Giao thừa là thời khắc rất thiêng liêng, là khúc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Vào lúc này, mọi người thường chuẩn bị lễ cúng giao thừa để bày tỏ lòng thành kính, mời ông bà tổ tiên về sum họp năm mới.
Theo phong tục truyền thống, lễ cúng giao thừa được tổ chức cả ở trong nhà và ngoài trời. Dưới đây, VOH sẽ gợi ý các bài văn khấn giao thừa chuẩn xác và ý nghĩa nhất để bạn thực hiện vào ngày cuối năm.
Ý nghĩa nghi thức cúng giao thừa
Đêm giao thừa là thời điểm quan trọng đánh dấu sự chuyển giao từ năm cũ sang năm mới. Nó bắt đầu ngay từ khoảnh khắc 0 giờ 0 phút 0 giây và kéo dài cho đến rạng đông của mùng 1 Tết. Đây là thời điểm đặc biệt linh thiêng trong nền văn hóa gia đình Việt Nam.
Theo cuốn Việt Nam phong tục của Phan Kế Bính, người Việt tin rằng có 12 vị thần hành khiển và 12 vị phán quan ứng với 12 con giáp. Mỗi năm sẽ có một vị đảm nhận trách nhiệm quản lý và cai trị hạ giới. Hết một năm thì sẽ bàn giao công việc cho thần khác. Đêm giao thừa sẽ đánh dấu thời điểm các vị thần hành khiển trao lại quyền cai trị cho nhau. Con người cúng giao thừa để đưa tiễn thần cũ và đón thần mới.
Theo quan niệm dân gian, giao thừa là thời khắc trời đất giao hoà, âm dương hòa quyện. Đây cũng được xem là thời điểm tạo ra sự hòa hợp và hứng khởi, xóa đi những khó khăn và xui xẻo của năm cũ và chào đón năm mới tràn đầy hy vọng và cơ hội mới.
Trong khoảnh khắc này, mọi gia đình sẽ tụ tập lại để cùng thực hiện lễ thắp hương và cúng gia tiên. Một thời gian đoàn tụ quý giá và ý nghĩa trong năm.
Vương hiệu 12 vị quan tương ứng 12 con giáp
Dưới đây là vương hiệu 12 vị quan tương ứng 12 con giáp. Tùy theo từng năm mà các bạn nên lưu ý để sử dụng đúng trong khấn văn.
- Năm Tý: Chu Vương hành khiển, Thiên Ôn hành binh chi thần, Lý Tào phán quan.
- Năm Sửu: Triệu Vương hành khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan.
- Năm Dần: Ngụy Vương hành khiển, Mộc Tinh hành binh chi thần, Tiêu Tào phán quan.
- Năm Mão: Trịnh Vương hành khiển, Thạch Tinh hành binh chi thần, Liễu Tào phán quan.
- Năm Thìn: Sở Vương hành khiển, Hoả Tinh hành binh chi thần, Biểu Tào phán quan.
- Năm Tỵ: Ngô Vương hành khiển, Thiên Hao hành binh chi thần, Hứa Tào phán quan.
- Năm Ngọ: Tần Vương hành khiển, Thiên Mao hành binh chi thần, Ngọc Tào phán quan.
- Năm Mùi: Tống Vương hành khiển, Ngũ Đạo hành binh chi thần, Lâm Tào phán quan.
- Năm Thân: Tề Vương hành khiển, Ngũ Miếu hành binh chi thần, Tống Tào phán quan.
- Năm Dậu: Lỗ Vương hành khiển, Ngũ Nhạc hành binh chi thần, Cự Tào phán quan.
- Năm Tuất: Việt Vương hành khiển, Thiên Bá hành binh chi thần, Thành Tào phán quan.
- Năm Hợi: Lưu Vương hành khiển, Ngũ Ôn hành binh chi thần, Nguyễn Tào phán quan.
Văn khấn giao thừa ngoài trời
Cúng giao thừa mang ý nghĩa xua đuổi những điềm xấu, điều xui xẻo của năm cũ, sẵn sàng đón một năm mới. Khi cúng lễ, văn khấn là điều không thể thiếu. Sau đây là các bài văn khấn giao thừa ngoài trời mà VOH tổng hợp.
Bài số 1
Bài văn khấn cúng giao thừa ngoài trời do TS Lê Xuân Phương sưu tầm:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Kính lạy:
- Đức Đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật.
- Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn Thần.
- Ngài cựu niên [tên] hành khiển, [tên] phán quan.
- Tân niên [tên] hành khiển; [tên] phán quan.
- Bản xứ Thổ địa phúc đức chính thần, Ngũ phương long mạch điền chủ tiếp dẫn tài thần.
Nay là phút giao thừa giữa năm... và năm...
Chúng con là..., tuổi:..., ngụ tại...
Phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khai thái, vạn tượng canh tân. Nay Ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Thượng Đế giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều đế khuyết, lưu phúc lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.
Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án. Cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên Đương cai, Ngài Tân niên Đương cai Thái Tuế Chí đức Tôn thần, Ngài Bản cảnh Thành Hoàng, Chư vị Đại Vương, Ngài Bản xứ Thần Linh Thổ Địa, Phúc Đức Chính Thần, các Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, Bản gia Táo Quân và chư vị Thần Linh cai quản ở trong xứ này.
Cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù - Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô Bồ tát Ma ha tát đại chứng minh. (Lạy 3 lạy)
Bài số 2
Bài văn khấn cúng giao thừa ngoài trời trong sách Văn khấn Nôm:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Chín phương Trời, con lạy mười phương Đất, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Đức Đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật.
- Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Ngài Cựu niên Đương cai hành khiển.
- Ngài đương niên Thiên quan: [tên] phán quan.
- Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân,chư vị Tôn thần.
Nay là phút giao thừa năm..., chúng con là..., ngụ tại...
Nhân giờ phút thiêng liêng vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khai thái, vạn tượng canh tân, nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Thượng đế giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.
Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật nghi lễ cung trần, dâng lên trước án. Cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn thần, đốt nén tâm hương dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời các ngài giá lâm trước án, thụ hưởng lễ vật. Phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con được minh niên khang thái, vạn sự cát tường. Bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông , ngày ngày được hưởng ơn Trời, Phật, chư vị Tôn thần.
Cúi xin chín phương Trời mười phương chư Phật cùng Chư vị tôn thần chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Xem thêm:
25 status giao thừa ý nghĩa thắp sáng khoảnh khắc cuối cùng của năm
Giao thừa là gì? Ý nghĩa và các hoạt động đêm giao thừa
17 phong tục ngày Tết cổ truyền đậm đà hồn Việt
Văn khấn giao thừa trong nhà
Lễ cúng giao thừa cần hoàn thành trước 1 giờ sáng ngày mùng 1 Tết và phải được chuẩn bị kỹ lưỡng, đúng nghi thức. Sau đây là bài cúng giao thừa, văn khấn giao thừa trong nhà chuẩn nhất.
Bài số 1
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Kính lạy:
- Đức đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật.
- Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
- Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.
- Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này
- Các Cụ Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên Linh.
Nay là giờ phút giao thừa năm..., chúng con là:..., ngụ tại:...
Phút giao thừa vừa tới, nay theo Vận luật, tống cựu nghinh tân, giờ Tý đầu Xuân, đón mừng Nguyên Đán. Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa vật phẩm, nghi lễ cung trần, dâng lên trước Án, cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm hương dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời:
- Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.
- Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa.
- Ngài định Phúc Táo quân.
- Ngài Phúc Đức chính Thần.
- Các Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài thần.
- Ngài Bản Gia Táo Quân.
- Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con lại kính mời: các cụ Tiên Linh Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá thúc huynh đệ, Cô di tỷ muội, nội ngoại tộc chư vị hương linh, cúi xin giáng về linh sàng thụ hưởng lễ vật.
Chúng con lại kính mời các vị Vong Linh tiền Chủ hậu Chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước Án, chiêm ngưỡng Tôn Thần, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, vạn sự cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù - Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Bài số 2
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con kính lạy:
- Chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.
- Đức Bồ tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.
- Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần.
- Ngài cựu niên hành khiển, cựu Hành binh chi thần, cựu phán quan.
- Ngài đương niên hành khiển, đương niên Hành binh chi thần, đương niên phán quan.
- Các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.
Nay là phút giao thừa năm... với năm..., chúng con là:..., sinh năm:..., hành canh:…, tuổi..., cư ngụ tại số nhà:..., ấp/khu phố..., xã/phường..., quận/huyện/ thành phố..., tỉnh/thành phố...
Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân.
Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.
Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật, Thánh, dâng hiến tôn thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cai Thái tuế, ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân, và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần.
Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Văn khấn giao thừa Thần Tài
Trong văn hóa tín ngưỡng dân gian, Thần Tài là vị thần chuyên cai quản tài lộc cho gia đình. Vì vậy, vào thời khắc giao thừa, các gia đình Việt, đặc biệt là những hộ kinh doanh, buôn bán, các công ty, doanh nghiệp thường tổ chức cúng Thần Tài đêm giao thừa.
Tục lệ cúng này nhằm để các gia đình, doang nghiệp cầu mong một năm mới sự nghiệp thuận lợi, may mắn, buôn bán hanh thông, tiền tài rủng rỉnh.
Sau đây là bài văn khấn giao thừa Thần Tài:
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Nay phút giao thừa năm cũ... với năm mới...
Chúng con là:... sinh năm:..., hành canh:... tuổi... (ví dụ: 65 tuổi), ngụ tại số nhà..., ấp/khu phố..., xã/phường..., quận/huyện/thành phố..., tỉnh/thành phố...
Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, tu biện hương hoa phẩm vật, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ Thần, Phúc đức chính Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng.
Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Xem thêm:
Sự tích ông Công ông Táo, lễ vật và bài văn khấn cúng ông Táo về Trời
Ngày vía Thần Tài nên cúng lễ vật nào, văn khấn ra sao và mua gì cầu may mắn?
Tết Hàn thực cúng gì? Văn khấn Tết Hàn thực chuẩn nhất
Văn khấn giao thừa Thổ công
Theo dân gian, thần Thổ Công là vị thần cai quản trong nhà. Văn khấn Thổ công vào dịp giao thừa nhằm cầu mong gia đạo êm ấm, bình an trong năm mới.
Sau đây là gợi ý mẫu văn khấn giao thừa Thổ công hay nhất.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Kính lạy:
- Đức đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật
- Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần
- Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương
- Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này
- Các Cụ Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên Linh
Nay là giờ phút giao thừa năm..., chúng con là:..., ngụ tại:...
Phút giao thừa vừa tới, nay theo vận luật, tống cựu nghinh tân, giờ Tý đầu Xuân, đón mừng Nguyên Đán. Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa vật phẩm, nghi lễ cung trần, dâng lên trước Án, cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm hương dốc lòng bái thỉnh
Chúng con kính mời:
- Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.
- Ngài bản xứ Thần Linh Thổ địa.
- Ngài định Phúc Táo quân.
- Ngài Phúc Đức chính Thần.
- Các Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài thần.
- Ngài Bản Gia Táo Quân.
- Các ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con lại kính mời: Các cụ Tiên Linh Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá thúc huynh đệ, Cô di tỷ muội, nội ngoại tộc chư vị hương linh, cúi xin giáng về linh sàng thụ hưởng lễ vật.
Chúng con lại kính mời: Các vị Vong Linh tiền Chủ hậu Chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước Án, chiêm ngưỡng Tôn Thần, thụ hưởng lễ vật
Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, vạn sự cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù - Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Văn khấn giao thừa ông bà tổ tiên
Thờ cúng ông bà tổ tiên không chỉ là tập tục truyền thống mà còn là nét đẹp văn hóa đặc trưng của người Việt. Điều này thể hiện lòng biết ơn, sự tưởng nhớ của thế hệ sau đối với công lao của ông bà, tổ tiên đã khuất và những người thân trong gia đình.
Sau đây là văn khấn giao thừa ông bà tổ tiên thành tâm, ý nghĩa nhất mà VOH sưu tầm.
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ...
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm..., tín chủ (chúng) con là:..., ngụ tại:...
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới. Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thuỳ chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam Mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Trên đây là những gợi ý của VOH về các bài cúng, văn khấn giao thừa đầy đủ và chuẩn xác nhất. Cúng giao thừa có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt. Hy vọng bài viết đã giúp bạn có được những sự lựa chọn văn khấn phù hợp để lễ cúng diễn ra trọn vẹn.
Đừng quên cập nhật những kiến thức mới nhất, hấp dẫn nhất tại VOH Thường thức.
