Tuyển tập bài thơ về nón lá - nơi lưu giữ bản sắc văn hóa Việt

(VOH) - Nón lá từ lâu đã gắn bó với người dân không chỉ che nắng, che mưa, che đi nhọc nhằn mà còn đi vào thơ ca trở thành biểu tượng của văn hóa. Dưới đây là những bài thơ về nón lá hay nhất.

Nón lá gợi nhớ về bóng dáng tảo tần của bà, của mẹ “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” giữa ruộng đồng. Nón lá cũng gắn liền với hình ảnh người con gái trong tà áo dài thướt tha. Từ đó nhẹ nhàng đi vào ca dao, điệu đò, hội họa cùng những bài thơ về nón lá được khắc hoạ giản dị và gần gũi  . 

1. Những bài thơ về nón lá - gắn với người phụ nữ Việt

Theo dòng thời gian, vẻ ngoài chiếc nón ít nhiều thay đổi. Tùy thuộc mỗi vùng miền mà chiếc nón lá mang nét riêng của nhân dân địa phương. Nón lá xứ Huế mang nét dịu dàng mềm mại, thanh tao còn với chiếc nón miền Nam mượt mà, chắc chắn và bền bỉ. Bài thơ về nón lá gắn với hình ảnh phụ nữ Việt, qua đó nhà thơ cũng gửi gắm ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống. 

1.1.  Bài thơ Nón Lá - Tác giả Nguyễn Lãm Thắng

Mỏng manh chiếc nón, ấy mà
Che mưa che nắng đường xa mẹ về
Từ phố thị đến làng quê
Ở đâu nón cũng nguyện che mái đầu
Nón che cái nắng qua cầu
Chị đi đến lớp mặc dầu nắng oi
Nón che từng giọt mưa rơi
Chiều đông cha vẫn ra nơi ruộng đồng
Giúp người nón mãi ước mong
Dẫu bao mưa nắng nón không ngại ngần.

1.2. Bài thơ Người con gái chăm nón bài thơ - Tác giả Nguyễn Khoa Điềm 

Tặng O Thanh

Tôi chưa về con sông quê em
Ngắm em chằm nón buổi đầu tiên
Bàn tay xây lá, tay xuyên chỉ
Mười sáu vành, mười sáu trăng lên

Ôi cả đôi tay rất đẹp lành
Làm nên êm mát những trưa hanh
Bài thơ nho nhỏ in màu nắng
Dọi xuống hồn ai những khoảng xanh...

Nhưng giặc về kia, đạp gẫy vành
Nón in màu máu những dân lành
Em đi... Cùng với bao bè bạn,
Bảo vệ quê nhà với chú, anh

Có những đêm dài em vót chông
Nhớ ngày từng chuốt những vành cong
Trên quê hương đó, giờ tan nát
Mà mạnh đường dao, cháy bỏng lòng!

Có những tháng ròng dưới đất sâu
Thèm từng giọt nắng chuyển trên đầu
Chập chờn bóng giặc qua ô nhỏ
Súng nổ?
- Trang ơi, mi chết sao?

Trang gọi em lên, thù quyết trả!
Nửa đêm xác giặc đổ chất chồng.
Lót lòng chuối chát ăn vài quả
Lại nối đường giây, lại vượt đồng.
Cứ thế giặc chà xát mấy mươi
Hàng cây xém lửa vẫn xanh tươi
Cũng như em vậy, thêm từng trải
Đất bụi bò lên: miệng lại cười...

Chống giặc dồn dân, đuổi giặc càn
Từng đêm Đảng ủy họp vừa tan
Một mình một súng đi từng ngõ
Mời chú, dì ra tính chuyện làng

O phó bí thư mười bảy tuổi
“Ăn chưa no, lo chưa tới” mẹ ơi
Mà nay hạt gạo trên sàng đó
Tay xếp, tay đan những chuyện đời

Chiếc nón ngày nào che nắng mưa
Quê hương xanh mát... Đến bây giờ
Vẫn đi đón cả ngày giông bão
Dựng dậy phong trào, soi ước mơ

Nhớ buổi mai nào, mẹ đến thăm –
(Từ trong rào ấp giặc giam cầm)
Mẹ thương con gái đầu sương ướt:
“Biết đến bao lâu nón lại chằm?”

Em vẫn cười vui: “Mạ cứ lo
Con đi đánh giặc, rồi con vô
Bao giờ hết giặc, trên khuôn mới
Vành vạnh trăng tròn, xây nón xưa...”

tho-ve-non-la-voh-0

1.3. Bài thơ Bài thơ Mẹ Tôi Nón Lá - Tác giả Hoài Vân

Nón đây, nón đây!
Nón này che nắng che mưa
Mẹ tôi đi bán tới trưa là về
Bao năm vất vả say mê
Chưa nghe mẹ nói chán chê bao giờ
Dù cho ế đắt người mua
Cơm ngày ba bữa vẫn chưa thiếu ngày
Chợ Bà Chiểu, Hạnh Thông Tây,...
Ôm chồng nón lá trên tay bốn mùa
Nhớ hồi nhỏ xíu ngây thơ
Theo mẹ đi bán xe đò, chợ xa
Bên đường tranh truyện hiện ra
Niềm vui trẻ nhỏ thế là ghé coi
Mẹ mua cái bánh cho tôi
Bánh gì ấy nhỉ, quên rồi, mà ngon
Trưa rồi chân đã mỏi mòn
Hóc Môn thẳng tiến mẹ con cùng về
Thời gian chả có ngủ nghê
Đi thôi còn muốn rủ rê tuổi già
Mẹ ơi muốn mẹ ở nhà
Bán buôn gác lại hôm qua được rồi
Mẹ cười mẹ nói với tôi :
"Mày mau lấy vợ tao thời nghỉ hưu !"
Thở dài tôi nói vô tư:
"Có cô nào chịu thì đưa tay nào !"
Chiều nay có kẻ mời chào
Ai mua nón vải đủ màu, nhỏ to
Tôi tìm chiếc nón đơn sơ
Nơi ngôi chợ cũ tuổi thơ bên Người.

1.4. Bài thơ Chiếc Nón Lá - Tác giả: Dã Qùy

Sáng nay đi học đội nón
Hình như con phố diệu vời
Nắng cũng nghe chừng dễ mến
Xoe tròn bóng mát, thương ơi !

Nón lá ngoan hiền đến lớp
Bỗng dưng sách vở thật xinh
Mực tím nương về hương gió
Nghe trong nét bút, lời mình !

Con gái dịu dàng nón lá
Sân trường áo trắng tung bay
Con trai trở thành hiền lạ
Ngu ngơ theo mái tóc dài

Chiếc nón nghiêng che hương tóc
"Si " trồng suốt quãng đường đi
Bài thơ dấu hoài không đọc
Ép lên chiếc nón lạ kỳ

Nón lá cùng tà áo trắng
Theo em suốt một quãng đời
Tuổi thơ dệt cùng dĩ vãng
Trọn đời thương nhớ hoài thôi.

1.5. Bài thơ Mưa Huế, nón lá và em - Tác giả Từ Nguyễn 

Huế vẫn vậy đó mà
Dăm ngày nắng, cả tháng mưa...
Không thấy mặt trời
Sông Hương lạnh tê tái
Những niềm vui khép lại
Lòng chợt sầu mênh mang

Nụ cười con gái cũng héo hon
Áo trắng núp mưa hờn dỗi
Mái hiên trường trong chiều mờ tối
Nhạt nhòa
Ngó mưa mà nhớ ai?

Nón Huế rộn ràng những tháng giêng, hai
Ngày nhiều sương mù và mưa cũng vợi
Xuân vẫn thiết tha, hạ còn chưa tới
Dưới vành nón lá, em nghiêng mặt cười
Ai đó vội vàng đón ánh mắt rơi…

1.6. Bài thơ Nón lá duyên thầm - Tác giả Phạm Trường Giang 

Quyến rũ trăng sao – nón lá duyên thầm
Và anh cũng chìm theo lối lòng em mai đào rực nở
Ngân nga thưởng ngoạn dáng tuyệt trần biển nhạc
Đào tiên nào nổi đảo giữa Bồng Lai

Hoa nhan sắc mà e thẹn
Nghiêng nghiêng nón lá nét duyên thầm kéo chỉ
Anh ơi, xin đừng!
Đừng ngắm em sâu như thế đấy!
Sẽ nhọc nhằn cho trái tim khờ dại của em.

tho-ve-non-la-voh-1

1.7. Bài thơ Nghiêng nón - Tác giả Trần Quang Long  

Sao em biết anh nhìn mà nghiêng nón
Chiều mùa thu mây che có nắng đâu
Nắng sẽ làm phai mái tóc xanh mầu
Sẽ làm khô làn môi em dịu ướt
Còn tia mắt anh…
Có… sao đâu mà em cúi đầu từ khước

Nếu nghiêng nón có nghĩa là từ khước
Sao mười ngón tay em bỗng cuống quýt đan nhau
Nửa vành má em bỗng thắm sắc hồng đào
Đôi chân bước anh nghe chừng sai nhịp
Gió níu tà áo em, bảo thầm: “đi không kịp,
Nhà không xa sao nàng bỗng nhanh chân?”
Nếu nghiêng nón có nghĩa là từ khước
Sao loanh quanh em chẳng chọn đường gần?

Em nghiêng nón để rồi về hối tiếc
Sao không đi êm như gió mùa thu
Cho chàng làm thơ, cho chàng ngẩn ngơ
Cho hoàng hôn buông trên sông thầm thì
Sao không đi thản nhiên như mình không tình ý

Cho tim chàng sẽ thắt, cho mắt chàng dâng cay
Cho đêm nay men hờn giận dâng đầy
Bên trang giấy chàng đề thơ tuyệt vọng
Mà thật ra mình đã có gì đâu
Sao thấy chàng làm má mình nóng bỏng

Em nghiêng nón khuất vào lối đầu lối rẽ
Tà áo em lưu luyến vẫy anh theo
Bước nhẹ nghe em kẻo động vỡ tơ chiều
Kẻo hoàng hôn vai ngại ngùng dâng sắc tím
Anh vẫn là thư sinh đêm đêm ngào nghẹn
Nhưng em có còn là nàng tiên chưa một lần lưu luyến.                  

Xem thêm:
Top những bài thơ về áo bà ba, stt áo bà ba ý nghĩa
69 bài thơ về cây lúa, lay động lòng người
35 bài thơ về áo dài cực hay và ý nghĩa

2. Thơ về nón lá 2 dòng đầy ý nghĩa 

Những bài thơ về nón lá 2 dòng tuy ngắn vẫn đủ thể hiện nét hiền hòa, chung thủy hay đức tính chịu thương chịu khó của người phụ nữ. Cùng đọc để cảm nhận trong từng câu thơ về nón lá dưới đây: 

2.1. Câu thơ về Nón lá số 1 - Sưu tầm 

Hỏi thăm chiếc nón bài thơ,
Mỗi là tan học, ai chờ đợi ai.

2.2. Câu thơ về Nón lá số 2 - Sưu tầm 

Chén tình là chén say sưa,
Nón tình em đội nắng mưa trên đầu.

2.3. Câu thơ về Nón lá số 3 - Sưu tầm 

Nón nầy che nắng che mưa
Nón nầy để đội cho vừa đôi ta.

2.4. Câu thơ về Nón lá số 4 - Sưu tầm 

Nhìn em nhớ một thời áo trắng
Nón lá nghiêng che tóc dài bay.

2.5. Câu thơ về Nón lá số 5 - Sưu tầm 

Anh về Bình Định ba ngày
Dặn mua chiếc nón lá dày không mua.

2.6. Câu thơ về Nón lá số 6 - Sưu tầm 

Muốn ăn cơm trắng, cơm mè
Muốn đội nón tốt thì về làng Chuông.

2.7. Câu thơ về nón lá số 7- Sưu tầm 

Tà áo dài trong trắng nhẹ nhàng bay
Nón bài thơ e lệ nép trong tay. 

2.8. Câu thơ về Nón lá bài thơ số 8 - Sưu tầm 

Ai ra xứ Huế mộng mơ
Mua về chiếc nón bài thơ làm quà.

3. Bài thơ về chiếc nón lá 4 dòng 

Ngoài các bài thơ về nón lá 2 dòng thì thơ ca về nón lá 4 dòng cũng chất chứa nỗi niềm sâu lắng và đong đầy cảm xúc. Không ồn ào, khoa trương mỗi khi xuất hiện, song chiếc nón lá lại ẩn chứa giá trị tinh thần mà chỉ tìm thấy ở nước Việt Nam ta. 

3.1. Thơ về nón lá số 1 - Sưu tầm  

Dòng nước sông Hương chảy lặng lờ
Ngàn thông núi Ngự đứng như mơ
Gió cầu vương áo nàng tôn nữ
Quai lỏng nghiêng vành chiếc nón thơ

tho-ve-non-la-voh-2

3.2. Thơ về nón lá số 2 - Sưu tầm 

Nón em nón bạc quai vàng
Thì em mới dám trao chàng cầm tay
Tiếc rằng vì nón quai mây
Nên em chẳng dám trao tay chàng cầm

3.3. Thơ về nón lá bài thơ số 3 - Sưu tầm 

Áo trắng hỡi thửa tìm em chẳng thấy
Nắng mênh mang mấy nhịp Trường Tiền
Nón rất Huế nhưng đời không phải thế
Mặt trời lên từ phía nón em nghiêng.

3.4. Bài thơ về nón lá 4- Sưu tầm 

Sao anh không về thăm quê em
Ngắm em chằm nón buổi đầu tiên
Bàn tay xây lá, tay xuyên nón
Mười sáu vành, mười sáu trăng lên

3.5. Câu thơ về Nón lá số 5 - Sưu tầm 

Trời mưa thì mặc trời mưa
Em không có nón thì chừa em ra.
Còn duyên nón cụ quai tơ
Hết duyên nón lá quai dừa cũng xong.

Xem thêm:
100+ status áo dài hay, cap áo dài thả thính ngắn gọn hài hước
Status hay khi đăng ảnh câu like, cap đăng ảnh facebook ngắn chất ngầu dễ thương
95+ status câu like vui nhộn, hài hước để tương tác với bạn bè

Trong cuộc sống hiện đại, người phụ nữ thành thị ít cơ hội để diện chiếc nón lá nhưng không có nghĩa nó bị bỏ quên. Những bài thơ về nón lá vừa hay vừa đậm chất tình để hình ảnh chiếc nón thêm thân thương, tô điểm nét “duyên” cho người phụ nữ Việt. Trở thành niềm tự hào của dân tộc trong mắt bạn bè thế giới khi đặt chân đến dải đất hình chữ S. 

Sưu tầm

Nguồn ảnh: Internet