Hầu như trong tủ thuốc của rất nhiều gia đình đều có miếng dán hạ sốt, để mỗi khi trẻ bị sốt cha mẹ lại cho bé sử dụng. Loại miếng dán này có thể dễ dàng tìm mua được ở bất kỳ hiệu thuốc nào. Tuy nhiên, các bác sĩ đều khuyến cáo, cha mẹ nên hạn chế dùng miếng dán hạ sốt cho trẻ vì chúng không tốt như nhiều người vẫn nghĩ, đôi khi còn gây hại cho trẻ.
1. Thành phần và tác dụng của miếng dán hạ sốt
Miếng dán hạ sốt thực chất là miếng dán lạnh có tác dụng tản nhiệt. Thành phần chủ yếu của miếng dán hạ sốt là hydrogel. Hydrogel là các polyme dạng chuỗi, không tan trong nước, có khả năng hút nước ở vùng da mà miếng dán được dán lên.
Cơ chế hoạt động của miếng dán hạ sốt cho trẻ là thực hiện việc hấp thụ nhiệt và phân tán nhiệt ở vùng da được dán ra ngoài cơ thể. Ngoài ra, do không chứa thuốc hạ sốt nên miếng dán hạ sốt sẽ không có tác dụng hạ nhiệt cho toàn cơ thể.
Miếng dán hạ sốt chỉ có tác dụng hạ nhiệt vùng da được dán (Nguồn: Internet)
Bên cạnh đó, một số nhà sản xuất còn bổ sung thêm tinh dầu bạc hà vào miếng dán hạ sốt. Thế nhưng chất menthol có trong tinh dầu bạc hà lại là một chất có tính kích ứng mạnh. Chính vì thế, các bác sĩ thường không khuyến khích dùng cho trẻ vì da bé rất nhạy cảm nên dễ gây kích ứng da. Một số trường hợp sử dụng miếng dán hạ sốt cho trẻ sơ sinh còn có thể ảnh hưởng đến chức năng hệ hô hấp của trẻ.
2. Tác dụng của miếng dán hạ sốt
Miếng dán hạ sốt có tác dụng giúp làm giảm nhiệt độ vùng da được dán bằng phương pháp chênh lệch nhiệt độ. Khi vừa mới được dán miếng dán hạ sốt sẽ tạo ra cảm giác mát lạnh khiến bé cảm thấy dễ chịu. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ mẹ sẽ thấy tình trạng mát lạnh này sẽ không duy trì được lâu. Vùng da được dán sẽ nhanh chóng trở lại nhiệt ban đầu.
Điều quan trọng nhất là hiện nay vẫn chưa có một công trình nghiên cứu nào chứng minh được miếng dán hạ sốt có công dụng hạ sốt cũng như thay thế được thuốc trong việc điều trị sốt cho trẻ em.
3. Những tác hại miếng dán hạ sốt đối với trẻ nhỏ
Có rất nhiều bậc phụ huynh thắc mắc việc "có nên dùng miếng dán hạ sốt cho trẻ hay không" thì lời khuyên của các bác sĩ là nên hạn chế sử dụng hoặc không nên sử dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhất việc dùng miếng dán nhằm mục đích hạ sốt cho trẻ vì có thể dẫn đến “lợi bất cập hại”, bởi:
- Không hạ sốt được cho trẻ: Theo khuyến cáo từ Tổ chức Y tế thế giới, hiện nay việc sử dụng phương pháp chườm lạnh để hạ thân nhiệt cho trẻ là không nên áp dụng vì không mang lại hiệu quả. Trong khi đó, miếng dán hạ sốt thực chất là miếng dán lạnh nên rất hạn chế trong việc làm giảm thân nhiệt cho trẻ.
- Gây biến chứng nặng nề do sốt: Tác dụng hạ sốt khi dùng miếng dán hạ sốt là rất hạn chế. Chính vì thế, những trường hợp trẻ sốt cao nếu chỉ dùng miếng dán hạ sốt để hạ sốt sẽ không có tác dụng. Việc chậm trễ không dùng thuốc hạ sốt sẽ càng nguy hiểm bởi có thể dẫn đến một số nguy cơ khác như trẻ bị sốt co giật và gây biến chứng về não rất nguy hiểm.
- Kích ứng da: Da trẻ mỏng, nhạy cảm, dễ bị dị ứng cho nên một số trẻ có thể bị dị ứng bởi các thành phần trong miếng dán là hoàn toàn có thể xảy ra.
- Ảnh hưởng tới hệ hô hấp: Việc sử dụng miếng dán hạ sốt cho trẻ em, nhất là trẻ sơ sinh có thể gây ảnh hưởng bởi hệ hô hấp của bé do một số loại miếng dán có thành phần menthol. Đối với các trẻ sốt do viêm phổi, việc dùng miếng dán hạ sốt khiến hệ hô hấp của trẻ càng tổn thương do phải hoạt động nhiều hơn, gây khó khăn cho bác sĩ trong việc điều trị.
4. Làm thế nào để bảo đảm an toàn cho trẻ?
Mặc dù hiện nay trên thị trường có bán rất nhiều các loại miếng dán hạ sốt từ rất nhiều thương hiệu khác nhau cho nhiều đối tượng nam, nữ, người già, trẻ nhỏ được quảng bá với những công dụng giúp hạ sốt, làm người bệnh dễ chịu.... Nhưng riêng với trẻ em, các bác sĩ khuyến cáo cha mẹ cần phải hết sức thận trọng khi cho bé sử dụng miếng dán hạ sốt, tốt nhất là nên hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
Trẻ bị sốt cao nếu chỉ dùng miếng dán hạ sốt sẽ không có tác dụng (Nguồn: Internet)
Thông thường, khi bé mới sốt, cha mẹ không nên đưa trẻ đến bệnh viện ngay, có thể để trẻ ở nhà và theo dõi trong khoảng 2 – 3 ngày. Bởi đôi khi việc trẻ sốt chỉ là một phản ứng khi môi trường thay đổi nhưng đôi khi lại là một dấu hiệu cảnh báo bé đang gặp vấn đề về sức khỏe.
Nếu trong quá trình theo dõi cha mẹ nhận thấy trẻ có các biểu hiện sau thì hãy đưa trẻ đến bệnh viện để được các bác sĩ khám và chăm sóc y tế kịp thời:
- Trẻ sốt 38°C hoặc cao hơn.
- Trẻ dưới 3 tháng tuổi và sốt từ 38°C trở lên.
- Trẻ dưới 2 tuổi, tình trạng sốt đã kéo dài 24 giờ. Với các em bé trên 2 tuổi, tình trạng sốt của bé kéo dài hơn 72 giờ.
- Trẻ sốt có kèm theo các triệu chứng khác như cổ cứng, đau họng, đau tai, phát ban hoặc đau đầu dữ dỗi. Trẻ quấy khóc không yên, bứt rứt, khó chịu hay phản xạ kém.
- Trẻ sốt có kèm theo các biểu hiện ngủ li bì, lơ mơ…
- Trẻ bị co giật, cơ thể tím tái.
- Trẻ bỏ bú, bỏ ăn, không uống được nước.
