Hạt gai dầu là gì? Dùng hạt gai dầu có tác dụng gì với sức khỏe?

(VOH) – Với nhiều người trong chúng ta hạt gai dầu có lẽ là một cái tên khá lạ lẫm, song loại hạt này vốn đã xuất hiện trong y thư cổ. Vậy hạt gai dầu là gì và hạt gai dầu có tác dụng gì với sức khỏe?

Thời gian gần đây, sự “đổ bộ” của các loại hạt dinh dưỡng đã giúp chúng ta có thêm nhiều lựa chọn hơn để bổ sung vào thực đơn hàng ngày. Theo đó, hạt gai dầu đang là một trong những “gương mặt” được nhiều gia đình tìm mua sử dụng. Và nếu bạn cũng đang tò mò về loại hạt đặc biệt này thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây nhé!

1. Hạt gai dầu là gì?

Gai dầu (tên khoa học: Cannabis sativa) thuộc cùng một họ với cây cần sa (marijuana). Đây là thực vật bản địa của vùng Trung Á, tiểu lục địa Ấn Độ và các khu vực xung quanh. 

Hạt của cây gai dầu với hương thơm dịu, có kích thước khá nhỏ, hơi dẹt và có cạnh ở hai bên. Tuy có cùng họ nhưng vỏ của hạt gai dầu chứa một lượng THC rất thấp (<0,3%) - hợp chất kích thích hệ thần kinh có trong cần sa. 

hat-gai-dau-la-gi-dung-hat-gai-dau-co-tac-dung-gi-voi-suc-khoe-voh-0
Cây gai dầu (trái) cùng họ với cần sa (phải) (Nguồn: Internet)

Loại cây này được gieo trồng từ lâu để lấy sợi, hạt và dầu. Theo các tài liệu Trung Quốc ghi lại, hạt của cây gai dầu đã được sử dụng làm thực phẩm và thuốc chữa bệnh từ 3.000 năm trước.

2. Hạt gai dầu có tác dụng gì cho sức khỏe?

Dù tương đối nhỏ bé song các phân tích dinh dưỡng cho thấy rằng nguồn dưỡng chất mà hạt gai dầu mang lại khá dồi dào. Chính vì thế, nếu sử dụng hạt gai dầu trong chế độ ăn uống một cách hợp lý, sẽ giúp tăng cường sức khỏe, ngăn ngừa được nhiều bệnh lý.

Dưới đây là một số tác dụng của hạt gai dầu:

2.1 Nguồn protein thực vật tốt cho cơ thể

Cơ thể chúng ta không thể sản xuất các axit amin thiết yếu mà phải được cung cấp từ chế độ ăn uống hàng ngày. Hạt gai dầu là nguồn protein hoàn chỉnh, có nghĩa là nó cung cấp tất cả các axit amin thiết yếu. 

hat-gai-dau-la-gi-dung-hat-gai-dau-co-tac-dung-gi-voi-suc-khoe-voh-1
Hạt gai dầu là nguồn protein thực vật dồi dào (Nguồn: Internet)

25% calo của gai dầu đến từ protein, đây là một tỉ lệ khá cao so với các thực phẩm từ thực vật khác như hạt chia hay hạt lanh, thậm chí tương tự với các loại thịt bò và thịt cừu. 

Xem thêm: 9 chức năng và nhu cầu protein hàng ngày của cơ thể

2.2 Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Bổ sung hạt gai dầu vào khẩu phần ăn có tác dụng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. 

Trong hạt gai dầu chứa một lượng lớn axit amin arginine, đây là nguồn tạo ra oxit nitric trong cơ thể, giúp giãn mạch máu, giảm huyết áp và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Ngoài ra, loại axit này còn có tác dụng giảm quá trình viêm của cơ thể. Một số nghiên cứu khác còn cho thấy, tinh chất từ hạt cây gai dầu sẽ đảm nhiệm vai trò ức chế quá trình hình thành huyết khối và tăng khả năng phục hồi sau nhồi máu cơ tim.

2.3 Cải thiện hệ tiêu hóa

Hạt gai dầu nguyên chất chứa chất xơ hòa tan và không hòa tan với tỉ lệ 20% và 80%. Chất xơ là nguồn dinh dưỡng cho các vi khuẩn tiêu hóa có lợi trong ruột. Hàm lượng chất xơ này còn giúp làm mềm phân, từ đó làm cho hệ thống tiêu hóa hoạt động một cách hiệu quả.

Ngoài ra, chất xơ hòa tan tạo thành một lớp dạng gel giúp phòng tránh tình trạng gia tăng đột ngột lượng đường trong máu và điều chỉnh nồng độ cholesterol. Tác dụng này khiến hạt gai dầu trở thành thực phẩm tốt cho người mắc bệnh tiểu đường

hat-gai-dau-la-gi-dung-hat-gai-dau-co-tac-dung-gi-voi-suc-khoe-voh-2
Hạt gai dầu hỗ trợ hoạt động hệ tiêu hóa (Nguồn: Internet)

2.4 Giảm hội chứng tiền kinh nguyệt và mãn kinh

Những hội chứng tiền kinh nguyệt và mãn kinh được gây ra bởi sự gia tăng nhạy cảm với hormone prolactin.

Theo các chuyên gia, axit gamma-linolenic (GLA) trong hạt gai dầu có khả năng tạo ra prostaglandin E1 làm giảm tác dụng của prolactin. Nó có thể điều chỉnh sự mất cân bằng hormone và tình trạng viêm liên quan đến thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ.

Xem thêm: Chế độ ăn uống giúp phụ nữ tuổi mãn kinh luôn tươi trẻ và tràn đầy sức sống 

2.5 Có lợi cho các bệnh ngoài da

Theo các nhà nghiên cứu, hệ thống miễn dịch phụ thuộc vào sự cân bằng của axit béo Omega-6 và Omega-3.

Do đó, việc bổ sung hạt gai dầu vào chế độ dinh dưỡng hằng ngày là rất cần thiết. Bởi hạt gai dầu chứa một nguồn axit béo không bão hòa dồi dào. Chúng có tỷ lệ Omega-6 và Omega-3 là 3:1, đây là một tỉ lệ được xem là tối ưu.

Đặc biệt, những người mắc bệnh Eczema (chàm) cũng có thể sử dụng hạt gai dầu để cải thiện nồng độ axit béo trong máu. 

3. Cách sử dụng hạt gai dầu

Hạt gai dầu có thể dùng trực tiếp hoặc rang thơm rồi chế biến thành bột, dầu, sữa... để thêm vào thực đơn. Vì vậy nếu còn đang “lăn tăn” về cách sử dụng hạt gai dầu thì hãy “bỏ túi” nhanh một vài gợi ý sau:

3.1 Sữa hạt gai dầu

Nếu bạn không muốn sử dụng sữa động vật thì hạt gai dầu là một loại sữa hạt có thể dùng để thay thế. Nó có vị thơm ngon, bổ dưỡng và cũng rất dễ dàng để làm tại nhà.

hat-gai-dau-la-gi-dung-hat-gai-dau-co-tac-dung-gi-voi-suc-khoe-voh-3
Sữa hạt gai dầu bổ dưỡng (Nguồn: Internet)

Nguyên liệu

  • Hạt gai dầu: 50 – 70g
  • Nước lọc: 300ml
  • Đường phèn hoặc mật ong

Cách làm sữa hạt gai dầu

  • Rửa sạch hạt gai dầu, không cần tách bỏ vỏ bởi phần vỏ có chứa lượng lớn chất xơ.
  • Hòa tan đường phèn.
  • Cho hạt gai dầu, nước lọc và nước đường phèn vào máy xay nhuyễn trong khoảng 5 – 8 phút, đảm bảo hạt gai dầu tan nhuyễn.
  • Bạn có thể dùng rây lọc bỏ bã, nhưng để hấp thu nhiều dưỡng chất nhất thì nên sử dụng luôn mà không cần lọc.

Xem thêm: Hướng dẫn 9 cách làm sữa hạt điều ngọt thơm đúng điệu

3.2 Bánh mì hạt gai dầu

Tận dụng bột gai dầu thơm ngậy, hòa trộn với bột mì, thêm chút muối và men nở, nhào nặn khéo léo để tạo nên chiếc bánh mì hạt gai dầu cực kì bổ dưỡng.

hat-gai-dau-la-gi-dung-hat-gai-dau-co-tac-dung-gi-voi-suc-khoe-voh-4
Bánh mì hạt gai dầu thơm phức (Nguồn: Internet)

Nguyên liệu

  • Bột gai dầu: 60g
  • Bột mì đa dụng: 120g
  • Men nở: 1 – 2 thìa cà phê
  • Muối tinh
  • Nước ấm: 150 – 200ml

Cách làm bột hạt gai dầu

  • Trộn hỗn hợp gồm bột gai dầu và bột mì đa dụng vào một tô, thêm chút muối rồi trộn đều tay khoảng 5 – 7 phút.
  • Hòa tan men nở ở một tô khác, rồi từ từ trút vào bột, sau đó nhào bột thật đều tay và ủ bột khoảng 2 tiếng.
  • Quét một lớp dầu ô liu vào khuôn bánh, cho bột bánh vào và tiếp tục ủ thêm 1 tiếng nữa.
  • Làm nóng lò bánh trước 10 phút. Sau đó đem nướng bánh ở nhiệt độ 190 độ C trong vòng 30 phút là hoàn thành.

Xem thêm: Ăn bánh mì đen giúp giảm cân – đúng hay sai?

3.3 Bơ hạt gai dầu

Xay nhuyễn mịn hạt gai dầu với mật ong, chút dầu ô liu dịu thơm là bạn sẽ có ngay món bơ hạt gai dầu béo ngậy, ăn kèm với bánh mì nướng thì ngon hết ý!

hat-gai-dau-la-gi-dung-hat-gai-dau-co-tac-dung-gi-voi-suc-khoe-voh-5
Bơ hạt gai dầu béo ngậy (Nguồn: Internet)

Nguyên liệu

  • Hạt gai dầu: 70 – 100g
  • Dầu ô liu: 4 – 5 thìa cà phê
  • Mật ong: 4 thìa cà phê
  • Muối tinh: 1 – 2 thìa cà phê

Cách làm bơ hạt gai dầu

  • Rang hạt gai dầu với lửa nhỏ tới khi có hương thơm nhẹ và hơi ngả màu nâu vàng.
  • Đổ vào máy, xay đến khi nhuyễn. Trong quá trình xay, cứ 1-2 phút, tạm dừng máy, mở nắp, gạt phần hạt gai dầu dính trên thành máy xuống.
  • Thêm muối, dầu ăn, mật ong đã chuẩn bị vào, xay thêm khoảng 2 phút nữa là hoàn thành.
  • Nên cất bơ hạt gai dầu trong lọ thủy tinh kín và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh để tránh trường hợp bơ bị chảy dầu, nhanh hỏng.

Xem thêm: Bơ đậu phộng - Cách làm đơn giản nhưng đem lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe

3.4 Dầu hạt gai dầu

Dầu hạt gai dầu - thành phẩm “hảo hạng” được chiết xuất từ tinh dầu hạt dầu bằng phương pháp ép lạnh khá cầu kì nên rất khó để chúng ta có thể tự thực hiện tại nhà. Tốt nhất bạn hãy tham khảo cũng như tìm kiếm các đơn vị cung cấp dầu hạt gai dầu uy tín trước khi lựa mua.

hat-gai-dau-la-gi-dung-hat-gai-dau-co-tac-dung-gi-voi-suc-khoe-voh-6
Dầu hạt gai dầu thích hợp với các món trộn, có thể ăn trực tiếp (Nguồn: Internet)

Ngoài ra, giống như dầu ô liu, dầu hạt gai dầu cũng thường được khuyến khích sử dụng trực tiếp với các món trộn thay vì đem chế biến ở nhiệt độ cao.

4. Giá trị dinh dưỡng của hạt gai dầu

Hàm lượng chất dinh dưỡng trong khoảng 30g hạt gai dầu được tính toán như sau:

  • Lượng calo: 180
  • Chất béo bão hòa: 1.5g
  • Chất béo không bão hòa đa: 10g
  • Chất béo không bão hòa đơn: 1.5g
  • Kali: 9% giá trị hàng ngày
  • Tổng số Carbohydrate: 1% giá trị hàng ngày
  • Chất xơ: 8% giá trị hàng ngày
  • Chất đạm: 10g
  • Canxi: 2% giá trị hàng ngày
  • Sắt: 20% giá trị hàng ngày

Mặc dù hạt gai dầu chỉ mới trở nên phổ biến gần đây, nhưng chúng là một loại thực phẩm bổ dưỡng và rất tốt cho sức khỏe. Bạn hãy tham khảo đưa loại hạt này vào thực đơn của gia đình mình nhé!