Những câu thành ngữ, tục ngữ, ca dao về mẹ cha chính là những lời dạy được ông cha đúc kết theo năm tháng. Chúng mang giá trị to lớn trong giáo dục nhân cách và lòng hiếu thảo. Càng đọc, càng ngẫm, chúng ta lại càng thấm thía, nhận ra sự thiếu sót của bản thân và thấu hơn về công ơn to lớn của đấng sinh thành.
"Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc,
Đừng để buồn lên mắt mẹ nghe không…"
Tình mẹ cha
Ai trong cuộc đời cũng được sinh ra bởi mẹ cha. Chỉ là người được trọn vẹn một mái nhà có cha có mẹ, người phải chấp nhận làm trẻ mồ côi. Người ta nói “mồ côi khổ lắm ai ơi” quả thật không sai chút nào. Trong suốt hành trình khôn lớn cha mẹ đã gánh vác tất cả khó nhọc cho con, không có cha mẹ cuộc đời thật cơ cực biết bao nhiêu.
Mẹ cha là người sinh thành và dưỡng dục chúng ta. Là người có công ơn to lớn nhất trong cuộc đời mỗi con người. Tình cha mẹ dạt dào như biển cả bao la, con cái có thể bỏ cha mẹ bơ vơ, để họ tuổi xế chiều một mình sớm hôm cô quạnh nhưng cha mẹ nào có bỏ rơi con, con khóc con ho một tiếng lòng mẹ cha đã thấy xót xa.
Từng chiếc áo rách tươm mẹ ngồi mẹ vá, từng món đồ chơi cha gọt đẻo, cha cày bừa cha mua. Chỉ cần con vui, chỉ cần con được đủ đầy như người ta, bao nhiêu khó nhọc mẹ cha nguyện ôm hết vào tấm thân gầy.
Công ơn cha mẹ biển hồ lai láng, chỉ có con cái là không hiểu mà thôi. Thời gian thấm thoát thôi đưa, con cái lớn khôn cũng là lúc cha mẹ già yếu. Hãy dành thật nhiều thời gian bên cạnh yêu thương, săn sóc mẹ cha, đừng để đến khi không còn đấng sinh thành trên đời này nữa mới nhận ra sự thiếu sót của bản thân rồi quay sang than khóc trong muộn màng.
Những câu ca dao về mẹ cha hay nhất, dạt dào cảm xúc
Tình yêu thương cha mẹ dành cho con cái không gì có thể sánh bằng. Dù đi đến hết cuộc đời, chúng ta cũng chẳng thể báo đáp công ơn sinh, dưỡng dục ấy. Điều này được thể hiện rất rõ trong những câu ca dao về mẹ cha được người xưa để lại nhằm bày tỏ lòng biết ơn cũng như nhắc nhở con cháu.
- Công cha nghĩa mẹ cao dày
Cưu mang trứng nước những ngày còn thơ
Nuôi con khó nhọc đến giờ
Trưởng thành con phải biết thờ song thân. - Đêm đêm thắp ngọn đèn trời,
Cầu cho cha mẹ sống đời với con. - Đêm khuya trăng rụng xuống cầu,
Cảm thương cha mẹ dãi dầu ruột đau. - Mẹ nuôi con bằng trời bằng bể,
Con nuôi mẹ con kể từng ngày. - Mẹ nuôi được mười con,
Mười con không nuôi được một mẹ. - Mẹ già ở tấm lều tranh,
Sớm thăm tối viếng mới đành dạ con. - Mẹ già như chuối ba hương,
Như xôi nếp một, như đường mía lau. - Mẹ già một nắng hai sương.
Trải thân làm bóng mát đường con đi. - Mẹ là ngọn gió đưa êm.
Mẹ là dòng suối mơ huyền bao la. - Ôm con mẹ đếm sao trời,
Đếm hoài không hết một đời long đong.
- Chiều chiều ngó ngược ngó xuôi,
Ngó không thấy mẹ, bùi ngùi nhớ thương. - Cha là hoa phấn giữa đời,
Thiên thu tình mẹ rạng ngời tâm con. - Lên non mới biết non cao,
Nuôi con mới biết công lao mẹ hiền. - Mẹ già như chuối chín cây,
Gió đưa mẹ rụng, con rày mồ côi. - Muốn cho gần mẹ gần cha,
Khi vào thúng thóc, khi ra quan tiền. - Miệng ru mắt nhỏ hai hàng,
Nuôi con khôn lớn mẹ càng thêm lo. - Cái ngủ mày ngủ cho lâu,
Mẹ mày đi cấy ruộng sâu chưa về. - Trăng khuya trăng rụng xuống cầu,
Vì con cha mẹ dãi dầu nắng mưa. - Ai người chia sớt nỗi buồn,
Mẹ tôi gánh mãi hoàng hôn một mình. - Mẹ nghèo mưa dột mái tranh,
Trải bao bất hạnh muôn phần gian truân.
- Hoa này tàn thì hoa khác nở,
Mất mẹ rồi vạn thuở tìm đâu. - Vì con sống, mẹ suốt đời lam lũ,
Vì con vui, mẹ gánh hết đau buồn. - Ngàn năm tóc mẹ còn bay,
Ngàn năm tình mẹ sống đầy trong con. - Nhớ con tựa cửa chờ mong,
Mắt mờ khô lệ mẹ trông con về. - Chặng đường bao nỗi đắng cay,
Nuôi con đâu kể tháng ngày gian nan. - Lặng nhìn sợi tóc như sương,
Vướng trên đầu lược mà thương mẹ già. - Cánh cò cõng nắng cõng mưa,
Mẹ tôi cõng cả bốn mùa gió sương. - Lòng mẹ như bát nước đầy,
Mai này khôn lớn, ơn này tính sao. - Ta đi trọn kiếp con người,
Cũng không đi hết những lời mẹ ru. - Tu đâu cho bằng tu nhà,
Thờ cha kính mẹ mới chân tu.
- Chim trời ai dễ đếm lông,
Nuôi con ai dễ kể công tháng ngày. - Ai rằng công mẹ như non,
Thật ra công mẹ lại còn lớn hơn. - Nhớ ơn chín chữ cù lao,
Ba năm bú mớm biết bao thân tình. - Dạy con, con nhớ lấy lời,
Trọng cha, kính mẹ, suốt đời chớ quên. - Gió mùa thu mẹ ru con ngủ,
Năm canh dài, mẹ thức đủ năm canh. - Biển Đông có lúc vơi đầy,
Chứ lòng cha mẹ biển trời nào dâng. - Cho dù xa cách biển đông,
Mênh mông tình mẹ ngát lòng đại dương. - Mẹ anh lội bụi lội bờ,
Sao anh áo lụa quần tơ ngày ngày.
Mẹ anh bụng đói thân gầy,
Sao anh vui thú mâm đầy cổ cao.
Mẹ anh như tép lao xao,
Sao anh lấp lánh như sao trên trời.
Mẹ anh quần quật một đời,
Sao anh ngoảnh mặt anh cười cợt hoa.
Những câu thành ngữ, tục ngữ về mẹ cha
Trong kho tàng văn học Việt Nam có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ về cha mẹ ý nghĩa. Nhờ chúng mà mỗi người có thể hiểu thêm về công ơn của bậc sinh thành.
- Tử hiếu song thân lạc, gia hòa vạn sự hưng (thành).
- Mồ côi cha, ăn cơm với cá. Mồ côi mẹ lót lá mà nằm.
- Mẹ dạy thì con khéo, bố (cha) dạy thì con khôn.
- Mẹ ngoảnh đi con dại, mẹ ngoảnh lại con khôn.
- Mẹ giàu con có, mẹ khó con không.
- Mẹ đánh một trăm không bằng cha hăm một tiếng.
- Mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khôn.
- Con gái giống cha giàu ba họ
Con trai giống mẹ khó ba đời. - Con giữ cha, gà giữ ổ.
- Mẹ lá rau, lá má
Con đầy rá, đầy mâm.
- Cha mẹ hiền lành để phúc cho con.
- Chín chữ cù lao.
- Con chẳng chê cha mẹ khó, chó chẳng chê nhà chủ nghèo.
- Con có cha mẹ đẻ, không ai ở lỗ nẻ mà lên.
- Đời cha trồng cây, đời con ăn quả.
- Sinh được một con, mất một hòn máu.
Những câu tục ngữ, ca dao về công cha nghĩa mẹ hay nhất
Cha mẹ là những người yêu thương chúng ta nhất trên đời. Tình cảm của cha mẹ dành cho con cái là thứ tình cảm thiêng liêng, không cần điều kiện. Mỗi một bài ca dao về cha mẹ, mỗi câu ca dao tục ngữ về công ơn cha mẹ dưới đây sẽ giúp chúng ta hiểu hơn về sự hy sinh cũng như công lao to lớn của cha mẹ.
- Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ngời ngời biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi! - Công cha như núi Thái Sơn,
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Một lòng thờ mẹ kính cha,
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con. - Ơn cha bóng núi âm thầm,
Nghĩa mẹ lặng lẽ nước sông đầu nguồn.
Một đời dãi nắng dầm sương,
Nuôi con khôn lớn tình thương dạt dào. - Tôm rằn bóc vỏ bỏ đuôi
Gạo de An Cựu mà nuôi mẹ già. - Cái cò lặn lội bờ sông
Gánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non
Nàng về nuôi cái cùng con
Cho anh đi trẩy nước non Cao Bằng. - Cái cò là cái cò con
Mẹ đi xúc tép để con ở nhà
Mẹ đến chỗ cánh đồng xa
Mẹ sà chân xuống phải mà con lươn. - Con cò lặn lội bờ sông
Mẹ đi tưới nước cho bông có đài
Trông trời, trông nước, trông mây
Trông cho lúa chín, hột sây nặng nhành
Trông cho rau muống mau xanh
Để mẹ nấu một bát canh đậm đà
Mát lòng sau bữa rau cà
Cho con mau lớn, việc nhà con lo - Tiểu kia đến ở chùa ta,
Một là giận mẹ, hai là giận thân.
Đêm nằm mà nghĩ xa gần,
Con người như thế đem thân ở chùa.
Ở chùa ăn những tương chua,
Ăn rau muống héo, ăn dưa cần già.
Sao không nghĩ đến cửa nhà,
Bát cơm manh áo, mẹ già ai nuôi? - Ai về tôi gửi buồng cau
Buồng trước kính mẹ, buồng sau kính thầy
Ai về tôi gửi đôi giày
Phòng khi mưa gió để thầy mẹ đi. - Đố ai đếm được lá rừng
Đố ai đếm được mấy từng trời cao
Đố ai đếm được vì sao
Đố ai đếm được công lao Mẹ, Thầy.
- Mẹ cha gánh vác hy sinh,
Mẹ cha quên cả thân mình vì con. - Mẹ già như ánh trăng khuya,
Dịu dàng soi tỏ bước đi con hiền. - Có tát cạn biển đông mới tỏ tường lòng mẹ
Không trèo qua non thái sao thấu hiểu tình cha. - Bao năm gian khổ héo hon,
Mẹ luôn cam chịu nuôi con nên người. - Cha một đời oằn vai gánh nặng,
Mẹ một đời đôi dép lạc bàn chân. - Dù đi khắp bốn phương trời,
Công cha nghĩa mẹ không ai sánh bằng. - Có nuôi con mới biết lòng cha mẹ.
- Con vua tốt vua dấu, con tôi xấu tôi yêu.
- Thêm một người quả đất sẽ chật thêm,
Nhưng thiếu mẹ thế giới đầy nước mắt.
- Công cha nặng lắm ai ơi,
Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang. - Con dẫu lớn vẫn là con của mẹ,
Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con. - Con ho lòng mẹ tan tành,
Con sốt lòng mẹ như bình nước sôi. - Công cha nghĩa mẹ ơn thầy,
Ngày sau khôn lớn ơn dày biển sâu. - Bao năm gian khổ héo hon,
Mẹ luôn cam chịu nuôi con nên người. - Bảo vâng, gọi dạ, con ơi
Vâng lời sau trước, con thời chớ quên
Công cha nghĩa mẹ khôn đền,
Vào thưa, ra gửi mới nên con người. - Ân cha nghĩa mẹ chưa đền
Bậu mong ôm gối cuốn mền theo ai? - Ngày nào em bé cỏn con
Bây giờ em đã lớn khôn thế này
Cơm cha áo mẹ chữ thầy
Nghĩ sao cho bõ những ngày ước ao.
Những câu ca dao tục ngữ về cha mẹ ông bà
Gia đình là điều tuyệt vời nhất mà mỗi người có được. Ở đó có tình yêu thương của ông ba, sự che chở của cha mẹ, những tình cảm đáng để chúng ta trân trọng. Trong kho tàng văn học dân gian, có rất nhiều câu ca dao tục ngữ về cha mẹ ông bà thắm đượm tình cảm này.
- Mẹ còn chẳng biết là may,
Mẹ mất mới tiếc những ngày làm con. - Ngó lên nuộc lạt mái nhà,
Bao nhiêu nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu. - Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà.
- Giận thì mắng, lặng thì thương.
- Thứ nhất phải có ông bà
Thứ hai kế đến chính là mẹ cha
Còn con đứng ở thứ ba
Cháu thì đứng chót đó là thứ tư
Chít thì đứng ở thứ năm
Một hơi kể hết đủ năm đại đường. - Con ai là chẳng giống cha
Cháu ai là chẳng giống bà, giống ông. - Bà ơi cháu quý bà thay
Quý bà về nỗi bà hay cho quà. - Ông bà là ngọc là vàng
Ai mà biết quý phúc rơi đầy nhà. - Con người có cố, có ông
Như cây có cội, như sông có nguồn. - Trời cao, biển rộng, đất dày
Ơn cha nghĩa mẹ, ơn thầy chớ quên.
- Đói lòng ăn đọt chà là
Để cơm nuôi mẹ, mẹ già yếu răng. - Mẹ già hết gạo treo niêu,
Mà anh khăn đỏ khăn điều vắt vai. - Mẹ còn là cả trời hoa,
Cha còn là cả một tòa kim cương. - Mẹ là tất cả mẹ ơi!
Trăm năm mẹ gánh đời con lưng còng. - Ơn dưỡng dục một đời con ghi tạc,
Nghĩa sinh thành trọn kiếp mãi không quên. - Cha mẹ giàu con thong thả,
Cha mẹ nghèo con vất vả gian nan. - Đưa kim qua nỗi ưu phiền,
Mẹ ngồi vá lại cho nguyên sự đời. - Mẹ già ở chốn lều tranh,
Đói no chẳng biết rách lành chẳng hay.
Mẹ già đầu bạc như tơ,
Lưng đau con đỡ, mắt mờ con nuôi. - Nuôi con chẳng quản chi thân,
Chỗ ướt mẹ nằm, chỗ ráo con lăn. - Cây có gốc mới nở ngành xanh ngọn
Nước có nguồn mới bể rộng sông sâu
Người ta nguồn gốc từ đâu
Có tổ tiên trước rồi sau có mình. - Chữ rằng: vấn tổ tầm tông
Cháu con nỡ bỏ cha ông sao đành.
Những câu ca dao về lời ru của mẹ
Với những người con đất Việt, bài hát ru của mẹ đã quá quen thuộc. Từ thuở lọt lòng, nằm nôi lời ru đã gắn bó với chúng ta, trở thành món quà tinh thần không thể thiếu. Những câu ca dao về lời ru của mẹ cũng cứ thế đi vào tâm hồn, trái tim mỗi người.
- Ru con giữa buổi chiều đông,
Để mẹ tát nước giữa đồng đêm nay.
Cầu giai mẹ đổ luôn tay,
Cho lành manh áo cho đầy cơm con.
Cho lòng mẹ đỡ héo hon,
Cho khuôn mặt trẻ đẹp tròn như gương.
Quản gì một nắng hai sương,
Quản gì gió bụi trên đường con ơi.
Ru con mẹ hát mấy lời,
Ngủ đi cho mẹ còn rời gối tay. - Cái cò đi đón cơn mưa
Tối tăm mù mịt ai đưa cò về
Cò về thăm quán cùng quê
Thăm cha thăm mẹ cò về thăm anh. - Thằng Bờm có cái quạt mo
Phú ông xin đổi ba bò chín trâu
Bờm rằng, Bờm chẳng lấy trâu
Phú ông xin đổi ao sâu cá mè
Bờm rằng, Bờm chẳng lấy mè
Phú ông xin đổi một bè gỗ lim
Bờm rằng, Bờm chẳng lấy lim
Phú ông xin đổi đôi chim đồi mồi
Bờm rằng, Bờm chẳng lấy mồi
Phú ông xin đổi nắm xôi Bờm cười. - Con ơi, mẹ dặn câu này
Chăm lo đèn sách cho tày áo cơm
Làm người đói sạch rách thơm
Công danh là nợ nước non phải đền.
Đố ai ngồi võng không đưa
Ru con không hát ầu ơ đôi lời
Đố ai đội đá vá trời
Đan gầu tát bể, ghẹo người cung trăng. - Ru con con ngủ cho lành
Cho mẹ gánh nước rửa bành cho voi
Muốn coi lên núi mà coi
Coi bà Triệu tướng cưỡi voi đánh cồng. - Chiều chiều ra đứng ngõ sau
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều
Chiều chiều chim vịt kêu chiều
Bâng khuâng nhớ mẹ chín chiều ruột đau. - Ru con, con ngủ cho lâu
Để mẹ đi cấy ruộng sâu lâu về
Ru con, con ngủ cho mê
Mẹ còn lo chuyện lê thê kéo cày
Ru con, con ngủ cho say
Mẹ còn vất vả chân tay ngoài đồng
Ru con, con ngủ cho nồng
Mẹ còn nhổ mạ trả công cho người. - Cái cò là cái cò quăm
Chưa đi đến chợ đã chăm ăn quà
Ăn từ bánh đúc bánh đa
Củ từ khoai nướng, liền cả cháo kê
Ăn xong dở dậy đi về
Thấy hàng chả chuột, lại lê chân vào
"Cặp này bà bán ra sao?
Ba đồng một chục, đời nào tôi mua?"
Nói dối rằng mua cho chồng
Ra đến ngoài đồng, ngả nón xuống ăn
Về nhà con khóc bằn ngoăn
"Nào mẹ đi chợ, có ăn quà gì?
Cơm chín con dọn con ăn
Mẹ còn đau quặn, đau quăn dạ này" - Cái Bống là cái bồng bang
Mẹ Bống yêu Bống, Bống càng làm thơ
Mẹ Bống yêu Bống bao giờ
Để cho cái Bống làm thơ cả ngày
Cái Bống là cái Bống bình
Thổi cơm gánh nước, 1 mình Bống ơi
Khách vào khách hãy ngồi chơi
Để tôi đi chợ mua vôi ăn trầu
Hàng trầu đã hết từ lâu
Hàng vôi còn đợi, bắc cầu mới sang - Ru em, em hãy nín đi
Kẻo mà mẹ đánh em thì phải đau
Em đau chị cũng buồn rầu
Bé mồm bé miệng nín mau tức thì. - Cái bống đi chợ Cầu Cần
Thấy ba ông bụt cởi trần nấu cơm
Ông thì xới xới, đơm đơm
Ông thì ứ hự, nồi cơm không còn.
Cái bống đi chợ Cầu Canh
Con tôm đi trước, củ hành theo sau
Con cua lạch đạch theo hầu
Cái chày rơi xuống vỡ đầu con cua. - Con ơi con ngủ cho lành
Ông Mai Hắc Đế xây thành Vạn An. - Hai tay cầm bốn tao nôi
Mẹ ru con ngủ cho rồi kẻo trưa. - Con ơi, con nín mẹ ru
Cha con còn ở biên khu chưa về. - Ru con, con ngủ cho say
Để u dệt vải cho thầy nhuộm nâu
Cắt quần cắt áo u khâu
Để thầy con mặc cày bừa mùa chiêm.
Những câu ca dao tục ngữ về mẹ chồng nàng dâu
Từ trước đến nay mối quan hệ giữa nàng dâu và mẹ chồng luôn được xem là phức tạp, đặc biệt là trong xã hội xưa. Thông qua những câu ca dao, tục ngữ về mẹ chồng nàng dâu, ông cha ta đã để lại khá nhiều học cho con cháu.
- Thật thà cũng thể lái trâu
Yêu nhau cũng thể nàng dâu mẹ chồng. - Mẹ anh dữ lắm em ơi
Nhịn ăn, nhịn mặc, nhịn lời mẹ cha
Nhịn cho nên cửa, nên nhà
Nên kèo, nên cột, nên xà tầm vông. - Trời mưa ướt lá đài bi
Con mẹ, mẹ xót, xót gì con dâu! - Bắt chấy cho mẹ chồng, thấy bồ nông dưới bể.
- Rau muống tháng chín,
Nàng dâu nhịn cho mẹ chồng ăn. - Ham chi bó ló quan tiền
Mụ gia dễ ở, chồng hiền là hơn. - Mẹ già là mẹ già anh
Một ngày hai bữa cơm canh mẹ già
Bát cơm em nấu như hoa
Bát canh em nấu như là mật ong
Nước mắm em lọc cho trong
Mâm cơm em dọn tựa dòng cơm quan. - Thế gian đã có lời ca
Nàng dâu khéo ở, mụ gia hết ngầy. - Mẹ chồng là mẹ chồng tôi
Cái tôm bóc nõn, tôi nuôi mẹ chồng. - Dâu hiền lại gặp mẹ hiền
Cái quần tám túm cũng liền như xưa. - Bố chồng là lông chim phượng
Mẹ chồng là tượng mới tô
Nàng dâu mới về là bồ đựng chửi. - Mẹ chồng là mẹ chồng tôi
Năm bảy cái quạ nó lôi mẹ chồng. - Mẹ chồng nàng dâu
Chủ nhà, người ở yêu nhau bao giờ. - Cây khô chết đứng giữa đồng
Nàng dâu khôn khéo mẹ chồng vẫn chê. - Đèn ai leo lét bên sông
Giống đèn mẹ chồng đi rước nàng dâu. - Muốn nói không làm mẹ chồng mà nói.
- Trước làm nàng dâu, sau mới làm mẹ chồng.
- Ưa nhau cũng thể nàng dâu, mẹ chồng.
Những câu thành ngữ, tục ngữ, ca dao về mẹ cha mang giá trị đạo đức vô cùng to lớn, nó thức tỉnh đạo làm con trong mỗi chúng ta, nhắc nhở chúng ta về lòng hiếu thảo và công ơn biển trời của cha mẹ. Đừng chê cha mẹ áo sờn vải rách, vì họ đã dành tất cả những điều tốt đẹp nhất cho bạn để ôm trọn sương rét vào người. Khi còn cơ hội hãy sống đúng với đạo làm con, hãy yêu thương, trân trọng và dành thời gian bên cạnh mẹ cha vì bạn nợ họ cả sinh mệnh và cả cuộc đời!
