ quả roi là cách giúp tăng lượng nước, bổ sung vitamin thiết yếu cùng chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Từ đó, chống lại sự lão hóa da sớm, thúc đẩy tái tạo tế bào da, giúp bạn giữ trọn vẻ đẹp thanh xuân của làn da.
Xem thêm: 9 nhận định chống lão hóa da sai lầm khiến nhan sắc ‘tụt dốc không phanh’
3. Bà bầu ăn quả roi có tốt không?
Quả roi chứa các khoáng chất và vitamin thiết yếu như vitamin A và sắt, rất quan trọng đối với phụ nữ mang thai, bởi trong giai đoạn thai kỳ nhu cầu dinh dưỡng của người mẹ sẽ tăng lên.
Khi cơ thể được cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết sẽ giúp làm giảm các triệu chứng buồn nôn, khó chịu. Ngoài ra, loại quả này chứa năng lượng thấp, trong khi hàm lượng nước cao, vì thế bà bầu ăn quả roi sẽ giúp chống béo phì.
Hơn thế, sự hỗ trợ từ chất xơ trong quả roi sẽ làm cho lượng đường hấp thu vào máu một cách từ từ, tránh khỏi tình trạng tăng insulin nguy hiểm trong máu.
Tuy nhiên, do quả roi có tính mát có thể giúp lợi tiểu. Do đó, phụ nữ mang thai chỉ nên ăn quả roi với số lượng giới hạn. Nếu đang dùng các loại thuốc chữa bệnh, muốn ăn quả roi cần tham khảo ý kiến bác sĩ để giúp đảm bảo sức khỏe thai kỳ.
Xem thêm: Muốn bồi bổ khi dưỡng thai, bà bầu nên ăn mận Hà Nội hay mận miền Nam?
4. Ăn nhiều quả roi có tốt không?
Mặc dù tác dụng của quả roi tốt cho sức khỏe nhưng để nhưng để nhận được các lợi ích từ quả roi, bạn cần ăn đúng cách và với lượng cho phép. Ăn quá nhiều quả roi trong ngày chẳng những không mang lại lợi ích vốn có mà còn gây ra nhiều tác dụng phụ như: đầy bụng, khó tiêu, chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn, đau bụng, đầy hơi, khó tiêu, tụt huyết áp…
Mặc dù có nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa cũng như người tiểu đường. Tuy nhiên nếu bạn ăn quá nhiều quả roi cùng một lúc có thể sẽ làm cho chất xơ trong dạ dày tăng lên, lúc này cơ thể không kịp bài tiết dẫn tới tình trạng hấp thu thức ăn gây ra những chứng khó tiêu và đầy hơi.
Xem thêm: 4 ‘thủ phạm’ gây chướng bụng đầy hơi và biện pháp giúp cải thiện tình trạng hiệu quả
5. Những lưu ý khi ăn quả roi
Để tận dụng tối đa những tác dụng của quả roi mang lại và tránh gặp phải những tác dụng phụ kể trên thì bạn cần lưu ý một số điều sau đây khi ăn quả roi:
5.1 Không ăn quả roi vào lúc đói
Trong quả roi chứa nhiều vitamin C, điều này rất tốt cho cơ thể nhưng nó sẽ lại ảnh hưởng tới dạ dày của bạn. Nếu ăn quả roi vào lúc đói, lượng vitamin C quá nhiều sẽ khiến cho dịch tiêu hóa của dạ dày tiết nhiều hơn gây loét dạ dày, rất nguy hiểm.
5.2 Cần rửa kỹ vì quả roi dễ bị sâu bệnh
Đây là loại quả dễ thối ủng, rụng quả, bị dập do rụng quả và sâu bệnh. Vì do có nhiều sâu bệnh nên quả roi thường được phun thuốc trừ sâu, rốn quả roi cũng dễ bị tịch tụ bụi bặm, kiến, các côn trùng khác. Do đó khi ăn quả này cần phải rửa sạch qua với nước muối loãng.
5.3 Không nên ăn tôm với quả roi cùng lúc
Không nên ăn quả roi cùng lúc với tôm vì vitamin C trong quả roi sẽ phản ứng với chất asen pentoxide trong tôm tạo thành chất độc có thể gây đau bụng, buồn nôn, khó tiêu, chóng mặt,...
5.4 Không nên tùy tiện sử dụng trong các bài thuốc dân gian
Trong Đông y, tất cả những thành phần của quả roi, lá roi, hạt roi đều có tác dụng chữa bệnh tốt và cũng là vị thuốc tuyệt vời. Tuy nhiên, bạn không nên tùy tiện sử dụng các bài thuốc có quả roi khi chưa có sự cho phép từ thầy thuốc, bởi trong thân và lá của cây roi chứa chất mang tên cyanide – là chất không có lợi cho sức khỏe con người, rất độc hại.
6. Thành phần dinh dưỡng của quả roi
Theo bảng Thành phần thực phẩm Việt Nam – Bộ Y tế, các chất dinh dưỡng có trong 100g phần ăn được của quả roi gồm có:
- Nước: 94.1g
- Năng lượng: 20Kcal
- Protein: 0.6g
- Glucid: 3.9g
- Sắt: 0.40mg
- Kali: 157mg
Thường được sử dụng như một loại trái cây tráng miệng, ít ai biết trong quả roi lại chứa một lượng dinh dưỡng dồi dào và có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Do đó, để tận dụng những tác dụng của quả roi mang lại cho sức khỏe thì nên tranh thủ đang vào mùa vụ quả roi, hãy mua ngay thức quả này để thưởng thức và giúp giải khát mùa hè.
