Làm sao để nhận diện chứng tự kỷ ở trẻ chậm nói?

(VOH) – Một trong những dấu hiệu của chứng tự kỷ là khả năng giao tiếp bị hạn chế (chậm nói), tuy nhiên, không phải trẻ nào chậm nói cũng bị tự kỷ. Vậy làm sao để nhận diện chứng tự kỷ ở trẻ chậm nói?

Câu hỏi thính giả

Hiện tại con em đang được 15 tháng nhưng bé chỉ nói được khoảng 5 từ và bé rất hiếu động, thích quăng ném đồ chơi, thỉnh thoảng bé cũng thích cầm một món đồ cho nào đó và đi tới đi lui, đi vòng vòng. Xin chuyên gia tư vấn giúp em với tình trạng của bé như vậy là do bé hiếu động hay bị chậm nói ạ?

lam-sao-de-nhan-dien-chung-tu-ky-o-tre-cham-noi-voh

Nhận diện chứng tự kỷ ở trẻ chậm nói bằng cách nào? (Nguồn: Internet)

Chuyên gia tâm lý Vương Nguyễn Toàn Thiện (bệnh viện Nhi đồng TP) tư vấn

Thông thường, một em bé sau 6 tháng tuổi đã có thể bắt đầu biết bập bẹ, sau 9 đến 12 tháng trẻ có thể nói được những từ đơn giản, do đó chậm nói được xem là một biểu hiện không bình thường ở trẻ. 

Để xác định em bé có đang phát triển kỹ năng nói một cách bình thường hay không, ba mẹ cần phải quan sát xem trẻ có tự nói hay không, hay là ba/mẹ bảo bé nói “ba” thì con lặp từ “ba”,... hoặc là bé tự nói nhưng gặp ai bé cũng kêu “ba”. Với những trường hợp bé không tự nói hoặc là nói không đúng hoàn cảnh thì ba mẹ chưa thể đánh giá đó là một từ đơn hoàn chỉnh, bởi vì ngôn ngữ thì trẻ phải tự nói và nói đúng hoàn cảnh, đúng đối tượng. 

Với trường hợp hiếu động hay quăng ném hoặc cầm đồ chơi đi vòng vòng thì vẫn chưa thể kết luận được trẻ có hoặc không có triệu chứng của chứng tự kỷ. Tuy nhiên, nếu lo lắng ba mẹ có thể đưa bé đến gặp bác sĩ để được khám và đánh giá chính xác hơn. 

Chứng tự kỷ hiện nay vẫn chưa thể được chẩn đoán thông qua các phương pháp cận lâm sàng (siêu âm, thử máu, đo điện não...) mà chủ yếu là qua quan sát tại chỗ, qua quá trình tương tác với trẻ và qua những thông tin từ gia đình cung cấp. Do đó, ba mẹ thể quan sát thêm những biểu hiện không bình thường của trẻ tại nhà, ví dụ như:

  • 6 tháng tuổi: Trẻ không biết cười lớn tiếng hoặc không biểu lộ vui vẻ, thích thú.
  • 9 tháng tuổi: Trẻ không "chia sẻ" những hình ảnh, âm thanh, nụ cười, để lộ biểu cảm trên nét mặt.
  • 12 tháng tuổi: Trẻ không biết bập bẹ.
  • 16 tháng tuổi: Chưa nói được từ đơn.
  • 24 tháng tuổi: Không nói được cụm từ đôi.

Đây là những dấu hiệu ba mẹ cần lưu ý ở trẻ để có thể đưa con đi thăm khám sớm và kịp thời nếu có bệnh lý.

Bạn có thể xem lại nội dung ngắn gọn tại video dưới đây: