Có thể nói, mận Hà Nội là một trong những loại trái cây làm “siêu lòng” thực khách trên mọi miền đất nước. Đây là loại trái cây năm nào cũng được săn lùng mỗi dịp hè về. Người ta yêu thích mận Hà Nội không chỉ vì đây là một loại đặc sản vùng cao, mà còn bởi hương vị chua chua ngọt ngọt, khi ăn có cảm giác giòn giòn thú vị.
1. Tìm hiểu về mận Hà Nội
Mận Hà nội (hay còn gọi là mận Bắc) có tên khoa học là Prunus salicina, thuộc chi Mận mơ, họ Hoa hồng (Rosaceae). Đây là một loài cây rụng lá, được trồng nhiều ở các tỉnh phía Bắc, Việt Nam. Quả mận có vị chua ngọt, giàu chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Từ trước đến nay, nhiều người nghĩ rằng, mận Hà Nội (mận Bắc) chính là mận được trồng ngay tại Hà Nội. Nhưng không, “mận Hà Nội” là tên gọi chung của người dân miền Nam cho các loại mận ở miền Bắc như: mận Tam Hoa, mận hậu, mận cơm, mận thép...
- Mận cơm Hà Nội: Loại mận có vỏ màu xanh, trái nhỏ, vị chua có hậu hơi chát. Khi chín, mận sẽ có những đốm đỏ trên vỏ, bên trong có màu xanh vàng.
- Mận thép: Hình dáng bên ngoài tương tự như mận cơm, nhưng vị rất chua, thích hợp để làm mứt.
- Mận tam hoa, mận hậu: Có vỏ màu xanh chuyển dần sang màu đỏ tím khi chín, da căng bóng, bên ngoài phủ một lớp phấn trắng. Mận càng chín sẽ càng ngọt nhưng vẫn có vị chua, vỏ chát.
Mận Hà Nội thường được bày bán nhiều từ tháng 4 đến tháng 7 hàng năm. Hiện nay, do điều kiện thời tiết không đảm bảo nên người dân thường thu hoạch sớm, đồng thời cũng cải tiến kỹ thuật canh tác để có thể mang đến cho người tiêu dùng những quả mận thơm ngon nhất.
1.1 Nguồn gốc
Mận được trồng rộng rãi trên khắp thế giới. Tuy hiên, mận lại được tìm thấy lần đầu tiên ở Trung Quốc cách đây hàng nghìn năm, sau đó chúng được trồng ở Nhật Bản và nhiều nước khác.
Tại Việt Nam, các giống mận Bắc được trồng ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Lạng Sơn, Lào Cai, Sơn La....
1.2 Đặc điểm
Mận là loại cây trồng có thể cao từ 5 – 6m, khi không cắt tỉa, cây có thể cao đến 12m và có chồi màu nâu đỏ. Lá mận dài 6 - 12cm, có răng cưa ở mép lá. Hoa nở vào cuối đông đầu xuân, có màu trắng. Quả mận là loại quả hạch, thịt màu hồng – vàng, thường thu hoạch vào mùa hè.
Với mận Hà Nội, bạn có thể dùng để ăn tươi, ép nước, làm mứt, phơi sấy khô đều cho ra những hương vị thơm ngon, tuyệt vời.
1.3 Giá mận Hà Nội bao nhiêu 1 ký ?
Hiện nay mận Hà Nội được bày bán nhiều nơi, tùy vào từng thời điểm khác nhau sẽ có một mức giá. Thường đầu vụ mùa mận Hà Nội là khoảng tháng 4 đến giữa tháng 5 thì mức giá mận cao nhất, trung bình khoảng 180.000 - 230.000 VNĐ/kg, thậm chí có khi giấ lên đến 250.000 VNĐ. Sau tháng 5 thì giá mận Hà Nội đã bắt đầu ổn định và có dấu hiệu giảm dần.
2. Ăn mận Hà Nội có tác dụng gì?
Mận là thực phẩm vô cùng bổ dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dưới đây là những lợi ích bạn có thể nhận được từ quả mận hà nội:
2.1 Tốt cho tim mạch
Mận Hà Nội chứa nhiều chất chống oxy hóa nên có tác dụng bảo vệ tế bào chống lại các gốc tự do. Chúng làm giảm hàm lượng cholesterol xấu và cải thiện sức khỏe tim mạch. Hàm lượng kali cao cũng giúp kiểm soát huyết áp và nhịp tim trong cơ thể.
Ngoài ra, nhờ chứa vitamin B6 nên ăn mận Hà Nội sẽ giúp kiểm soát hàm lượng homocysteine, bảo vệ cơ thể chống đột quỵ.
2.2 Chống táo bón
Một trong những tác dụng của mận Hà Nội là ngăn ngừa táo bón nhờ có chứa nhiều chất xơ. Chất sorbitol và isatin trong mận cũng giúp kích thích sự co bóp của ruột, từ đó giảm tình trạng táo bón.
2.3 Giảm cholesterol
Mận Hà Nội sấy khô có thể giúp làm giảm cholesterol một cách tự nhiên. Các chất xơ hòa tan trong nước giúp giảm cholesterol xấu bằng cách cản trở hấp thu cholesterol trong thực phẩm.
2.4 Tăng tuần hoàn máu
Một công dụng của mận Hà Nội là giúp tăng cường tuần hoàn máu. Hàm lượng vitamin C cao trong mận thúc đẩy khả năng hấp thu sắt trong cơ thể. Sắt là một phần thiết yếu và không thể tách rời của các tế bào hồng cầu, từ đó giúp sản xuất tế bào máu nhiều hơn, chống tình trạng thiếu máu và cải thiện lưu thông máu
2.5 Tăng cường hệ miễn dịch
Chất chống oxy hóa và chống viêm trong mận Hà Nội giúp bảo vệ tế bào khỏi những tổn thương của gốc tự do. Nhờ có vitamin C cao nên ăn mận cũng là cách ngăn ngừa cảm lạnh và cúm.
Xem thêm: Mùa dịch virus corona ăn gì để vừa tăng sức đề kháng vừa có da đẹp, dáng thon?
2.6 Tốt cho xương
Mận khô cung cấp chất polyphenol không chỉ ngăn ngừa quá trình oxy hóa mà còn có thể giảm tình trạng loãng xương. Ngoài ra, ăn mận còn có thể làm tăng đáng kể mật độ khoáng xương ở cột sống và cẳng tay.
2.7 Cải thiện thị lực
Ngoài vitamin C, mận còn chứa beta-carotene, dưỡng chất đặc biệt có lợi cho mắt. Vì thế, công dụng của mận Hà nội là giúp làm giảm nguy cơ phát triển bệnh thoái hóa điểm vàng - căn bệnh có thể dẫn tới mù lòa.
2.8 Giảm lượng đường trong máu
Mận chứa nhiều chất xơ nên có thể giúp làm chậm sự tăng đột biến lượng đường trong máu sau khi bạn đã ăn thực phẩm giàu tinh bột. Ngoài ra, mận cũng giúp thúc đẩy cơ thể sản xuất adiponectin – một loại hormone giúp điều chỉnh lượng đường trong máu ở mức ổn định.
2.9 Ngăn ngừa ung thư
Các sắc tố xanh đỏ gọi là anthocyanin được tìm thấy trong mận Hà Nội rất giàu chất chống oxy hóa, giúp loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể, ngăn ngừa nguy cơ ung thư.
Xem thêm: 12 thực phẩm giàu chất chống oxy hóa giúp bạn 'hạ gục' các gốc tự do gây ung thư
3. Bà bầu ăn mận Hà Nội có tốt không?
Đa số các loại mận Hà Nội đều khá an toàn đối với phụ nữ mang thai. Đặc biệt, mận Hậu, mận cơm còn là “cứu tinh” giúp mẹ bầu giảm ốm nghén. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bà bầu ăn mận Hà Nội có thể mang đến một số lợi ích sau đây:
- Giúp kích thích tiêu hóa
- Ngăn ngừa thiếu máu
- Giảm nguy cơ sinh son
- Giảm ốm nghén.
Xem thêm: Muốn bồi bổ khi dưỡng thai, bà bầu nên ăn mận Hà Nội hay mận miền Nam?
4. Trẻ ăn mận Hà Nội có tốt không?
Tuy mận có vị chua chua ngọt ngọt nhưng lại không tiềm ẩn nguy cơ gây dị ứng giống như các loại quả thuộc họ Cam quýt. Do đó, mẹ hoàn toàn có thể thêm mận vào bữa ăn của trẻ trong giai đoạn ăn dặm.
Việc cho trẻ em ăn mận sẽ hỗ trợ tốt trong việc phát triển thể chất và nâng cao sức khỏe của trẻ. Ngoài ra, cho trẻ ăn dặm với mận còn giúp trẻ phòng ngừa được chứng táo bón. Vì mận chứa nhiều sorbitol nên có thể điều chỉnh chức năng của hệ tiêu hóa, từ đó giúp điều hòa nhu động ruột, giảm nguy cơ bị táo bón.
Xem thêm: Nếu mẹ ghi nhớ 5 điều này, bé sẽ không khổ sở vì táo bón trong giai đoạn tập ăn dặm
5. Ăn mận quá nhiều có thể gây ra tác hại gì?
Như đã nói, công dụng của mận Hà Nội vừa giúp chữa bệnh mà còn chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho tim mạch, đôi mắt, xương khớp... nhưng nếu ăn mận quá nhiều bạn sẽ gặp nhiều vấn đề không tốt về sức khỏe, cụ thể:
5.1 Hại thận
Ăn nhiều mận có thể gây cản trở quá trình hấp thụ canxi trong cơ thể do mận chứa nhiều chất oxalate. Điều này có thể dẫn đến hiện tượng kết tủa trong thận – nguyên nhân chính gây sỏi thận và sỏi bàng quang.
5.2 Hàm lượng axit tăng cao
Ăn mận nhiều có thể khiến hàm lượng axit tăng cao gây ảnh hưởng đến dạ dày và men răng, nhất là ở trẻ nhỏ. Người bệnh dạ dày ăn nhiều mận sẽ càng làm bệnh trầm trọng hơn.
5.3 Gây nóng
Nhiều người thường thắc mắc liệu ăn mận hà nội có nóng không ?, thực tế khi ăn nhiều thì sẽ gây ra hiện tượng nóng trong, nhiệt miệng, mụn nhọt... Đặc biệt, phụ nữ mang thai nên hạn chế ăn mận vì dễ bị nóng, phát ban, không tốt cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.
5.4 Làm giảm tác dụng một số loại thuốc
Mặc dù có nhiều chất dinh dưỡng nhưng nếu ăn mận Hà Nội nhiều có thể làm ảnh hưởng đến tác dụng của một số loại thuốc mà bạn đang sử dụng.
Ngoài ra, bác sĩ khuyến cáo người vừa trải qua phẫu thuật không nên tiêu thụ mận và người bệnh cũng đừng nên ăn mận khoảng 2 tuần trước khi phẫu thuật.
6. Mận Hà Nội làm món gì ngon?
Công dụng của mận Hà Nội không chỉ giúp chữa bệnh mà có thể làm nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng. Phổ biến nhất có thể kể đến chính là món mận lắc muối ớt. Vị chua ngọt của mận kết hợp với vị cay mặn của muối ớt, sẽ mang đến cho bạn một món ăn nhẹ ngon miệng cho mùa hè.
Ngoài ra, với quả mận bạn cũng có thể làm ra được rất nhiều các món ăn khác, chẳng hạn như: sinh tố mận, mận ô mai, nước ép mận,....
Xem thêm: 6 món ngon từ mận chỉ cần nhìn thôi cũng đủ làm bạn thèm thuồng
7. Cách chọn mận ngon
Mận Hà Nội khá ngon, tuy nhiên, nếu không biết cách mua bạn có thể mua trúng những quả mận đắng, chát. Chưa kể đến việc mận đầu mùa rất dễ bị các tiểu thương ngâm thuốc để ép chín.
Do đó, bạn cần nắm được cách chọn mận ngon để mua quả nào “đạt chuẩn” quả đó:
- Chọn quả tươi: Khi mua mận Hà Nội bạn nên chọn những quả mận tươi, còn cuống và lá, quả tròn trịa, căng mọng, nhẵn bóng, không bầm dập hoặc bị sâu.
- Dựa vào hình dáng: Nên chọn những quả mận bên ngoài da vẫn còn phủ một lớp phấn trắng. Đồng thời khi bóp nhẹ tay vào cũng không có cảm giác mềm gục.
- Chọn mận có màu xanh và đỏ đan xen: Không chọn những quả có màu quá xanh hoặc quá chín đỏ, mà chỉ nên chọn những quả đan xen hai màu này với nhau, bởi đây là những quả mận vừa giòn vừa ngọt.
Sau khi mua mận về, nếu muốn bảo quản bạn có thể để vào ngăn mát tủ lạnh để mận luôn giữ được độ tươi ngon. Không nên để mận Hà Nội ở những nơi nóng, có nhiệt độ cao vì sẽ khiến mận nhanh chín và ăn cũng không được ngon. Trước khi ăn, hãy rửa sạch mận bằng nước muối nhiều lần.
8. Thành phần dinh dưỡng có trong mận Hà Nội
Để có thể mang đến cho con người nhiều lợi ích sức khỏe, bên trong quả mận “tí hon” này phải chứa đựng một lượng thành phần dinh dưỡng khá cao. Theo tài liệu từ Bảng thành phần thực phẩm Việt Nam – Bộ Y tế, mận Hà Nội chứa đầy đủ các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Một số chất điển hình có thể kể đến như:
- Nước:' 94.1 g
- Năng lượng: 20 Kcal
- Chất đạm: 0.6 g
- Chất béo: 0.2 g
- Chất xơ: 0.7 g
- Canxi: 28 mg
- Sắt: 0.4 mg
- Magie: 26 mg
- Phot pho: 20 mg
- Kali: 157mg
- Đồng: 57 µg
- Vitamin C: 3 mg
- Vitamin B6: 0.02 mg
- Vitamin PP: 0.5 mg
- Vitamin E: 0.26 mg
- Vitamin K: 6.4 µg
- Beta –caroten: 98 µg
Như vậy, công dụng của mận Hà Nôi không chỉ giúp chữa bệnh mà còn là thức quả thơm ngon mà còn chứa đầy dưỡng chất. Mùa mận Hà Nội cũng đang cận kề, hãy nhanh tay chọn mua những quả mận ngọt giòn này để “bồi bổ” cho bản thân và những người thân trong gia đình, bạn nhé!