Việt Nam cần thành lập sàn giao dịch tín chỉ carbon quốc gia

Ngày 8-1, tại cuộc họp "Đề án thành lập thị trường tín chỉ carbon tại Việt Nam", Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận cho biết nhiều nước đã lập sàn giao dịch tín chỉ carbon, Việt Nam cần thực hiện mô hình này để hướng tới phát triển nền kinh tế carbon thấp và chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu.

Việc xây dựng thị trường tín chỉ carbon đảm bảo giao dịch trong nước diễn ra minh bạch, an toàn, phù hợp điều kiện Việt Nam và thông lệ quốc tế. Lợi ích chủ thể tham gia được hài hòa, giúp tăng sức cạnh tranh quốc gia theo hướng phát triển kinh tế ít phát thải, tăng trưởng xanh, bền vững.

Cam kết phát thải ròng khí nhà kính bằng 0

Cam kết giảm nhẹ phát thải khí nhà kính với quốc tế và xu hướng phát triển thị trường tín chỉ carbon toàn cầu. Đồng thời góp phần tận dụng tối đa nguồn lực của các thành phần kinh tế trong nước trong việc tham gia hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính.

Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết thêm, hàng hóa trên thị trường tín chỉ carbon tại Việt Nam có hai loại gồm hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon do Bộ Tài nguyên và Môi trường xác nhận được giao dịch trên sàn giao dịch của thị trường tín chỉ carbon trong nước.

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp đã nhấn mạnh, hình thành thị trường tín chỉ carbon là thực hiện cam kết giảm phát thải ròng khí nhà kính bằng 0 (net zero) trên thực tế, bằng các công cụ kinh tế để quản lý phát thải khí nhà kính của doanh nghiệp.

"Mục tiêu là tạo ra thị trường tín chỉ carbon công khai, minh bạch, trên cơ sở xác định tổng lượng phát thải, phân bổ hạn ngạch phát thải cho các địa phương, lĩnh vực. Sử dụng các công cụ kinh tế để thay đổi nhận thức, hành vi trong phát thải khí nhà kính...", Phó thủ tướng nói.

Nhiều khó khăn thách thức cần tháo gỡ

Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho biết điểm mấu chốt để hình thành thị trường tín chỉ carbon là quản lý việc hình thành, tạo tín chỉ; kế hoạch giảm phát thải theo từng lĩnh vực; cơ chế trao đổi tín chỉ trên thị trường quốc tế.

Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc cho rằng cần phân bổ hạn ngạch phát thải để có cơ chế thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới công nghệ. .Đề án cần xác định rõ mô hình thị trường và lộ trình triển khai, đánh giá tác động với các ngành sản xuất cũng như cam kết quốc tế. Thị trường tín chỉ carbon của Việt Nam phải kết nối với thế giới để các doanh nghiệp nước ngoài yên tâm đầu tư sản xuất, kinh doanh.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh các cam kết về cắt giảm phát thải khí nhà kính là quan điểm, chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước khi luôn coi biến đổi khí hậu là thách thức lớn nhất và cần tiếp cận toàn cầu. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để Việt Nam chuyển sang mô hình phát triển phù hợp trong tương lai.

Đề án cần cập nhật những chính sách, thỏa thuận toàn cầu, cũng như các chiến lược, quy hoạch ngành, lĩnh vực đã được ban hành với định hướng ứng phó biến đổi khi hậu, chuyển đổi năng lượng công bằng, giảm phát thải khí nhà kính…

Trước tính phức tạp của Đề án, Phó Thủ tướng yêu cầu báo cáo Ban Chỉ đạo quốc gia thực hiện cam kết tại COP26, sau khi lấy ý kiến của các bộ, ban, ngành. Đề án nhằm thể chế hóa các chính sách về trao đổi hạn ngạch phát thải, tín chỉ carbon, thực hiện mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi nền kinh tế, tạo ra những nguồn lực xanh mới.