Mỗi đợt dịch bùng phát, bằng quyết tâm của cả hệ thống chính trị, nhất là các lực lượng nơi tuyến đầu, sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, cùng ý thức phòng chống dịch rất tốt của người dân, từng bước từng bước dịch đã được khoanh vùng, khống chế, ở nhiều địa phương. Dù kiểm soát tình hình, nhưng diễn biến dịch luôn được đánh giá là rất phức tạp và khó lường, ý thức phòng dịch luôn cần được nâng cao, không thể lơ là. Thế nhưng, nơi này nơi khác, vẫn còn không ít trường hợp chủ quan, vi phạm, khai báo gian dối, gây nhiều khó khăn trong công tác phòng dịch, ảnh hưởng lớn đến cộng đồng.
Cùng với những nỗ lực không mệt mỏi của lực lượng phòng dịch nơi tuyến đầu, công tác tuyên truyền, thông tin về phòng dịch luôn được đẩy mạnh, thường xuyên, liên tục. Biết dịch bệnh nguy hiểm, gây ảnh hưởng thiệt hại nặng nề, nhưng vẫn có những người chủ quan không tuân thủ các quy định phòng chống dịch, khai báo gian dối, trốn cách ly, thậm chí tìm cách nhập cảnh trái phép. Đã có trường hợp bị khỏi tố do vi phạm quy định phòng chống dịch, làm lây lan dịch cho người khác, như trường hợp nam tiếp viên hàng không vừa qua, hay mới đây là trường hợp bệnh nhân 2.278 bị Công an Thành phố Hải Dương ra quyết định khởi tố vụ án “Làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người”. Dù không mong muốn, nhưng đó là biện pháp mạnh cần thiết trong bối cảnh dịch bệnh quá phức tạp.
Thế nhưng, nhiều người thay vì lấy đó làm gương, vẫn có không ít trường hợp cố tình vi phạm, gây nên nhiều bức xúc trong cộng đồng. Như trường hợp một nữ giáo viên ở Hải Phòng về quê ở huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương đón Tết cùng gia đình nhưng lại khai báo không trung thực. Sau khi năm thông tin trường hợp này khai báo gian dối, nữ giáo viên và những người tiếp xúc gần đều được đưa đi cách ly tập trung, các trường hợp khác được giám sát chặt chẽ. UBND huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An cũng vừa ra quyết định xử phạt hành chính 15 triệu đồng với nữ công nhân 23 tuổi về hành vi cố ý khai báo, thông tin sai sự thật về bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A. Dù đang làm công nhân tại huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương, về quê để đón tết cùng gia đình nhưng lại khai báo làm việc tại Hưng Yên trở về để trốn tránh thực hiện các biện pháp phòng dịch Covid-19. Trước đó, vào đầu tháng 2, một người công tác trong ngành y ở Gia Lai đã khai báo y tế không trung thực khi đưa con đến khám bệnh tại TPHCM. Phát hiện đây là trường hợp thuộc diện F1 đang được truy vết, hàng chục nhân viên y tế có tiếp xúc đã phải cách ly và làm xét nghiệm khẩn cấp. Rất may, các trường hợp này đều đã âm tính với SARS-CoV-2.
Trong những ngày cuối tháng 2, tin vui xuất hiện liên tiếp khi nhiều địa phương dỡ bỏ hầu hết các khu phong tỏa, các ca nhiễm mới ghi nhận đều là những trường hợp được cách ly từ trước. Những liều vaccine ngừa Covid-19 nhập khẩu đầu tiên đã về đến Việt Nam, trong khi vaccine của Việt Nam đã và đang được thử nghiệm với những kết quả bước đầu khả quan. Các hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống của người dân dần dần trở lại bình thường trong điều kiện thực hiện nghiêm các quy định phòng chống dịch.
Dịch bệnh được kiểm soát là tin mừng, và vì thế, ý thức phòng chống dịch càng phải được nâng cao, thực hiện nghiêm túc. Bởi lẽ, việc khai báo thiếu trung thực như thế khiến cơ quan y tế, lực lượng chức năng gặp vô vàn khó khăn trong việc khoanh vùng, truy vết dịch tễ. Chỉ trong đợt dịch vừa qua, đội ngũ y bác sĩ, các lực lượng tuyến đầu đã phải cố gắng hơn 100% sức lực, căng mình chống dịch, không có Tết, tất cả vì sự bình yên của cộng đồng. Thế nhưng, việc khai báo gian dối, thiếu ý thức của vài cá nhân có thể khiến bao công sức, nỗ lực của cả bao người trở thành đổ sông đổ biển. Việc khai báo gian dối không chỉ khiến cộng đồng bị ảnh hưởng nặng nề, mà ngay chính bản thân người vi phạm cũng phải nhận sự nghiêm trị của pháp luật.
Không chỉ khai báo thiếu trung thực, tình trạng nhiều người bất chấp các quy định tìm cách nhập cảnh trái phép đang gây rất nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng trong việc kiểm soát dịch. Như mới đây, tại Cao Bằng, lực lượng chức năng phát hiện 13 công dân Việt Nam đang nhập cảnh trái phép từ Trung Quốc tại khu vực biên giới. Tại Đồng Tháp, chính nhờ nguồn tin của người dân mà trường hợp bệnh nhân nhiễm Covid-19 thứ 2.424 mới đây đã được phát hiện rất nhanh chóng khi vượt biên trái phép trở về. Sớm phát hiện những trường hợp vi phạm này, lực lượng chức năng sẽ đỡ vất vả hơn trong các khoanh vùng, truy vết dịch tễ, nhưng đồng thời cũng cho thấy, nguy cơ luôn tiềm ẩn mọi lúc mọi nơi, phải luôn tiếp tục cảnh giác. Những trường hợp vi phạm phải xử lý thật nghiêm.
Với các biến thể mới, diễn biến khó lường, trong cuộc chiến chống Covid-19 với tinh thần “chống dịch như chống giặc”, không ai được phép chủ quan, lơ là. Chỉ cần một cá nhân thiếu ý thức, cả cộng đồng sẽ phải chịu vạ lây. Nguyên tắc 5K: Khử khuẩn, đeo khẩu trang, giữ khoảng cách, không tập trung đông người, khai báo y tế là những nguyên tắc vàng cần phải thường xuyên thực hiện nghiêm túc. Đó không chỉ là khuyến cáo của ngành y tế, mà còn là mệnh lệnh, là trách nhiệm của mỗi người với gia đình, với cộng đồng, là góp sức cùng các địa phương, cùng cả nước chiến thắng đại dịch.
