Con cóc vốn là loài động vật có lợi cho nông nghiệp, giúp loại bỏ sâu bọ và dự báo thời tiết, vì cóc thường kêu trước khi trời mưa. Do thiện cảm với loài này mà tại Việt Nam đã xuất hiện câu chuyện cổ tích Cóc kiện trời, để ca ngợi trí thông minh, sự kiên trì, tấm lòng nhân hậu thủy chung (thương người vì không có mưa để làm ăn)... Cũng vì vậy mà trong tranh Đồng Hồ, bức tranh đứa trẻ ôm cóc có tên là “Nhân Nghĩa”. Sau đây, hãy cùng VOH điểm qua những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ, thơ hay về con cóc!
Bài thơ hay về con cóc
Không chỉ xuất hiện trong văn học dân gian, hình ảnh con cóc còn được các thi sĩ đưa vào thơ ca để tạo nên bức tranh thiên nhiên sống động, thông qua đó truyền tải nhiều ý nghĩa sâu sắc. Sau đây, hãy cùng chúng tôi điểm qua những bài thơ hay về hình ảnh con cóc.
Con cóc - Huy Cận
Con cóc nó kêu
Trời sắp mưa nhiều
Nghe tiếng cóc kêu
Mát cả buổi chiều.
Mưa xa mưa về
Mát nhà mát ruộng
Mát cả cành tre
Ướt bè rau muống.
Con cóc không ướt:
Bận sẵn áo mưa!
Điềm nhiên nước dội
Chẳng nép bụi bờ!
Thương cóc da khô
Đúng vụ đúng mùa
Giúp lúa ngô tốt
Nó ngồi gọi mưa...
Báo mưa - Võ Quảng
Con cóc
Đánh một phóc
Như bật lò xo
Cái bụng cóc to
Tròn như cái trống
Cái miệng khoét rộng
Như miệng bùng binh
Ngoài hiên thình lình
Nổi lên: Ọc, ọc!
- Tôi là con cóc
Tôi báo trời mưa!
Trời đang nắng trưa
Bỗng dưng tối mịt
Mưa đâu rối rít
Khắp ngả kéo về
Ai nấy hả hê
Đồng không thiếu nước!
Đất trời quạt mát
Lúa tốt bời bời
Con cóc mày ơi
Báo mưa giỏi thật!
Làng - Nguyễn Đình Minh
Thời gian quánh mặt ao tù
bóng trăng run trên cánh chuồn chuồn chỉ
cóc nghiến răng rạc rời như ngái ngủ
không gian dán mình trên mặt lá trang
cuống rốn ta chôn ở cạnh ao làng
nơi bếp lửa đỏ mỗi ngày, nơi mái gianh...
và mẹ,
hun hút gió chiều hoang đồng nứt nẻ
oằn vai gánh nỗi truân chuyên.
thuyền mủng tròng trành theo sóng nổi nênh
tháng bảy ngâu về cùng bão táp
dòng sông lở bồi, con đê trồi sụt
lòng thảo thơm bù cơn đói tháng ba
nơi những người đàn ông đến chiến trường xa
đất ở lại nát nhàu vì bom giặc
những chờ đợi phập phồng, dằng dặc
tiếng thở dài nhão nát đêm vọng phu.
Làng của ta từ phía những bờ tre
đồng hiện chân trời và mồ hôi cháy trên da thịt
gió cuốn tới những bến bờ thiện ác
những khoảng mơ hồ ranh giới ghét và yêu
ta lang thang như hạt bụi dưới chiều
không tìm nổi nấm mồ chôn nước mắt
nổi gió sương cào mòn xương cốt
ê ẩm tiếng thời phiêu dạt nổi nênh.
Đi qua biển rồi hiểu biển mông mênh
đi qua mông mênh lại gặp làng ở đó
con cóc nghiến răng bên bờ ao cũ
chuồn ớt bồng bềnh châm lửa hoàng hôn.
Vì sao? - Xuân Quỳnh
Vì sao con cóc
Nó hay nghiến răng?
Vì sao con còng
Nó không nhắm mắt?
Không có chân có cánh
Mà lại gọi: con sông?
Không có lá có cành
Lại gọi là: ngọn gió?
Cái quạt bé như thế
Thì gió ở vào đâu?
Biển ngày đêm thét gào
Sao lại không khản cổ?
Con vịt con bé tí
Không mẹ, nó không buồn?
Mà mẹ mới ra đường
Vì sao con đã nhớ?
Trời hạn - Yến Lan
Chống hạn đào mương xẻng cuốc quằn
Đất còi thêm nẻ vết da nhăn
Phải chi sớm chuyển cơn giông đến
Con cóc gào mưa đỡ nghiến răng.
Ca dao, thành ngữ, tục ngữ về con cóc
Trong các câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ, ông cha ta đã mượn hình ảnh con cóc, cho nó tính người để nói lên hiện thực cuộc sống, than thân trách phận hay truyền dạy những bài học quý báu cho các thế hệ sau.
- Bắt cóc bỏ đĩa x Bắt cóc bỏ nong.
(Bắt con cóc giỏi nhảy cao, nhảy xa bỏ vào đĩa, nong là những vật nông lòng, rộng miệng.)
→ Làm việc trái khoáy, vớ vẩn. - Con cóc lắt lẻo lại đòi trèo thang.
→ Người không có khả năng nhưng lại thích đua đòi - Gan cóc tía x Gan bằng gan cóc tía x Gan như cóc tía.
(Cóc tía: động vật thuộc loài ếch nhái, mồm ngắn, da xù xì, da bụng màu vàng tía, thường ở cạn, hay kêu khi trời sắp mưa.)
→ Gan góc, dũng cảm, dám đương đầu với thế lực lớn hơn; Lì lợm, bướng bỉnh, không biết sợ là gì. - Cóc cũng phải mở miệng x Hến cũng phải mở miệng.
→ Người ít nói cũng phải lên tiếng. - Lăn lóc như cóc bôi vôi.
(Cóc bôi vôi: cóc được đánh dấu rồi đem ra xa bỏ đó thì nó cũng tìm đường về vườn cũ, chỗ cũ.)
→ Lăn mình vào, ham mê quá đỗi. - Rắn rết bò vào, cóc nhái nhảy ra.
(Cóc nhái là mồi ngon của rắn rết)
→ Thế không chung sống với nhau được, kẻ dữ đi đến đâu khiến kẻ yếu đuối phải rời đi nơi khác. - Ngựa lồng, cóc cũng lồng x Voi đú chó đú, chuột chù cũng nhảy cẫng.
→ Đua đòi, bắt chước một cách lố bịch, kệch cỡm.
- Ỳ ạch như cóc leo thang.
→ Vận động một cách chậm chạp, nặng nề, khó nhọc. - Ăn cóc bỏ gan, ăn trầu nhả bã x Ăn cơm lừa thóc, ăn cóc bỏ gan.
→ Nghĩa đen: Một kinh nghiệm ăn uống.
→ Nghĩa bóng: Một phương châm xử thế: đừng tham lam. - Cóc nghiến răng đang nắng thì mưa.
Con cóc nằm góc bờ ao, - Lăm le lại muốn đớp sao trên trời.
Con cóc là cậu ông trời,
Hễ ai đánh nó thì trời đánh cho.
Con cóc là cậu thầy Nho,
Hễ ai đánh chết trời cho quan tiền. - Cái cóc lặn lội bờ sông,
Muốn lấy vợ đẹp nhưng không có tiền. - Cái cóc lặn lội qua ngòi,
Lấy sống lấy chết, ta ưng lấy mình. - Con cóc mà ngóc ao bèo,
Tôi ngỡ anh khá tôi theo anh về. - Ai ngờ công nợ rề rề,
Tôi trốn tôi tránh tôi về nhà tôi.
Nước nóng để miệng bình vôi,
Tôi ngồi tôi nghĩ thân tôi tôi buồn. - Cái cóc ăn trầu đỏ môi,
Có ai làm lẽ chồng tôi thì làm. - Cóc chết bỏ nhái mồ côi,
Chẫu ngồi chẫu khóc: Chàng ơi là chàng!
Ễnh ương đánh lệnh đã vang,
Tiền đâu mà trả nợ làng ngốc ơi!
Xem thêm:
775 câu thành ngữ, tục ngữ Việt Nam dạy bạn những bài học đắt giá trong cuộc sống
35 bài thơ cho bé mầm non ngắn và dễ học thuộc lòng!
Top những bài thơ về núi rừng thiên nhiên hùng vĩ
Thơ có hình ảnh con cóc cho bé
Dưới đây là những bài thơ hay mang hình ảnh con cóc dành cho bé mà bạn có thể tham khảo.
Cóc xài sang - Tụ Vinh
Ong lỗ ở hang
Đốt voi rống chạy
Đốt người mê man
Cóc vẫn xài sang
Ngồi ngay miệng lỗ
Một chú ong lên
Đớp ngay một chú
Cóc lăn nhào kềnh
Chốc thôi tỉnh dậy
Tiếp tục như trên
Rồi lại lăn kềnh
Lại rồi tiếp tục
Đến khi no bụng
Cóc mới nhảy đi
Thật là lạ mắt
Quá ư diệu kỳ.
Chê cóc áo sồi - Tụ Vinh
Cào cào áo xanh
Chuồn chuồn áo đỏ
Chúng đang chỉ chỏ
Chê cóc áo sồi
Cóc vẫn lặng ngồi
Không buồn lên tiếng
Chúng bay chúng liệng
Cánh vỗ xập xòe
Từ trên cành tre
Một lão chèo bẻo
Đâm ngang lướt xéo
Đớp cả vừa hai
Chiền chiện đứng ngoài
Cười reo thay cóc.
Cánh cam và cóc - Khuyết danh
Mặc bộ áo xanh biếc,
Cánh cam vào vườn chơi.
Màu tươi bên hoa lá,
Long lanh dưới mặt trời.
Chợt thấy anh cóc tía
Len lỏi bên luống rau,
Từ chân lên tới đầu
Trời ơi, bùn bê bết!
Cánh cam kêu: Khiếp, khiếp,
Sao anh xấu thế kia?
Cóc tía cười hề hề,
- Anh chê ta xấu hả?
Ta bắt sâu, bắt bọ
Cho rau tốt, rau xanh,
Cho hoa múa đầu cành,
Cho vườn càng lộng lẫy.
Công việc ta đẹp vậy,
Anh chê ta xấu chi!
Còn anh, anh làm gì
Từ mờ sương đến tối?
Anh rong chơi mê mải,
Phá nát búp cây xanh.
Dù quần đẹp áo lành,
Anh vẫn là người xấu.
Con cóc - Nguyễn Lãm Thắng
Bốn chân nho nhỏ
Khiêng cái bụng to
Áo sồi loang lổ
Cóc ngồi hiền khô
Cóc ngồi trong hóc
Nhớ chuyện ngày xưa
Mùa màng gặp hạn
Gọi trời đổ mưa.
Ếch và cóc - Nguyễn Lãm Thắng
Ếch chê rằng: - Thứ cóc hôi
Da xù xì lại đứng ngồi lom khom
Như ta đây, mới đáng gờm
Nói về tài trí, giỏi hơn gấp mười
Trên cạn: nhảy, dưới nước: bơi
Đâu như có, đứng phình hơi chờ mồi.
Cóc về không nói nửa lời
Đứng nhìn cái nắng giữa trời chang chang
Trong lòng dấu nỗi lo toan
Vì nắng hạn, sẽ khô khan ao hồ
Hạn về cây cỏ héo khô
Ếch chui vào nấp trong bờ... ngất ngư
Lom khom cóc bước từ từ
”Cậu ông trời” có vẻ như buồn buồn
Nghiến răng roàng roạc trong mồm
Trời nghe lời “cậu” đùng đùng đổ mưa
Muôn loài nhảy nhót thích chưa?
Ếch giờ mới biết mình thua gấp mười.
Con cóc xấu xí - Dương Huy
Con cóc xấu xí
Da đen xù xì
Mắt lồi hòn bi
Ít ai để ý
Con cóc xấu xí
Tiếng kêu động trời
Sấm vang, chớp giật
Rào rào mưa rơi.
Trên đây là những bài thơ hay, câu ca dao, thành ngữ, tục ngữ ấn tượng về hình ảnh con cóc. Qua đó, ta có thể thấy rõ, vai trò của cóc đối với đời sống con người cũng như môi trường tự nhiên.
Đừng quên cập nhật liên tục những bài viết mới nhất, hấp dẫn nhất tại VOH Sống đẹp.
Sưu tầm