Retinoids: thành phần trẻ hóa làn da ‘thần thánh’ mà bạn không nên bỏ qua

Mặc dù giới skincare luôn luôn có những điều mới mẻ song có lẽ cho đến nay vẫn chưa có thành phần nào vượt mặt được retinoids trong việc cải thiện và trẻ hóa làn da. Chính vì vậy, nếu bạn chưa biết retinoids là gì hay có lợi ích gì thì quả thực sẽ hơi thiếu sót với chính công cuộc dưỡng da của mình.

Retinoids là gì?

Retinoids là tên gọi chung cho một nhóm các hợp chất hóa học có nguồn gốc từ vitamin A (là dẫn xuất của vitamin A), bao gồm cả tổng hợp và tự nhiên. Cách thức hoạt động chính của nhóm retinoids là thúc đẩy sự phát triển, phân chia tế bào, kích thích sản xuất collagen và làm giảm viêm… Do đó, ngoài chống lão hóa chúng còn được xem là “thành phần vàng” trong việc cải thiện và điều trị nhiều vấn đề da trong đó có mụn và tăng sắc tố.

Retinoids được xem là phát kiến vĩ đại của công cuộc chăm sóc da (Nguồn: Internet)

Retinoids có mặt trong cả các sản phẩm kê đơn lẫn không cần kê đơn (OTC) với các dạng khác nhau, trong đó:

• Retinol: là một trong những dạng phổ biến nhất của retinoids, có sẵn trong mỹ phẩm cũng như các sản phẩm không cần kê đơn.
• Retinyl palmitate: dạng yếu nhất trong gia đình retinoids, thường có mặt trong các sản phẩm không cần kê đơn và phù hợp với người mới làm quen hoặc có làn da nhạy cảm.
• Adapalene: cũng là một dạng retinoids không cần kê đơn và được xem là phương pháp điều trị mụn khá lý tưởng.
• Tretinoin (retin-A/ retinoic acid): tretinoin mạnh hơn retinol nhờ không phải trải qua bước chuyển đổi (retinol phải chuyển hóa qua các bước để trở thành retinoic acid mới có thể phát huy tác dụng), cho kết quả nhanh hơn và vì vậy mà các sản phẩm chứa tretinoin cần được bác sĩ kê toa.
• Isotretinoin: đây là dạng retinoids uống được kê toa dành cho các tình trạng mụn trứng cá nặng và cần phải có sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.

Phân biệt retinol, retinoids và tretinoin 

Retinoids, retinol và tretinoin là một trong những nhóm thành phần thường xuyên bị nhầm lẫn với nhau không chỉ bởi cái tên mà còn bởi công dụng giống nhau (vì chúng đều là dẫn xuất của vitamin A). Tuy nhiên, để có thể lựa chọn cho mình sản phẩm chăm sóc da phù hợp và hiệu quả thì bạn cần phải phân biệt được chúng khác nhau ở điểm nào.

Các sản phẩm tretinoin cần được kê đơn còn retinol thì không (Nguồn: Internet)

• Retinol và tretinoin là một loại/ dạng của retinoids hay nói cách khác, retinol và tretinoin chỉ là một dạng cụ thể của retinoids.
• Mặc dù retinol cũng là một dạng của retinoids song người ta sẽ thường dùng thuật ngữ retinoids để chỉ các thành phần mạnh hơn và cần phải có chỉ định của bác sĩ như tretinoin.
• Các sản phẩm chứa tretinoin cần phải có chỉ định của bác sĩ còn retinol thì không.
• Retinol cần phải trải qua nhiều lần chuyển đổi để có thể trở thành retinoic acid do đó thông thường người sử dụng sẽ cần nhiều thời gian hơn để thấy được kết quả. Trong khi đó, tretinoin lại không mất nhiều thời gian để tiếp cận vì vậy chúng mạnh hơn retinol.
• Retinol và tretinoin có công dụng giống nhau nhưng tretinoin sẽ cho hiệu quả nhanh và mạnh hơn.
• Retinol là lựa chọn an toàn toàn cho những người mới sử dụng hoặc có da nhạy cảm bởi chúng yếu hơn so với tretinoin.
• Thông thường, các sản phẩm chứa retinoids cần kê đơn (tretinoin) sẽ phải được FDA chấp thuận (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) mới có thể được bày bán. Với retinol, vì chúng là thành phần không cần kê đơn (một số sản phẩm có nồng độ cao vẫn cần được bác sĩ chỉ định), có mặt trong nhiều sản phẩm bao gồm cả mỹ phẩm và thuốc nên bạn sẽ không nhận được sự đảm bảo tương tự.

Một số lưu ý khi sử dụng retinoids

Retinoids có thể đem lại nhiều lợi ích cho làn da song với điều kiện là bạn phải biết cách sử dụng (Nguồn: Internet)

• Vì retinoids có rất nhiều dạng, bao gồm cả kê đơn và không cần kê đơn, mỗi dạng lại bao gồm nồng độ khác nhau… nên bạn hãy tìm hiểu thật kỹ và xác định rõ nhu cầu trước khi lựa chọn và thêm chúng vào quy trình chăm sóc da.
• Luôn luôn thử phản ứng của da trước khi sử dụng một sản phẩm chứa retinoids.
• Bắt đầu với những sản phẩm có chứa retinoids ở nồng độ thấp trước đồng thời điều chỉnh tần suất sử dụng từ 1 lần/ tuần, 2 lần/ tuần… cho đến khi da thực sự quen.
• Khi dùng retinoids bạn sẽ gặp phải các tác dụng phụ như khô da, kích ứng (da bong tróc, đỏ, rát, đẩy mụn…) nên hãy đặc biệt chú trọng vào bước dưỡng ẩm để làm dịu và phục hồi da. Ngoài ra, hãy tránh sử dụng các sản phẩm khắc nghiệt như tẩy tế bào chết dạng hạt, mặt nạ lột…
• Với những dạng retinoids cần phải trải qua bước chuyển hóa thành retinoic acid, hãy chú ý đến độ ph của da (quá trình này diễn ra trong môi trường ph trung tính 5 – 6) để đảm bảo hiệu quả của sản phẩm cũng như tránh nguy cơ kích ứng trầm trọng hơn.
• Retinoids thúc đẩy quá trình loại bỏ tế bào chết nên lớp sừng bảo vệ da sẽ mỏng hơn, nhạy cảm hơn. Do đó bạn bắt buộc phải thoa kem chống nắng (có quang phổ rộng, bền vững) và che chắn kỹ càng để tránh khiến da bị tổn thương.
• Các sản có chứa retinoids nên được dùng vào bước chăm sóc da buổi tối.

Kem chống nắng là sản phẩm bắt buộc phải có khi sử dụng retinoids (Nguồn: Internet)

• Phụ nữ mang thai và cho con bú không nên sử dụng các sản phẩm chứa retinoids.
• Không dùng đồng thời retinoids với AHA và BHA hay benzoyl peroxide (hoạt chất trị mụn) vì nó có thể triệt tiêu tác dụng của nhau hoặc khiến da kích ứng mạnh. Nếu muốn kết hợp AHA/ BHA với các sản phẩm retinoids hãy cân nhắc và tìm hiểu thật kỹ về cách phân bổ cũng như áp dụng các sản phẩm.
• Tránh dùng sản phẩm hay áp dụng các biện pháp chăm sóc da có tính chất tẩy, lột da mạnh (salicylic acid, glycolic acid…) khi sử dụng retinoids.
• Ngoài ra, mỗi dạng retinoids hay sản phẩm lại có yêu cầu sử dụng riêng nên bạn hãy tìm hiểu kỹ cũng như tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất hay bác sĩ để có được kết quả tốt nhất.

Không chỉ nổi tiếng bởi công dụng "chống già", trị mụn, cải thiện tông màu da, retinoids còn có thể đem lại nhiều lợi ích hơn thế nếu bạn biết cách áp dụng và kết hợp chúng vào quy trình skincare của mình. Do đó, nếu mong muốn nâng cấp thói quen cũng như làn da một cách hiệu quả thì đây chính là thành phần mà bạn nhất định phải tham khảo.