Tác dụng của sữa đậu nành tốt cho sức khỏe như thế nào?

Sữa đậu nành là một loại sữa hạt khá phổ biến được làm từ đậu nành. Với nguyên liệu là đậu nành và nước, qua các công đoạn chế biến khác nhau, người ta thu được các sản phẩm khác nhau như tào phớ, đậu phụ, bã đậu... và sữa đậu nành.

Sữa đậu nành có hương vị thơm ngon, thường được những người ăn chay sử dụng để thay thế sữa bò.

1. Tác dụng của sữa đậu nành mà bạn nên biết

Sữa đậu nành là một nguồn dinh dưỡng phong phú và lành mạnh với rất nhiều lợi ích sức khỏe tuyệt vời không phải ai cũng biết.

1.1 Cải thiện lượng cholesterol trong máu 

Một trong những tác dụng của sữa đậu nành phải được kể đến là khả năng cải thiện nồng độ cholesterol trong máu. Khác với sữa động vật có chứa hàm lượng cholesterol và chất béo bão hòa cao, sữa đậu nành thường chứa lượng chất béo khá thấp, chủ yếu là các axit béo không no và không có cholesterol.

Các axit béo không bão hòa có khả năng điều chỉnh quá trình chuyển hóa chất béo, ngăn chặn việc hình thành các cholesterol xấu (LDL) và triglyceride, hai yếu tố dẫn đến bệnh tim mạch.

Các nghiên cứu cho thấy, những người thường xuyên uống sữa đậu nành có lượng triglyceride và cholesterol xấu (LDL) trong máu thấp hơn, đồng thời lượng cholesterol tốt (HDL) cao hơn những người khác.

Nhờ những tác dụng này, sữa đậu nành trở thành thức uống tốt, hỗ trợ cho người có lượng cholesterol trong máu cao hoặc người có tiền sử về mắc bệnh mạch vành.

1.2 Ngăn ngừa các triệu chứng sau mãn kinh

Trong suốt thời kỳ mãn kinh, lượng hoocmon estrogen tiết ra trong cơ thể phụ nữ rơi xuống mức thấp nhất, gây ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng.

Do đó, các chuyên gia dinh dưỡng khuyên nên thường xuyên uống sữa đậu nành sẽ giúp giảm các triệu chứng sau mãn kinh như béo phì, bệnh tim mạch, tiểu đường, trầm cảm, mất ngủ và các vấn đề về thể chất. Nhờ vào hàm lượng Isoflavones, sữa đậu nành giúp cân bằng estrogen hiệu quả, từ đó phòng ngừa được các triệu chứng do mãn kinh gây ra. 

1.3 Cải thiện chức năng thận

Một số nghiên cứu về chế độ ăn nhiều protein đối với người tiểu đường có bệnh thận đã cho thấy, việc tăng lượng protein hàng ngày từ 1 - 1,2g/kg cân nặng có thể cải thiện chức năng thận.

Ngoài ra, những bệnh nhân tiểu đường tuýp 2, khi cho thêm sữa đậu nành vào chế độ ăn uống hàng ngày thì lượng protein trong nước tiểu giảm. Do đó, các chuyên gia nhấn mạnh rằng sữa đậu nành cũng có vai trò góp phần làm giảm nguy cơ bệnh thận trên bệnh nhân tiểu đường.

1.4 Bảo vệ các mạch máu

Axit béo omega 3, omega 6 và những chất chống oxy hoá trong sữa đậu nành giúp bảo vệ các mạch máu không bị tổn thương. Những chất này bao bọc mạch máu, bảo vệ chúng khỏi sự tấn công của các gốc tự do và mảng bám cholesterol.

Ngoài ra, các dưỡng chất này còn cải thiện độ linh hoạt và giúp các mạch máu đàn hồi tốt hơn mỗi khi huyết áp thay đổi.

1.5 Là nguồn cung cấp protein

Sữa đậu nành là một thực phẩm giàu protein. Nó có hàm lượng protein cao nhất và là một trong số rất ít các loại sữa hạt chứa nguồn protein hoàn chỉnh. Nghĩa là có tất cả 9 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể cần. 

Điều này làm cho sữa đậu nành trở thành loại sữa tốt nhất cho người ăn chay hoặc không dung nạp lactose trong sữa động vật.

1.6 Tăng cường sức khỏe não bộ

Sữa đậu nành rất giàu các axit béo omega-3, vì thế một trong những tác dụng của sữa đậu nành là giúp giảm các nguy cơ sa sút trí tuệ và bệnh alzheimer. Ngoài ra đậu nành còn là một trong những nguồn axit béo omega-3 phi động vật tốt nhất cho sức khỏe.

2. Bà bầu uống sữa đậu nành được không?

Những tác dụng của sữa đậu nành mang đến nhiều lợi ích sức khỏe bà bầu và thai nhi. Sữa đậu nành giúp bổ sung axit folic, hỗ trợ tế bào thần kinh và sự phát triển tối ưu của thai nhi. Vitamin B1, A và E là những vi chất mẹ bầu rất cần trong giai đoạn này. 

Hơn nữa, hàm lượng protein cao trong sữa đậu nành giúp các cơ quan làm việc hiệu quả, đảm bảo cho cấu trúc cơ thể thai nhi phát triển ổn định. Ngoài ra, sữa đậu nành còn chứa carbohydrate giúp tăng cường năng lượng trong khi mang thai.

Tuy có những ý kiến trái chiều về việc uống sữa đậu nành trong khi mang thai, nhưng chỉ cần mẹ bầu đảm bảo uống sữa đậu nành với lượng vừa phải trong thai kỳ thì sẽ không phải gặp những nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe.

3. Trẻ em uống sữa được nành có tốt không?

Tương tự như mẹ bầu, rất nhiều người đều băn khoăn về vấn đề “trẻ em uống sữa đậu nành được không, tốt không?” Thực tế, cho đến hiện tại các nghiên cứu về tác dụng của sữa đậu nành đối với trẻ em phần lớn là có lợi. Khi cho trẻ tiêu thụ sữa đậu nành sẽ giúp mang đến những lợi ích như:

• Bổ sung lượng đạm và vitamin cho trẻ
• Hỗ trợ trẻ phát triển khỏe mạnh
• Có thể thay thế cho sữa bò ở những trẻ không dung nạp lactose

Tuy nhiên, cần lưu ý đến độ tuổi cho trẻ uống sữa đậu nành, bởi dù sữa đậu nành có chứa nhiều thành phần dinh dưỡng nhưng so với sữa động vật thì vẫn thấp hơn.

4. Vì sao không nên uống nhiều sữa đậu nành?

Các chuyên gia đều khuyên rằng, dù sữa đậu nành được đánh giá là một trong các loại sữa hạt an toàn và bổ dưỡng, nhưng bạn cũng không nên lạm dụng uống chúng quá nhiều, vì những vấn đề sau đây:

• Một số thành phần trong sữa đậu nành có thể “bắt chước” estrogen gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, điển hình là tăng nguy cơ ung thư vú ở một vài trường hợp.
• Một số nghiên cứu trên động vật ghi nhận chức năng tuyến giáp có thể bị ảnh hưởng nếu tiêu thụ quá nhiều sữa đậu nành.
• Nam giới uống nhiều sữa đậu nành có thể làm tăng nguy cơ “nữ tính hóa”. Mặc dù các nghiên cứu chưa đưa ra kết luận cụ thể nhưng nam giới tốt nhất chỉ nên uống sữa đậu nành với lượng vừa phải.
• Uống sữa đậu nành nhiều dễ gây các triệu chứng như khó tiêu thụ protein dẫn đến tiêu chảy, đau bụng, trướng bụng, ....

5. Những lưu ý khi sử dụng sữa đậu nành

Để phát huy tối đa hiệu quả các tác dụng của sữa đậu nành mang lại và ngăn các tác dụng không mong muốn khi sử dụng, cần chú ý những điều sau:

• Trong sữa đậu nành có chứa chất ức chế men Trypsin, saponin và một số chất không có lợi khác nên nếu uống sữa đậu nành sống hoặc không được đun sôi kỹ sẽ gây ra buồn nôn, nôn, đau bụng đi ngoài,…thậm chí ngộ độc.
• Không nên dùng sữa đậu nành thay thế sữa cho trẻ bú. Mặc dù hàm lượng chất dinh dưỡng trong sữa đậu nành cao nhưng không vẫn đủ cho nhu cầu phát triển của trẻ.
• Không nên bảo quản lâu trong bình giữ nhiệt vì vi khuẩn rất dễ sinh trưởng và phát triển trong sữa ở nhiệt độ ấm.
• Không nên uống sữa đậu nành khi bụng đói, vì khi đó các thành phần dinh dưỡng trong sữa không được hấp thu hiệu quả.
• Không uống quá nhiều trong ngày, người trưởng thành chỉ nên dùng tối đa 500ml để tránh gây ra những khó chịu trên đường tiêu hóa.
• Không nên uống chung với các loại thuốc kháng sinh như tetracycline, erythromycine sẽ phân hủy chất dinh dưỡng trong sữa đậu nành.

6. Sữa đậu nành bao nhiêu calo?

Mọi người thường lo lắng rằng calo trong sữa đậu nành nhiều và có thể không phù hợp với chế động ăn kiêng giảm cân. Điều này có đúng không?

Thực tế, trong 1 khẩu phần 244g sữa đậu nành có chứa 100 calo, ít hơn nhiều so với một số loại sữa hạt như sữa yến mạch (140 calo), sữa gạo (130 calo) và cũng thấp hơn đáng kể so với sữa bò (146 calo).

Trong 100 calo trong sữa đậu nành, có 25% đến từ protein, 40% từ carbohydrate và 35% từ chất béo. Đây là một tỉ lệ calo khá lý tưởng đối với thực phẩm. Chất béo trong đậu nành đa số là các axit béo không bão hòa, dễ dàng chuyển hóa trong cơ thể mà không tích tụ thành mỡ. Chúng còn giúp điều chỉnh các giai đoạn chuyển hóa thức ăn, thúc đẩy quá trình tiêu hao thay vì lưu trữ chất béo, với lại tác dụng của sữa đậu còn để hỗ trợ giảm cân. 

Bên cạnh đó, uống sữa đậu nành sẽ cung cấp nhiều chất xơ nên tạo cho bạn cảm giác no lâu hơn, hạn chế tình trạng thèm ăn. 

Như vậy, sữa đậu nành chứa ít calo so với nhiều loại sữa, với một tỉ lệ cân đối. Hơn nữa, lại chứa nhiều chất xơ và chất béo không bão hòa. Điều này làm nó trở thành một thực phẩm lành mạnh cho người muốn giảm cân. Tuy nhiên, khi uống sữa đậu nành, không nên sử dụng chung với đường, sẽ làm phản tác dụng giảm cân.

Ngoài ra, khi so sánh thành phần dinh dưỡng của sữa đậu nành và sữa bò, người ta đã thống kê ra được bảng như sau:

Có thể thấy, sữa đậu nành có hàm lượng protein tương tự sữa bò, trong khi đó chất béo và carbs lại ít hơn hẳn. Nhưng cũng cần lưu ý, so với sữa bò, nó có lượng vitamin và khoáng chất thấp hơn. Do đó, nếu muốn dùng sữa đậu nành thay cho sữa bò trong chế độ ăn uống, cần chú ý bổ sung thêm các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất khác.

Tóm lại, trên đây đã giải thích phần nào về việc uống sữa đậu nành có tác dụng gì cho sức khỏe. Sữa đậu nành là một thực phẩm tốt cho sức khỏe, không chỉ là nguồn protein thực vật hoàn chỉnh, nó còn có lượng chất béo lành mạnh và các chất dinh dưỡng có lợi khác. Thêm loại sữa này vào thực đơn của gia đình để nhận được những tác dụng của sữa đậu nành mang lại cho sức khỏe khi sử dụng.