Nam Định nằm giữa vùng nam đồng bằng sông Hồng. Trải qua nhiều thời kỳ lịch sử, nơi đây đã sớm trở thành một vùng đất giàu bản sắc văn hóa với nhiều lễ hội truyền thống. Hiện nay, Nam Định có gần 4.000 di tích lịch sử văn hóa. Nhiều di tích lịch sử văn hóa, kiến trúc tiêu biểu như: Phủ Dầy, chùa Cổ Lễ, chùa Keo Hành Thiện, cầu Ngói, chùa Lương, cột cờ Nam Định. Các di tích lịch sử văn hóa gắn với các danh nhân như: Trạng Nguyên Nguyễn Hiền, Trạng lường Lương Thế Vinh, nhà thơ Tú Xương, nhà lưu niệm Nguyễn Bính, khu lưu niệm cố Tổng Bí thư Trường Chinh… Ngoài ra, nơi đây còn nổi tiếng với hơn 40 phố cổ, trên 70 làng nghề cùng hơn 100 lễ hội truyền thống như: Lễ hội Phủ Dầy, lễ hội Đền Trần, lễ khai ấn đầu năm, hội chợ Viềng… Tất cả những nét đẹp trên sẽ được khắc họa qua những bài thơ, ca dao, tục ngữ ấn tượng về Nam Định được VOH tổng hợp trong bài viết sau.
Thơ hay về Nam Định
Tình yêu quê hương, đất nước luôn là mạch nguồn cảm hứng sáng tạo dạt dào cho các thi nhân. Và trong dòng chảy ấy lại lấp lánh những câu thơ hay về vùng đất Nam Định nghĩa nặng tình sâu.
Vốn cổ Thành Nam (Trần Hiếu Thanh)
Thành Nam phố đặt tên Hàng
Bạc, Vàng, Tiện, Cấp, Trống, Đàn, Khay, Cau
Rượu, Đường, Kẹo, Bột, Mắm, Dầu
Lọng, Quỳ, Mũ, Mã, Song, Nâu, Mành, Màn
Thùng, Thao, Cót, Sũ, Giấy, Cầm
Nón,Thêu, Ghế, Thiếc, Bát, Mâm, Gà, Nồi
Sắt, Đồng, Giầy…nhớ người ơi
Bốn Cửa mở lối, dạo chơi trong thành (1)
Sông Đào, Bốn Bến lưu danh…(2)
Bè xuôi, tàu ngược đưa anh, đón nàng
Trường Thi, Văn Miếu, Đò Quan
Đôi bờ Sông Vị, ngày càng đông vui
Văn Nhân nhớ đến, một thời
Phù Long, Phù Nghĩa, cảnh trời sắc hoa
Vị Hoàng, Năng Tĩnh… vang xa
Thâm trầm vốn cổ, tiếng xưa tìm về
Vọng cung, lộng bóng tháp cờ
Tiếng còi tầm nhớ… thuở chờ đợi nhau
Con đường hoa gạo… mai sau?
Mùa xuân Đất Dệt, muôn màu Thành Nam
Cùng về gom lại thời gian
Chung tay gìn giữ, nét vàng vốn xưa!
(1) Bốn cửa gồm : Cửa Nam, Cửa Đông, Cửa Bắc, Cửa Trường
(2) Bốn bến gồm: Bến Thóc, Bến Ngự, Bến Gỗ, Bến Củi
Với Nam Định (Đặng Trường Giang)
Nam Định quê mình hiền hậu quá
Quanh năm nhẫn nhịn, bận làm làm
Ai nhớ, ai quên chẳng nỡ trách
Lòng sông Đào, ngọn gió cứ thênh thang
Vải vóc Tây, Tàu tràn chợ búa
Tiếng thời trong ký ức không phải
Trở về dạo đường khuya lại gặp
Những chị, những cô vừa tan cả hai
Giữa ngàn vạn thức sáng, của lạ
Có thể nào ngơ chuối ngự chợ Rồng?
Mờ mịt bụi, ấy đường đang rải lại
Cầu Đò Quan lão nhịp, pháo rắn sống
Ai phổ nhạc những vần thơ Nguyễn Bính
Chất đa tình gửi gắm sóng âm thanh
Đàn nguyệt đêm, giọng em ngân đẹp thế
Điệu chầu văn xao xuyến suốt đêm xanh
Ra Bắc, vào Nam ngược xuôi trăm ngả
Không nguôi nhớ về thành phố quê ta
Ôi Nam Định! Như mẹ hiền rộng lượng
Vẫn ngóng chờ mình đấy, dẫu mình xa...
Quê mẹ (Trần Thị Hoa Đăng)
Lòng bâng khuâng về quê mẹ
Con sông Đào ngọt mát phù sa
Hải Hậu quê hương - quê muối đậm đà
Nối đôi bờ cầu Ngói yêu thương
Lòng bâng khuâng về quê mẹ
Lúa ven đồng ngào ngạt hương thơm
Đất quê mình “Quần Anh văn hiến”
“Mỹ tục khả phong” từ ngàn xưa
Đất biển ơi!
Hải Hậu yêu thương tình người đằm thắm
Da diết lời cha “cây đức con trồng”
Tiếng thoi đưa lời ru lòng mẹ
Lòng biển khơi cho tôm cá đầy khoang
Đất biển ơi!
Hải Hậu yêu thương tình người đằm thắm
Thắm ngày hè phượng đỏ tiếng ve
Thắm tình thầy trò, bạn bè bao kỷ niệm
Về quê mẹ mùa xuân vui ngày hội
Xao xuyến bâng khuâng…
Thương nhớ! …
Đến nao lòng! …
Tự hào Nam Định mình ơi (Long Đặng)
Nam Định mình ơi mãi rạng ngời
"Hiền tài nguyên khí" khắp nơi nơi
"Đất lành chim đậu" muôn hoa nở
Truyền thống cha ông tiếp lửa đời
Nam Định mình ơi vang khúc ca
Đò Quan bắc nhịp nối đôi ta
Sông Đào uốn lượn quanh co chảy
Lộng gió Vị Xuyên ngắm dáng tà
Nam Định mình ơi sáng tinh mơ
Hiên ngang sừng sững bóng Cột cờ
Tượng đài kiêu hãnh trung tâm tạc
Tín ngưỡng dân gian khói phụng thờ
Nam Định mình ơi đẹp lắm thay
"Trai thanh gái lịch" nắm bàn tay
Bên nhau tô thắm trời xuân sắc
Rực rỡ long lanh mảnh đất này
Nam Định mình ơi mãi khắc sâu
"Cù lao chín chữ" nhớ từng câu
"Công Cha nghĩa Mẹ" con xin nguyện
Đền đáp đức sinh đạo hiếu đầu
Nam Định mình ơi bao mến thương
Nhỏ xinh thơ mộng đất quê hương
Khi xa lắng đọng hồn ta cảm
Hình bóng cội nguồn trọn kiếp vương.
Hải Hậu quê ta ơi (Đỗ Quý)
Đã bao năm ngày tháng vẫn xa nhà
Võng đung đưa bàn tay đó mẹ cha
Gió mơn man đan xen niềm nhung nhớ
Ôi quê mình phai nắng nhạt nhòa sương
Ơi quê mình vương vấn dặm tình thương
Xa xôi lắm muôn vần thơ anh viết
Trước mắt anh thuần khiết đất, mây, trời
Đêm thầm thì nặng lòng những đầy vơi
Bóng hình cha sớm chiều đời khó nhọc
Thương mẹ hiền vò võ đợi chờ con
Nước trắng trong mênh mông chẳng héo mòn
Ngàn năm trước sáng son dòng sữa mẹ
Em ơi mình ghé về thăm em nhé
Hải Hậu quê mình, Nam Định ghé tình cha
Đất xanh xanh biển thêm nắng hiền hòa
Qua giông bão ngàn bông hoa tô thắm
Rất xinh tươi vẻ đẹp người muôn dặm
Mãi câu hò... gửi gắm điểm tình sâu.
Thành Nam vào hạ (Chiều Tím)
Hạ mới ghé qua Đường Giải Phóng
Nắng chan hòa soi bóng Đông A
Phượng hồng chấp chới đơm hoa
Tiếng chuông chùa Tháp ngân nga, thanh bình
Trần Hưng Đạo lung linh hé cửa
Tím bằng lăng chan chứa Minh Khai
Quang Trung dạo bước thiên thai
Vị Xuyên duyên dáng đan cài liễu buông!
Chợ Rồng đó, người luôn tấp nập
Qua Đền Trần cùng thắp tâm nhang
Lê Hồng Phong vẫn mơ màng
Hàng Thao, Hàng Tiện ghé sang Hàng Đồng!
Đường Nguyễn Du dáng hồng em bước
Tượng Thánh Trần mực thước, uy nghiêm
Sông Đào nước chảy dịu êm
Thành Nam quê mẹ đẹp thêm mỗi ngày!
Mưa Xuân (Nguyễn Bính)
Em là con gái trong khung cửi
Dệt lụa quanh năm với mẹ già
Lòng trẻ còn như cây lụa trắng
Mẹ già chưa bán chợ làng xa
Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy
Hội chèo làng Ðặng đi ngang ngõ
Mẹ bảo: “Thôn Ðoài hát tối nay”
Lòng thấy giăng tơ một mối tình
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh
Hình như hai má em bừng đỏ
Có lẽ là em nghĩ đến anh
Bốn bên hàng xóm đã lên đèn
Em ngửa bàn tay trước mái hiên
Mưa chấm bàn tay từng chấm lạnh
Thế nào anh ấy chả sang xem!
Em xin phép mẹ, vội vàng đi
Mẹ bảo xem về kể mẹ nghe
Mưa bụi nên em không ướt áo
Thôn Ðoài cách có một thôi đê
Thôn Ðoài vào đám hát thâu đêm
Em mải tìm anh chả thiết xem
Chắc hẳn đêm nay giường cửi lạnh
Thoi ngà nằm nhớ ngón tay em
Chờ mãi anh sang anh chẳng sang
Thế mà hôm nọ hát bên làng
Năm tao bảy tuyết anh hò hẹn
Ðể cả mùa xuân cũng nhỡ nhàng!
Mình em lầm lũi trên đường về
Có ngắn gì đâu một dải đê!
Áo mỏng che đầu mưa nặng hạt
Lạnh lùng thêm tủi với canh khuya
Bữa ấy mưa xuân đã ngại bay
Hoa xoan đã nát dưới chân giày
Hội chèo làng Ðặng về ngang ngõ
Mẹ bảo: “Mùa xuân đã cạn ngày”
Anh ạ! Mùa xuân đã cạn ngày!
Bao giờ em mới gặp anh đây?
Bao giờ hội Ðặng đi ngang ngõ
Ðể mẹ em rằng “hát tối nay”?
Đất gọi (Đinh Hải Đăng)
Em có về Nam Định với anh không
Buổi hoàng hôn cùng ngắm nước Sông Hồng
Nặng phù sa ghi nghìn trang lịch sử
Bồi đắp thêm xanh ngắt những cánh đồng.
Nhớ lời ca hào hùng thành phố dệt
Tiếng còi tầm át cả tiếng bom rơi
Bến Đò Quan thoảng câu thơ Nguyễn Bính
Phơi phới mưa xuân hoa xoan tím góc trời.
Em có về Nam Định với anh không
Biển mặn mòi tươi những mùa tôm cá
Muối trắng Bạch Long kết tinh vất vả
Mồ hôi cha cơn mưa đổ cuối chiều.
Về trải giấc mơ trong réo rắt sáo diều
Sớm tinh sương lúa Tám thơm ngậm sữa
Mùi cơm mới mẹ nhẹ nhàng nhen lửa
Nén hương trầm hội làng nhớ tiền nhân.
Về cùng anh những trai tráng lưng trần
Vững lái ra khơi cưỡi sóng trào biển cả
Bến cảng lớn thêm, làng quê vui phố xá
Tấp nập muôn phương khách quen lạ đi về.
Hồng Hà, Ninh Cơ xanh ngắt triền đê
Sông Đáy, Sông Đào nặng lòng ngô lúa
Đêm Vị Xuyên thênh thang dạo phố
Chạnh nhớ Tú Xương thương vợ thuở nào…
Hãy tỉnh giấc đi vươn tới tầm cao
Đánh thức đất thiêng một thời lừng lẫy
Vươn ra Biển Đông thỏa sức ta vùng vẫy
Ý chí nghìn năm dậy khát vọng Thiên Trường.
Về nhé em giữa trời đất quê hương
Dẫu còn nhọc nhằn bão giông, mưa nắng
Có bờ vai anh vững vàng chắc rắn
Gọi đất chuyển mình trong âu yếm lời thương…
Hồng trần (Nguyễn Tất Nhiên)
Em mùa thi diện cũng xênh xang
Áo mới còn bay mùi tơ hàng
Ta tiếc dùm ai từng sợi tóc
Rụng lẻ loi sầu trên vai ngang
Em mùa thi khua đôi guốc cao
Bàn chân Nam Định rất chiêm bao
Ta sợ bùn đen vây nếp chỉ
Bởi vì tháng bảy có mưa mau
Em mùa thi mơn như trái cam
Con mắt kiêu kỳ rất Việt Nam
Ta đợi hôm nào em chợt khóc
Dù đượm u hoài hay hân hoan
Em mùa thi ưng ửng phấn hồng
Đôi má làm duyên cùng bướm ong
Ta lo ngàn cánh môi tàn nhẫn
Chờ gió giông nào rớt nụ hôn
Em mùa thi xanh màu lá non
Ve vẩy cười trên cành lộc thơm
Toan ghé tay phàm ai trộm ngắt
Đau đớn trong ta mấy trận đòn.
Xem thêm:
59 bài thơ hay, ca dao, tục ngữ về “đất lửa” Quảng Bình
53 bài thơ, ca dao, tục ngữ, thành ngữ về vùng đất Quảng Trị anh hùng
Top những bài thơ về Nghệ An hay nhất
Thơ về Nam Định dành cho những người con xa xứ
Trong dòng chảy của cuộc sống bộn bề, gấp gáp, hình ảnh quê hương thân thương vẫn là điểm tựa bình yên, vững chãi cho mỗi người con xa xứ. Những vần thơ ý nghĩa về Nam Định chứa đựng nhiều cung bậc cảm xúc, nỗi niềm góp phần bồi đắp, nuôi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước.
Anh về quê cũ (Nguyễn Bính)
Anh về quê cũ: thôn Vân
Sau khi đã biết phong trần ra sao.
Từ nay lại tắm ao đào
Rượu dâu nhà cất, thuốc lào nhà phơi.
Giang hồ sót lại mình tôi
Quê người đắng khói, quê người cay men.
Nam Kỳ rồi lại Cao Miên
Tắm trong một cái biển tiền người ta...
Biển tiền, ôi biển bao la
Mình không bẩn được vẫn là tay không...
Thôn Vân có biếc, có hồng
Hồng trong nắng sớm, biếc trong vườn chiều.
Đê cao có đất thả diều
Trời cao lắm lắm có nhiều chim bay.
Quả lành nặng trĩu từng cây
Sen đầy ao cá, cá đầy ao sen.
Hiu hiu gió quạt, trăng đèn
Với dăm trẻ nhỏ thả thuyền ta chơi.
Ăn gỏi cá, đánh cờ người
Thần tiên riêng một góc trời thôn Vân.
Ơi thôn Vân, hỡi thôn Vân!
Phương nào kết dải mây Tần cho ta
Từ nay, khi nhớ quê nhà
Thấy mây Tần biết đó là thôn Vân.
Ơi thôn Vân, hỡi thôn Vân!
Anh em ly tán, lầu dần thành ra,
Không còn ai ở lại nhà,
Hỏi còn ai nữa? Để hoa đầy vườn,
Trăng đầy ngõ, gió đầy thôn,
Anh về quê cũ có buồn không anh?
(1942)
Anh có về Nam Định thăm em (Liên Vũ)
Xuân năm nay anh có về thăm
Đất Thành Nam với ngàn năm văn hiến
Nơi cánh cò cứ chiều về chao liệng
Khúc chầu văn xao xuyến bước anh tài!
Bến Đò Quan câu hát chẳng nhạt phai
Hưng Đạo Vương uy nghi và lẫm liệt
Hồ Vị Xuyên nên thơ mà xao xuyến
Mắt em cười lúng liếng tuổi xuân thì!
Anh có về, chúng ta sẽ cùng đi
Thăm Đền Trần uy nghi và cổ kính
Hội Phủ Dầy, nơi quê hương Nguyễn Bính
Di tích đã xếp hạng mấy ngàn năm!
Thành Nam ơi như một mảnh trăng rằm
Nơi hội tụ bao nhân tài Đất Việt
Thành phố nghèo nhưng tình người da diết
Đất địa linh nhân kiệt vốn oai hùng!
Mùa xuân nay em nhớ đến vô cùng
Bao kỉ niệm cùng chung tay gìn giữ
Anh có về Thành Nam bao tình tứ
Khi xa rồi, mãi nhớ đến khôn nguôi!
Anh có về (Vũ Kết Đoàn)
Anh có về Hải Hậu cuối tháng ba
Gạo lung linh nơi bến phà sông đó
Bưởi thì thầm hương xưa như muốn ngỏ
Tím hoa xoan bên lối nhỏ vương đầy
Anh có về đón bình minh sớm nay
Nắng tháng ba đã bao ngày trông đợi
Rét nàng Bân, mặt ngoảnh đi bối rối
Lúa ngậm đòng hương đồng nội chờ mong!
Về nhé anh! Thoả cơn khát dòng sông
Phù sa nào nhuộm cánh đồng bát ngát
Gió giỡn đùa cho lúa chiêm vào hạt
Cóc rủ bè, mưa tưới mát làng quê!
Anh có hay sáo diều gọi triền đê!
Vai áo bạc ai say mê mưa nắng
Nón mê sờn điệu hò ai sâu nặng
Bãi cói xanh đàn cò trắng nghiêng chao!
Anh có thấy Ninh Cơ sóng dạt dào
Gió đưa đẩy vẫn ngọt ngào hương bưởi
Lúa mơn mởn, phù sa đồng mát rượi
Lối xoan về, tím mãi đợi người ơi!
Về Nam Định (Sưu tầm)
Con mong lắm một ngày về Nam Định!
Ngắm cánh buồm căng gió lướt trên sông
Ngắm con đê vươn dài ra biển rộng
Ngắm những mái đình cong vút rêu phong.
Con nhớ lắm những vụ chiêm tươi tốt
Lúa uốn câu lả lướt khắp mặt đồng
Con đò ngang đôi mái chèo khua nước
Chở bồng bềnh đưa nón trắng sang sông.
Nghe da diết điệu chầu văn rót ruột
Tiếng trống chèo rộn rã cả trời khuya
Những ánh mắt liếc chao tình tứ
Trai gái làng bao đôi lứa nên duyên.
Ngõ nhà ai xanh hàng rào râm bụt
Trên rặng xoan đàn chim hót véo von
Con đường làng phẳng những hàng gạch lát
Cuối tháng ba, hoa gạo đỏ như son.
Bên bếp lửa chiều dông ngăn ngắt rét
Nùn rơm khô đượm hương khói đồng quê
Nồi cơm tám thơm tới từng góc bếp
Làm tan đi cơn gió lạnh đang về.
Con vẫn nhớ những nong tằm xây kén
Tơ óng vàng hong nắng ở đầu sân
Chiếc quần đũi mẹ mặc phiên chợ Tết
Sức áo hồng em diẹn giữa hội xuân.
Và yên ả những đêm rằm thao thức
Trăng chơi vơi tỏa bóng xuống bậc thềm
Thêm tĩnh lặng êm đềm từng mái rạ
Đắp chăn sương nằm ngủ dưới trời đêm.
Con mong lắm được trở về Nam Định!
Nơi ấm lòng những kỷ niệm quê hương
Con hẹn một ngày về nhen bếp lửa
Sưởi ấm bàn tay lạnh giá tha phương!
Cứ một giờ anh lại gọi cầm tay (Nguyễn Thuỵ Kha)
Chia tay xa em ra ga trưa mưa
tàu tốc hành muốn xóa nhanh bịn rịn
nhưng càng xóa thì hình em càng hiện
cứ một giờ anh lại gọi cầm tay
cứ một giờ anh lại gọi lên mây
hình như em vừa qua ga Nam Định
dù tiếng tàu nhiễu giọng em thương mến
anh vẫn nghe trong trẻo ngất ngây
cứ một giờ anh lại thả sóng bay
sóng có lúc nghẹt vùng không phủ sóng
em đã tới đâu cách chia sao thực mộng
cứ như còn cứ như mất đâu đây
cứ một giờ anh lại gọi cầm tay
để lại lắng hồn nghe em thở gấp
để được gần như không gần hơn được
để vẫy vùng hoang dại đắm say
cứ một giờ anh lại gọi cầm tay…
Nhớ về Nam Định (Phạm Trọng Thanh)
Xa những con thoi tảo tần bên phố chợ
Sáng lóa biển chiều tiếng quạ thu không
Anh ở Cô Tô ngóng về Nam Định
Em đang về cuối phố áp cơn giông.
Sông Đào ơi nào hãy gắng trong
Chiều giặt áo bến tàu thưa tiếng gọi
Thành phố xa vời vợi
Loáng gương hồ bóng liễu nhỏ kề vai.
Vị Hoàng xưa còn tiếng ếch bên tai
Thơ cụ Tú người chân trời vẫn nhớ
Bến Ngự, Trường Thi nối dài khoa cử
Cổ Mai Trang chúm chím nụ mai chờ.
Nam Định muôn trùng sóng lặng lơ ngơ
Chao thương quá em một mình lặn lội
Người xơ xác vì chồng con sớm tối
Cạnh chao đèn khe khẽ bóng trăng lên.
Nỗi nhớ nghiêng chiều thương mến Vị Xuyên
Giọng nói riêng riêng tiếng chào nhẹ nhẹ
Mái nhà ta có câu thơ gõ cửa
Thành phố nuôi anh còn đó sách đèn.
Thành phố cho mình cả lúc hiệu còi lên
Bom với đạn chất chồng năm tháng cũ
Bạn ta đi bao người đâu về nữa
Ước vọng ngọt ngào những tán bàng xanh.
Yêu Thành Nam hiền thảo quê mình
Anh giữa khơi xa nhớ về Nam Định
Trên tất cả ồn ào trăm dặm sóng
Thành phố em chờ Nam Định của đời anh.
Xem thêm:
Ca dao, tục ngữ, thơ về Hưng Yên - mảnh đất hữu tình
Tuyển tập thơ về Quy Nhơn hay giúp tìm đến ký ức miền quê
Thơ về Tam Đảo, Vĩnh Phúc, tục ngữ, ca dao về tỉnh Vĩnh Phúc
Thơ lục bát về Nam Định
Sau đây, hãy cùng chúng tôi điểm qua những bài thơ lục bát hay về Nam Định.
Nam Định quê tôi (Nguyễn Trọng Cẩn)
Ai về lễ hội Đền Trần
Buổi đêm khai ấn trước sân Rồng chầu
Chợ Viềng nổi tiếng từ lâu
Du xuân vẫn nhớ qua cầu Đò Quan
Đến chờ Rồng, ra Đại An
Em mua chuối ngự về làm quà chung
Gạo tám Hải Hậu thơm lừng
Hòa cùng bánh nhãn, bánh chưng Bà Thìn
Ít nhiều vẫn giữ niềm tin
Kẹo Sìu châu đó đã nhìn là mua
Lại về với biển theo mùa
Mặn mòi Hải Thịnh tranh đua đón mời
Nhìn về Hành Thiện mà coi
Ông Trường Chinh với lớp người nêu gương
Phủ Giầy, xin thắp tuần hương
Quy mô thờ Mẫu, con đường tâm linh
Rồi đi Cổ Lễ - Nam Ninh
Sức dân sáng tạo công trình cổ xưa
Thăm thành phố Dệt bây giờ
Uống “Na Đa” nhớ bạn thơ Thiên Trường
Viếng thăm ngôi mộ Tú Xương
Xôn xao Bến Ngự, nhớ thương cảnh đời
Yêu sao Nam Định quê tôi.
Ai qua Nam Định (Sưu tầm)
Ai qua Nam Định một lần
Chắc còn lưu luyến đền Trần linh thiêng
Vui sao chơi buổi chợ Viềng
Sẽ quên đi hết muộn phiền ai ơi
Nam Định nơi ấy tuyệt vời
Bốn mươi phố cổ là nơi ta về
Bánh gai đặc sản quà quê
Sìu Châu giò lụa khỏi chê nơi này
Tướng Trần Hưng Đạo đêm ngày
Ngắm nhìn thành phố đổi thay lạ thường
Quên sao góc phố con đường
Vị Xuyên hò hẹn người thương cùng về
Dọc con đường đó xuống quê
Ý Yên mảnh đất làng nghề quê ta
Gỗ, đồng nổi tiếng gần xa
La Xuyên thương hiệu nhớ mà đến mua
Vụ Bản rộn khắp đâu đây
Tháng ba mở hội Phủ Dầy ghé sang
Chợ phiên mở khắp đường làng
Là nơi gặp mặt các nàng làm duyên
Giao Cù phở nức mọi miền
Chợ hoa cây cảnh Nam Điền ghé chơi
Trạng Hiền nổi tiếng khắp nơi
Năm 12 tuổi được mời làm quan
Trực Ninh dâu mía bạt ngàn
Biết là vất vả gian nan không màng
Nông thôn đổi mới khang trang
Đường bê tông hóa các làng đẹp xinh
Xuân Trường quê bác Trường Chinh
Giáo lương đoàn kết yên bình xóm thôn
Quê hương cách mạng bảo tồn
Xuân Trường chưa đến bồn chồn ai ơi
Hải Hậu nhắn bạn ghé chơi
Tám xoan bánh nhãn đem mời khách xa
Thịnh Long biển gọi thiết tha
Uống ly rượu ấm ngà ngà men say
Giao Thủy chào đón mỗi ngày
Bãi ngang Xuân Thủy cò bay rợp trời
Quất lâm người đến khắp nơi
Thưởng thức nem nắm nghỉ ngơi tuyệt vời
Mỹ Lộc là chốn vui chơi
Hội chèo Làng Đặng lời mời ghé qua
Mỹ Tân nổi tiếng đất hoa
Bảo Lộc là chốn nhà nhà cầu an
Nghĩa Hưng mảnh đất chứa chan
Rạng Đồng ngày mới bạt ngàn là thông
Cói phơi trắng cả cánh đồng
Tay em dệt chiếu có công của chàng
Từ phố về khắp mọi làng
Quê em Nam Định vẫn đang thay mình
Yêu sao mảnh đất đẹp xinh
Nơi ấy chôn dấu mối tình của ta
Nơi đây rộn khắp mọi nhà
Khúc chầu văn đó đậm đà cùng ai.
Tự hào Nam Định quê ta (Quang Đào)
Sông Hồng chở hạt phù sa,
Dưỡng nuôi đất mẹ chan hòa quê Cha.
Tự hào Nam Định quê ta,
Thiên Trường một thuở nguy nga nhà Trần.
Cột cờ Nam Định góp phần,
Chứng nhân di tích đền Trần Thành Nam.
Phủ Dầy, Vụ Bản thăm quan,
Tháng Ba giỗ Mẹ Việt Nam tự hào. (1)
Tháng Tám Hưng Đạo Vương, khao.(2)
Ta về kính lễ Cha vào mùa Thu,
Khách về Nam Định lời ru,
Thịnh Long, Hải Hậu vi vu biển trời.
Nghĩa Hưng, Giao Thủy ta ơi,
Biển Đông Cá, Muối, gạo thời Tám Xoan.
Trực Ninh, Mỹ Lộc, Đò Quan,
Xuân Trường, Nam Trực, Lạc Quần quê ta.
Tháp chuông Nghĩa Thịnh ngân nga,
Nhà thờ Mỹ Thuận vang xa chuông chiều.
Ý Yên đẹp biết bao nhiêu,
Đúc đồng, chạm khắc ghi điều Ông Cha.
Phổ Minh, tháp cổ nguy nga,
Chợ Viềng mua bán cây hoa sinh tình.
Vị Xuyên hồ đẹp lung linh,
Chợ Rồng Nam Định phố mình Thành Nam.
Mỹ Tho chợ lớn bán Cam,
Cửa Đông, Văn Miếu thăm quan quê mình.
Máy tơ dệt nghĩa, dệt tình,
Vải Tơ Nam Định quê mình năm xưa.
Nam Điền khách đến buổi trưa,
Hoa, sinh vật cảnh làm vừa khách yêu.
Cánh đồng mẫu lớn như kiêu,
Nông thôn kiểu mẫu bao điều ước mơ.
Nhân dân hăng hái nắn bờ,
Tình dân, ý Đảng đường giờ thênh thang.
Nhà cao cửa rộng khang trang,
Điện, trường, phố xá, xóm làng nên thơ.
Khu công nghiệp hóa hàng giờ,
Tăng ca, tăng kíp khách chờ đóng công.
Tình người Nam Định mênh mông.
Đất lành hiển Thánh, nhiều Ông Tướng tài.
Thiên Trường cảnh đẹp thiên thai,
Quê hương Nam Định đất tài nở hoa.
(1) Mẫu Liễu Hạnh thờ ở Phủ Dầy, nằm trong tứ bất tử của Việt Nam, và được tôn sùng là mẫu nghi thiên hạ. Giỗ Bà vào ngày 3/3 âm lịch hàng năm được gọi là lễ hội Phủ Dầy.
(2) Hưng Đạo Vương, Hóa Thánh. Lễ giỗ Đức Thánh Trần Hưng Đạo diễn ra vào ngày 20/8 âm lịch hàng năm được gọi là lễ hội đền Trần.
Do đó mà dân gian có câu: “Tháng 8 giỗ Cha,tháng 3 giỗ Mẹ”.
Thành Nam - Mùa Thu về (Nguyễn Thế Minh)
Thu về trên phố Cửa Đông
Nắng vàng dải lụa má hồng quấn vai
Ngây thơ vóc dáng mảnh mai
Thẹn thùng in bóng dáng ai lần đầu
Nụ cười đắm đuối nhìn nhau
Lạc vào Hàng Mã sắc màu quê hương
Phố xưa rất đỗi thân thương
Nhớ về phố Khách tơ vương nhạc lòng
Cà phê Góc Phố chờ trông
Lang thang đi bộ chợ Rồng không xa
Rẽ vào Đền Giếng ăn quà
Phở bò, bún cá đậm đà thơm ngon
Mùa thu đỏng đảnh dỗi hờn
Đền Trần chùa Tháp nét son bao đời
Sắc phong Nam Định đất trời
Nơi đây cảnh đẹp dạo chơi nhiều lần
Công viên Tức Mặc phù vân
Như vườn cổ tích tần ngần đảo hoang
Say tình nắng cứ lâng lâng
Hoàng hôn lẻ bước phố Hàng tương tư.
Xem thêm:
54 bài thơ về Hà Tĩnh, ca dao, tục ngữ về Hà Tĩnh
Những bài thơ về Phú Thọ, ca dao, tục ngữ Phú Thọ
100 câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ nói về du lịch thám hiểm các địa danh
Bài thơ ngắn về Nam Định
Tuy ngắn gọn nhưng những bài thơ về Nam Định sau lại chứa chan tình yêu sâu sắc với mảnh đất này.
Bên thềm xuân (Trần Kim Ngọc)
Phố khuya tiễn biệt đông gày
Sớm mai xuân đến, kịp thay áo rồi
Đã nghe lộc biếc bung chồi
Lây phây mưa bụi đất trời vào xuân
Đào, Mai ủ nụ trên cành
Gió xuân khe khẽ lay mành đó sao?
Thắt lưng xanh, dải yếm đào
Hội chèo Làng Đặng khi nào khai xuân.
Quê hương (Băng Tâm)
Con đường thẳng tiến về quê.
Xa xa đã thấy con đê sông Đào.
Nước in che bóng lao xao.
Nắng vàng rót mật ngạt ngào hương hoa.
Bãi bờ đỏ đất phù sa.
Gió qua ngơ ngẩn đây là thiên tiên.
Phải chăng ta lại có duyên.
Ngắm quê Nam Định một miền cố hương.
Mắt người rực rỡ bạch dương.
Tóc đen huyền cổ khiêm nhường minh châu.
Bàn tay lam lũ sạm màu.
Chân đi vân vũ giữa cầu bay lên.
Lung linh sắc trải vào đêm.
Đèn vàng xanh tím huyền huyền hư hư.
Đâu đó vọng lại tiếng ru.
À ơi, xa đã mấy thu nay về,
Thương thương ngày đó miền quê.
Hôm nay đổi mới, vai kề kiên chung.
Hiện thân bất tử triệu lòng.
Tượng Trần Hưng Đạo ngắm trông quê mình.
Trăm xa cái nghĩa cái tình,
Vẹn nguyên Nam Định bóng hình trong tim…
Xem thêm:
57 bài thơ về Hà Giang - vùng đất địa đầu Tổ quốc
31 bài thơ về Bình Định, ca dao, tục ngữ về Bình Định hay nhất
Thơ, tục ngữ, ca dao về Phú Yên, người dân xứ Nẫu hay nhất
Ca dao tục ngữ về Nam Định
Điểm qua những bài ca dao, tục ngữ mang phương ngữ Nam Định ta thấy được bản sắc địa phương, nét độc đáo về con người và mảnh đất này, nơi vẫn lắng đọng những trầm tích dân gian quý trong dòng chảy văn học. Dưới đây là những câu ca dao, tục ngữ về Nam Định theo cuốn Địa chí Nam Định.
- Gạo Tám thơm
Chim ra ràng
Cà cuống trứng. - Xứ Đông Bạch Sam, xứ Nam Hành Thiện.
- Đông Cổ Am, Nam Hành Thiện.
- Sinh Tức Mặc thác Trần Thương, quê hương Bảo Lộc.
- Nam Chân thất Cổ, Giao Thuỷ lục Hoành.
- Nam Chân thất Cổ, Hải Hậu cửu An.
- Đông Cồn Quay, cồn Bẹ,
Tây núi Lẹ, Thần Phù. - Làng Vân lò rèn,
Làng Sen go khổ. - Mộc tượng xã Trung,
Tài phùng xã Thượng,
Nề tượng Phương Đê. - Bình Lãng rút kén, ươm tơ,
Chợ trâu Quỹ Nhất, bánh đa làng Vò. - Hay đan trại Cối
Múa rối làng Tè
Rè rè Liên Tỉnh. - Muối Xuân An, cam xã Thượng.
- Giầy Gôi, xôi Báng, rượu Hàu.
- Hoành Nha họ Vũ,
Trà Lũ họ Trần. - Văn quan Phủ,
Phú quan Nghè,
Kinh nghĩa chỉ huy là quan Hoàng giáp.
- Đậu phụ Thuỷ Nhai, Tú tài Hành Thiện.
- Bỏ con bỏ cháu, không bỏ hai mươi sáu chợ Ninh.
- Bỏ tổ bỏ tiên không ai bỏ chợ Viềng mồng tám.
- Gái Hải Lạng, lang chợ Chùa.
- Gan như gan Cát Giả.
- Trai Giang Tả, gái Lã Điền.
- Than đá Hòn Gai,
Sơn nâu Yên Bái,
Quần Anh lụa nái
Rượu cái Kiên Lao. - Hỡi cô thắt dải lưng xanh
Có về Nam Định với anh thì về
Nam Định có bến đò chè
Có nghề dệt lụa, có nghề ươm tơ. - Quần Anh có tiếng từ xưa
Biển đình Phong Lạc, bia chùa Phúc Lâm
Khách về khách vẫn hỏi thăm
Nước chè cầu Ngói, tơ tằm chợ Lương. - Ba năm vua mở khoa thi
Đệ Nhất thì hát, Đệ Nhì thì bơi
Đệ Tam thì đánh cờ người
Phương Bông, Đệ Tứ mồng mười tháng Ba. - Cao Đài thì đóng cối xay
Dần, sàng, rổ, rá về ngay Vạn Đồn
Làng Vọc bánh đúc, bánh hòn,
Làng Xá bắt ốc đi mòn đôi chân
Làng Nguộn làm bút, làm cân
Làng La dệt vải tinh quân mọi nghề. - Hương Cát mặc áo bù nâu
Hàng sáo Cát Chử bụi đầu ai kêu
Văn Lãng đội vạt áo dài
Ruộng nương cũng lắm đi hai ba ngày
Nam Lạng lắm chiếu, lắm đay
An Quần xe vẹt, xe đay suốt ngày
Lịch Đông thì lắm buôn thay
Xối Đông đóng đất tày tày lắm ghê
Trung Lao đan thúng ngồi lê
Hạ Đồng đan lưới đan te cả ngày
Mấy làng phong tục cũng hay
Xung quanh những nước non này từ xưa ... - Ngày một, ngày bảy chợ Lương,
Hai, sáu Ninh Cường, năm, chín Đông Biên
Cồn Chàm mười bốn là phiên
Ba, tám chợ Đền thêm chợ Xã Trung
Chợ Đình buổi sớm họp đông
Nửa buổi phe Sáu, bên sông chợ Cầu
Giáp Phương Đê, sớm chợ Dâu
Lẻ: chợ Cồn Cốc, chẵn âu Đông Cường. - Nhất đẹp con gái làng Cầu
Khéo ăn, khéo mặc khéo hầu mẹ cha… - Điếu này mua ở tỉnh Đông
Em nay là gái má hồng tỉnh Nam
Đồn vui em mới đi làm
May sao lại gặp được chàng ở đây
Mời chàng xơi điếu thuốc này
Ăn rồi tỉnh tỉnh say say mặc lòng
Hai tay bưng điếu chín rồng
Mời chàng xơi thuốc về phòng kẻo khuya.
Những bài thơ hay về Nam Định trên đây đã thể hiện sâu sắc tình yêu quê hương của các nhà thơ. Thông qua câu từ bình dị, người đọc có thể cảm nhận được nét văn hóa đặc trưng, khung cảnh bình yên về mảnh đất này.
Đừng quên cập nhật liên tục những bài viết mới nhất, hấp dẫn nhất tại VOH Sống đẹp.
