Chỉ có 57,38% doanh nghiệp đang chuẩn bị xây dựng kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính, trong khi gần 28% đã có kế hoạch này. Có hơn 50% doanh nghiệp chỉ nghe qua về ETS và thị trường carbon mà không hiểu về nguyên tắc hoạt động cơ bản. Chỉ có 1,27% doanh nghiệp hiểu cách ETS và thị trường carbon hoạt động. Bà Đặng Hồng Hạnh từ Công ty Cổ phần Tư vấn Năng lượng và Môi trường (VNEEC) lưu ý rằng nhu cầu đào tạo về ETS là rất lớn.
Doanh nghiệp đã thực hiện kiểm khí nhà kính còn quá ít
Từ 26/2 – 1/3/2024, Chương trình Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á (ETP) tổ chức hai khóa đào tạo về Hệ thống trao đổi hạn ngạch phát thải (ETS) và thị trường carbon cho các cơ quan nhà nước liên quan, các tổ chức và các doanh nghiệp tại Hà Nội.
Khóa đào tạo thứ nhất diễn ra vào ngày 26 và 27/2/2024 với sự tham gia của đại diện các bộ, ngành liên quan đến việc thiết lập và vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon và thị trường carbon tại Việt Nam, cùng các tổ chức phát triển, tổ chức tài chính và những bên liên quan khác.
Khóa đào tạo thứ hai được thiết kế dành riêng cho đại diện các doanh nghiệp tiêu thụ năng lượng trọng điểm, hiệp hội doanh nghiệp và cơ quan truyền thông, diễn ra vào ngày 29/2 và 1/3/2024.
Đây là hoạt động hỗ trợ của ETP nhằm thúc đẩy triển khai thị trường carbon tại Việt Nam với sự hợp tác của Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường). Đồng thời thuộc Hỗ trợ kỹ thuật (TA) “Đào tạo và mô phỏng Hệ thống giao dịch hạn ngạch phát thải tại Việt Nam” của ETP.
Hoạt động đào tạo đầu tiên này đã thu hút sự tham gia của các bên liên quan thuộc cả khu vực công và tư với một chương trình đào tạo toàn diện và có hệ thống về ETS và thị trường carbon kết hợp sử dụng công cụ mô phỏng thị trường.
Các bài giảng được xây dựng và trình bày bởi các chuyên gia quốc tế hàng đầu trong lĩnh vực giảm nhẹ biến đổi khí hậu và định giá carbon.
Bà Đặng Hồng Hạnh, Trưởng nhóm, Chuyên gia về chính sách biến đổi khí hậu, Đồng sáng lập, Giám đốc Điều hành Công ty Cổ phần Tư vấn Năng lượng và Môi trường (VNEEC), cho biết VNEEC đã khảo sát 537 doanh nghiệp trong lĩnh vực công thương, xây dựng, xử lý chất thải và giao thông trên cả nước có phát thải ước tính trên 10.000 tấn CO2 tương đương.
Những doanh nghiệp này dự kiến tham gia vào giai đoạn thí nghiệm thực hiện ETS ở Việt Nam trong 1.912 doanh nghiệp có nghĩa vụ phải báo cáo về kiểm kê khí nhà kính theo quyết định Thủ tướng Chính phủ.
Qua kết quả khảo sát cho thấy, số doanh nghiệp đã thực hiện kiểm kê khí nhà kính còn khá hạn chế, chiếm gần 32%, trong số đó chủ yếu thuê bên thứ 3 kiểm kê; còn lại phần nhiều tự làm kiểm kê.
57,38% doanh nghiệp đang chuẩn bị xây dựng kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính, còn số ít – gần 28% đã có kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính.
Đặc biệt là những hiểu biết của doanh nghiệp về ETS và thị trường carbon còn quá ít. Trên 50% doanh nghiệp có nghe qua về ETS và thị trường carbon nhưng không biết về nguyên tắc hoạt động cơ bản, một số ít không biết ETS và thị trường carbon ở đâu, chỉ số rất nhỏ – 1,27% doanh nghiệp hiểu cách ETS và thị trường carbon hoạt động.
“Điều này cho thấy, nhu cầu về đào tạo Hệ thống trao đổi hạn ngạch phát thải và thị trường carbon rất lớn”, bà Hạnh nhấn mạnh.
Cũng theo bà Hạnh, điều đáng mừng là mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp trong tìm hiểu về vấn đề này khá cao. Phần lớn doanh nghiệp mong muốn được tham gia các khoá đào tạo về ETS, tìm hiểu kiến thức về mục tiêu giảm phát thải carbon…
Định giá Carbon để giảm khí thải nhà kính
Trong một nỗ lực mạnh mẽ để giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu và định giá carbon, các chuyên gia hàng đầu toàn cầu đã xây dựng và trình bày các bài giảng chất lượng cao. Sáng kiến đào tạo này đặc biệt quan trọng khi Việt Nam cam kết giảm phát thải theo Thỏa thuận Paris.
Định giá carbon được coi là công cụ cốt lõi trong việc giảm phát thải khí nhà kính. Bằng cách xây dựng một ETS hiệu quả, doanh nghiệp có thể tìm ra giải pháp giảm phát thải thông qua các động lực kinh tế.
Định giá carbon cũng giúp chuyển các thiệt hại kinh tế do phát thải sang các cơ sở phát thải. Qua đó, doanh nghiệp có thể quyết định cách thức giảm phát thải một cách hiệu quả với chi phí thấp nhất.
Với mục tiêu tự nguyện giảm 15,8% và giảm 43,5% lượng phát thải khí nhà kính với sự hỗ trợ của quốc tế so với kịch bản phát thải thông thường vào năm 2030, bà Hạnh cho rằng việc xây dựng một ETS hiệu quả đóng một vai trò then chốt trong việc đạt được mục tiêu trong Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC).
Để đạt được mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính theo Thỏa thuận Paris, sự chuẩn bị và sự tham gia tích cực của các bên liên quan là rất quan trọng. Việc tổ chức các khóa đào tạo về ETS là cần thiết để nâng cao nhận thức và kiến thức của các bên liên quan.
Thách thức và chuẩn bị cho thí điểm ETS
Thời gian thí điểm ETS không còn nhiều, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tích cực từ các bên liên quan. Việc xây dựng và tổ chức các khóa đào tạo về ETS cho các bên liên quan là cần thiết. Đồng thời, doanh nghiệp cần tham gia vào ETS của Việt Nam trong tương lai để đóng góp vào cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.