21 bài thơ về cây lúa, lay động lòng người

Lúa gạo vốn là nguồn lương thực cơ bản của nước ta. Trải qua nhiều thăng trầm, biến cố lịch sử cây lúa vẫn cùng người nông dân mạnh mẽ vươn lên, để từ đó hình ảnh thân thương của cây lúa cũng được đưa vào từng lời ca, tiếng hát, đặc biệt là những bài thơ về cây lúa cũng được khắc họa một cách chân thật, rõ ràng.

1. Những bài thơ về lúa hay nhất

Vì là một loại cây nông nghiệp lâu đời gắn liền với lịch sử đất nước Việt Nam nên những bài thơ về cây lúa hay cánh đồng lúa đều mang trong mình một chút gì đó mộc mạc bình dị của thời gian, của quá khứ… Dường như đọc những bài thơ về lúa ta sẽ cảm nhận được ngay hình ảnh một miền quê, nơi có những con người Việt Nam cần cù chăm chỉ ngày đêm để tạo ra những “hạt ngọc” cho đời.

1.1 Bài thơ Cánh đồng làng – tác giả Đặng Minh Mai

Bao xa cách nay về thăm lại
Cánh đồng làng nhẫn nại công cha
Ngạt ngào hương lúa toả xa
Đượm mồ hôi mẹ rớt qua tháng ngày!
Con đường nhỏ thơ ngây còn đó
Bụi tre xanh lấp ló bóng cò
Xa xa có mấy đàn bò
Thủng thẳng cất bước khi no trong lòng
Quê hương hỡi mỏi trông mong đợi
Ký ức xưa vời vợi trở về
Những ngày cắt cỏ bờ đê
Lội bơi cùng bạn sông quê mỗi chiều
Lúa trĩu hạt bao nhiêu công sức
Của mẹ cha thao thức bao ngày
Cấy cày vất vả mê say
Thức khuya, dậy sớm lòng đầy niềm vui
Mùa thu hoạch bồi hồi trong dạ
Thành quả đây nay đã đến gần
Gạo thơm, hạt béo trắng ngần
Thắm tình quê mẹ ân cần sẻ chia!

1.2 Bài thơ Cây lúa – tác giả Huệ Trinh

Đông giá vừa tan
Trời đổ nắng vàng
Rộn ràng mùa mới
Mầm xanh phơi phới

Áo mới ra đồng
Mẹ còng lưng cấy
Mồ hôi mây mẩy
Thánh thót ruộng cày

Thoăn thoắt đôi tay
Từng cây lúa nhỏ
Gọi từng sợi gió
Chở mưa tưới đồng

Đừng gọi cơn giông
Làm đau mầm lúa
Đừng kêu nắng lửa
Thui lúa cháy bời

Hãy nói ông Trời
Thuận hoà mưa nắng
Người không lo lắng
Lúa đẹp dâng đời.

1.3 Bài thơ Cảnh Thanh Bình – Tác Giả Oblivion Thach

Đất nước qua rồi cuộc chiến tranh
Cơm no áo ấm sống yên lành
Sân phơi óng ánh màu bông lúa
Góc bếp thơm nồng vị của canh

Liếp ổi sau nhà vừa mọc nhánh
Vườn xoài cuối bãi cũng vươn cành
Xuân này rộn rã vui ăn tết
Hạnh phúc đây rồi cảnh sống thanh!

1.4 Bài thơ Đồng quê ngày mùa – tác giả Ho Nhu

Chiều về ngắm cảnh đồng quê
Mênh mông cò lượn bốn bề xốn xang
Một màu thảm lúa dát vàng
Bồi hồi hoài niệm những trang sách đời
Tuổi thơ nhặt nhánh thóc rơi
Chắt chiu gom góp cuộc đời mẹ cha
Bát canh, thìa mắm, quả cà
Giọt mồ hôi đổ… nâng ta trưởng thành
Ra đi bằng chị bằng anh
Trở về ngắm lại bức tranh ngày mùa
Dù không còn cảnh thi đua
Sân kho hợp tác trống khua rộn ràng
Đồng quê mình vẫn rộn vang
Người người hối hả nắng vàng hong phơi
Bôn ba khắp bốn phương trời
Không quên hạt gạo, tình người quê ta
Hương thơm gạo mới quê nhà
Ơn người cày cấy gần xa sớm chiều
Cảnh đồng quê thật đáng yêu
Bâng khuâng lại nhớ những chiều có nhau.

1.5 Bài thơ Hương lúa – tác giả Trương Thị Anh

Nồng nàn hương lúa đồng quê
Ngày mùa vất vả lúa về đầy sân
Đồng xa cho đến ruộng gần
Lúa vàng trải thảm hương nồng cốm quê
Cò vui sải cánh bay về
Tình quê hương lúa như mê hoặc lòng
Bóng ai ngả lộng trên đồng
Hiu hiu gió thổi tóc bồng bềnh bay
Cánh đồng lộng gió chiều nay
Lâng lâng bỗng thấy như say cảnh làng.

1.6 Bài thơ Lời tự tình cây lúa – tác giả Phú Sĩ

Thương lắm chân tình ơi cây lúa quê hương
Nắng chiếu sương rơi một đời bao lam lũ
Thấm giọt mồ hôi mấy mùa luôn bám trụ
Chẳng quản nhọc nhằn cho vụ lúa oằn bông
Thương lắm chân tình câu hát lý bên sông
Tất tả mùa thương con nước ròng nước lớn
Nắng hạn phèn chua cây lúa buồn than thở
Nụ cười dở dang vẫn thắm nở môi hồng
Thương lắm chân tình cây lúa vẫn hoài mong
Cho cuộc đời vui thêm nồng câu thân ái
No ấm an lành bỏ qua ngày dầu dãi
Đầu đội gió trời thương lắm ấy nhà nông
Thương lắm chân tình cây lúa lại đơm bông
Nhắn gởi yêu thương trong lòng người xa xứ
Mỏi gót phong sương trên bước đường lữ thứ
Xin hãy quay về nơi đất mẹ còn trông ….

1.7 Bài Thơ Cây Lúa Quê Hương – tác Giả Quang Nguyễn

Từ bao giờ lúa đã có
Ai tô màu xanh dịu hiền
Mồ hôi đổ bao gian khó
Từ bao giờ thời tổ tiên

Ai làm quê hương xanh
À bác nông dân họa sĩ
Vẽ bằng mồ hôi hình thành
Bằng nước mắt, bằng ý chí

Mai con lớn, nhớ yêu thương
Người cho con, từng hạt gạo
Để con no với quê hương
Từng miếng cơm, từng manh áo

Quê ta đẹp, có nông dân
Bao mùa cày cấy siêng năng
Vì quê hương, bao thế hệ
Phơi mình mưa nắng bảo vệ
Lúa tươi tốt, đồng xanh mơn.

1.8 Bài thơ Hương Chiều – tác Giả Thanh Phong

Là đà khói bếp quyện sương thanh
Nắng tắt bên nương quạ đậu cành
Ruộng họ dùng dằng gom lúa thóc
Nhà mình quấn quýt đợi cơm canh

Gian lao cũng giữ tình nồng thắm
Khổ sở nhưng trao mộng ngọt lành
Mãi mãi yêu nhau tròn thệ nguyện
Nghèo mà ấm áp chẳng đua tranh.

1.9 Bài thơ Thơ Tôi – Tác Giả Vu Cuong‎

Quanh năm lam lũ cày bừa
Đầu trần chân đất đã thừa nắng mưa
Quê nghèo nước mặn đồng chua
Bấy nhiêu đó… ngấm vào thơ tôi rồi
Thơ tôi mộc mạc thế thôi
Cũng như cây lúa củ khoai ngoài đồng.

1.10 Bài thơ Vui mùa đổi mới – tác giả Hồng Phúc

Nhớ ngày cày, cấy một thời
Bao nhiêu công sức, bao đời nông dân
Suốt ngày tưới nước, bón phân
Chiêm thì ngập úng, mùa cần chờ mưa
Lo nhất là việc cày, bừa
May, trâu đâu có, sớm trưa người làm
Tối, ngày vất vạ mùa màng
Năng suất thì thấp, vội vàng bán đi
Giờ đây đã khác mọi khi
Ruộng điền mở rộng, còn chi phải bàn
Khoa học tiến bộ mang sang
Hỗ trợ sản xuất, dân làng xướng vui
Máy móc hỗ trợ sức người
Vừa nhanh, vừa rẻ, hết thời ái lo
Mùa màng thu hoạch trúng to
Lúa vàng trĩu quả, ấm no dân làng.

Xem thêm: Tổng hợp các câu ca dao tục ngữ về cây lúa, hạt gạo hay và đặc sắc

2. Những bài thơ về lúa chín

Cây lúa tảo tần vừa hiến dâng cho đời bông mẩy hạt, rồi những bông lúa vàng trĩu nặng đã thành thóc thành gạo đi muôn phương nuôi sống con người. Cùng nhau đọc những vần thơ về lúa chín thân thương để có thể thấu hiểu sâu hơn về tình yêu của người nông dân dành cho cây lúa trong từng vụ mùa.

2.1 Bài thơ Cây Lúa Nước – Tác Giả Thọ Thật Thà

Sắp tới hè thu lúa chín vàng
Từng bông nặng trĩu bao gian nan
Khắp chốn nông thôn một màu vàng
Cây lúa còn mãi theo thời gian

Bát cơm ta ăn hạt gạo trắng
Là hạt mồ hôi đổ dưới nắng
Là công cực khổ của nông dân
Là sự vất vả với khó khăn

Lúa được bao bọc màu vàng sáng
Hấp thụ tinh hoa của nắng vàng
Ương mầm nảy nở của thời gian
Lớn lên trỗ hạt nhờ công chàng

Lúa nước lớn lên trong mưa gió
Tươi tốt là bởi phù sa cho
Đó là thực phẩm trời ban tặng
Ai đã lớn lên điều thích ăn.

2.2 Bài thơ Bài ca cây lúa – tác giả Lê Chiên

Lúa xanh vẫn mướt trên đồng
Gian nan vất vả nhà nông bốn mùa
Dân nghèo chẳng quản nắng mưa
Nhọc nhằn hôm sớm sáng trưa vun trồng

Em là cô gái văn công
Động viên góp chút tấm lòng hát ca
Mang tinh thần đến từng nhà
Quên đi mỏi mệt khi ra làm đồng

Cầu trời cho lúa vàng bông
Bội thu năng xuất để không phụ người
Bà con rạng rỡ nụ cười
Dựng xây đất nước đẹp tươi mạnh giàu

Thắm tình vẹn nghĩa bên nhau
Thủy chung son sắt bền lâu trọn đời
Việt Nam đất nước ta ơi
Tự hào dòng máu sinh thời rồng tiên.

2.3 Bài thơ Hương Lúa – Tác Giả Toan Nguyenduc

Lắng nghe trong gió thì thào
Âm thanh sóng lúa rì rào sáng mai
Trải qua suốt một đêm dài
Sáng nay cây lúa vươn vai trổ đòng.

Mùi hương lúa mới thơm nồng
Lúa thì con gái bềnh bồng tỏa hương
Thương người một nắng hai sương
Để cho hương lúa vấn vương lòng người

Đã nghe thấy tiếng em cười
Đã nghe em hát ” Người ơi đừng về…”
Ơi người em gái chân quê
Lắng nghe em hát, anh về được không?

Vẫn mùi lúa mới đơm bông
Vẫn là hoa dại ngoài đồng đó thôi
Mà em vẫn để cho tôi
Nghe câu Quan họ đứng ngồi không yên

Anh về mời mẹ cha lên
Cậy nhờ mai mối kết duyên tơ hồng
Để rồi thành vợ thành chồng
Để cho lúa mới hương nồng về anh.

…

Thương em trong dạ sao đành…!

2.4 Bài thơ Cánh đồng lúa – tác giả Hưng Xuân

Tháng mười về lúa chín cả đồng quê
Những thửa ruộng vàng ong như trải thảm
Tiếng máy chạy ầm vang cả thôn xóm
Bờ tre xanh mấy đám trẻ nô đùa
Chiều tháng mười nắng ngả cuối mùa thu
Đàn cò trắng trong lời ru của mẹ
Có cô Tấm hiền ngoan từ thủa bé
Bắt cua đồng cả cá bống đổi cơm…
Đất với người vẫn chung thuỷ mặn nồng
Mỗi hạt thóc theo chân bao người lính
Tiền tuyến gọi hậu phương cùng đánh Mỹ
Bếp Hoàng Cầm bữa cơm thắm máu xương
Đã qua rồi tiếng súng đạn chiến trường
Cơm độn sắn giờ chỉ còn trong sách
Bao vất vả mới có ngày thu hoạch
Ăn chén cơm thấy xúc động vô cùng
Khói lam chiều gợi nỗi nhớ mông lung
Mùi rơm rạ thơm lừng cơm gạo mới
Cá kho tộ vài trái cà muối xổi
Chờ em về thưởng thức bữa cơm quê…

2.5 Bài thơ Bài ca cây lúa – tác giả Tím Bằng Lăng

Em viết tặng bài ngợi ca cây lúa
Có tình người chan chứa những yêu thương
Tháng mười về mùa gặt mới thơm hương
Rơm vàng óng trên con đường quê mẹ
Vầng mây trắng chiều bình yên gió nhẹ
Con đò chờ lặng lẽ khách qua sông
Vàng sắc hoa mùa cải mới trổ ngồng
Cánh cò trắng mênh mông tìm gọi bạn
Hoàng hôn ngả cuối chân trời tím rạn
Giữa khung trời đôi cánh nhạn liệng bay
Hương mùa thu ngào ngạt thoảng đâu đây
Tình đất ấm bao ngày ta vun xới
Bài tình khúc mang bao niềm vui mới
Nhớ thương thầm em đợi mãi người xa
Về nhé anh ta hát bản tình ca
Về cây lúa chan hòa tình đất mẹ.

2.6 Bài thơ Vào mùa gặt – tác giả Quốc Phương

Trên quê hương.. đang rộn rã tiếng cười
Bao thôn nữ..vào mùa thu hoạch mới
Máy gặt lúa..cứ băng mình chạy tới
Hạt lúa vàng..mong đợi những ngày qua
Quê hương mình.. đồng bát ngát bao la
Cò thẳng cánh..dễ ai mà quên được
Con sông nhỏ..vẫn mang đầy nguồn nước
Mỗi khi về..còn ước lại tuổi thơ
Quê hương ơi..từ xưa tới bây giờ
Bao vất vả..vẫn chờ người gánh vác
Nay thay đổi..người nông dân cũng khác
Nhẹ nhàng hơn..chẳng nhếch nhác như xưa
Hạt lúa vàng.. đền đáp những sớm trưa
Niềm hạnh phúc..cày bừa rồi gặt hái
Ôi quê hương..vẫn còn đây nhớ mãi
Mùa gặt nào..trai gái cũng thành đôi.

Xem thêm: Tổng hợp chùm thơ lục bát về quê hương giúp bạn tìm về ký ức miền quê

3. Những bài thơ về lúa xanh

Sau vụ mùa, những cánh đồng lại bắt đầu được gieo mầm lúa mới rồi những cánh đồng lúa xanh mơn mởn lại có dịp khoe sắc màu. Và các nhà thi sĩ cũng có cơ hội sáng tác ra những bài thơ về lúa xanh để dành tặng cho đời.

3.1 Bài thơ Cấy Lúa Thuê – Tác Giả Ngoquang Tuan

Ra giêng mạ cứng cây rồi
Em đi cấy lúa mong trời đừng mưa
Còng lưng từ sáng đến trưa
Cắm mặt lầm lũi cho vừa vụ Xuân

Gột bùn cho sạch tay chân
Miếng cơm nuốt vội đau dần lưng vai
Vụ xuân kéo hết giêng hai
Một mình lầm lũi chẳng ai bạn cùng

Chiều buông chút nắng cầm chừng
Cày thuê cấy mướn chẳng dừng được tay
Mùa Xuân lan đến nơi này
Nhìn người trẩy hội lắt lay phận mình.

3.2 Bài Thơ Cấy Lúa – Tác Giả Nguyễn Đức Hựa

Cấy lúa ai nào chỉ cắm không
Công chăm sớm tối để bông hồng
Còng lưng vất vả khi thời vụ
Mỏi gối đau tay lúc xuống đồng
Giữ nước mưa về mong mỏi tốt
Khô cằn nắng hạn sẽ sinh ngồng
Mùa vui thắng lợi nhờ công sức
Của vợ cùng chồng chống bão giông.

3.3 Bài thơ Hương quê – tác giả Mami Vam

Mây trắng trôi bồng bềnh theo con nắng
Góc trời hồng như dệt gấm thêu hoa
Khói lam chiều tô điểm nét hiền hòa
Hương lúa mới trên đồng xa bát ngát.

Gió ru êm như lời ca tiếng nhạc
Điệu ơ à dào dạt thắm tình quê
Bước chân hoa nhè nhẹ lối đi về
Nghe rộn rã giữa chiều quê êm ả.

Thoảng vương nhẹ trong tôi hương vị lạ
Nghe ngọt ngào ấm áp lịm bờ môi
Tim dâng cao bao xúc cảm bồi hồi
Lòng rạo rực nhân đôi niềm vui mới.

Nắng hanh hao mang tình yêu về tới
Lúa thẳng hàng phơi phới cánh đồng xanh
Nghe miên man dịu ngọt mát trong lành
Hòa nhạc khúc chứa chan tình đôi lứa.

Quê hương ơi dạt dào miền đất hứa
Thắm ân tình trải rộng những ước mơ
Trái tim yêu bao khát vọng đang chờ
Khơi ngọn lửa cháy bừng thêm sức sống.

3.4 Bài thơ Thăm Em - Tác giả Minh Tuấn

Lúa giờ đã thắm màu xanh
Khóm chen chúc mọc ,kết thành bức tranh
Nắng xuân ,rơi giọt trong lành
Cho đôi mắt sáng long lanh nụ cười.

Làm bên đồng lúa xanh tươi
Nón em trắng xóa mây trời trên cao
Gió nghiêng vạt áo hoa đào
Bàn tay nhanh nhẹn nhổ vào cỏ hoang.

Về đây ơi ngọn nắng vàng
Cho đồng lúa trổ thênh thang cánh cò
Chiều xuân mưa ,nhẹ nỗi lo
Lúa xanh gặp nước như hò....trên sông.

Bao đời mưa nắng trên đồng
Thương yêu ngọn lúa ,nặng công nuôi người.
Bước đời chia những thắm tươi
Quê hương mãi giữ nụ cười lúa xanh.

Tuổi xuân mơn mởn mộng lành
Bóng em thấp thoáng mong manh cuối chiều
Hương đồng như trải mến yêu
Gió đưa mấy khúc sáo diều ai dăng.

Tay làm chẳng ngại bùn hăng
Nước da chẳng sợ lúc dầm nắng mưa
Làm mùa quên sớm quên trưa
Tình riêng em gửi bốn mùa gió gieo.

Nghề quê trồng lúa dẫu nghèo
Tình em mưa nắng , nghĩa theo thật thà
Em đi làm cỏ đồng xa
Để ai đang đợi...trong nhà có hay.

3.5 Bài thơ Chiều Ngoài Đồng - Tác giả Tứ Phong

Nhớ ai chiều ngoài đồng
Lúa xanh khắp mênh mông
Gió dây dưa cành cây
Sáo kêu buồn đắng lòng.

Chiều nào anh nhớ mong
Còn đâu tà áo nâu
Lúc ta quen trên đồng
Rồi em bước theo chồng.

Ngày vui em qua sông
Áo hoa cận cùng người
Đàn kêu vang khúc ca
Em bước trong dần xa ..

Nào ai đâu có hay
Chim sáo bay xa rồi
Cánh đồng lúa non xanh
Người đi chẳng trở về.

Có thể thấy hình ảnh làng quê Việt Nam tuyệt đẹp với cây lúa được khắc họa qua rất nhiều những bài thơ, câu ca dao, tục ngữ…. Vì thế, chúng tôi mong rằng sau khi đọc được những bài thơ về cây lúa bạn sẽ trân trọng hơn những hạt cơm được ăn hàng ngày vì đó chính là cả một hành trình vất vả mà người nông dân làm ra.

Sưu tầm

Nguồn ảnh: Internet