52 bài thơ về Bác Hồ - Vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam

Bác Hồ là nhà cách mạng vĩ đại, là người sáng lập nên Đảng Cộng sản Việt Nam, vị Cha già dân tộc kính yêu, người có công ơn to lớn mang đến độc lập, tự do cho dân tộc Việt Nam. Chẳng những thế Bác còn là người có lối sống giản dị, khiêm nhường, yêu lao động, thương trẻ con, quả là một người Cha già tài trí đức độ. Để thể hiện lòng kính yêu, sự ngưỡng mộ với Bác Hồ, các nhà thơ đã cho ra đời rất nhiều bài thơ về Bác Hồ ý nghĩa. Chúng ta cùng đọc và tưởng nhớ đến những công ơn và sự gần gũi của Bác Hồ kính yêu nhé!

1. Những bài thơ về Bác Hồ ngập tràn cảm xúc

Trong những dòng cuối bản Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Suốt đời tôi hết lòng hết sức phục vụ Tổ quốc, phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân…”. Người đã dành trọn 79 mùa xuân cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người và là vị Lãnh tụ Cộng sản xuất sắc, nhân hậu, được nhiều người, nhiều dân tộc ngưỡng mộ, tôn vinh. 

Điều này đã được thể hệ rõ nét qua các tác phẩm thơ ca, văn chương, báo chí. Trong đó, vô vàn bài thơ về Bác Hồ với tình cảm kính trọng, biết ơn sâu sắc đã trở nên quen thuộc, thân thương với bao thế hệ người Việt. 

1.1 Lộc của đời - Chế Lan Viên

Bạc phơ râu tóc của Người như một tiên ông

Người sinh ra là để ở một khu rừng

Cái xứ thiên nhiên không tên, thời gian không tuổi

Câu cá bên khe, làm thơ bên suối

Làm những bài thơ mở đầu bằng sắc núi

Xanh xanh.

Chính vì ta mà Bác phải lao vào giữa cuộc đấu tranh

Tám mươi năm chẳng nghĩ

Đi giữa xích xiềng đạn bom ầm ĩ

Giữa lý sự chua ngoa, cãi vã tục tằn

Lễ lạt, tiệc tùng và những diễn văn.

 

Bác đâu thích huân chương. Chỉ thích ngực trần

Áo mở cúc cho gió hè thổi mát

Mặc màu vải, màu mây đạm bạc

Để thoát cái, có thể lẫn vào thiên nhiên một cách bất thần

Nhớ kháng chiến trên ngàn cao Việt Bắc

Thấy cái yên tĩnh trầm tư, ta hiểu Bác

Tâm hồn Người ư, là yên tĩnh những khu rừng.

 

Ôi, những ngày chủ tịch phủ xanh um

Lộc non về, như trận thắng mùa xuân

Lộc chớm nở làm ta rưng nước mắt

Ta hiểu ra rồi. Người trồng cây cho Tổ quốc

Là muốn lộc của đời chia đến mỗi người dân.

1.2 Ném thừng - Chế Lan Viên

Bác ra thăm Ngọc Vừng

Mặc áo quần thủy thủ

Đầu đội mũ hải quân

Giải dài bay trong gió

 

Bể vỗ sóng muôn trùng

Chào người quen biết cũ

Đàn hải âu lượn vòng

Quanh chòm râu trắng xóa

 

Chủ tịch của một nước

Xa lâu về thăm "nhà"

Ra đi khá đột ngột

Biết lấy chi làm quà...

 

Dạy lũ cháu ném thừng

Chút nghề xưa của Bác

Liệu thử có quên chăng

Tự ngày xa sông nước

 

Thừng Bác ném ra xa

Lượn đường dây đẹp mắt

Và khi cuộn thừng về

Ôi vòng tay bao quát

 

Trời xanh xanh bao la

Bể bể ngời sóng bạc

Ngỡ cánh tay Bác vừa

Tóm gọn bầy đế quốc.

1.3 Đêm Tháng Nǎm - Vǎn Thảo Nguyên 

Cơm gạo mốc, mà tưởng cơm nếp mới

Rau "tàu bay" không muối cũng thành canh

Trà không có, vội đun nồi nước suối

Lá "cơm xôi" ta thay lá chè xanh.

 

Vui mở tiệc giữa đồi cao núi đỏ

Mừng Bác Hồ tuổi thọ sáu mươi

Đêm tháng Nǎm, trời rung rinh ngọn gió

Như lòng con rung tiếng hát yêu đời.

 

Con cứ ngỡ như được ngồi bên Bác

Giữa thủ đô yêu quý của nước non

Con cứ ngỡ như đang cầm tay Bác

Nhảy kết đoàn trong buổi tối liên hoan.

 

Giờ xuất kích giữa tiếng gà rừng gáy

Lưỡi lê soi lấp lánh vạn vì sao

Quà dâng Bác là đồn Tây bốc cháy

Đêm tháng Nǎm, ôi! Vĩ đại biết bao!

(Đêm 19/5/1950)

1.4 Một con người chủ nghĩa Mác sinh ra - Hải Như

Xin Bác cứ tập bài quyền buổi sáng

Như mọi ngày trời mới rạng vầng đông

Và xem như không có cháu vào thǎm

Cháu xin phép dạo quanh vườn đây đó.

 

Ta sẽ đến thǎm ngôi nhà Bác ở

Thǎm vườn cây còn ấm mãi hơi Người

Thǎm bụi hoa nhài, nhớ Bác khôn nguôi

Hoa vườn Bác, Bác tự tay chǎm chút

Bác không nhắc, ta quên hoa râm bụt

Bởi trong ta, còn cỏ nội hoa hèn

Đời sẽ nghèo nếu trong bước đi lên

Ta quên hết sắc hương ta đã có

Hương dẫu thoảng cũng khiến đời giàu có

Biết ơn Người chủ nghĩa Mác sinh ra

Đẹp thế đó nâng niu từng cây cỏ...

Ta sẽ đứng dừng bên cây vú sữa

Cây của miền Nam được Bác Hồ trồng

Ngay sát đầu nhà, để có thể bên song

Người - hôm sớm, ngắm vun cây, tưởng nhớ...

Ta chẳng thấy Bác trồng hoa chậu nhỏ

Có lẽ vì không muốn bó vào khuôn

Hai chữ thiên đường ta hiểu đúng hơn

Đâu phải chỉ những lâu đài cao ngất

Mà trước hết là tự do, độc lập

Cho mỗi cuộc đời, cho cả cỏ hoa!

Một con người chủ nghĩa Mác sinh ra

Đẹp thế đó, ôi linh hồn của Đảng...

 

Xin Bác cứ tập bài quyền buổi sáng

Như mọi ngày trời mới rạng vầng đông.

Và xem như không có cháu vào thǎm

Cháu xin phép dạo quanh vườn đây đó...

 

Ta quen quá vì vẫn là lối ngõ

Của nghìn xưa, làng mạc cũ quê nhà

Chẳng có lâu đài lộng lẫy nguy nga

Ôi sau trước Bác Hồ ta không khác:

Đừng dệt nhé chuyện thần kỳ về Bác

Chữ thần kỳ Bác riêng tặng nhân dân

Đảng ta lập ra gian khổ muôn phần

Lập ra Đảng là một người giản dị

Người nguyện sống trọn cuộc đời chiến sĩ

Thǎm vườn Người, ta cứ nghĩ vườn ta!

Một con người chủ nghĩa Mác sinh ra

Đẹp thế đó, giữ nếp nhà thanh bạch...

 

Trong vườn rộng, đâu chỗ người tiếp khách?

Đâu hồ sen? đâu những khóm hoa hồng?

Xưa, người dân khi đến trước sân rồng

Lưng cúi gập vì thấy mình bé lại

Ta đi giữa vườn Người, lòng thư thái.

Đầu ngẩng cao, nghe dưới gót sỏi cười

Ồ vui sao, ta thấy lớn bên Người

Như thấy lớn cạnh vua Hùng dựng nước

Nhưng Người khác những vua Hùng thuở trước

Sống cuộc đời y hệt cuộc đời ta

Một con người chủ nghĩa Mác sinh ra

Đẹp thế đó, ôi linh hồn của Đảng...

 

Xin Bác cứ tập bài quyền buổi sáng

Như mọi ngày trời mới rạng vầng đông.

Và xem như không có cháu vào thǎm

Cháu xin phép dạo quanh vườn đây đó...

 

Ta muốn hỏi chim nào quanh trước ngõ

Phải chim xưa lánh nạn đến vườn Người

Chim nhớ Bác Hồ thờ thẫn - chim ơi

Lòng Người rộng hơn biển khơi, chưa hết...

Chim có thấy những canh khuya, ngừng viết

Trên chiếc ghế tre, im lặng Người ngồi

Đừng tưởng Bác Hồ chỉ có vui thôi

Có những lúc Bác Hồ buồn ghê gớm

Đấy là lúc: ta sai lầm to lớn

Quên mọi người, ta chỉ thấy mình ta!

Một con người chủ nghĩa Mác sinh ra

Đẹp thế đó, không dung mình sống nhỏ...

 

Ta sẽ đến thǎm ngôi nhà Bác ở

Để lòng ta tưởng niệm biết ơn Người

Bác đã cho ta, Bác đã cho đời

Lẽ sống của ngày mai trên trái đất

Lẽ sống đẹp: không coi mình cao nhất

Mong kiếp người, ai cũng cất đầu cao

Có thể con người chiếm lĩnh các vì sao

Nhưng lẽ sống đến vườn Người mới thấy:

Xin Bác cứ tập bài quyền buổi ấy

Như mọi ngày trời mới rạng vầng đông

Nghìn nǎm sau, những thế hệ xa xǎm

Đến vườn Bác, khoẻ tâm hồn Cộng sản...

1.5 Thấm trong Di chúc - Vũ Quần Phương

Suốt một đời Bác đã nghĩ về ta

Đến phút cuối tim Bác trào lên bút

Chữ xô dòng, lòng Bác buốt thương dân.

 

Ôi miền Nam không kịp nữa về thăm

Nỗi nhớ toả trên mọi nhà mọi ngõ,

Phút chia biệt Bác nói lời đoàn tụ

Câu dặn dò nghe ấm vị hàn huyên.

Bác đi rồi còn trao lại niềm tin

Con không khóc, nhưng cứ trào nước mắt

”... đến ngày đó, tôi sẽ đi khắp hai miền Nam Bắc”

 

Bác Hồ ơi! Ngày đó chẳng còn xa

Ai ngờ đâu, tháng 9 mồng 3...

 

Quá thương đời và lo nỗi dân đau,

Bác cố tránh nói những lời ly biệt

Mượn câu thơ để khuây lòng thương tiếc.

Ôi lòng Người đo sao hết mông mênh

Nghĩ việc gì Bác cũng nghĩ từ dân

Nói về Đảng cũng vì dân mà nói,

Nước còn giặc, dân còn khi lạnh đói

Bác đắng lòng trong mỗi miếng cơm ăn,

Thắng quân thù dẫu phải mấy mươi năm

Nhưng hạt thóc rụng giữa đồng Bác tiếc.

Nguồn biển lớn uống muôn đời không hết

Vẫn kính nhường từng hạt nước trong sông.

Bác Hồ ơi! Vị muối mặn con ăn

Đã kết đậm bao tình thương của Bác,

Manh áo ấm con mặc khi trở rét

Đã dệt vào trăm mối Bác lo toan.

Phút giã từ trong ánh mắt đăm đăm

Nỗi ưu ái lại trào lên lần chót:

Hãy giữ đức cho trong, giữ lòng cho khiết

Sống kiệm cần, tương kết tương thân...

Ôi giọng Người hiền như giọng cha ông

Cứ mộc mạc mà thấm vào mãi mãi,

Con nghe Bác hiểu thêm tầm thời đại

Sáng thêm lòng nhân ái Việt Nam ta.

 

Trọn một đời Bác chung thuỷ gần xa

Trăm ơn nghĩa luôn nặng đằm bên dạ.

Lời vĩnh biệt đã thành lời cảm tạ

Giọng khiêm nhường ôm bốn bể anh em.

Thế kỷ này đâu phải đã bình yên

Trái tim lớn nặng niềm đau mặt đất.

Tình bè bạn, phút ra đi, còn nhắc

Dao cắt lòng nhưng vẫn ngập yêu tin.

 

Lần đầu tiên Bác nói đến niềm riêng,

Cả nước khóc nghe những lời dặn cuối.

Ôi trời rộng và núi cao vời vợi

Sông biển nào sánh được Bác thương ta!

Bữa cơm ăn vẫn quen nhút quen cà,

Lúc nhắm mắt xin dâng đừng tang chế.

Ôi tim Bác sao mà mênh mông thế!

Gương trong ngần cho muôn thuở cùng soi.

 

Triệu lòng người cùng cất gọi: Bác ơi!

“Muôn vàn tình thương yêu” Bác gửi lại trong lời

 

Chúng con đọc nghẹn ngào thấm thía

Tay Bác yếu không còn đều nét chữ

Tim Bác đập vẫn đồng bào đồng chí

Giây cuối cùng Bác vẫn gánh lo toan.

Bác Hồ ơi xin Bác cứ yên tâm!

Lời Bác dặn chúng con xin nguyện ước.

 

Mỗi giọt lệ thấm xuống dòng Di chúc.

Một lời nguyền vang đến suốt mai sau.

(12/1969)

1.6 Đọc thơ Bác - Hoàng Trung Thông 

Ngục tối, trái tim càng cháy lửa

Xích xiềng không khóa nổi lời ca

Trǎm sông nghìn núi chân không ngã

Yêu nước yêu người yêu cỏ hoa.

 

Đọc lời thơ Bác tâm hồn Bác

Một tấm gương trong chẳng bụi mờ

Bóng cây đại thụ trùm xanh mát

Cánh rộng chim bằng bay tự do.

 

Tự do! Gươm súng nào ngǎn được

Biển rộng sông dài ý chí cao

Thân ở trong tù, lòng ở Nước

Bay quanh hồn mộng ánh vàng sao.

 

Khi chim rừng ca rộn núi

Khi nhìn khóm chuối ánh trǎng soi

Lao lung vẫn giữ lòng thư thái

Nắm chắc trong tay cả cuộc đời.

 

Tôi đọc trǎm bài trǎm ý đẹp

Ánh đèn tỏa rạng mái đầu xanh

Vần thơ của Bác, vần thơ thép

Mà vẫn mênh mông bát ngát tình.

(5/1960)

Xem thêm:
Tìm hiểu về ngày sinh của chủ tịch Hồ Chí Minh và hoàn cảnh lịch sử của đất nước Việt Nam lúc ấy
Thuộc lòng 5 điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng nhưng bạn đã hiểu hết ý nghĩa sâu sắc mà Người muốn răn dạy?
39 mẩu truyện kể về Bác Hồ hay và ý nghĩa

2. Những bài thơ lục bát về Bác Hồ ý nghĩa

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trở thành biểu tượng của niềm tin chiến thắng, tinh thần yêu nước, khí phách anh hùng và khát vọng độc lập, tự do, hạnh phúc của dân tộc. Có một tượng đài vẫn sống mãi với thời gian và trong lòng các thế hệ người Việt Nam là tượng đài Hồ Chí Minh trong các bài thơ lục bát về Bác.

2.1 Giếng nước Bác Hồ - Phan Thị Thanh Nhàn

Làng con nghèo, ở ngoại ô

Một chiều vui được Bác Hồ tới thǎm

Bác xem chỗ ở chỗ ǎn

Đến bên giếng đất, ân cần Bác khuyên:

Làng ta rồi phải sạch hơn

Giữ cho đôi mắt như gương trong ngần

 

Bác về, gửi gạch tặng dân

Giếng đầu tiên ấy ở sân đình làng

Tròn xoe dưới một tán bàng

Ôi gàu nước mát đầy tràn thương yêu

Lòng Cha chia khắp xóm nghèo

Thẳm sâu mạch nước trong veo giếng này...

 

Cả làng đau mắt xưa nay

Bác về, như có bàn tay diệu kỳ

Tình thương lòng Bác chở che

Giếng sâu trong vắt bốn bề khơi lên

Bác cho con gái mắt huyền

Cụ già mắt sáng trẻ em mắt tròn

Tin đâu sét đánh làng con

Bác không còn? Bác không còn! Bác ơi!

 

Cả làng không hẹn không mời

Bước chân tụ lại một nơi - giếng đình

Cúi đầu, tay nắm vòng quanh

Đỏ hoe bờ giếng ân tình, Bác ơi!

Giếng đầy còn có khi vơi

Lòng dân nhớ Bác chẳng nguôi bao giờ.

(Quảng An, 9/1969)

2.2 Quê Bác - Nguyễn Trọng Oánh

Thuyền xuôi xuôi mãi dòng sông

Dòng sông quê Bác nước trong đôi bờ

Xôn xao sóng đục con đò

Đã nghe âm ấm câu hò Nghệ An:

"Quê ta ngọt mía Nam Đàn

"Ngon khoai chợ Rộ, thơm cam Xã Đoài..."

 

Đường sang quê Bác đây rồi

Con nông giang nhỏ chạy dài đầu thôn

Nhà xưa Bác ở vẫn còn

Mái tranh nho nhỏ, nếp vườn thân yêu

Bác ơi, nhà Bác cũng nghèo

Quê hương Bác cũng như nhiều quê hương

Chỉ vì Bác rộng tình thương

Cho nên nắng đẹp mười phương tràn về.

 

Để người cuộn chỉ ngừng xe

Khǎn vuông yếm trắng lên đê giữ làng

Để người tắm nước quê hương

Thấy sông thêm rộng thấy đường thêm xinh

 

Tôi như chim nhỏ giữa rừng

Bác như nắng đẹp sưởi hồng ban mai

Lời đâu mà nói hết lời

Mái tranh còn mãi dấu Người thân yêu

 

Ra về bãi mía nhìn theo

Thuyền ai lên Rộ nước triều dâng dâng

Đất vui đất có anh hùng

Ta vui ta sống giữa lòng quê hương.

(1959)

2.3 Thǎm Pác Bó - Xuân Diệu 

Nước từ gốc đá chảy tuôn

Suối xanh ngǎn ngắt một nguồn vô biên.

Xuôi xa rồi lại trào lên

Cây thài lài tía mọc bên đá ghềnh.

 

Một vùng thuần khiết non xanh

Như mang ánh mắt tinh anh Bác Hồ.

Hãy còn bàn đá nhấp nhô

Bác ngồi dịch sử, nghĩ cho muôn đời.

 

Rau mǎng cháo bẹ dâng Người,

Ngày ra bờ suối, tối thời vào hang.

Nơi đây Bác vạch đường quang

Mở ra sông núi, gồm sang biển trời.

 

Cải xoong dưới suối đâm tươi

Xuống làng mái ngói điểm vui các nhà.

Thǎm hang trước, nhớ ngày xa

Bác trồng khóm trúc nay đà xanh um.

(10/1964)

2.4 Bác Hồ nhắc nhở trồng cây - Lưu Quang Thuận

Ai về bóng mát đường trưa

Xoan lên tám thước nhãn vừa tới vai.

Trồng chen lấy ngắn nuôi dài:

Dứa quây với nhãn, chuối cài với xoan.

Vườn ươm mấy luống song hàng

Mới lên trám nhỏ mịn màng lá tơ.

Gặt mùa phơi thóc vừa khô

Lại nghe Bác Hồ nhắc nhở trồng cây.

 

Bác lo áo ấm cơm đầy

Chăm nom giấy bút cho bầy cháu thơ...

Biển sông lòng Bác bây giờ

Lại chăm đến gỗ làm kho, dựng trường.

Bác lo đến tủ đến giường,

Chuôi dao trước mắt, con đường mai sau.

Bác đi, tóc bạc điểm màu

Ngẩng trông tứ phía - đếm đầu cây xanh.

Bác khuyên gái giỏi trai lành

Chăm sao vàng gốc tươi nhành mỗi cây.

 

Mai kia đẵn xuống gỗ này

Song song cánh cửa đẹp tày lứa đôi;

Nhà cao cột sánh vai người

Thơm hương thớ gỗ tạc lời Bác khuyên.

2.5 Về Tỉn Keo, nhớ Bác - Trần Văn Lợi

Hành hương về lại Tỉn Keo

Ngược đường lịch sử bước theo chân Người

Rừng xanh cây lá reo cười

Hoa râm bụt nở đỏ tươi đón chào...

Còn đây lối giao thông hào

Căn hầm bí mật thuở nào chở che

Mé đồi cây bưởi xum xuê

Lán vầu lộng gió đèo De bốn mùa.

Nơi Người làm việc sớm trưa

Cùng Trung ương vạch cơ đồ sáng soi

Bao nhiêu đường lối kịp thời(*)

Bước đường kháng chiến muôn người đợi trông

Nơi đây Bác đã gieo trồng

Cải xoong cùng với những vồng bí xanh

Bản người Dao cắm xung quanh

Lòng dân là bức tường thành chở che...

Trông xa rừng cọ đồi chè

Con đường qua đỉnh đèo De mây vờn

Con đường đi khắp nước non

Có bàn chân lớp cháu con theo Người.

(*) Khu di tích Tỉn Keo (xã Phú Đình, Định Hóa, Thái Nguyên) - tại đây vào ngày 6/12/1953, Bác Hồ chủ trì cuộc họp Bộ Chính trị, quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ.

3. Những bài thơ về Bác Hồ của các tác giả nổi tiếng 

Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại, anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, người cha kính yêu của dân tộc Việt Nam. Người là nguồn cảm hứng vô tận trong các tác phẩm văn chương, nghệ thuật và báo chí. Trong đó, những bài thơ viết về Bác Hồ của các nhà thơ nổi tiếng đã trở thành tượng đài trong lòng dân.

3.1 Những bài thơ về Bác Hồ của Tố Hữu

Tố Hữu không chỉ là một nhà thơ lớn của dân tộc, là lá cờ đầu của nền thơ ca cách mạng Việt Nam, mà còn là một người Cộng sản kiên trung. Trong kho tàng văn chương quý giá của ông, rất nhiều tác phẩm thơ xuất sắc mang dấu ấn của con người lãnh tụ Hồ Chí Minh. 

Ấy là vì trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, Tố Hữu đã được ở cạnh Bác Hồ tại chiến khu Việt Bắc và sau này về Hà Nội, ông là người đảm nhận trọng trách công tác tư tưởng của Đảng nên nhiều lần được làm việc trực tiếp với Bác. 

Thơ Tố Hữu khắc họa hình tượng về Bác Hồ không chỉ mang âm hưởng ngợi ca để nói về tầm vĩ đại của Người, mà còn có hình ảnh Bác thật đời thường và giản dị. 

Hồ Chí Minh

Người lính già

Đã quyết chiến hy sinh

Cho Việt Nam độc lập

Cho thế giới hoà bình!

Người đã sống nǎm mươi nǎm vũ bão

Vì nhân loại

Người quyết dâng xương máu

Vì giang sơn

Người quyết dứt gia đình!

Hồ Chí Minh

Người đã quyết

Mặc phong ba giá tuyết

Mặc gươm súng xiềng gông

Làm tên quân cảm tử đi tiên phong

Đánh trǎm trận, thề trǎm phen quyết thắng!

Bao thất bại dẫu xát lòng cay đắng

Hồn vẫn tươi vui, thơm ngát tình đời

Bước trường chinh dầu mỏi gối khan hơi

Tim gang thép vẫn bừng bừng lửa chiến

Cờ đã phất, phải gương cao quyết tiến! Người xông lên

Và cả đoàn quân, thừa huyết khí thanh niên

Rập bước tiến bên người Cha anh dũng.

Tiếng Người thét

Mau lên gươm lắp súng!

Và cả đoàn quân

Đã bao nhiêu nǎm tháng trải phong trần

Mắt sáng quắc tay xanh loè mã tấu

Vụt ào lên quyết hy sinh chiến đấu

Diệt cường quyền!

Ôi sức mạnh vô biên!

Hồ Chí Minh

Hỡi ngọn đuốc thiêng liêng

Trên đầu ta, ngọn cờ dân tộc

Trǎm thế kỷ trong tên Người: Ái Quốc

Bạn muôn đời của thế giới đau thương!

Chúng tôi đây

Lớp con cháu trên đường

Gươm tuốt vỏ, súng cầm tay, xốc tới

Ngọn cờ đỏ sao vàng bay phấp phới

Nước non Hồng vang dội Tiến quân ca

Hồ Chí Minh

Người trẻ mãi không già!

( 26/8/1945)

Vui sao một sáng tháng Nǎm

Đường về Việt Bắc lên thǎm Bác Hồ

Suối dài xanh mướt nương ngô

Bốn phương lồng lộng thủ đô gió ngàn...

 

Bác kêu con đến bên bàn

Bác ngồi Bác viết nhà sàn đơn sơ

Con bồ câu  trắng ngây thơ

Nó đi tìm thóc quanh bồ công vǎn

Lát rồi, chim nhé, chim ǎn

Bác Hồ còn bận khách vǎn đến nhà

 

Bàn tay con nắm tay cha

Bàn tay Bác ấm vào da vào lòng.

Bác ngồi đó, lớn mênh mông

Trời xanh biển rộng ruộng đồng nước non...

Bác Hồ, cha của chúng con

Hồn của muôn hồn

Cho con được ôm hôn má Bác

Cho con hôn mái đầu tóc bạc

Hôn chòm râu mát rượi hoà bình!

 

Ôi cái tên kính yêu Hồ Chí Minh!

Trong sáng lòng anh du kích

Nửa đêm bôn tập diệt đồn

Vững tay người chiến sĩ nông thôn

Bắt sỏi đá phải thành sắn gạo

Anh thợ, má anh vàng thuốc pháp

Cánh tay anh dày sẹo lửa gang

Ôi những em đốt đuốc đến trường làng

Và các chị dân công mòn đêm vận tải!

Các anh chị, các em ơi, có phải

Mỗi khi lòng ta xao xuyến rung rinh

Môi ta thầm kêu Bác: Hồ Chí Minh!

Và mỗi trận, mỗi mùa vui thắng lợi

Ta lớn cao lên, bay bổng diệu kỳ

Trên đường dài, hai cánh đỡ ta đi...

 

Bác Hồ đó, là lòng ta yên tĩnh

Ôi người cha đôi mắt mẹ hiền sao!

Giọng của Người, không phải sấm trên cao

Thấm từng tiếng, ấm vào lòng mong ước

Con nghe Bác, tưởng nghe lời non nước

Tiếng ngày xưa và cả tiếng mai sau...

Bác Hồ đó, chiếc áo nâu giản dị

Màu quê hương bền bỉ đậm đà

Ta bên Người, Người tỏa sáng trong ta

Ta bỗng lớn ở bên Người một chút...

Bác Hồ đó, ung dung châm lửa hút

Trán mênh mông, thanh thản một vùng trời.

Không gì vui bằng mắt Bác Hồ cười

Quên tuổi già, tươi mãi tuổi đôi mươi!

Người rực rỡ một mặt trời cách mạng

Mà đế quốc là loài dơi hốt hoảng

Đêm tàn bay chập choạng dưới chân Người.

 

Hồ Chí Minh

Người ở khắp nơi nơi

Hồn biển lớn đón muôn lời thủ thỉ

Lắng từng câu, từng ý chưa thành

Người là Cha, là Bác, là Anh

Quả tim lớn lọc trǎm dòng máu nhỏ

Người ngồi đó, với cây chì đỏ

Vạch đường đi, từng bước, từng giờ...

 

Không gì vinh bằng chiến đấu dưới cờ

Đảng chói lọi Hồ Chí Minh vĩ đại!

Con nhớ hết mỗi lời Người dạy:

Kháng chiến gian nan, kháng chiến trường kỳ

Bác bảo đi, là đi

Bác bảo thắng, là thắng

Việt Nam có Bác Hồ

Thế giới có Xta-lin

Việt Nam phải tự do

Thế giới phải hoà bình!

Chúng con chiến đấu hy sinh

Tấm lòng son sắt, đinh ninh lời thề.

Bắt tay Bác tiễn ra về

Nhớ hoài buổi sáng mùa hè chiến khu...

(5/1951)

Chiều nay gió lặng. Nắng hanh

Mây hồng trắng nõn, trời xanh. Bác về

Sông Hồng nắng rực bờ đê

Nắng thơm rơm mới, đồng quê gặt mùa.

 

Bác đi, muôn dặm đường xa

Hôm nay tuyết lạnh, nay vừa nắng lên

Bác về, tóc có bạc thêm?

Năm canh, bốn biển, có đêm nghĩ nhiều?

 

Hỡi Người, tim những thương yêu

Cánh chim không mỏi, sớm chiều vẫn bay

Chim bay tung cánh chim bay

Ba mươi sáu triệu chim bầy gọi nhau!

 

Chim kêu ríu rít trên đầu

Mùa cam đương ngọt địa cầu của ta

Giá sương đương hẹn mùa hoa

Nắng xuân từ Mạc-tư-khoa đã về.

 

Sông hồng nắng rực bờ đê

Nắng thơm rơm mới, đồng quê gặt mùa

Hoa ơi, con gái của cha

Cha nâng con nhé, làm hoa mừng Người.

 

Bác về, vui đó, con ơi!

Bác hôn các cháu, Bác cười với dân

Ngày vui, vui những hai lần:

Bác về, mang cả mùa xuân lại nhà.

(12/1960)

(Trích)

Anh dắt em vào cõi Bác xưa

Đường xoài hoa trắng nắng đu đưa

Có hồ nước lặng sôi tăm cá

Có bưởi cam thơm, mát bóng dừa.

-

Có rào râm bụt đỏ hoa quê

Như cổng nhà xưa Bác trở về

Có bốn mùa rau tươi tốt lá

Như những ngày cháo bẹ măng tre....

-

Nhà gác đơn sơ, một góc vườn

Gỗ thường mộc mạc, chẳng mùi sơn

Giường mây chiếu cói, đơn chăn gối

Tủ nhỏ, vừa treo mấy áo sờn.

-

Máy chữ thôi reo, nhớ ngón đàn

Thong dong chiếc gậy gác bên bàn

Còn đôi dép cũ, mòn quai gót

Bác vẫn thường đi giữa thế gian...

-

Bụt mọc dầm chân đứng đợi ai

Quanh hồ thấp thoáng bóng hôm mai

Ngọn đèn kia thức bên ai đó

Mà dạ hương còn phảng phất bay!

-

Ô vẫn còn đây, của các em

Chồng thư mới mở, Bác đang xem

Chắc Người thương lắm lòng con trẻ

Nên để bâng khuâng gió động rèm...

-

Con cá rô ơi, chớ có buồn

Chiều chiều Bác vẫn gọi rô luôn

Dừa ơi, cứ nở hoa đơm trái

Bác vẫn chăm tay tưới ướt bồn.

-

Ôi lòng Bác vậy, cứ thương ta

Thương cuộc đời chung, thương cỏ hoa

Chỉ biết quên mình, cho hết thảy

Như dòng sông chảy, nặng phù sa.

-

Như đỉnh non cao tự giấu hình

Trong rừng xanh lá, ghét hư vinh

Bác mong con cháu mau khôn lớn

Nối gót ông cha, bước kịp mình.

-

Ta vào thăm Bác, gặp Lê-nin

Trán rộng yêu thương, dõi mắt nhìn

Người đến cùng ta, ngồi với Bác

Như hình với bóng, một anh linh.

Xem thêm:
Tuyển tập 25 bài thơ của Tố Hữu sống mãi trong lòng người đọc
Những bài thơ tình yêu lãng mạn của "Ông hoàng thơ tình" Xuân Diệu
Thơ là gì? Toplist bài thơ ghi dấu ấn nền văn học Việt Nam

3.2 Những bài thơ của Trần Đăng Khoa về Bác Hồ  

Những bài thơ viết về Bác Hồ của nhà thơ Trần Đăng Khoa cho chúng ta thấy hình tượng của vị lãnh tụ dân tộc hiện lên hết sức gần gũi và dung dị. Đến nay, nhiều câu thơ vẫn được thiếu nhi thuộc lòng.

Có ai se sẽ ngồi xuống đầu giường

Đưa bàn tay mát như kem sữa

Xoa lên trán em đang dịu lửa

Vuốt lên mắt em đang bớt mờ

A, Bác Hồ!

Bác Hồ ta đó!

Bác mặc tấm áo kaki

Bàng bạc sương rừng Pắc Bó

Trán Bác có ngôi sao

Thảo nào

Bác đi đêm không lạc

Bác cười rung rung chòm râu

Mắt Bác sao mà thương thế

Tóc Bác thơm lừng gió bể

Thơm nắng đường xa

Bác cho em nhiều quà

Và khen dạo này em béo khỏe

Hơn ngày xưa nhiều

Cúc áo em bị đứt từ chiều

Đêm phanh ra, hở ngực

Bác đắp vào cho em

Rồi Bác ra rất êm

Bác đi!

Bác đi rồi!

Em bỗng oà lên khóc

Tỉnh dậy thấy ướt đầm mái tóc

Nhìn xem Bác có đâu đây

Chỉ thấy đầy trời đèn sáng, mưa bay

Người người lặng im đi viếng Bác

Bóng đèn rưng rưng nước mắt...

Đúng rồi

Bệnh viện em vừa truy điệu Bác chiều nay

Nhưng Bác chỉ yên nghỉ ban ngày

Chứ ban đêm là Bác rời linh cữu

Bác chào chú đứng gác

Rồi đi vòng quanh khắp trên thế giới

Để chăm sóc trẻ con

Nhất là đứa nào phải nằm trong bệnh viện...

(Viện Mắt - phố Bà Triệu, đêm 9/9/1969)

Em chưa về Hà Nội

Nhưng đêm đêm nghe cơn gió mới

Về gò thiêng Đống Đa

Về chiếc cầu sắt bắc trên những mái nhà

Xe lửa và ô tô đi không gãy

Về nước hồ Gươm xanh như một mảnh trời

Ngọc Hoàng đánh rời xuống đấy!

Về ngôi nhà Bác ở giữa Ba Đình

Bóng Bác bên cây vú sữa

Tiếng Bác Hồ cười

Em nghe rất rõ...

 

Trưa nay đài bỗng đưa tin

Giặc Mỹ ném bom Hà Nội

Tiếng loa dội từ mái ngói

Từ bờ tre

Từ ao cá mè

Từ bờ vùng mới đắp

 

Tiếng loa dậy lên từ đất

Tiếng loa dội xuống từ trời

- Thằng giặc Mỹ ném bom Hà Nội rồi

Hà Nội có Bác Hồ đang ở...

Mẹ em nấu cơm giụi lửa

Bố em họ trâu giữa đường cày

Các cô, các thầy

Ngừng giảng bài giữa lớp...

Bạn Tĩnh, bạn Nho, bạn Lập

Bạn nào mắt cũng đỏ hoe

Bé Giang ngồi ở đầu hè

Cũng thôi đánh chuyền đánh, chắt.

Tiếng loa dậy lên từ đất

Tiếng loa dội xuống từ trời

- Thằng giặc Mỹ ném bom Hà Nội rồi

Hà Nội có Bác Hồ đang ở...

Tiếng trống gọi ngoài trụ sở

Chúng em đi

Lầm lì

Làng xóm quê em

Bỗng thành Hà Nội

Tiếng ho dội từ mái ngói

Từ bờ tre

Từ ao cá mè

- Đà đảo giặc Mỹ xâm lược!

- Đà đảo giặc Mỹ xâm lược!

Nhà sau ngõ trước

Người người kéo ra đồng

Tay cày tay súng

Viên đạn bỗng nhiên nóng bỏng

Trên đường I83

Xe xích đi qua

Rầm rập...

Mũ sắt lô nhô

Tên lửa lóa nắng trời...

- Các chú bộ đội ơi!

- Các chú bộ đội ơi!

Thằng giặc Mỹ nó ném bom Hà Nội rồi!

Hà Nội có Bác Hồ đang ở.

(1968-1969)

Nhà em treo ảnh Bác Hồ

Bên trên là một lá cờ đỏ tươi

Ngày ngày Bác mỉm miệng cười

Bác nhìn chúng cháu vui chơi trong nhà.

Ngoài sân có mấy con gà

Ngoài vườn có mấy quả na chín rồi

Em nghe như Bác dạy lời

Cháu ơi đừng có chơi bời đâu xa

Trồng rau, quét bếp, đuổi gà

Thấy tàu bay Mỹ nhớ ra hầm ngồi.

Bác ơi! Cháu đến đây rồi

Ba Đình phượng đỏ, một trời tiếng ve

Cháu nghe Hà Nội vào hè

Hồ Gươm nước biếc, bốn bề hoa tươi

 

Sang năm Bác tám mươi rồi

Bác ơi! Bác thấy trong người khỏe không?

Hàng ngày chúng cháu ước mong

Bác vui, Bác khỏe là lòng cháu vui

 

Bác lo nghĩ suốt một đời

Để cho chúng cháu vui chơi từng ngày

Đất trời sáng lắm hôm nay

Cháu nhìn mái ngói bóng cây bồi hồi

 

Bác ơi! Cháu đến đây rồi

Xanh trên nhà Bác vẫn trời mùa thu...

(Ba Đình, 30/5/1969)

4. Những bài thơ ngắn về Bác Hồ kính yêu 

Những bài thơ về Bác Hồ ngắn đã khắc họa rõ nét phẩm chất giản dị, khiêm tốn, chí công vô tư, chuẩn mực về lòng yêu nước, vẻ đẹp trí tuệ của Người. 

4.1 Nén hương nhớ Bác - Huy Cận

I. Hai chị em

Bà Thanh(1) ra thǎm Bác Hồ tại Bắc Bộ Phủ.

Chị đến thǎm em là Chủ Tịch

Cho em thân thiết một bu gà.

Chị em bǎm bốn nǎm xa cách

Chuyện nước, tình quê: "Chị đó a?"

II. Bàn việc nước

Bác Hồ dặn cụ Huỳnh Thúc Kháng đêm trước hôm Bác đi Paris hồi tháng 5/1946

"Tôi đi, cụ chớ lo chi cả.

Quyền nước, lòng dân: cụ ở nhà"

Hai chén trà khuya sương nhẹ tỏa

Một câu "bất biến"(2) dặn phòng xa.

(1973)

(1)Bà Thanh: chị ruột của Bác Hồ, đã từng hoạt động cách mạng trong hàng chục nǎm; có ra thǎm Bác Hồ sau khi Bác ở chiến khu về Hà Nội. Hai chị em trong phút đầu gặp nhau chỉ thốt ra: "Em đó à!" "Chị đó à!"

(2)Đêm đó (25/5/1946), cụ Huỳnh có hỏi Bác Hồ về việc nước nên thế nào trong lúc gặp khó khǎn thì Bác Hồ trả lời: "Dĩ bất biến ứng vạn biến".

4.2 Người đã thấy Mặt trời Tháng Mười - Sergei Aphonin

Những hàng tre hiện về trong giấc ngủ

Và bến cảng Sài Gòn, và hình bóng mẹ cha

Tim nhức nhối nỗi đớn đau ly biệt

Người nén lòng vượt lên  mọi  buồn đau

Trong ngục tối người làm thơ Nhật ký

Ánh Thái dương xuyên vượt cả màn đêm

Và rọi soi tận sâu thẳm tâm hồn

Gió quê hương vỗ về Người, an ủi

Trước Lăng Người bao vòng hoa tươi thắm

Của bạn bè  khắp năm châu bốn biển

Trong tim ta hình ảnh của Bác Hồ

Và Di huấn của Người còn sống mãi

Ba Đình - Ngày tuyên ngôn độc lập

Lời Bác Hồ còn mãi ngân vang

Cả dân tộc Việt Nam như một

Cùng nguyện thề gìn giữ núi sông.

4.3 Trăm năm nhớ một chuyến đò - Thanh Tịnh 

Nhớ một tối giữa rừng Việt Bắc

Được xuống đò theo Bác sang ngang

Núi xe viền ánh trǎng vàng

Có đôi mắt sáng điểm màn trời sao.

 

Đó là Bác mà nào biết trước

Tưởng cụ già miền ngược sang sông

Dao rừng cài gọn bên hông

Gậy song cắp nách, túi vòng qua vai.

(9/1969)

4.4 Bác - Chế Lan Viên

Là chân lý, Bác chẳng nói nhiều hơn chân lý

Cả nước nghe khi, im lặng, Bác cười

Chẳng phải lật sách nào ra tìm hiểu Bác

Bác sống trong ta, Bác ở giữa đời

4.5 Bác đến - Trần Ninh Hồ

Trong sổ vàng Trung đoàn chúng con

Năm một chín năm mươi ghi một lần Bác đến.

Sao chỉ ghi ngày giờ, không ghi gì nữa cả?

Con bồn chồn hỏi chính ủy của con.

Chính ủy mỉm cười: Thật, có thế thôi

Bác đến giữa đêm, chiến sĩ mình đang ngủ

Bác bảo: "Đừng làm ồn!", Bác lặng nhìn suốt lượt

Và ngay đêm, Bác lại lên đường.

Từ buổi Bác lên đường bao nhiêu nhớ thương

Bao người đã như con lặng nhìn trong sổ?

Bao năm tháng giữa bồi hồi thức, ngủ

Đến suốt đời con thấy Bác nhìn con!

Xem thêm:
Phác họa vẽ đẹp chiến đấu của người lính Việt qua 20+ bài thơ mang khí thế hào hùng
24 bài thơ về kháng chiến anh hùng bất khuất
24 bài thơ về lòng yêu nước hào sảng, khí thế của các thi sĩ Việt Nam

5. Các bài thơ về sự giản dị của Bác Hồ

“Giản dị - lão thực - hiền minh” là những gì Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã khái quát phong cách sống của Hồ Chí Minh. Trong đó, sự giản dị của Bác là sự giản dị tự nhiên, vốn có của một bậc vĩ nhân, hiền triết. 

Đức tính này đã trở thành điểm sáng trong tấm gương đạo đức cách mạng của Người, được nêu bật trong nhiều bài thơ, điển hình như các bài thơ nói về sự giản dị của Bác sau.

5.1 Thăm cõi Bác xưa - Tố Hữu

Anh dắt em vào cõi Bác xưa

Đường xoài hoa trắng nắng đu đưa

Có hồ nước lặng sôi tăm cá

Có bưởi cam thơm, mát bóng dừa.

 

Có rào râm bụt đỏ hoa quê

Như cổng nhà xưa Bác trở về

Có bốn mùa rau tươi tốt lá

Như những ngày cháo bẹ măng tre...

 

Nhà gác đơn sơ, một góc vườn

Gỗ thường mộc mạc, chẳng mùi sơn

Giường mây chiếu cói, đơn chăn gối

Tủ nhỏ vừa treo mấy áo sờn. ...

 

Ô vẫn còn đây, của các em

Chồng thư mới mở, Bác đang xem

Chắc Người thương lắm lòng con trẻ

Nên để bâng khuâng gió động rèm...

 

Con cá rô ơi, chớ có buồn

Chiều chiều Bác vẫn gọi rô luôn

Dừa ơi, cứ nở hoa đơm trái

Bác vẫn chăm tay tưới ướt bồn.

 

Ôi lòng Bác vậy, cứ thương ta

Thương cuộc đời chung, thương cỏ hoa

Chỉ biết quên mình, cho hết thảy

Như dòng sông chảy, nặng phù sa.

5.2 Suối Lê-nin - Trần Văn Loa

Ơi con suối xanh xanh

Dáng mềm mại thanh thanh

Xưa Bác ngồi câu  cá

Vầng trán rộng mênh mông

 

Bác làm thơ cho suối

Đặt tên gọi Lê-nin

Bác uống nước dòng suối

Để thành máu nuôi tim.

 

Nước của rừng, của núi

Bác rửa mặt hằng ngày

Bước Bác đi sớm tối

Mang xuân về đó đây...

 

Ơi con suối Lê-nin

Cho em in mái tóc

Cả trời xanh dịu hiền

Thành tiếng ca em hát

 

Đẹp như là đôi mắt

Của người yêu gọi ta

Suối Lê-nin trong vắt

Những tâm hồn bao la

 

Khi nước nhà có giặc

Anh khoác súng lên đường

Chia tay em bờ suối

Anh chào dòng Lê-nin

 

Là thượng nguồn nơi sinh

Của nghìn dòng sông cả

Đây con suối Lê-nin

Xưa Bác ngồi câu cá?

Bên núi cao Các Mác

Vạch con đường đấu tranh...

 

Ta đã đến nơi đây

Xanh xanh ngời con suối

Chú chim nhỏ trên cây

Đang gọi hè mở hội.

 

Rừng với chim nao nức

Ngồi cắt nắng làm hoa

Những bông hồng, bông cúc

Nở quanh ảnh Bác Hồ.

5.3 Đâu chỉ vì giản dị - Hải Như

Bác Hồ đi dép lốp cao su

Đâu chỉ vì giản dị

Mà vì lẽ cao hơn

Ta lười nghĩ chẳng tìm thêm

Khi trái đất này còn những trẻ em

Chưa có đủ giày đi

Người không sao sống khác.

(1970)

5.4 Ta tự tìm chân lý/Áo thuở hàn vi - Hải Như

Khi tiếp những người thân

Bác vẫn khoác chiếc áo bông sờn

Hai vai áo này đây hai mụn vá

Đâu phải chỉ thương dân còn vất vả

Ta hiểu Người muốn ngụ ý sâu xa

(Bác Hồ thường không nghĩ hộ cho ta

Người gợi ý ta tự tìm chân lý)

Áo thuở hàn vi

Bác Hồ vẫn quý

Nhiều chúng ta lãng phí cả... con người.

(5/1971)

5.5 Bác về thăm quê - Nguyễn Ngọc Phú

Vẫn bộ áo nâu quen thuộc

Đôi dép cao su bốn mùa

Bạc phơ chòm râu gió mát

Bác về thăm lại quê xưa…

 

Làng Sen - Hương sen tỏa ngát

Bác tìm theo lối ngõ quen

Bạn bè ai còn, ai mất?

Bồi hồi Người nhẩm gọi tên

 

Còn đó hàng rào Dâm Bụt

Võng chao theo nhịp gió đồng

Mái lá, tường tre, sân đất

Hồn quê như níu bước chân

 

Tháng 5 con về quê Bác

(Ngỡ như Bác mới vào thăm)

Giếng xưa nước còn trong vắt

Theo chân Bác thấm mạch nguồn…

5.6 Câu nói giản dị của Người - Nguyễn Hưng Hải

Bác Hồ ôm gié lúa vào lòng

Gié lúa vừa gặt xong còn lấm lem bùn đất

Sợ bùn đất làm lấm lem áo Bác

Cuống quýt cả lên mấy vị đi cùng: - Xin để cháu đỡ cho!

Lúc ấy rất nhiều nông dân đang đứng quanh

Bác Hồ

Bác chỉ vào một người chỉ còn hở mỗi hai con mắt:

- Vậy các chú tính thế nào với chiếc áo của chú này

đầy bùn đất lấm lem?

Câu nói chỉ giản dị thế thôi mà nuôi bao tâm hồn

lớn lên

Cho ta hiểu vì sao Người trở nên vĩ đại

Câu nói chỉ giản dị thế thôi mà mỗi khi nghĩ lại

Ta không khỏi giật mình cho đâu đó hôm nay?

6. Những bài thơ ngắn về Bác và thiếu nhi

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho các cháu thiếu niên, nhi đồng - những mầm non tương lai của đất nước. Một số bài thơ về Bác Hồ và thiếu nhi sau chính là minh chứng cho tình yêu thương sâu sắc của Người dành cho trẻ em.

6.1 Bác thăm nhà cháu - Thái Hòa

Hôm nào Bác đến thăm nhà

Cháu vui, vui cả lá hoa ngoài vườn

Bác xoa đầu cháu Bác hôn

Bác thương em cháu xúc cơm vụng về.

Bác ngồi ngay ở bên hè

Bón cho em cháu những thìa cơm ngon.

Bé em mắt sáng xoe tròn

Vươn mình tay nhẹ xoa chòm râu thưa

Bác cười Bác nói hiền hòa

Nâng bàn tay nhỏ nõn nà búp tơ.

Bác về cháu đứng ngẩn ngơ

Má thơm nhắc mãi Bác Hồ vừa hôn.

6.2 Bác Hồ - Người cho em tất cả - Hoàng Long, Hoàng Lân

Cho ánh nắng ban mai,

Là những sớm bình minh

Cho những đêm trăng đẹp,

Là chị Hằng tươi xinh

Cây cho trái và cho hoa

Sông cho tôm và cho cá

Đồng ruộng cho bông lúa

Chim tặng lời reo ca

Anh bộ đội đến nhà,

Cho em lòng dũng cảm.

Cô giáo cho bài giảng,

Yêu xóm làng thiết tha.

Cùng em vượt đường xa xôi,

Là chiếc khăn quàng thắm tươi.

Cho em tất cả

Người mang cho em cuộc đời mới...

Tươi sáng đầy ước mơ.

Người cho em tất cả:

Là Bác Hồ Chí Minh.

6.3 Thư Trung thu năm 1952 - Chủ tịch Hồ Chí Minh

(Bài thơ này trích từ Thư Trung thu của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi các cháu thiếu nhi nhân dịp Trung thu 1952)

Ai yêu các nhi đồng

Bằng Bác Hồ Chí Minh?

Tính các cháu ngoan ngoãn,

Mặt các cháu xinh xinh,

Mong các cháu cố gắng,

Thi đua học và hành.

Tuổi nhỏ làm việc nhỏ,

Tùy theo sức của mình:

Để tham gia kháng chiến,

Để gìn giữ hòa bình.

Các cháu hãy xứng đáng:

Cháu Bác Hồ Chí Minh!

6.4 Kêu gọi thiếu nhi - Chủ tịch Hồ Chí Minh

Trẻ em như búp trên cành

Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan

Chẳng may vận nước gian nan

Trẻ em cũng phải lầm than cực lòng

Học hành, giáo dục đã thông

Nhà nghèo lại phải làm công cày bừa...

Sức còn yếu, tuổi còn thơ,

Mà đã khó nhọc cũng như người già!

Có khi lìa mẹ, lìa cha,

Đi ăn ở với người ta bên ngoài.

Vì ai mà đến thế này?

Vì giặc Nhật với giặc Tây bạo tàn!

Khiến ta nước mất, nhà tan,

Trẻ em cũng phải cơ hàn xót xa.

Vậy nên con trẻ nước ta

Phải đoàn kết lại để mà đấu tranh!

Kẻ lớn cứu quốc đã đành,

Trẻ em cũng phải ra dành một vai.

Bao giờ đánh đuổi Nhật, Tây,

Trẻ em ta sẽ là bầy con cưng.

(Đăng trên báo Việt Nam độc lập (Báo Việt Lập), số 106, ngày 21/9/1941)

6.5 Trẻ chăn trâu - Chủ tịch Hồ Chí Minh

Trên đồi cỏ mọc xanh xanh,

Một đàn cò đậu ngoài ghềnh xa xa,

Trâu bò lũ bảy, lũ ba,

Ven đồi chen chúc bụi già, cỏ non.

Chăn trâu mấy trẻ con con,

Cùng nhau xướng hát véo von trên gò:

"Vì ai, ta chẳng ấm no?

Vì ai, ta đã phải lo cơ hàn?

Vì ai, cha mẹ nghèo nàn?

Vì ai, nhà cửa, giang san tan tành?

Vì ai, ngăn cấm học hành?

Vì ai, ta phải chịu vành dốt ngây?

- Ấy là vì Nhật, vì Tây

Ra tay vơ vét, đoạ đày chúng ta;

Làm ta tan cửa, nát nhà,

Trẻ con vất vả, người già đắng cay.

- Cùng nhau đánh đuổi Nhật, Tây.

Anh em ta mới có ngày vinh hoa.

"Nhi đồng cứu quốc" Hội ta,

Ấy là lực lượng, ấy là cứu sinh.

Ấy là bộ phận Việt Minh,

Dân mình khắc cứu dân mình mới xong".

*

Ai nghe mà chẳng động lòng,

Khá thương con trẻ mục đồng Việt Nam.

(Báo Việt Nam độc lập, số 144, ngày 21/11/1942)

Xem thêm:
Bác Hồ - Vị cha già dân tộc mang trái tim ấm áp cùng tình yêu bao la rộng lớn với thiếu nhi Việt Nam
29 bài thơ về trẻ em ngắn gọn, thơ viết về thiếu nhi hồn nhiên đáng yêu
Giúp bé có cái nhìn đa sắc màu về mọi thứ xung quanh qua 35 bài thơ ngắn dễ thương!

7. Những bài thơ hay về Bác Hồ cho trẻ mầm non

Những bài thơ về Bác Hồ cho trẻ mầm non sẽ giúp các bé yêu quý Bác. Thông qua đó, cô giáo, phụ huynh sẽ giáo dục trẻ hiểu hơn về lòng yêu nước, lịch sử dân tộc.

7.1 Bác Hồ của em - Phan Thị Thanh Nhàn

Khi em ra đời

Đã không còn Bác

Chỉ còn tiếng hát

Chỉ còn lời ca

Chỉ còn câu chuyện

Chỉ còn bài thơ

Mà em vẫn thấy Bác sao rất gần

Năm điều Bác dạy mãi còn vang ngân.

7.2 Em vẽ Bác Hồ - Thy Ngọc

Em vẽ Bác Hồ

Trên tờ giấy trắng

Em vẽ vầng trán

Trán Bác Hồ cao

Em vẽ tóc râu

Chì vờn nhè nhẹ

Em vẽ Bác bế

Hai cháu hai tay

Cháu Bắc bên này

Cháu Nam bên ấy

Vẽ hết trang giấy

Toàn những thiếu nhi

Theo bước Bác đi

Khăn quàng đỏ thắm

Em vẽ chim trắng

Bay trên trời xanh

Em để dưới tranh:

"Đời đời ơn Bác".

7.3 Về thăm nhà Bác - Nguyễn Đức Mậu

Về thăm nhà Bác, làng Sen

Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng

Có con bướm trắng lượn vòng

Có chùm ổi chín vàng ong sắc trời.

Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời

Nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa

Chiếc giường tre quá đơn sơ

Võng gai ru mát những trưa nắng hè.

 

Làng Sen như mọi làng quê

Ngôi nhà lẫn với hàng tre bóng tròn.

Kìa hàng hoa đỏ màu son,

Kìa con bướm trắng chập chờn như mơ.

7.4 Hoa quanh lăng Bác - Nguyễn Bao

Hoa ban xòe cánh trắng

Lan tươi màu nắng vàng

Cánh hồng khoe nụ trắng

Bay làn hương dịu dàng

 

Mùa đông đẹp hoa mai

Cúc mùa thu thơm mát

Xuân tươi sắc hoa đào

Hè về sen tỏa ngát

 

Như bao người đứng gác

Thay phiên nhau đêm ngày

Hoa nở quanh Lăng Bác

Suốt bốn mùa hương bay.

7.5 Bác Hồ về thăm một làng Hà Bắc - Xuân Diệu 

Bác đứng giữa sân trường.

Quây quần các cháu nhỏ

Và các cháu thanh niên,

Các “dũng sĩ năm tấn”

Như lúa mở cờ lên,

Và các lão du kích

Đã xông pha trận tiền,

Các bác gái, bà cụ

Mặt tươi rói, hồn nhiên.

 

Hà Bắc một làng xanh

Xưa vốn là nghèo khổ

Đã dậy cướp chính quyền,

Giương sao vàng cờ đỏ.

Nay mát mẻ đường cây

Đưa bước Bác tới đây;

Dép cao su giản dị,

Bác gậy trúc cầm tay.

 

Bác râu tóc như hoa,

Đẹp như là Tổ quốc.

Với dân là bát cơm,

Với địch là kiếm sắc.

Ta muốn đương muôn việc

Đặng cho Bác sống lâu,

Ước xới cơm cho Bác,

Ngồi nghe Bác vài câu.

 

Giữa sân trường Bác đứng,

Tìm phụ lão trước tiên

Chúc các cụ sức khỏe,

Hỏi cây trồng đã lên...

Thăm đại biểu dân tộc,

Phụ nữ áo vui màu

Mán, Mường, Dao, Sán Chỉ

Đứng nhìn sững Bác lâu.

 

Vùng quanh là lúa mọc,

Khoai lên luống đậm màu,

Phân tro và thuỷ lợi

Xanh mướt cả bèo, rau.

Ấy mẩu chuyện Bác Hồ

Ngày xuân thăm Hà Bắc.

Yêu ở mãi lòng người,

Nhớ nhung còn ở đất.

(9/5/1967)

8. Những bài thơ viết về Bác trong chương trình TH, THCS, THPT

Dưới đây là các bài thơ về Bác hay và ý nghĩa được đưa vào chương trình giảng dạy ở bậc tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông. Mục tiêu là giáo dục đạo đức, lối sống, bồi dưỡng lòng yêu nước cho các thế hệ học sinh để trở thành công dân tốt. 

8.1 Cháu nhớ Bác Hồ - Thanh Hải

Đêm nay bên bến Ô Lâu

Cháu ngồi cháu nhớ chòm râu Bác Hồ

Nhớ hình Bác giữa bóng cờ

Hồng hào đôi má, bạc phơ mái đầu

Mắt hiền sáng rực như sao

Bác nhìn tận đến Cà Mau sáng ngời.

-

Nhớ khi trǎng sáng đầy trời

Trung thu Bác gởi những lời vào thǎm

Nhớ ngày quê cháu tan hoang

Lụt trôi, Bác gởi lúa vàng vào cho

Nhớ khi nhà cháu ra tro

Bác đưa bộ đội về lo che giùm.

-

Bác ơi nhớ mấy cho cùng

Ngoài xa Bác có thấu lòng cháu không.

Đêm đêm cháu những bâng khuâng

Giở xem ảnh Bác cất thầm bấy lâu

Nhìn mắt sáng, nhìn chòm râu

Nhìn vầng trán rộng, nhìn đầu bạc phơ

Càng nhìn càng lại ngẩn ngơ

Ôm hôn ảnh Bác mà ngờ Bác hôn.

-

Bác ơi dù cách núi non

Mà hình Bác vẫn trong lòng không xa

Giặc kia muốn cắt sơn hà

Mà miền Nam vẫn hướng ra Bác Hồ,

Hướng về sắc đỏ ngọn cờ

Về ngày Nam Bắc cõi bờ liền nhau.

-

Đêm nằm cháu những chiêm bao

Ngày vui thống nhất Bác vào miền Nam.

Cổng chào dựng chật đường quan

Bác đến đình làng Bác đứng trên cao

Bác cười thân mật biết bao

Bác dặn đồng bào cặn kẽ từng câu

Ung dung Bác vuốt chòm râu

Bác xoa đầu cháu, Bác âu yếm cười.

-

Đêm nay trǎng lại sáng rồi

Trung thu nhớ bác cháu ngồi cháu trông

Ngoài xa nghe tiếng trống rung

Nghe những nhi đồng nhảy múa hò reo

Bác chắc cũng nhớ cháu nghèo

Miền Nam đau khổ sớm chiều trông ra.

8.2 Chú ở bên Bác Hồ - Dương Huy

Chú Nga đi bộ đội

Sau lâu quá là lâu!

Nhớ chú, Nga thường nhắc:

- Chú bây giờ ở đâu?

Chú ở đâu, ở đâu?

Trường Sơn dài dằng dặc?

Trường Sa đảo nổi, chìm?

Hay Kon Tum, Đắc Lắc?

Mẹ đỏ hoe đôi mắt

Ba ngước lên bàn thờ:

- Đất nước không còn giặc

Chú ở bên Bác Hồ!

8.3 Đêm nay Bác không ngủ - Minh Huệ

Anh đội viên thức dậy

Thấy trời khuya lắm rồi

Mà sao Bác vẫn ngồi

Đêm nay Bác không ngủ.

 

Lặng yên bên bếp lửa

Vẻ mặt Bác trầm ngâm

Ngoài trời mưa lâm thâm

Mái lều tranh xơ xác.

 

Anh đội viên nhìn Bác

Càng nhìn lại càng thương

Người Cha mái tóc bạc

Đốt lửa cho anh nằm.

 

Rồi Bác đi dém chăn

Từng người từng người một

Sợ cháu mình giật thột

Bác nhón chân nhẹ nhàng.

 

Anh đội viên mơ màng

Như nằm trong giấc mộng

Bóng Bác cao lồng lộng

Ấm hơn ngọn lửa hồng.

 

Thổn thức cả nỗi lòng

Thầm thì anh hỏi nhỏ:

- Bác ơi! Bác chưa ngủ?

Bác có lạnh lắm không?

 

- Chú cứ việc ngủ ngo

Ngày mai đi đánh giặc

Vâng lời anh nhắm mắt

Nhưng bụng vẫn bồn chồn.

 

Không biết nói gì hơn

Anh nằm lo Bác ốm

Lòng anh cứ bề bộn

Vì Bác vẫn thức hoài.

 

Chiến dịch hãy còn dài

Rừng lắm dốc lắm ụ

Đêm nay Bác không ngủ

Lấy sức đâu mà đi.

 

... Lần thứ ba thức dậy

Anh hoảng hốt giật mình

Bác vẫn ngồi đinh ninh

Chòm râu im phăng phắc.

 

Anh vội vàng nằng nặc:

- Mời Bác ngủ Bác ơi!

Trời sắp sáng mất rồi

Bác ơi! Mời Bác ngủ!

 

- Chú cứ việc ngủ ngon

Ngày mai đi đánh giặc

Bác thức thì mặc Bác

Bác ngủ không an lòng.

 

Bác thương đoàn dân công

Đêm nay ngủ ngoài rừng

Rải lá cây làm chiếu

Manh áo phủ làm chăn.

 

Trời thì mưa lâm thâm

Làm sao cho khỏi ướt!

Càng thương càng nóng ruột

Mong trời sáng mau mau.

 

Anh đội viên nhìn Bác

Bác nhìn ngọn lửa hồng

Lòng vui sướng mênh mông

Anh thức luôn cùng Bác.

 

Đêm nay Bác ngồi đó

Đêm nay Bác không ngủ

Vì một lẽ thường tình

Bác là Hồ Chí Minh.

8.4 Bác ơi - Tố Hữu

Suốt mấy hôm rày đau tiễn đưa

Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa...

Chiều nay con chạy về thǎm Bác

Ướt lạnh vườn cau, mấy gốc dừa!

Con lại lần theo lối sỏi quen

Đến bên thang gác, đứng nhìn lên

Chuông ôi chuông nhỏ còn reo nữa?

Phòng lặng, rèm buông, tắt ánh đèn!

Bác đã đi rồi sao, Bác ơi!

Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời

Miền Nam đang thắng, mơ ngày hội

Rước Bác vào thǎm, thấy Bác cười!

Trái bưởi kia vàng ngọt với ai

Thơm cho ai nữa, hỡi hoa nhài!

Còn đâu bóng Bác đi hôm sớm

Quanh mặt hồ in mây trắng bay...

Ôi, phải chi lòng được thảnh thơi

Nǎm canh bớt nặng nỗi thương đời

Bác ơi, tim Bác mênh mông thế

Ôm cả non sông, mọi kiếp người.

Bác chẳng buồn đâu, Bác chỉ đau

Nỗi đau dân nước, nỗi nǎm châu

Chỉ lo muôn mối như lòng mẹ

Cho hôm nay và cho mai sau...

Bác sống như trời đất của ta

Yêu từng ngọn lúa, mỗi cành hoa

Tự do cho mỗi đời nô lệ

Sữa để em thơ, lụa tặng già

Bác nhớ miền Nam, nỗi nhớ nhà

Miền Nam mong Bác, nỗi mong cha

Bác nghe từng bước trên tiền tuyến

Lắng mỗi tin mừng tiếng súng xa.

Bác vui như ánh buổi bình minh

Vui mỗi mầm non, trái chín cành

Vui tiếng ca chung hòa bốn biển

Nâng niu tất cả chỉ quên mình.

Bác để tình thương cho chúng con

Một đời thanh bạch, chẳng vàng son

Mong manh áo vải hồn muôn trượng

Hơn tượng đồng phơi những lối mòn.

Ôi Bác Hồ ơi, những xế chiều

Nghìn thu nhớ Bác biết bao nhiêu?

Ra đi, Bác dặn: "Còn non nước..."

Nghĩa nặng, lòng không dám khóc nhiều

Bác đã lên đường theo tổ tiên

Mác - Lênin, thế giới Người hiền

Ánh hào quang đỏ thêm sông núi

Dắt chúng con cùng nhau tiến lên!

Nhớ đôi dép cũ nặng công ơn

Yêu Bác, lòng ta trong sáng hơn

Xin nguyện cùng Người vươn tới mãi

Vững như muôn ngọn dải Trường Sơn.

(6/9/1969)

8.5 Lăng Bác - Nguyễn Phan Hách

Nắng Ba Đình mùa thu

Thắm vàng trên lăng Bác

Vẫn trong vắt bầu trời

Ngày Tuyên ngôn độc lập

 

Ta đi trên quảng trường

Bâng khuâng như vẫn thấy

Nắng reo trên lễ đài

Có bàn tay Bác vẫy

 

Ấm lòng ta biết mấy

Ánh mắt Bác nheo cười

Lồng lộng một vòm trời

Sau mái đầu của Bác...

Xem thêm:
131 câu nói hay của Bác Hồ về đạo đức, lối sống
Những câu nói nổi tiếng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp còn sống mãi trong lòng mỗi người Việt Nam
Tổng hợp 47 câu ca dao tục ngữ thành ngữ về lòng yêu đất nước - tình cảm cao quý được trao truyền bao thế hệ

9. Những bài thơ nói về Bác Hồ và hành trình ra đi tìm đường cứu nước

Ngày 5/6/1911, tại bến cảng Nhà Rồng, chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành đã lên con tàu Amiral Latouche Tréville (Pháp) làm giấy tờ đăng ký với tên là Văn Ba, bắt đầu chuyến hành trình tìm đường cứu nước. Trong suốt 30 năm bôn ba nước ngoài, Người đã đi qua 3 đại dương, 4 châu lục, đặt chân đến hơn 30 quốc gia và các vùng lãnh thổ để tìm con đường cách mạng cho dân tộc Việt Nam. Đây là bước ngoặt quan trọng, thay đổi vận mệnh của dân tộc, từ một quốc gia nô lệ trở thành một quốc gia độc lập.

Dưới đây là các bài thơ về Bác ra đi tìm đường cứu nước hay và ý nghĩa đã thể hiện được tầm vóc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

9.1 Đường ở ngay bánh lái những con tàu - Nguyễn Hưng Hải

Bác xuống tàu với hai bàn tay trắng

Cái tên Nguyễn Tất Thành cũng ở lại phía sau

Chẳng ai biết anh Ba quê ở đâu

Cũng chẳng có bàn tay nào níu lại

 

Chưa bao giờ Bác được vào buồng lái

Trên con tàu không biết sẽ đi đâu

Chuyên rửa bát, nhặt rau hay sẽ lái con tàu

Chưa biết trước điều gì trong tưởng tượng

 

Như hạt cát bị vùi trong sóng lớn

Bác xuống tàu không một chiếc phao bơi

Ngoảnh lại nhìn trong mù mịt mưa rơi

Không thấy bóng một hàng tre, tia nắng

Mưa bợt mặt người, bợt kiếp phu phen

Biển đang bão đêm đen ai chẳng sợ?

 

Mang ý chí để nhóm lên ngọn lửa

Ngọn lửa ở trên tàu gió chỉ chực mang đi

Chụm bàn tay mong che chắn điều gì

Những vết than đen nhắc Người về sự bỏng

 

Những vết than đen không làm Người chán nản

Trong những đêm mưa buồn, không ngủ được lên boong

Ngoái lại nhìn không thấy nữa quê hương

Nhưng rõ lắm làng Sen cần phải sống

 

Nhưng rõ lắm làng Sen cần phải thắng

Những phút yếu lòng không để sóng chùm lên

Giơ bàn tay có những vệt than đen

Không phải để kêu trời, mà phải là nắm đấm

 

Mình sẽ là con tàu trước nhân dân - biển lớn

Là kẻ đi theo hay sẽ lái con tàu

Trong lòng Người bao câu hỏi đan nhau

Là than lửa hay chỉ là cục đất?

 

Từ những vết than đen Bác nhận ra sự thật

Lửa chỉ có thể cháy lên khi được tiếp thêm vào

Những hòn than như số phận đồng bào

Khi cháy hết sẽ đều quăng xuống biển

 

Và biển đã chồm lên chứng kiến

Khi chân trời tua tủa lưỡi lê

Biển cũng chẳng còn xanh như là biển

 

Nếu không như con tàu con đường không xuất hiện

Con đường đi trên biển thấy gì đâu

Đường ở ngay bánh lái những con tàu

 

Và Người đã đưa cả dân tộc mình đến với năm châu.

9.2 Người đi tìm hình của nước - Chế Lan Viên 

Đất nước đẹp vô cùng nhưng Bác phải ra đi

Cho tôi làm sóng dưới con tàu đưa tiễn Bác

Khi bờ bãi dần lui, làng xóm khuất

Bốn phía nhìn không bóng một hàng tre

Đêm xa nước đầu tiên ai nỡ ngủ

Sóng vỗ dưới thân tàu đâu phải sóng quê hương

Trời từ đây chẳng xanh màu xứ sở

Xa nước rồi càng hiểu nước đau thương

Lũ chúng ta ngủ trong giường chiếu hẹp

Giấc mơ con đè nát cuộc đời con

Hạnh phúc đựng trong một tà áo đẹp

Một mái nhà yên rủ bóng xuống tâm hồn

Trăm cơn mơ không nổi một đêm dày

Ta lại mặc cho mưa tuôn gió thổi.

Lòng ta thành con rối cho cuộc đời giật dây

Quanh Hồ Gươm không ai bàn chuyện vua Lê

Lòng ta đã thành rêu phong chuyện cũ

Hiểu sao hết những tấm lòng lãnh tụ

Tìm đường đi cho dân tộc theo đi.

Sông Hồng chảy về đâu và lịch sử

Bao giờ dãy Trường Sơn bừng giấc ngủ

Cánh tay thần Phù Đổng sẽ vươn mây

Rồi cờ sẽ ra sao, tiếng hát sẽ ra sao

Nụ cười sẽ ra sao ơi ngày độc lập

Xanh biết mấy là trời xanh tổ quốc

Khi tự do về chói ở trên đầu

Khi Mặt Trời nghe bừng chói ở phương Đông

Cây cay đắng đã ra mùa trái ngọt

Người cay đắng đã chia phần hạnh phúc

Sao vàng bay theo búa liềm công nông

Luận cương đến Bác Hồ và người đã khóc

Lệ Bác Hồ rơi trên chữ Lê Nin

Bốn bức tường im nghe Bác lật từng trang sách gấp

Tưởng bên ngoài đất nước đợi mong tin

Bác reo lên một mình như nói cùng đất nước

“Cơm áo là đấy, hạnh phúc đây rồi”

Hình của Đảng lồng trong hình của nước

Phút khóc đầu tiên là phút Bác Hồ cười

Bác thấy:

Hiểu sao hết “Người đi tìm hình của nước”

Không phải hình một bài thơ đá tạc nên người

Một góc quê hương nửa đời quen thuộc

Hay một đấng vô hình sương khói xa xôi

Mà hình đất nước hoặc còn hoặc mất

Sắc vàng nghìn xưa sắc đỏ tương lai

Thế đi đứng của toàn dân tộc

Một cách vinh hoa cho hai lăm triệu con người

Có nhớ chăng hỡi gió rét thành Ba Lê

Một viên gạch hồng Bác chống lại cả mùa đông băng giá

Và sương mù thành Luân Đôn có nhớ

Giọt mồ hôi người nhỏ giữa đêm khuya.

Đời bồi tàu lênh đênh theo sóng bể

Người đi hỏi khắp bóng cờ châu Mỹ, châu Phi

Những đất tự do những trời nô lệ

Những con đường cách mạng đang tìm đi

Đêm mơ nước ngày thấy hình của Nước

Cây cỏ trong chiêm bao xanh sắc biếc quê nhà

Ăn một miếng ngon cũng đắng lòng vì Tổ quốc

Chẳng yên lòng khi ngắm một nhành hoa

Ngày mai dân ta sẽ sống sao đây

Dân ta bưng bát cơm mồ hôi nước mắt

Ruộng theo trâu về lại với người cày

Mỏ thiếc, hầm than, rừng vàng, bể bạc

Không còn người bỏ xác trên đường ray

Giặc nước đuổi xong rồi trời xanh tiếng hát

Điện theo trăng vào phòng ngủ công nhân

Những kẻ quê mùa đã thành trí thức

Tăm tối cần lao nay hóa những anh hùng

Nước Việt Nam nghìn năm Đinh, Lý, Trần, Lê

Thành nước Việt Nam nhân dân mát suối

Mái rạ nghìn năm hồng thay sắc mới

Những đời thường cũng có bóng hoa che

Ôi đường đến với Lê-nin là đường về tổ quốc

Tuyết Mát cơ va sáng ấy lạnh trăm lần

Trông tuyết trắng như đọng nghìn nước mắt

Lê-nin mất rồi nhưng Bác chẳng dừng chân

Luận cương của Lê-nin theo người về quê Việt

Biên giới còn xa nhưng Bác đã đến rồi

Kìa bóng Bác đang hôn lên hòn đá

Lắng nghe trong màu hồng hình đất nước phôi thai.

Xem thêm:
Tìm hiểu ý nghĩa của hành trình vĩ đại đi tìm đường cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh
Ngẫm nghĩ về 6 điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân Việt Nam
Những lời dạy của Bác Hồ với thanh niên Việt Nam - chủ nhân tương lai của đất nước

10. Những bài thơ hay khác về Bác Hồ

Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc đã dành trọn 79 mùa xuân cho đất nước, cho nhân dân. Dù đã đi xa nhưng hình ảnh của Bác vẫn sống mãi trong trái tim của mỗi người dân đất Việt. Không những vậy, hình tượng của Người trở thành nguồn cảm hứng để các nhà thơ viết nên các tác phẩm hay về Bác có sức sống lâu bền cùng năm tháng. 

10.1 Gửi lòng con đến cùng Cha - Thu Bồn      

Có người thợ dựng thành đồng

Đã yên nghỉ tận sông Hồng, mẹ ơi

 

Con đi dưới một vòm trời

Đau thương nhưng vẫn sáng ngời lòng tin

Đã ngừng đập một quả tim

Đã ngừng đập một cánh chim đại bàng

Nỗi đau vô tận thời gian

Nhớ thương nhưng chớ lệ tràn đẫm mi

Hành trang Bác chẳng có gì

Một đôi dép mỏng đã lì chông gai

Cho con núi rộng sông dài

Cho con lưỡi kiếm đã mài nghìn nǎm

Cho con những ánh trǎng rằm

Có quà có bánh lời thǎm ân tình

Bác là Bác Hồ Chí Minh

Qua lòng Bác thấu nghĩa tình bạn ta

Nhẹ nhàng nên Bác đi xa

Bác đi đi mãi vượt qua biên thùy

Tiếc rằng trước lúc chia ly

Con chưa thấy được dáng đi của Người

Hẳn trong đôi mắt sáng ngời

Vẫn nguyên vẹn một khoảng trời phương Nam

Con qua Cẩm Lệ sông Hàn

Ngũ Hành Sơn đứng mơ màng bóng Cha

Hỡi Người những đất cùng hoa

Tấm thân hai cuộc xông pha trường kỳ

Hàng cây Bác đã xanh rì

Bóng râm tỏa mát đường đi loài người

Bác gieo giống bốn phương trời

Một ngòi bút cũng sáng ngời lưỡi lê

Bác nằm lòng trải ven đê

Quả tim khuya sớm đi về miền Nam

Bác đi dưới rặng dừa lam

Bác đi tóc trắng vườn cam chín vàng

Cầu treo lắt léo Bác sang

Bác bước nhẹ nhàng như thuở còn trai

Bác như ánh nắng ban mai

Chiếu soi bãi rậm truông dài con đi

Những hòn núi đá gan lì

Sát vai đứng trụ dưới vì sao xanh.

Những nòng súng thép long lanh

Gạt sương rẽ lá bǎng nhanh dập dồn

Bạn từ bãi biển Hirôn

Bạn còn đến kịp để hôn Bác Hồ

Mà con trông đợi Bác vô

Ngắm phương Bắc nhớ Thủ đô quặn lòng

Con xin gửi nắm đất nồng

Chắn che giữ nước sông Hồng đương lên

Cho con làm một mũi tên

Xòe nǎm cánh nhọn giương trên thành đồng

Việt Nam ơi giống Tiên Rồng

Bốn nghìn nǎm lấy máu hồng làm hoa

Gửi lòng con đến cùng Cha

Chiến công đất nước kết hoa triệu vòng.

(Tháng 9/1969)

10.2 Viếng Lăng Bác - Viễn Phương

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác

Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát

Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam

Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng.

-

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ

Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ

Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân...

-

Bác nằm trong giấc ngủ bình yên

Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền

Vẫn biết trời xanh là mãi mãi

Mà sao nghe nhói ở trong tim.

-

Mai về miền Nam thương trào nước mắt

Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác

Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây

Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này...

10.3 Chúng cháu canh giấc Bác ngủ, Bác Hồ ơi! - Hải Như

“Trăng vào cửa sổ đòi thơ”

Bác vừa chợp mắt, xin chờ trăng ơi!

-

Chúng ta hãy bước nhẹ chân, nhẹ nữa

Trăng trăng ơi, hãy yên lặng cúi đầu...

Trọn cuộc đời Bác có ngủ yên đâu

Nay Bác ngủ, chúng ta canh giấc ngủ.

-

Hỡi ai đó, không được rời đội ngũ

Theo hàng hai, đi lặng lẽ tiến dần

Đừng khóc oà, hãy rón rén bàn chân

Bước nhẹ nữa. Bác Hồ vừa chợp mắt.

-

Bác nằm đó, bộ ka-ki Bác mặc

Chưa kịp thay, Người vừa ngả lưng nằm.

Nếu ta đoán không lầm, Bác mới đi thăm

Một xóm thợ, xem nơi ăn chốn nghỉ...

Nhưng không phải – vì khi ta ngắm kỹ

Trên má Bác Hồ còn in dấu chiếc hôn

Các cháu nhi đồng lớp học đầu thôn

Được Bác ghé thăm, Bác cho bá cổ...

-

Hỡi ai đó, cắn chặt môi, hãy cố

Đừng để cho tiếng nấc động tai Người.

Bác Hồ vừa chợp mắt ngủ đó thôi

Trước giường Bác, ta nghẹn ngào đứng ngắm

Mái tóc Bác lẫn với màu gối trắng

Râu Bác thưa cũng bạc trắng một màu,

Ta muốn làm con nhỏ vuốt chòm râu

Từng sợi bạc dãi dầu sương, nắng, gió.

Đôi dép lốp như cùng ta kể rõ

Người quên Người, dành hết thảy cho ta!

Từ có Bác Hồ, thêm rạng rỡ ông cha

Tên của Bác đẹp thắm trang lịch sử.

Ta đứng lặng trước giấc Người yên ngủ!

Chúng ta hãy bước nhẹ chân, nhẹ nữa

Trăng trăng ơi, hãy yên lặng cúi đầu...

Trọn cuộc đời Bác có ngủ yên đâu

Nay Bác ngủ, chúng ta canh giấc ngủ.

-

Hỡi ai đó, đừng gục đầu ủ rũ

Bác dặn ta: nhớ Bác phải vươn mình

Giường Bác nằm chiếu sáng giữa trăng thanh,

Chiếc giường một suốt đời, ta nhớ mãi...

Cạnh nách Bác, đồng chí đi bên ơi, có phải

Ta nhìn như chiếc quạt Bác hay dùng

Chiếc quạt quê nhà, Bác vẫn giắt lưng!

Cùng với khúc ca dao ngọt ngào, Bác thuộc.

Bên gối Bác còn ấm lời non nước

Ánh hào quang sông núi tụ trên mình

Bác chan hòa như biển lớn mông mênh

Hồn dân tộc kết tinh hồn thời đại...

-

Hỡi ai đó, như trẻ thơ khóc mãi

Hãy lau khô đừng để lệ chảy tràn

Bác không muốn ta chìm trong biển lệ khóc than

Trước khi ngủ, Bác dặn dò tha thiết

Vầng trán Bác in giấc mơ tuyệt đẹp!

Hãy đọc trong mi mắt khép: nụ cười,

Bác Hồ nằm, tay không để buông xuôi

Đặt trước ngực như khi Người dạo mát.

Ôi ta nhớ hai bàn tay của Bác

Vỗ nhịp cho cả nước hát Kết Đoàn.

Ngày mai đây khi giải phóng Miền Nam

Cả nước hát, vắng bàn tay Bác vỗ...

Ta đứng lặng trước giấc Người yên ngủ!

Chúng ta hãy bước nhẹ chân, nhẹ nữa

Trăng trăng ơi, hãy yên lặng cúi đầu...

Trọn cuộc đời Bác có ngủ yên đâu

Nay Bác ngủ, chúng ta canh giấc ngủ.

-

Hỡi ai đó, từ Cà Mau về đủ

Tạm dừng bên nhường bước bạn bè xa

Hỏi có ai giàu hơn Bác Hồ ta

Người chợp mắt, cả năm châu cùng đến

Trên giường Bác, chúng tôi không thắp nến

Đã có trăng sao ôm ấp quanh Người

Bác yêu trăng như yêu một con người

Trong thơ Bác, trăng với hoa là bạn

Giao thừa tới từ nay đâu tiếng Bác

Chúc đồng bào chiến sĩ, giọng ngân vang

Giọng của Bác Hồ làm ấm cả không gian

Nghìn thế hệ mai đây còn ấp ủ...

-

Hỡi ai đó, siết chặt thêm đội ngũ

Người vẫy ta kia, môi Bác mỉm cười

Bác giữa Ba Đình rực rỡ nắng tươi

Trong tim óc chúng ta, Người vẫn sống

Bác dẫu ngủ, kẻ thù đừng hy vọng

Ánh sáng Hồ Chí Minh mãi mãi soi đời

Bác thức tỉnh ta: giữ lấy kiếp người

Ta thức tỉnh, nguyện bên Người vĩnh viễn

Xin Bác ngủ giữa dòng đời lưu luyến

Với Mác Lênin, giấc ngủ nghìn đời

Chúng cháu canh giấc Bác ngủ, Bác Hồ ơi...

(Chiều 8 tháng 9 năm 1969)

10.4 Cây vú sữa trong vườn Bác - Quốc Tấn

Đầu vườn nghe động cánh ong

Kìa cây vú sữa Bác trồng năm nao!

Cành cây lá nắng xôn xao

Chim reo như đón Bác vào đâu đây.

Tay nghiêng thùng tưới bên cây

Rưng rưng... hoa tím uống đầy nắng tươi!

Ung dung Bác đứng ngắm cười

Cả trời xuân ấm tình Người thương yêu...

Mười lăm năm... mỗi sáng chiều

Bác Hồ chăm chút, nâng niu từng cành.

Cây càng khoẻ, lá càng xanh

Như miền Nam đó trưởng thành nở hoa.

Cành cao che mát sân nhà

Từng ôm bóng dáng Cha già sớm trưa.

Dạn dày sương gió nắng mưa

Trái ngon vẫn đậu đợi mùa chín thơm.

Mặc cho lửa đạn mưa bom

Ong xây bọng mật trong vòm lá xanh.

Đã nghe thơm nắng Ba Đình

Ngọt mùa vú sữa bờ kênh Tháp Mười.

Cây ơi! Ơn Bác đời đời

Bác đi - Con cháu thay Người chăm cây!

10.5 Thơ dâng Bác Hồ - Xuân Diệu

Mỗi lần tranh đấu gay go,

Chúng con đã được Bác Hồ đến thăm.

Chúng con dưới vực sai lầm,

Đang vươn mình, được Bác cầm tay lên,

Lời Cha rất mực dịu hiền,

Như là thấm nhẹ, mà xuyên vào lòng,

Con ngồi trước Bác mênh mông,

Tội nhiều, chưa dám thẳng trông Cha già.

Bác cười, vẫn đỏ nước da,

Nhưng trên trán rộng tóc đà bạc hơn.

Bác lo nghìn việc giang sơn,

Lo từng tấm áo bát cơm đồng bào;

Nghĩ từ khẩu súng, con dao,

Lại thêm Bác phải nghĩ vào chúng con.

Riêng con lầm lạc tâm hồn,

Người tuy trong Đảng, hồn còn ở xa.

Mỗi người, một nỗi xót xa,

Bốn trăm người, lỗi bao la nặng nề.

Trên đầu tóc Bác sương ghi,

Chắc đôi sợi đã bạc vì chúng con.

- Nghĩ thêm hối hận bồn chồn,

Nhưng lời Bác dạy sắt son vững bền:

"Thoát bùn, nở đóa hoa sen,

Bùn tanh mà vẫn lọc nên hương trời".

Mắt Cha nghìn thuở sáng tươi

Dìu cho con vượt qua đời tối tăm.

-

Hôm nay 19 tháng 5,

Lòng con vui sướng như trăm tiếng cười.

Lỗi lầm đã nói được vơi,

Hồn như nở lại dưới trời Chí Minh.

Ngày sinh nhật Bác quang vinh,

Là ngày sinh nhật hồn xanh muôn người.

(19-5-1953)

Những bài thơ về Bác đã khắc họa nên một người Cha già hiền hòa, bao dung, ấm áp, một người Cha vĩ đại của đất nước, con người Việt Nam. Đồng thời, những bài thơ này cũng mang đến những hình ảnh tốt đẹp đáng kính về Bác, một lần nữa nhắc nhở chúng ta công ơn của Người về sự tự do và hạnh phúc của ngày hôm nay mà chúng ta đang ung dung hưởng thụ!

Sưu tầm

Nguồn ảnh: Internet