Cúng thôi nôi là một nét đẹp trong văn hóa của người Việt từ lâu đời. Việc cúng thôi nôi đánh dấu sự phát triển của một đứa trẻ, đồng thời cầu mong trẻ gặp nhiều may mắn, thuận lợi trong cuộc sống sau này. Vậy thôi nôi là gì? Cần chuẩn bị lễ cúng thế nào cho chỉn chu, đầy đủ nhất? Cùng VOH tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Thôi nôi là gì?
Cúng thôi nôi là một phong tục có từ lâu đời trong văn hóa Việt Nam. Sau 12 tháng kể từ khi chào đời, gia đình sẽ tổ chức cúng thôi nôi để kỷ niệm dịp sinh nhật đầu tiên của bé. Tùy theo phong tục từng vùng miền mà mâm cúng thôi nôi sẽ có những điểm khác biệt.
Theo nghĩa đen, thôi nôi là tạm biệt chiếc nôi nhỏ, bé chuyển sang ngủ giường. Điều này thể hiện bé đang lớn khôn từng ngày. Theo nghĩa bóng, cúng thôi nôi là nghi thức thể hiện lòng biết ơn đến sự phù hộ của tổ tiên và 12 Bà Mụ, đồng thời cũng cầu xin sự an lành, bình yên cho đứa bé sau này.
Xem thêm:
Cúng thôi nôi bé gái cần chuẩn bị những gì?
Chi tiết mâm cúng thôi nôi bé trai
Hướng dẫn cách chuẩn bị mâm lễ cúng đầy tháng và thôi nôi cho bé đơn giản
Ý nghĩa của nghi lễ cúng thôi nôi
Lễ cúng thôi nôi mang nhiều ý nghĩa đặc biệt đối với bé:
- Kỷ niệm sinh nhật đầu tiên của em bé.
- Bày tỏ tấm lòng biết ơn đối với Bà Mụ, Đức Ông vì đã cho bé chào đời bình an, khỏe mạnh.
- Cầu mong và gửi gắm những mong ước tốt lành cho bé trong tương lai.
- Thể hiện sự chào đón bé, gia đình có dịp đoàn viên, quây quần bên nhau.
Cách tính ngày cúng thôi nôi
Làm thôi nôi cho bé vào ngày âm hay dương? Theo quan niệm truyền thống của người xưa, thôi nôi sẽ thực hiện vào ngày âm lịch. Ông bà ta có câu “gái lùi 2, trai lùi 1”, nghĩa là:
- Với bé gái, lễ cúng thôi nôi sẽ diễn ra sớm hơn 2 ngày.
- Với bé trai, lễ cúng thôi nôi sẽ diễn ra sớm hơn ngày sinh 1 ngày.
Thông thường, các gia đình sẽ tổ chức lễ cúng thôi nôi vào đúng giờ Ngọ (12 giờ trưa). Tuy vậy, hiện nay, mâm cúng được tổ chức linh hoạt theo từng gia đình. Mỗi gia đình có thể tổ chức giờ giấc sao cho phù hợp với thời gian cá nhân.
Mâm cúng thôi nôi chi tiết, đầy đủ
Theo quan niệm, lễ cúng thôi nôi cần chuẩn bị 3 mâm để bày tỏ lòng thành đến Thần Tài, Thổ Địa, Ông Táo, 12 Bà Mụ và 3 Đức Ông. Sau đây là thông tin chi tiết về mâm cúng thôi nôi.
Cúng Thần Tài - Thổ Địa - Ông Táo
Đối với mâm dành cho Thần Tài - Thổ Địa - Ông Táo, gia đình cần chuẩn bị:
- 1 mâm ngũ quả.
- 1 chén chè đậu xanh (nóng hoặc lạnh).
- 1 dĩa xôi gấc hoặc đậu xanh.
- Bộ tam sên gồm trứng, thịt, tôm hoặc cua.
- 3 ly nước.
- Hoa, nhang, đèn.
Cúng 12 Bà Mụ và 3 Đức Ông
Đối với mâm cúng thôi nôi cho 12 Bà Mụ và 3 Đức Ông, gia đình cần chuẩn bị:
- 1 con gà luộc.
- 1 đĩa heo quay bánh hỏi.
- 1 đĩa hoa quả, trái cây.
- 12 đĩa xôi nhỏ và 1 đĩa xôi lớn.
- 1 bát cháo lớn và 12 bát cháo nhỏ.
- 12 chén chè trôi nước nhỏ (cho bé gái).
- 12 chén chè đậu trắng nhỏ (cho bé trai).
- 1 đĩa trầu têm cánh phượng.
- 1 bình hoa tươi.
- 12 chén nước hoặc rượu trắng.
- 12 cây nến và hương.
- Bộ giấy tiền.
- Chén, đũa, muỗng.
Xem thêm:
83 lời chúc mừng sinh nhật cháu gái, cháu trai ý nghĩa nhất
60 lời chúc mừng sinh nhật trẻ con hay, ý nghĩa
50 lời chúc mừng sinh nhật em trai hài hước, ý nghĩa nhất
Văn khấn cúng thôi nôi
Sau đây là bài cúng, bài văn khấn cúng thôi nôi cho bé gái, bé trai chuẩn và chi tiết nhất.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần).
Nam mô Đại Bi Quan Thế Âm Bồ tát.
Con lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa.
Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa.
Con kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa.
Con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương.
Hôm nay là ngày... tháng... năm...
Vợ chồng con là... sinh được con (trai, gái) đặt tên là...
Chúng con ngụ tại...
Nay nhân ngày đầy năm, chúng con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật cúng dâng bày lên trước án, trước bàn toạ chư vị Tôn thần, kính cẩn tâu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Tiên Bà, chư vị Thánh hiền, các đấng Thần linh, Thổ địa, Thổ công, tổ tiên nội ngoại, cho con sinh ra cháu, tên... sinh ngày... được mẹ tròn, con vuông.
Cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì, che chở cho cháu được ăn ngon, hay ăn chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô ương, vô ách, phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng suốt, hưởng vinh hoa phú quý.
Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần).
Nghi thức trong cúng thôi nôi
Dưới đây là các nghi thức trong lễ cúng thôi nôi mà ba mẹ có thể tham khảo:
Cho bé bốc đồ vật
Trong lễ cúng thôi nôi, bốc đồ vật được xem như một lời dự đoán về nghề nghiệp của bé trong tương lai. Thông thường, ba mẹ sẽ đưa ra 12 món để bé lựa chọn và mỗi đều có một ý nghĩa riêng, đại điện cho một nghề nghiệp trong cuộc sống.
Mừng tuổi bé
Sau khi cúng lễ, cả gia đình sẽ gửi những lời chúc tốt đẹp nhất đến bé thông qua những chiếc phong bao lì xì mừng tuổi. Nghi thức này chính là gửi gắm những lời cầu mong bé bình an, khỏe mạnh, hạnh phúc và có một tương lai tươi sáng.
Hóa vàng
Sau khi nhang đã tàn thì đến nghi thức hóa vàng. Ba hoặc mẹ sẽ lấy tiền vàng ở mâm cúng mang đi đốt. Sau đó sẽ cầm rượu, trà rưới quanh đám tro vừa đốt. Cuối cùng là đem muối, gạo rải ngoài đường.
Ý nghĩa món đồ cho bé bốc trong tiệc thôi nôi
Thôi nôi bỏ gì cho bé bốc là câu hỏi được rất nhiều bậc cha mẹ quan tâm. Dưới đây là một số gợi ý và ý nghĩa của các món đồ bé bốc trong lễ cúng thôi nôi:
- Gương, lược: Trong tương lai, có thể bé sẽ làm trong lĩnh vực thẩm mỹ hoặc thời trang như là nhà tạo mẫu tóc, thiết kế thời trang, thẩm mỹ, spa,...
- Bút viết: Có thể tương lai bé sẽ theo nghề viết như làm nhà báo, nhà văn,...
- Sách vở: Có thể xem như dấu hiệu bé sẽ theo nghề giáo viên hoặc nghiên cứu.
- Máy tính bỏ túi: Bé có thể sẽ làm những công việc liên quan đến tính toán như giáo viên, kinh doanh,...
- Túi đựng thuốc: Có thể bé sẽ theo nhóm ngành y tế như làm bác sĩ, y tá, dược sĩ.
- Micro: Có thể trong tương lai, bé sẽ làm trong ngành giải trí, sáng tạo, thanh nhạc.
- Bộ đồ chơi làm bếp: Dự đoán trong tương lai bé sẽ đi theo ngành ẩm thực, là một đầu bếp, bếp trưởng,...
- Bút vẽ: Dự đoán bé có thể trở thành họa sĩ, nhà thiết kế đồ họa,...
- Tiền: Có thể bé sẽ làm việc với tiền trong tương lai như làm trong ngành ngân hàng, kế toán,...
- Máy ảnh: Trong tương lai, bé có thể sẽ làm nhiếp ảnh gia, phóng viên,...
- Xe hơi, máy bay: Có thể trong tương lai, bé sẽ làm trong ngành giao thông vận tải hoặc hàng không.
Trên đây là những thông tin về lễ thôi nôi là gì và cách cúng lễ, ý nghĩa các món đồ mà em bé bốc trong lễ thôi nôi. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn có thêm sự chuẩn bị chỉn chu buổi lễ thôi nôi cho bé yêu của mình. Đừng quên theo dõi VOH Thường thức để cập nhật liên tục những kiến thức mới nhất, hấp dẫn nhất.
