Chờ...

Thơ hay, ca dao, thành ngữ, tục ngữ về con cóc

VOH - Hình ảnh con cóc thường xuất hiện trong thơ ca Việt Nam để đề cao về tính nhân nghĩa và vai trò quan trọng đối với đời sống con người.

Con cóc vốn là loài động vật có lợi cho nông nghiệp, giúp loại bỏ sâu bọ và dự báo thời tiết, vì cóc thường kêu trước khi trời mưa. Do thiện cảm với loài này mà tại Việt Nam đã xuất hiện câu chuyện cổ tích Cóc kiện trời, để ca ngợi trí thông minh, sự kiên trì, tấm lòng nhân hậu thủy chung (thương người vì không có mưa để làm ăn)... Cũng vì vậy mà trong tranh Đồng Hồ, bức tranh đứa trẻ ôm cóc có tên là “Nhân Nghĩa”. Sau đây, hãy cùng VOH điểm qua những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ, thơ hay về con cóc!

Thơ hay, ca dao, thành ngữ, tục ngữ về con cóc 1
Tranh dân gian Đông Hồ: Nhân Nghĩa (tranh em bé ôm cóc) - Ảnh: Vnexpress

Bài thơ hay về con cóc 

Không chỉ xuất hiện trong văn học dân gian, hình ảnh con cóc còn được các thi sĩ đưa vào thơ ca để tạo nên bức tranh thiên nhiên sống động, thông qua đó truyền tải nhiều ý nghĩa sâu sắc. Sau đây, hãy cùng chúng tôi điểm qua những bài thơ hay về hình ảnh con cóc. 

Con cóc - Huy Cận 

Con cóc nó kêu

Trời sắp mưa nhiều

Nghe tiếng cóc kêu

Mát cả buổi chiều.

 

Mưa xa mưa về

Mát nhà mát ruộng

Mát cả cành tre

Ướt bè rau muống.

 

Con cóc không ướt:

Bận sẵn áo mưa!

Điềm nhiên nước dội

Chẳng nép bụi bờ!

 

Thương cóc da khô

Đúng vụ đúng mùa

Giúp lúa ngô tốt

Nó ngồi gọi mưa...

Thơ hay, ca dao, thành ngữ, tục ngữ về con cóc 2
Ảnh: Freepik

Báo mưa - Võ Quảng

Con cóc

Đánh một phóc

Như bật lò xo

Cái bụng cóc to

Tròn như cái trống

Cái miệng khoét rộng

Như miệng bùng binh

Ngoài hiên thình lình

Nổi lên: Ọc, ọc!

- Tôi là con cóc

Tôi báo trời mưa!

 

Trời đang nắng trưa

Bỗng dưng tối mịt

Mưa đâu rối rít

Khắp ngả kéo về

Ai nấy hả hê

Đồng không thiếu nước!

Đất trời quạt mát

Lúa tốt bời bời

Con cóc mày ơi

Báo mưa giỏi thật!

Làng - Nguyễn Đình Minh

Thời gian quánh mặt ao tù

bóng trăng run trên cánh chuồn chuồn chỉ

cóc nghiến răng rạc rời như ngái ngủ

không gian dán mình trên mặt lá trang

cuống rốn ta chôn ở cạnh ao làng

nơi bếp lửa đỏ mỗi ngày, nơi mái gianh...

và mẹ,

hun hút gió chiều hoang đồng nứt nẻ

oằn vai gánh nỗi truân chuyên.

thuyền mủng tròng trành theo sóng nổi nênh

tháng bảy ngâu về cùng bão táp

dòng sông lở bồi, con đê trồi sụt

lòng thảo thơm bù cơn đói tháng ba

nơi những người đàn ông đến chiến trường xa

đất ở lại nát nhàu vì bom giặc

những chờ đợi phập phồng, dằng dặc

tiếng thở dài nhão nát đêm vọng phu.

 

Làng của ta từ phía những bờ tre

đồng hiện chân trời và mồ hôi cháy trên da thịt

gió cuốn tới những bến bờ thiện ác

những khoảng mơ hồ ranh giới ghét và yêu

ta lang thang như hạt bụi dưới chiều

không tìm nổi nấm mồ chôn nước mắt

nổi gió sương cào mòn xương cốt

ê ẩm tiếng thời phiêu dạt nổi nênh.

 

Đi qua biển rồi hiểu biển mông mênh

đi qua mông mênh lại gặp làng ở đó

con cóc nghiến răng bên bờ ao cũ

chuồn ớt bồng bềnh châm lửa hoàng hôn.

Thơ hay, ca dao, thành ngữ, tục ngữ về con cóc 3
Ảnh: Freepik

Vì sao? - Xuân Quỳnh

Vì sao con cóc

Nó hay nghiến răng?

Vì sao con còng

Nó không nhắm mắt?

Không có chân có cánh

Mà lại gọi: con sông?

Không có lá có cành

Lại gọi là: ngọn gió?

Cái quạt bé như thế

Thì gió ở vào đâu?

Biển ngày đêm thét gào

Sao lại không khản cổ?

Con vịt con bé tí

Không mẹ, nó không buồn?

Mà mẹ mới ra đường

Vì sao con đã nhớ?

Trời hạn - Yến Lan

Chống hạn đào mương xẻng cuốc quằn

Đất còi thêm nẻ vết da nhăn

Phải chi sớm chuyển cơn giông đến

Con cóc gào mưa đỡ nghiến răng.

Ca dao, thành ngữ, tục ngữ về con cóc

Trong các câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ, ông cha ta đã mượn hình ảnh con cóc, cho nó tính người để nói lên hiện thực cuộc sống, than thân trách phận hay truyền dạy những bài học quý báu cho các thế hệ sau.

  1. Bắt cóc bỏ đĩa x Bắt cóc bỏ nong.
    (Bắt con cóc giỏi nhảy cao, nhảy xa bỏ vào đĩa, nong là những vật nông lòng, rộng miệng.) 
    → Làm việc trái khoáy, vớ vẩn.
  2. Con cóc lắt lẻo lại đòi trèo thang. 
    → Người không có khả năng nhưng lại thích đua đòi
  3. Gan cóc tía x Gan bằng gan cóc tía x Gan như cóc tía.
    (Cóc tía: động vật thuộc loài ếch nhái, mồm ngắn, da xù xì, da bụng màu vàng tía, thường ở cạn, hay kêu khi trời sắp mưa.) 
    → Gan góc, dũng cảm, dám đương đầu với thế lực lớn hơn; Lì lợm, bướng bỉnh, không biết sợ là gì.
  4. Cóc cũng phải mở miệng x Hến cũng phải mở miệng.
    → Người ít nói cũng phải lên tiếng.
  5. Lăn lóc như cóc bôi vôi. 
    (Cóc bôi vôi: cóc được đánh dấu rồi đem ra xa bỏ đó thì nó cũng tìm đường về vườn cũ, chỗ cũ.) 
    → Lăn mình vào, ham mê quá đỗi.
  6. Rắn rết bò vào, cóc nhái nhảy ra.
    (Cóc nhái là mồi ngon của rắn rết) 
    → Thế không chung sống với nhau được, kẻ dữ đi đến đâu khiến kẻ yếu đuối phải rời đi nơi khác.
  7. Ngựa lồng, cóc cũng lồng x Voi đú chó đú, chuột chù cũng nhảy cẫng.
    → Đua đòi, bắt chước một cách lố bịch, kệch cỡm.
Thơ hay, ca dao, thành ngữ, tục ngữ về con cóc 4
Ảnh: Freepik
  1. Ỳ ạch như cóc leo thang. 
    → Vận động một cách chậm chạp, nặng nề, khó nhọc.
  2. Ăn cóc bỏ gan, ăn trầu nhả bã x Ăn cơm lừa thóc, ăn cóc bỏ gan.
    → Nghĩa đen: Một kinh nghiệm ăn uống.
    → Nghĩa bóng: Một phương châm xử thế: đừng tham lam.
  3. Cóc nghiến răng đang nắng thì mưa.
    Con cóc nằm góc bờ ao,
  4. Lăm le lại muốn đớp sao trên trời.
    Con cóc là cậu ông trời,
    Hễ ai đánh nó thì trời đánh cho.
    Con cóc là cậu thầy Nho,
    Hễ ai đánh chết trời cho quan tiền.
  5. Cái cóc lặn lội bờ sông,
    Muốn lấy vợ đẹp nhưng không có tiền.
  6. Cái cóc lặn lội qua ngòi,
    Lấy sống lấy chết, ta ưng lấy mình.
  7. Con cóc mà ngóc ao bèo,
    Tôi ngỡ anh khá tôi theo anh về.
  8. Ai ngờ công nợ rề rề,
    Tôi trốn tôi tránh tôi về nhà tôi.
    Nước nóng để miệng bình vôi,
    Tôi ngồi tôi nghĩ thân tôi tôi buồn.
  9. Cái cóc ăn trầu đỏ môi,
    Có ai làm lẽ chồng tôi thì làm.
  10. Cóc chết bỏ nhái mồ côi,
    Chẫu ngồi chẫu khóc: Chàng ơi là chàng!
    Ễnh ương đánh lệnh đã vang,
    Tiền đâu mà trả nợ làng ngốc ơi!

Xem thêm:
775 câu thành ngữ, tục ngữ Việt Nam dạy bạn những bài học đắt giá trong cuộc sống
35 bài thơ cho bé mầm non ngắn và dễ học thuộc lòng!
Top những bài thơ về núi rừng thiên nhiên hùng vĩ

Thơ có hình ảnh con cóc cho bé

Dưới đây là những bài thơ hay mang hình ảnh con cóc dành cho bé mà bạn có thể tham khảo. 

Cóc xài sang - Tụ Vinh

Ong lỗ ở hang

Đốt voi rống chạy

Đốt người mê man

Cóc vẫn xài sang

 

Ngồi ngay miệng lỗ

Một chú ong lên

Đớp ngay một chú

Cóc lăn nhào kềnh

 

Chốc thôi tỉnh dậy

Tiếp tục như trên

Rồi lại lăn kềnh

Lại rồi tiếp tục

 

Đến khi no bụng

Cóc mới nhảy đi

Thật là lạ mắt

Quá ư diệu kỳ.

Chê cóc áo sồi - Tụ Vinh

Cào cào áo xanh

Chuồn chuồn áo đỏ

Chúng đang chỉ chỏ

Chê cóc áo sồi

Cóc vẫn lặng ngồi

Không buồn lên tiếng

Chúng bay chúng liệng

Cánh vỗ xập xòe

Từ trên cành tre

Một lão chèo bẻo

Đâm ngang lướt xéo

Đớp cả vừa hai

Chiền chiện đứng ngoài

Cười reo thay cóc.

Thơ hay, ca dao, thành ngữ, tục ngữ về con cóc 5
Ảnh: Freepik

Cánh cam và cóc - Khuyết danh

Mặc bộ áo xanh biếc,

Cánh cam vào vườn chơi.

Màu tươi bên hoa lá,

Long lanh dưới mặt trời.

 

Chợt thấy anh cóc tía

Len lỏi bên luống rau,

Từ chân lên tới đầu

Trời ơi, bùn bê bết!

 

Cánh cam kêu: Khiếp, khiếp,

Sao anh xấu thế kia?

Cóc tía cười hề hề,

- Anh chê ta xấu hả?

 

Ta bắt sâu, bắt bọ

Cho rau tốt, rau xanh,

Cho hoa múa đầu cành,

Cho vườn càng lộng lẫy.

 

Công việc ta đẹp vậy,

Anh chê ta xấu chi!

Còn anh, anh làm gì

Từ mờ sương đến tối?

 

Anh rong chơi mê mải,

Phá nát búp cây xanh.

Dù quần đẹp áo lành,

Anh vẫn là người xấu.

Con cóc - Nguyễn Lãm Thắng

Bốn chân nho nhỏ

Khiêng cái bụng to

Áo sồi loang lổ

Cóc ngồi hiền khô

 

Cóc ngồi trong hóc

Nhớ chuyện ngày xưa

Mùa màng gặp hạn

Gọi trời đổ mưa.

Ếch và cóc - Nguyễn Lãm Thắng

Ếch chê rằng: - Thứ cóc hôi

Da xù xì lại đứng ngồi lom khom

Như ta đây, mới đáng gờm

Nói về tài trí, giỏi hơn gấp mười

Trên cạn: nhảy, dưới nước: bơi

Đâu như có, đứng phình hơi chờ mồi.

 

Cóc về không nói nửa lời

Đứng nhìn cái nắng giữa trời chang chang

Trong lòng dấu nỗi lo toan

Vì nắng hạn, sẽ khô khan ao hồ

 

Hạn về cây cỏ héo khô

Ếch chui vào nấp trong bờ... ngất ngư

Lom khom cóc bước từ từ

”Cậu ông trời” có vẻ như buồn buồn

Nghiến răng roàng roạc trong mồm

Trời nghe lời “cậu” đùng đùng đổ mưa

 

Muôn loài nhảy nhót thích chưa?

Ếch giờ mới biết mình thua gấp mười.

Con cóc xấu xí - Dương Huy

Con cóc xấu xí

Da đen xù xì

Mắt lồi hòn bi

Ít ai để ý

 

Con cóc xấu xí

Tiếng kêu động trời

Sấm vang, chớp giật

Rào rào mưa rơi.

Thơ hay, ca dao, thành ngữ, tục ngữ về con cóc 6
Ảnh: Freepik

Trên đây là những bài thơ hay, câu ca dao, thành ngữ, tục ngữ ấn tượng về hình ảnh con cóc. Qua đó, ta có thể thấy rõ, vai trò của cóc đối với đời sống con người cũng như môi trường tự nhiên.

Đừng quên cập nhật liên tục những bài viết mới nhất, hấp dẫn nhất tại VOH Sống đẹp.

Sưu tầm