- Thơ về thành cổ Quảng Trị
- Thơ về Quảng Trị anh hùng, sâu nặng nghĩa tình
- Lời người bên sông (Lê Bá Dương)
- Cửa mở (Mạnh Khoa)
- Cựu chiến binh làng (Nguyễn Trọng Luân)
- Đêm biểu diễn trên chốt (Nguyễn Thanh Kim)
- Dọc miền gió cát (Nguyễn Đức Mậu)
- Hoa phượng ở Đông Hà (Xuân Hoàng)
- Khúc khải hoàn của đất đai (Anh Ngọc)
- Lại về bên bờ Thạch Hãn (Nguyễn Trọng Luân)
- Kết nạp Đảng trên quê mẹ (Chế Lan Viên)
- Nói chuyện với sông Hiền Lương (Tế Hanh)
- Thơ hay về Quảng Trị
- Bài thơ ngắn về Quảng Trị
- Thơ về người con gái Quảng Trị
- Thơ hay bằng tiếng Quảng Trị
- Ca dao, thành ngữ, tục ngữ về Quảng Trị
Quảng Trị nằm ở “khúc ruột” miền Trung đầy nắng lửa, gió Lào và mưa bão triền miên. Đặc biệt, Quảng Trị còn là vùng đất thép, là địa bàn ác liệt trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Nhưng trong cái khốc liệt ấy, tình người nơi đây luôn chân thành, mộc mạc. Những điều trên đã trở thành niềm cảm hứng sáng tạo thi ca của các nhà thơ nổi tiếng. Thông qua ngôn từ ý nghĩa và cũng đỗi bình dị, Quảng Trị hiện ra như một miền thơ mang nhiều cung bậc, nỗi niềm. Hãy cùng VOH tìm hiểu những bài thơ hay, ca dao, tục ngữ, thành ngữ về Quảng Trị.
Thơ về thành cổ Quảng Trị
Trong suốt chiều dài lịch sử, Thành cổ Quảng Trị không chỉ đóng vai trò là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của tỉnh mà còn có vị trí quan trọng đối với tiến trình phát triển của dân tộc. Đặc biệt, trận chiến 81 ngày đêm (từ ngày 28/6 đến 16/9/1972) bảo vệ thị xã - Thành cổ Quảng Trị đến nay vẫn luôn là bản tráng ca hào hùng của toàn thể nhân dân cả nước, cùng với bao trận đánh anh dũng khác để giành lại độc lập tự do cho dân tộc.
Ngày nay, Thành cổ Quảng Trị chính là nơi khắc dấu những chiến công bất tử của quân, dân Quảng Trị nói riêng và cả nước nói chung; là minh chứng rõ nét nhất cho sự đấu tranh kiên cường và lịch sử vẻ vang của quân dân Việt Nam; là nơi giáo dục truyền thống yêu nước, truyền thống cách mạng cho các thế hệ hôm nay và mai sau. Thời oanh liệt ấy đã được đưa vào thơ ca, điển hình là những câu thơ xúc động và tự hào về thành cổ Quảng Trị sau.
Về Thành cổ (Nguyễn Hữu Lai)
Tháng Bảy, về Thành cổ nghe em
Thắp nén nhang cho người nằm dưới cỏ
Mấy vạn cuộc đời! Đồng đội anh ở đó
Như sao trời nhấp nháy một miền quê
Tám mốt ngày đêm cháy đỏ trời hè
Thành cổ tan hoang ngút ngàn bom đạn nổ
Mỗi mét vuông đất, mỗi mét vuông máu đổ
Sắt thép chảy tan…, trụ vững những con người
Đồng đội anh! Tuổi mười tám, hai mươi
Súng chắc tay, đầu lê nhọn sắc
Cao hơn mỗi cuộc đời là sống còn Tổ quốc
Đo bước chiến hào từng tấc đất, mép sông
Ngàn vạn cuộc đời kết đài hoa chiến công
Tượng đài vút cao giữa đất trời bình dị
Gió thoảng, mây bay mênh mang chiều Quảng Trị
Để muôn đời nhớ mãi một thời xa
Thạch Hãn hôm nay sông nước hiền hòa
Ai biết nơi đây một thời Thành cổ
Sông không chảy “duềnh” lên sôi sóng đỏ
Máu xương bao anh hùng, liệt sĩ thuở qua sông!
Thơ đề ở thành cổ Quảng Trị (Nguyễn Hữu Quý)
Dưới cỏ, làm chi còn chiến trận
Súng ống gỉ mòn, xương cốt tan
Khói hương, Mẹ thắp, trôi chầm chậm
Một dáng lưng còng, một thở than...
Thành cổ Quảng Trị (Lâu Văn Mua)
Trong mỗi hạt bụi
Trên từng nhành cây
Tôi viết tên anh
Người chiến sĩ vô danh
Tên anh khắc trong từng thớ đất.
Thắp nén nhang
Nước mắt ướt nhoà
Chiến tranh lùi xa
Vết đạn bom còn đó
Mất mát bao trùm lên dải đất...
Các anh ngã xuống cho quốc kỳ bay lên
Một buổi chiều thành cổ bình yên!
Gạch vỡ cổ thành (Nguyễn Đức Mậu)
Quảng Trị năm 1972 - nơi Thành Cổ
Pháo dập bom khoan, gạch vỡ ném lên trời
Gạch vỡ rơi ngổn ngang mặt đất
Gạch vỡ trộn vào hài cốt tuổi hai mươi
Tuổi hai mươi binh nhì, binh nhất
Có người chết trong đêm giao quân
Chết trong lúc xoè diêm châm thuốc hút
Cái đốm lửa đầu môi như điềm báo tử thần
Chết trong lúc gối đầu lên súng ngủ
Cơn mơ chập chờn khuôn mặt người thân
Chưa kịp quen nhau những thằng lính mới
Chưa kịp nhìn gạch vỡ dưới bàn chân
Chết chưa kịp hình dung ra Thành Cổ
Chưa kịp thấy dòng sông Thạch Hãn đỏ mưa dầm
Chưa đối mặt cuộc chiến tranh khốc liệt
Khẩu AK chưa khạc đạn môt lần
Tuổi hai mươi binh nhì, binh nhất
Người lính chết trong tiếng thét rợn người
khi lửa bén toàn thân
Bom cháy bom xăng rùng rùng nơi địa đạo
Bom cháy bom xăng ập xuống căn hầm
Khét lẹt mùi tóc cháy
Lờm lợm mùi thịt da mùi hôi hám áo quần
Ngọn lửa chiến tranh liếm vào khuôn mặt trẻ
Khuôn mặt rằm trăng, ngọn lửa dị hình
Màu áo lính giữa bốn bề lửa bén
Sông Thạch Hãn còn xa, lửa vây bủa quanh mình
Viên gạch vỡ nung bao lần trong lửa
Lửa vẽ vòng những vệt lân tinh
Tuổi hai mươi binh nhì, binh nhất
Chết trong lúc xung phong, chết bởi xập hầm
Những viên đạn bắn gần, bắn lén
Dòng máu loang trên gạch vỡ tím bầm
Căn hầm sập. Mười người lính trẻ
Không thể đội gạch lên dẫu cái chết đang gần
Một căn hầm hoá thành ngôi mộ lớn
Mười khẩu súng, mười vùng quê dập nát
Đã vùi sâu trong gạch vỡ Cổ Thành
Trong gạch vỡ Cổ Thành có lửa và có máu
Lửa tám mốt ngày đêm
Máu tám mốt đêm ngày
Trong gạch vỡ Cổ Thành tôi nghe tiếng khóc
Xuyên qua bức tường vây qua bóng đêm dày
Viên gạch vỡ Cổ Thành nặng như nước mắt
Khi tôi cầm nước mắt đầy tay
Thắp nén hương trên mộ bia - gạch vỡ
Chợt hiện những vong hồn còn vảng vất đâu đây…
Thắp cho Thành Cổ (Nguyễn Hữu Quý)
Rêu cũng đỏ như đã từng là máu
Cỏ xanh hơn nơi vạn chiến binh nằm
Ù… ù… gió hay hồn lính trận
thổi trăm năm không qua được mùa hè
Hương khói thơm trên từng viên gạch vỡ
chảy âm thầm trong đất tuổi hai mươi
Đài chứng tích - nấm mộ chung liệt sỹ
nhưng khói hương này xin thắp cả đôi bên
Ai thấu hết nỗi đau của Mẹ
để dựng tượng đài Nước mắt Việt Nam?
Thành Cổ ơi, đã qua thời máu lửa
xin để hoa tươi được hát cho mình!
Xem thêm:
24 bài thơ về kháng chiến anh hùng bất khuất
24 bài thơ về lòng yêu nước hào sảng, khí thế của các thi sĩ Việt Nam
20+ bài thơ về người lính Việt Nam anh hùng, bất khuất
Thơ về Quảng Trị anh hùng, sâu nặng nghĩa tình
Trải qua hàng ngàn năm lịch sử với bao biến cố thăng trầm, Quảng Trị là mảnh đất có vị trí chiến lược quan trong trong công cuộc dựng nước và giữ nước của dân tộc; là nơi giàu truyền thống lịch sử, văn hóa đã trở thành niềm cảm hứng sáng tạo thi ca của không ít nhà thơ. Qua những vần thơ dung dị ấy, người đọc có thể cảm nhận rõ, dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, con người nơi đây luôn tràn đầy ý chí, kiên trung, sẵn sàng đương đầu với gian nan, thử thách, sống nghĩa tình, trọn vẹn với non sông.
Lời người bên sông (Lê Bá Dương)
Đò lên Thạch Hãn ơi... chèo nhẹ
Đáy sông còn đó bạn tôi nằm
Có tuổi hai mươi thành sóng nước
Vỗ yên bờ, mãi mãi ngàn năm.
Cửa mở (Mạnh Khoa)
Cánh cửa sắt Hiền Lương đóng lại
Nuôi hờn căn mười mấy năm trời
Nay bỗng mở toang ra mở mãi
Quảng Trị đây rồi đất giải phóng ơi!
Đất Quảng Trị đất xanh tươi
Quân thù muốn chim trời không đến ở
Và muốn đây không có cỏ cây
Nhưng đã có chúng ta người giải phóng đứng đây!
Nơi đạn bom Mỹ dội đêm ngày
Làm đau cả vỏ dày trái đất
Nơi lịch sử đến kinh hoàng sự thật
Vẫn đêm đêm lấp lánh ánh trăng sao...
Nơi chảy vào những quyết tâm cao
Như Thạch Hãn - sức ba lòng... vô tận
Trận địa đây nóng bao tình bạn
Đang cùng ta tập kích đêm nay.
Biển miền Nam - lửa nhân dân nổi dậy
Toàn thắng đi bằng sức mạnh hôm nay
Khi vũ khí vật vô tri - bỏ lại
Và Ních Xơn - học thuyết cũng bay!
Cửa đã mở, xe ta vào Huế
Cửa miền Nam - Châu Á Đông Nam
Các dân tộc đi vào giải phóng
Đang cùng ta qua Quảng Trị miền Nam
Đường Quảng Trị, con đường thống nhất
Đường Mác - Lê - thẳng tiến tới tương lai
Đường trẩy hội những anh hùng bất khuất
Mang đoá hoa thơm dâng nhân loại ngày mai...
(Thành Cổ, tháng 11 năm 1972)
Cựu chiến binh làng (Nguyễn Trọng Luân)
Chúng tôi trở về từ nhiều chiến trường
Lại tay cuốc tay cày như thuở xưa ghi tên nhập ngũ
Chúng tôi lại ông tôi mày mày tớ tớ
Câu đồng chí thốt ra rất bất thình lình
Chúng tôi họp cựu chiến binh
Vợ con đun nồi nước vối
Chúng tôi ngồi bó gối
Tìm cách giúp nhau qua lúc đói nghèo
Chúng tôi ăn nói ồn ào
Hay hồi ức những điều cháu con không hiểu được
Nhưng người vợ chúng tôi thì ai cũng hiểu
Những đêm vết thương chồng trái gió trở giời
Chúng tôi kể cho nhau chuyện Quảng Trị năm bảy hai
Bạn tôi kể ở Tây Nam mùa khô kiệt nước
Có đứa ở xóm ngoài kể lũ miền Tây lặn ngụp
Mấy đứa trẻ hơn đau đáu nhớ Vị Xuyên
Làng tôi đỡ nghèo rồi con cháu sáng sủa hơn
Dù mẹ nó vẫn còng lưng hai vụ lúa
Dù Cha nó vẫn lên tàu ra thành phố
Kiếm thêm những buổi phụ hồ
Chúng tôi về từ khắp chiến trường xưa
Chẳng có ai say sưa thèm thuồng cấp chức
Người lính sau chiến tranh sống bằng đời thực
Gọi nhau họp cựu chiến binh
Một cuộc đời chìm đắm nổi nênh
Người lính chỉ sợ lãng quên quá khứ
Hội cựu chiến binh làng tôi có bao nhiêu ngày để nhớ
Là bấy nhiêu ngày nhớ máu đổ bên nhau
Chúng tôi hiểu giản đơn kẻ thù là kẻ nào
Dám xâm phạm cõi bờ tổ quốc
Dám động đến tự do độc lập
Ngang nhiên trút đạn bom xuống Tổ quốc mình
Cả những kẻ nhân danh đứng trên nhân dân
bòn hút máu xương mồ hôi nước mắt
Bòn rút tài nguyên đất nước
Bọn chúng là kẻ thù của nhân dân
*
Chúng tôi sống ở làng,
Chúng tôi chỉ là cựu chiến binh.
Đêm biểu diễn trên chốt (Nguyễn Thanh Kim)
Đêm biểu diễn cuối cùng. Không phông màn, không ánh sáng
chiến sĩ vây quanh khuôn mặt sáng hừng
bừng bừng sóng cát trong đêm
bây giờ kể anh nghe em còn nhớ rõ
Con sáo sang sông sổ lồng ngọn gió
theo tiếng hát bay xa, bay xa
đất đồng ta chấm ngọn phù sa
đất đồng ta ngạt ngào vụ mía
bãi dâu chín ửng nong tằm
mùa đến chim về nhặt thóc
ruộng bừa bùn ngấn
se se ngày nắng
bàn chân ngược dòng
giọng hát mẹ cha bao đời rung động
anh còn nhớ không...
Có ai ngờ đâu
trắng lạnh hàng kẽm gai
ngăn cách hai bên điểm chốt
những người lính Sài Gòn
kẻ ngồi người đứng
thắc thỏm không yên
như một sự vô tình
tiếng hát bên này bay sang bên ấy
Còn đâu bến sông thuyền về chật bãi
bàn tay hong lưới, khảm thuyền
còn đâu những vườn hồ tiêu nồng cay
thấm cùng vị cát
mẹ cha ta trôi dạt phương nào
còn đâu đứa em trai giặc bắt
màu áo rằn ri
sự giả dối ni-lông nhức đau tròng mắt
bây giờ. Tất cả. Còn đâu.
Từ đêm ấy tôi nghe tiếng hát
tiếc nỗi xa chưa nhìn tỏ mặt
tôi muốn trở về những gì ngỡ mất, ngỡ quên
Đêm chia tay. Người chính trị viên
nhắc mãi:
"Đó tâm sự người lính Sài Gòn mong mỏi
dãi bày trong lúc gặp riêng..."
Nhớ quá, anh à những ngày đầu Quảng Trị
và câu hát thuở nào thành kỷ niệm trong em.
(1974)
Dọc miền gió cát (Nguyễn Đức Mậu)
Đánh trận bốn năm ròng
Quân chưa kịp bổ sung
Người chưa ngày nghỉ phép
Vừa áo xanh rừng Lào
Đã bạc màu gió cát
Một Sư đoàn chủ lực
Giữa hai chiều chiến tranh
Núi cao rồi biển xanh
Chiếc lá và hạt cát
Gió Lào xô táp mặt
Cát phủ đầy hai vai
Không có mũ: đội trời
Không dép giày: chân đất
Ba lô chưa kịp phát
Gói võng làm ba lô
Quân phục còn trong kho
Chưa lành ta mặc rách
Súng đạn chưa kịp phát
Cứ đi rồi sẽ lo
Thuốc men chưa kịp phát
Cơn ốm chẳng nằm co
Không có nỗi đợi chờ
Như dòng sông phẳng lặng
Bàn chân không đến chậm
Cả Sư đoàn hành quân
Qua đèo Ngang, đèo Ngang
Cháy nỗi niềm thương nước
Qua Đồng Hới, Vinh Linh
Hố bom đào nhức mắt
Phải đi nhanh, đi nhanh
Kịp thời cơ đánh giặc
Sông miền Trung đầy nước
Đường miền Trung đầy người
Biển miền Trung đầy trời
Trời cao đầy tiếng hát
Hành quân về phương Nam
Xe vận tải nối hàng
Đuổi theo bàn chân đất
Nghìn chiếc mũ - khoảng trời
Đuổi theo bàn chân đất
Quân phục mới màu xanh
Đuổi theo màu áo bạc
Nóng lòng viên thuốc sốt
Đuổi theo cơn sốt rừng
Câu thơ nơi chiến trường
Bàn chân dồn cảm xúc
Sư đoàn hành quân gấp
Bước ngày chen bước đêm
Lá thư không dán tem
Nhờ giao liên chuyển hộ
Hòm thư của Sư đoàn
Giờ đổi thay con số
Trang thư nhoà nắng gió
Anh đã vào miền trong
Quân số chờ bổ sung
Đứng ngồi trên xe tải
Những tân binh trẻ măng
Đồng bằng chen bóng núi
Dọc con đường đỏ bụi
Hành quân và nhận quân
Giày dép gặp bàn chân
Gạo đã tìm cơn đói
Đạn đã nén đầy băng
Sư đoàn thêm lính mới
Ùn ùn xe vận tải
Làm kho lương, kho người
Quảng Trị nhấp nhô đồi
Đã hiện ra trước mặt...
Câu hỏi xoáy giữa trời gió cát:
Con sông có cầu sao không người qua?
Đoàn quân đi quành phía núi Trường Sơn
Để bàn chân vấp vào giới tuyến
Đất đai mang vết chém ngang người
Bàn chân vấp vào nỗi đau chia cắt
Ta gọi tên Tố quốc
Nước mắt dường chia hai
Ta gọi tên Quảng Trị
Gió cát tràn ngang môi
Đây Quảng Trị lần đầu ta gặp
Bom B.52 cắt dọc đội hình
Đất mọc nhiều cành gai, cỏ tranh
Ngọn gió đi qua xạc xào tiếng nói...
Ngọn gió hoang vu
Lia mình trên cỏ rối
Ngọn gió lang thang
Ném cát ngang trời
Có lúc gió đổi màu: gió xám
Thổi phừng phừng qua bãi cháy, vành đai
Đây Quảng Trị lần đầu ta gặp
Lớp rào gai xé vai áo rách
Lớp rào gai chăng vào mắt ta nhìn
Sao dây thép mọc loài gai độc
Dây thép xù lông nhím màu đen?
Những xóm mạc thành khu chiến lược
Những ruộng vườn cỏ dại xoá dòng tên...
Ta bước đi trên đất
Dưới cỏ non có mìn
Ta dầm chân trong nước
Thuốc độc xót bàn chân
Khoảng trời cao ta nhìn
Sắt thép rời đầy mắt
Trông vời ra biển xanh
Đen ngòm tàu chiến giặc
Vẫn đất trời, vẫn biển
Nhưng đất hoá chiến trường
Trời giăng triệu trái bom
Biển giập giờn pháo kích…
Lời trái bom:
Bom ở khắp trời, bom rơi khắp đất
Hãy đào những hố sâu không thể lấp đầy
Hãy đốt cháy cỏ cây tươi tốt
Đốt cháy tiếng chim
Đốt cháy tiếng gà
Cho Quảng Trị thành mặt trăng sa mạc
Hỡi con người ở hầm nằm đất
Da thịt các ngươi có nghĩa gì đâu
Ta muốn thổi bay đi nhiều lục địa
Ta muốn những ngọn đồi rơi xuống biển sâu
Ta muốn cuộc chiến tranh
Chẳng bao giờ chấm dứt
Tiếng bom trùm lên khắp ngả địa cầu
Dây thép gai:
Nếu nối những vòng dây thép gai nơi vành đai Quảng Trị
Hẳn sẽ dài hơn dải đất Việt Nam
Dây thép gai chia xóm, chia làng
Mọc trên đồi cao
Mọc trên triền cát
Mọc đất phương Nam
Đau lòng đất Bắc
Ta chẳng hiền như loài cỏ cây kia
Hoa nở gần ta: hoa mất đời hoa
Chim đậu xuống: chim không tiếng hót
Người chạm vào máu cứa đầu tay
Ta giam giữ đất đai, siết chặt vòng vây
Ta ngăn cách hoà bình
Ta chẳng có tương lai, quá khứ
Lời ta nói mọc gai vào đất đá
Sức con người không phá nổi ta đâu…
Những khẩu pháo:
Thường nhai đạn như nhai kẹo ngọt
Ôi đạn đồng mang sức mạnh của ta
Ta muốn gầm lên đốt trụi đất này
Bằng tiếng nổ kinh hoàng nhiều cỡ đạn
Giá mặt trăng vỡ thành mảnh vụn
Những ngọn đồi bay lên mặt trăng
Trời sẽ mất cây đa, thằng Cuội
Đất rỗng ra từng mảng, từng vùng.
*
Cái mảnh đất nối liền Nam - Bắc
Thành mảnh đất hai miền ngăn cách
Trái bom kia
Không phải của hai miền
Rào thép gai
Không phải của hai miền
Những bao cát ni-lông
Những hầm ngầm đúc sẵn
Không phải của hai miền
Những chiếc mũ đội đầu quân xâm lược
Những đôi giày viễn chinh ung nhọt phơi bày
Như dị dạng hiện hình trên mặt đất
Chúng sinh ra không phải ở nơi này...
(Quảng Trị, năm 1972)
Hoa phượng ở Đông Hà (Xuân Hoàng)
Trưa Đông Hà gió rú từng cơn
Đập ầm ầm vào những mái tôn
Thị xã đứng lên nhìn nắng trải
Như người thương binh nhìn da non
Hoa nhựa vùi trong những nách tường
Đỏ bừng dãy phượng toả nền son
Hố bom chi chít đồi Cam Lộ
Ái Tưt nhìn ra: trụi bóng đồn
Tưởng có thể nhìn vào Quảng Trị
Và từ Quảng Trị thấy Thừa Thiên
Thấy cả Việt Nam còn đánh Mỹ
Thấy thù, thấy bạn rõ ràng thêm...
Đất đây là vậy đấy: Đông Hà!
Nắng, gió, bom nào đốt được hoa
Giải phượng bên đường thành ngọn lửa
Tự mình thắp sáng một bài ca.
(5/1973)
Khúc khải hoàn của đất đai (Anh Ngọc)
I
Khúc hát đầu tiên là khúc hát của đất đai
Nhịp bảy, nhịp ba những bài ca lao động
Đất hoang dại bật mầm xanh sự sống
Tiếng rìu chen tiếng cuốc râm ran
Sớm nắng lên chiều đã lại mưa ngàn
Cánh dẻ rừng trôi theo dòng suối đổ
Làng đã mọc lên đôi bờ Cam Lộ
Nhớ những màu khoai lúa biếc ven sông
Cánh buồm trăng vời vợi sóng Ba Lòng
Nghe rậm rịch tiếng vồ nện đất
Những vụ gieo trồng
Những mùa hái gặt
Lửa bập bùng gà gáy giục sang canh
Người đi, người đi nhớ một sắc trời xanh
Câu hò cũ ngân dài da diết
Từ Đông Hà xuôi về Cửa Việt
Máu trộn mồ hôi con cháu nói ông cha
Đã làm nên Quảng Trị quê ta
II
Khúc hát trầm hùng, khúc hát ngân nga
Khúc hát của đất đai tím bầm chia cắt
Đau Quảng Trị là nỗi đau đất nước
Xé lòng ta đấy hỡi Hiền Lương
Mười mấy năm trời không một chuyến đò ngang
Người nhớ người, đất lại thương nhớ đất
Ôi những mái nhà tôn trong "khu trù mật"
Mênh mang gió bụi trưa hè
Bao cát, hầm sâu đè nặng cơn mê
Tiếng nện giày đinh, tiếng ầm ầm đập cửa
Đất có lửa chúng bắn vào ngọn lửa
Trời có mặt trời chúng che khuất mặt trời
Loang lổ rằn ri nhăn nhở những miệng người
Khuất sau miệng súng
Từ biển kéo lên, từ trên trời đổ xuống
Nhung nhúc bầy "cọp biển" "trâu điên"
Ái Tử, La Vang, Dốc Miếu, Cồn Tiên
Tên đất, tên làng biến thành tên cứ điểm
Câu hát đò đưa chỉ còn trong kỷ niệm
Chúng sơn nhãn hiệu USA
Chữ cái tiếng Anh ngang dọc những tường nhà
Phun thuốc độc vào những mùa hoa trái
Mồ mả ông bà vùi trong cỏ dại
Đất thành khăn ràng rịt vết thương người
Mỗi một hòn thấm một giọt máu rơi.
III
Ôi còn gì sâu bằng ruột đất
Một ngọn lửa ủ muôn đời chẳng tắt
Da diết âm thầm ngọn Lửa màu nâu
Gốc lại đâm cây, rễ lại bám vào
Mạch sống ứa nhựa dồn lên nhịp đập
Hồ bom đào hố bom lại lấp
Đốt hận đốt thù măng đã thành tre
Kịp buổi ta về tỏa lá xanh che
Cây lớn vội cho vừa tầm mắc võng
Mẹ Cam Lộ bao đêm dài trông ngóng
Con đã về hương dẻ cũng về theo
Nét cười nghiêng sau vành mũ tai bèo
Trong tay mẹ là mười tám năm trời xa cách
Đang rậm rịch những âm thanh chiến dịch
Bản hùng ca của núi rộng sông dài
Giành lấy đất đai, giữ lấy đất đai
Ơi tiếng hát
Như gió chuyển cây rừng biền triều lên dào dạt
Bốt dồn thù chới với giữa bao la
Ta ghếch họng trung liên trên cứ điểm Đông Hà
Nghe quanh mình bâng khuâng mùi cỏ mật
Là khi ngực ta lại áp vào ngực đất
Ta lẫn vào trong lá có rễ cây
Trùng điệp một màu xanh bủa vây
Người của đất lại bật lên từ đất
Khẩu súng bàn tay mênh mông tầm vóc
Trên ngọn Phu Lơ vời vợi đỉnh trời
Ta nhìn xuống dinh lũy kẻ thù như những thứ đồ chơi
Nặn bằng đất sét
Lịch sử đã rung chuông tấn tuồng xưa đã khép
Những căn cứ, chỉ khu rủ bóng cờ hàng.
Qua Đầu Mầu, Ái Tử đến La Vang
Cô gái Vân Kiều lại xuôi đường số 9
Cầu vừa bắc qua, thuyền vừa cập bến
Người về, người về, trên nền cũ ông cha
San hố bom sâu ta dựng lại nếp nhà
Cho mảnh trăng vàng lại về soi trước giậu
Cho nhịp chày lại xô câu hò giã gạo
Giành lấy đất đai, giữ lấy đất đai
Khúc hát cuối cùng vang suốt đến tương lai
Khúc khải hoàn của đất đai chiến thắng.
(24/5/1972)
Lại về bên bờ Thạch Hãn (Nguyễn Trọng Luân)
Lại về bên bờ Thạch Hãn
Tìm đâu thấy vạt cỏ lau
Lối cũ ngày xưa xuống bến
Nín thở mình bám vào nhau
Lại về bên bờ Thạch Hãn
Hoả châu rơi suốt trên đầu
Lính cũ dắt tay lính mới
Dặn dò nhau giọng nghẹn ngào
Bên kia sông là Thành cổ
Đồng đội chúng tôi đang chờ
Trong đêm sông bừng như lửa
Loang máu người vào người ra
Chúng tôi cởi trần như trẻ
Tắm sông vùng vẫy ngày nào
Chúng tôi vớt bao tiếng gọi
Bạn tôi chìm dưới trăng sao
Chúng tôi lên bờ Thạch Hãn
Lao vào trong đạn trong bom
Chưa kịp nhận ra bờ bãi
Bao chùm hoa đỏ trong đêm
Lại về bên bờ Thạch hãn
Mùa nay hoa phượng soi dòng
Chúng tôi soi vào ngày cũ
Nước thì xanh, trời thì trong
Chúng tôi soi vào mắt bạn
Gắp thời chia lửa cho nhau
Chúng tôi hái chùm phượng vĩ
Tháng tư này gửi về đâu?
Lại về bên bờ Thạch Hãn
Lớp sinh viên tuổi sáu mươi
Lại về với ngày Hoa Lửa
Bốn mươi năm rồi Quảng Trị ơi!
Kết nạp Đảng trên quê mẹ (Chế Lan Viên)
Giã mẹ ra đi kháng chiến bốn phương trời
Kết nạp Đảng, bỗng quay về quê mẹ!
Có phải quê hương gọi ta về đấy nhỉ?
Dặn dò ta, khuyên nhủ ta thêm
Trong buổi đầu, ta theo Đảng đi lên
Ngày vào Đảng đất trời như đổi khác
Những vật vô tri cũng làm rưng nước mắt
Đá sỏi cây cằn, sao bỗng thấy thiêng liêng?
Giọng nói quen nghe, màu đất quen nhìn
Bỗng chan chứa trăm điều chưa nói hết!
Tôi cúi đầu nghe, dặt dìu, tha thiết
Cây cỏ trời mây, kẻ mất người còn
Trong mơ hồ, trăm tiếng của quê hương
Tiếng mẹ bảo bên tai: "Con hãy nhớ
Bà con quê ta đói nghèo lam lũ
cuộc sống xưa như nước chảy mất dòng
Không ai thương như cỏ nội giữa đồng
Con chim bỏ trời quê ta đi xứ khác
Đất chẳng nuôi người, người không nuôi nổi đất
Chiếc khăn xanh mẹ bịt ở trên đầu
Đã từng che hai thứ tóc buồn đau
Mẹ trông ở đời con... Con hãy gắng
Con đi đi... Từ nay con có Đảng"
Tôi nhìn ra thấy máu thịt quê hương
Như đang dâng thành núi lại thành cồn
Ôi gió Lào ơi! ngươi đừng thổi nữa
Những ruộng đói mùa, những đồng đói cỏ
Những đồi sim không đủ quả nuôi người
Cuộc sống gian lao ít tiếng nói cười
Chỉ tiếng gió mù trời chen tiếng súng
Của đồn giặc mấy năm trời chiếm đóng
Đảng kính yêu! Tôi tìm Đảng giữa nơi này
Như chờ vang tiếng sét xé trời mây...
Tôi đứng trước Đảng kỳ, rưng mắt lệ
Phút mơ ước, sao thiếu hình bóng mẹ?
Giặc bao vây ngăn lối chặn đường
Thiếu cả gia đình ngay giữa đất quê hương!
Mẹ ơi! mẹ không là đồng chí
Nhưng Đảng kỳ đây chính là của mẹ
Đời khổ đau mẹ đứng dưới cờ này
Mẹ đói nghèo, hàng ngũ bên con đây
Mẹ xem, con mặc áo nâu sồng xưa mẹ mặc
Mai con hát khúc bình dân xưa mẹ hát
Đảng mến yêu, có phải mẹ giới thiệu con vào?
Từ buổi dạy con lòng thương ghét ban đầu
Tự quê mẹ nghèo, tự đời mẹ khổ
Tự giọt lệ khóc tù đi biệt xứ
Tự nắm cơm khô đưa cán bộ thoát làng
Từ tiếng thét căm thù vì giặc giã, vua quan
Tưởng như cả quê hương giới thiệu tôi vào Đảng
Rẫy bắp, vườn tiêu, bờ tre, bãi sắn
Những đồi tranh ăn độc gió Lào
Cả trại tù Lao Bảo chốn rừng sâu
Ôi tiếng đầu tiên gọi ta "đồng chí"
Là tiếng quê hương ấm lành Quảng Trị
Những đảng viên đầu tiên đứng sát bên tôi
Là bạn thuở nhi đồng áo vá cơm khoai
Tôi đứng dưới cờ, đưa tay tuyên thệ
Trên đất quê hương mang hình bóng mẹ
Ngỡ chừng như vừa sinh lại lần đầu
Đảng trở thành nơi cắt rốn chôn rau.
Nói chuyện với sông Hiền Lương (Tế Hanh)
I
Hiền Lương ơi!
Lần thứ hai tôi đến
Bốn năm qua
Như trải mấy cuốc đời
Dương liễu vươn cao gió quạt
Bạch đàn bóng mát nôi quanh
Ruộng bờ Bắc sum vầy vào hợp tác
Xưa cỗi cằn nay đất nở mùa xanh
Ruộng tốt bên kia sông thành khoảng trống
Ngọn lúa đau, cuộc sống mặt điêu tàn
Bến vắng bơ phờ cây rũ bóng
Những con đò tắt lối sang ngang
Em bé mồ côi qua bên ni sông với mẹ
Nay vào lớp bốn phổ thông rồi
Quyển sổ nhỏ rành rành dòng chữ kẻ:
Đêm mồng hai Mỹ Diệm giết cha tôi
II
Nhà thơ ơi!
Lần thứ hai anh đến
Bốn năm qua
Như lúc gặp ban đầu
Tôi chảy ngày đêm không nghỉ
Hai bờ Nam Bắc nhìn đau
Trời vẫn xanh một màu xanh Quảng Trị
Tận chân trời mây núi có chia đâu
Cờ Tổ quốc gọi tâm hồn trong gió
Như mặt trời rực đỏ như lấp lánh sao vàng
Bên kia sông không ra vàng ra đỏ
Cờ ba que hoen ố cả không gian
Trong lòng tôi mảnh trăng trong một nửa
Như trước đây, một nửa mở gương
Nhà thơ ơi, mắt anh chan chứa
Như trước đây, tình xứ sở quê hương.
(1959)
Xem thêm:
32 bài thơ về quê hương đất nước, thơ 4 chữ về quê hương
26 bài thơ lục bát về quê hương giúp bạn tìm về ký ức miền quê
41 câu stt quê hương bình yên - nơi chôn rau cắt rốn một đời
Thơ hay về Quảng Trị
Dưới đây là những bài thơ hay về mảnh đất Quảng Trị anh hùng mà bạn có thể tham khảo.
Một tên làng Quảng Trị (Phạm Ngọc Cảnh)
Qua rất nhiều tháng năm
hết sáng bình yên lại chiều binh lửa
lòng ta chốt giữ hai đầu
cái tên làng ở giữa
Ùa vào sâu niềm tưởng nhớ
cái ta chưa để ý một lần
cái không có tên trên bản đồ chiến sự
ai hơi đâu mà chép thêm vào lịch sử
lối rẽ vào làng in dấu chân
mà chiều qua trong một thoáng phân vân
đã chợt về nâng đỡ
Mẹ chẳng cố tình bắt ta lưu giữ
em không hề khuyên
không bát về dâng hương ngày giỗ kỵ
một tên làng Quảng Trị
suốt đời đâu dám quên
Ở với ta lúc vui lúc buồn
lúc suôn sẻ lúc cay đắng
không đòi trả ơn mà nghĩa nặng
không ràng buộc mà thân gần
không giao đãi ngọt ngào mà lặng thấu
làm vốn nuôi con làm quà tặng cháu
cái tên làng Quảng Trị ấy thôi
cái tên làng Quảng Trị đứng loi thoi
dọc bấy nhiêu trận mạc
trắng phau doi cát bồi.
(1984)
Chùm thơ viết ở Quảng Trị (Thanh Hải)
Hoa ở Quảng Trị
Trên hố bom xã Triệu Hoà
Có một cây mai
Hoa vàng rực
Dưới hố bom
Hoa rau muống tím nhạt
Lan xa... lan xa...
Trên hố bom, dưới hố bom
Cuộc sống vẫn đầy hoa
Đôi mắt
Kẻ thù đi rồi
Để lại trong em đôi mắt
Nhìn anh như những dấu hỏi của tâm hồn
Những dấu hỏi không to dần
Mà nhòa đi thành dòng nước mắt
Chảy ướt áo vai anh
Niềm tin yêu đem cho đôi mắt một màu xanh
Đất Quảng Trị!
Đất Quảng Trị chứa đầy mảnh đạn
Cát trắng hoen mảnh rỉ vàng khè
Ta đo được giá ngày chiến thắng
Qua hố bom chằng chịt miền quê.
Quảng Trị (Nguyễn Đình Xuân)
Ta uống cạn cơn mưa trong ly rượu nhỏ
Thấy mặn mồ hôi hạt gạo cháy gió Lào
Nghe đất cựa mình bật lên chồi cỏ
Cửa Việt tiếng sấm xôn xao.
Ba Lòng mặt sông nhảy bong bóng mưa rào
Tiếng ve âm âm đường Chín chiều ngược gió
Những tấm áo mưa đứng bên nấm mộ
Sau bao năm hương mới thắp lần đầu.
Nơi Thành Cổ thời đồng đội chia nhau
Viên gạch vụn đánh dấu ngày gặp lại
Những người chị đi qua thời con gái
Rót rượu cho ta nhớ ngày giỗ chồng.
Ta lặng im trước Trường Sơn mênh mông
Những ngôi mộ dở dang không hài cốt
Nước mắt còn rơi xuống đất
Ở đâu dấu chân trong rừng...
Ta về Quảng Trị (Nguyễn Minh Quang)
Đường đi Quảng Trị xa xa
Thoáng trông Đà Nẵng Sơn Trà bâng khuâng
Mây vờn trên đỉnh Hải Vân
Huế ơi ta đã mấy lần đến đây
Dòng Bến Hải bảy ngàn ngày
Vẫn không chia cắt đất này thành hai
Quê nghèo vươn tới ngày mai
Trường Sơn ôm ấp hình hài bể đông
Gió Lào cát xoáy mênh mông
Trèo lên Dốc Miếu nặng lòng nước non
Cổ thành Quảng Trị hoàng hôn
Bao hồn liệt sỹ vẫn còn phiêu diêu
Đông Hà chẳng có người yêu
Để nghe răng rứa rừng chiều lao xao
Chào em cô giáo vùng cao
Duyên tình dang dở sóng chao tháng ngày
Ta về Quảng Trị hôm nay
Bỗng rưng rưng nhớ những ngày chiến tranh
Vết thương đau nhói chưa lành
Trường Sơn ngun ngút các anh yên phần
Ta về Quảng Trị tình thân
Trúc Sơn Trang quán sắc xuân dâng trào
Nỗi niềm mong mỏi khát khao
Cầm tay nhau thấy dạt dào niềm vui!
Tháng Tư về Quảng Trị (Nguyễn Lãm Thắng)
Chúng mình về Quảng Trị nghe anh
Em nghiêng vai hái màu sương Thành Cổ
Soi bóng Thạch giang biêng biếc lòng xanh
Nghe tim reo cháy mùa hoa phượng nở
Anh cùng em về Cửa Tùng, Cửa Việt
Con sóng nghìn năm mơn trớn gọi bờ
Có gì rất xanh phía chân trời thao thiết
Như môi chạm môi ngọt ý mong chờ
Chim gọi mùa vui ngợp tràn Dốc Miếu
Lời yêu gọi tình hò hẹn Vĩnh Linh
Cầu Hiền Lương níu bàn chân thương nhớ
Nghe hút xa như ai gọi tên mình
Tháng Tư em đưa anh về Quảng Trị
Môi em hanh hao một vốc gió Lào
Nắng đổ lửa thách chúng mình... ừ nhỉ?
Mắt Đông Hà lúng liếng phố… yêu nhau!
Mạ (Võ Quê)
Thời thơ ấu con thường bên mạ
Cha dạy con mẫu tử tình thâm
Mạ thương con biển hồ lai láng
Trời gió mưa bên ướt mẹ nằm
Rồi Quảng Trị gió Lào rát mặt
Mạ bán buôn, con bếp núc dần quen
Con học mạ tấm lòng nhân hậu
Dẫu chợ đời tráo trở, bon chen
Khi khôn lớn con dọc ngang tù ngục
Mạ thường về trong giấc mơ con
Cơm muối sả, tập tàng, rau đắng...
Chợt ngọt thơm theo bóng mạ cơ hàn
Thành gia thất con nhờ cậy mạ
Gom lá đào nhen bếp lửa chiều đông
Mạ lặng lẽ chăm hai thằng cháu nội
Thương con dâu thiếu sữa xót lòng
Chừ con sáu mươi, mạ trên chín chục
Lại chắt chiu giữa Huế quê nhà
Mạ đầu bạc tóc con chen sợi trắng
Con nguyện cầu mạ đừng vội đi xa
Con cầu nguyện cho con hoài bên mạ
Như ngày xưa cơm búng cơm mem
Và... chẳng may mạ về phương ấy
Xin hẹn ngày con, mạ đoàn viên!
Về Quảng Trị (Lê Đàm)
Hôm nay về Quảng Trị
Nơi mảnh đất uy hùng
Anh dũng mà kiên trung
Oai linh cùng bất tử…
*
Hôm nay về Quảng Trị
Nơi mảnh đất uy hùng
Máu lửa lò thép nung
Luyện tôi đời chiến sĩ…
*
Hôm nay về Quảng Trị
Nơi mảnh đất uy hùng
Hun đúc hồn núi sông
Việt Nam ngời muôn thuở…
*
Trước Tượng đài Thành cổ
Lòng thành dâng nén hương
Tôn kính và biết ơn…
Với những người hy sinh
Chẳng ngần ngại máu xương
Sức trẻ cùng tuổi xuân
Cả cuộc đời hiến dâng
Vì non sông Tổ quốc
*
Hoa Đăng dòng Thạch Hãn
Thắp hương hồn anh linh
Nước mặc trầm thăm thẳm
Ủ phần đời các anh....
*
Hôm nay về Quảng Trị
Bao cảm xúc trào dâng
Đài Tổ Quốc Ghi Công
Đời đời luôn ghi nhớ…
Về miền đất đỏ Gio Linh (Nguyễn Văn Trình)
Về miền
đất đỏ Gio Linh
chang chang
nắng trải thênh thang vùng đồi
bạt ngàn lau trắng, chồi xanh
mây vờn đỉnh núi
bồng bềnh chiều rơi
sắc trời xanh biếc chơi vơi
mơn man
ngọn gió đầy vơi nỗi niềm
nhớ miền đất đỏ đau thương
một thời, lửa đạn chiến trường nơi đây
Về miền
đất đỏ Gio Linh
dặm dài đồi dốc uốn quanh
mênh mông
trang trại cây xanh ngút ngàn
cà phê ngan ngát hương thơm
màu hoa nhuộm trắng núi đồi bao la
cao su, rừng vẫn chưa già
ngân nga gió hát, chiều tà tựa tranh
lá xanh mơn mởm, đậm đà sức vươn…
mùa tiêu trĩu quả sau vườn
hạt tiêu bát ngát sân phơi ven đường
vào mùa thu hoạch, đền ơn người trồng
chiều về lặng ngắm rừng thông
ngắm hoàng hôn, ngắm sắc hồng xa xa
xôn xao chào đón ngày mùa quê ta
Về miền
đất đỏ Gio Linh
vít rượu cần mền môi dịu ngọt
men rượu say, hay tình em say !?
chếnh choáng tình, chếnh choáng em
thôn nữ hát, bên vò rượu cần quấn quýt
khúc nhạc du dương
lay động lòng người
trời gió lộng, mây giăng tràn nương rẫy
hoang hoải chiều, nhuộm tím lối em về
hương rừng ngây ngất đam mê
lao xao gió, lao xao núi đồi Gio Linh…
Lời yêu Quảng Trị (Đỗ Thành Đồng)
Tôi về Quảng Trị hôm nay
Tìm trong cát trắng dấu tay lặng thầm
Đan chen từng ngón em cầm
Bao nhiêu sỏi đá tan dần trong tôi
Nhớ ngày đỏ thắm đôi môi
Em cho tôi nắng trên đồi La Vang
Nhớ đêm nóng hổi khoai lang
Bên cha Ái Tử bên nàng ái ân
Ba Lòng vẫn một lòng dân
Rừng xuôi đập Trấm nuôi quân tháng ngày
Nghe hồn Thạch Hãn gió lay
Vết thương Thành Cổ cứ quay quắt lòng
Tôi về Quảng Trị chiều đông
Bốn mươi năm cũ còn chong dưới đèn
Đông Hà chưa lạ đã quen
Ngát hương thơm thảo say men bạn bè
Thì thầm em nói tôi nghe
Lời yêu Quảng Trị cứ nhè nhẹ ngân
Tôi ngồi trong cõi văn nhân
Ngoài trời Quảng Trị tiếng xuân gọi mời.
Bài thơ ngắn về Quảng Trị
“Vùng đất lửa” Quảng Trị là nơi diễn ra chiến tranh ác liệt, là nơi chứng kiến nỗi đau chia cắt hai miền Nam - Bắc, là nơi thấm đẫm máu đào của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến trường kỳ, hào hùng của dân tộc. Cùng với thời tiết khắc nghiệt mà có lẽ khắp dải đất hình chữ S không nơi nào sánh bằng đã tôi luyện con người nơi đây trở nên kiên cường, chịu khó nhưng cũng rất cởi mở và ân tình.
Miệt mài sương rụng (Nguyễn Lãm Thắng)
Ơi Quảng Trị! Ta về Gio Linh ngắt
Một loài hoa hoá máu ở trong hồn
Em Dốc Miếu chờ ta nơi dốc quỷ
Đêm Sa Lung khuya rít gió căm hờn.
Dòng thương (Tuệ Thiền)
Qua trăm ngược nghìn xuôi
Chưa nơi nào như thế:
Đá cũng đẫm mồ hôi
Nghỉ lưng bờ Thạch Hãn
Nên chẳng có gì lạ
Khi chúng mình hơi khô
Lạ: giữa đời ô trọc
Vẫn trong xanh dòng thơ…
Nụ cười em lắng đọng
Những nỗi niềm quê hương
Mười năm ta thiền định
Còn bâng khuâng dòng thương.
Qua Ái Tử nhớ Chúa Tiên (Võ Văn Luyến)
Phương nam hành. Phương nam hành
Chúa tiên dừng ngựa đất lành là đây
Trấn dinh chọn một chỗ này
Trăm niềm mơ ước đổi thay đất trời
Rộng dài sông núi ta ơi
Con Hồng cháu Lạc muôn đời hiển danh
Gian lao lên thác xuống ghềnh
Lửa tâm vẫy gọi hùng anh dựng cờ
Non bồng nước nhược nên thơ
Nghĩ trong bá tánh ấy nhờ lòng dân
Nghìn sau dựng tháp báo ân
Thỉnh người về giữa ba quân reo hò
Đêm qua chiêm bao cánh cò
Trắng trời linh hiện. Thơm tho mấy miền.
Ba Lòng trong ta (Xuân Liệu)
Mời em về Ba Lòng quê anh
Ngắm dòng sông trong tím chiều nỗi nhớ
Em thấy không sông nồng nàn hơi thở
Như tình anh sâu đậm đến muôn đời
Lắng trong tim em nghe sóng ru hời
Như tiếng mẹ của một thời kháng chiến
Đò ngang dọc bao lần xao xuyến
Mẹ đưa quân, chia củ sắn lùi
Ba Lòng trong ta sâu thẳm bồi hồi
Nơi chiến khu ẩn mình trong sương sớm
Ở nơi đây bao phong trào đã lớn
Yêu quê mình, yêu quá Ba Lòng ơi!
Khe Su, Đá Nổi một thời
Làng An còn đó rạng ngời niềm tin
Anh đưa em đến quê mình
Quân đoàn kháng chiến bóng hình khắc ghi
Đi Ba Lòng nơi yêu thương hò hẹn
Đưa ta về với bè bạn Chiến khu
Trong nắng chiều em ngân khúc hát ru
"Bến quê ai đọng" Chiến khu ta về
Ba Lòng đó một miền quê
Triền Ngô xanh ngát lối về thơm hương
Ta về đó những yêu thương
Miền quê kháng chiến vấn vương ân tình.
Tình khúc Sa Lung (Nguyễn Hữu Thắng)
Bên này vút ngọn tre xanh
Bên kia trầm mặc rặng bần soi gương
Sa Lung nối sóng Hiền Lương
Hiền Lương vỗ nhịp vấn vương Cửa Tùng
Ngày xuân
Gió thoảng
Mưa phùn
Bạn từ phía biển lên cùng phố đông
Hẹn hò một thoáng Sa Lung
Thoáng thôi mà ngỡ sống cùng bao năm
Chuyện dài nốt nhạc, câu văn
Chuyện đời uẩn khúc, trở trăn, xa gần…
Sa Lung lặng lẽ dòng xanh
Nông sâu ai biết, thác ghềnh ai hay
Mạch nguồn nước chảy về đây
Mặt sông phẳng lặng gương này chung soi
Tình sông trầm tích ngàn đời
Sa Lung ấm áp lòng người ngày xuân.
Thơ về người con gái Quảng Trị
Vùng đất Quảng Trị nắng lắm, mưa nhiều đã sản sinh ra những người con gái kiên cường, mạnh mẽ, vượt lên hoàn cảnh.
Con gái Quảng Trị (Hồ Ngạc Ngữ)
Nghe nói dòng sông Thạch Hãn sâu
Tìm em trong nỗi nhớ thương đầu
Anh qua chỉ thấy làn sương ảo
Lãng đãng lòng quê những sắc màu
Anh gặp, nghe em nói giọng Nam
Xa quê, quen giọng chẳng chung miền
Như con chim hót trong trời rộng
Vẫn giữ lòng "miềng" tiếng dịu êm
Con gái Cổ thành như thành cổ
Miệng cười, nhưng mắt có cười đâu!
Vẫn lo nghèo khó trong đời thực
Vẫn sợ lòng người những vực sâu
Đôi khi anh thấy mình như bão
Nhưng biết quê 'miềng' chịu bão lâu
Nên lòng anh dịu dàng như gió
Đứng giữa trăm năm đợi chuyến tàu...
Con gái Quảng Trị (Sưu tầm)
Tô chút son hồng đôi môi mùa hạ
Em bỗng dưng như đã lớn rồi
Buộc mái tóc dài kẻo bay lơi lả
Những chú bướm vàng cứ lượn theo đuôi
Là con gái, em nghe lời mẹ dặn
Tiếng quê hương Quảng Trị mặn mà
Đừng đổi giọng chanh chua, chát đắng
Dẫu trong lòng không thích người ta!
Mảnh đất quê nghèo cày lên sỏi đá
Phải hiểu lòng cây lúa lên xanh
Dẫu có đi về nơi xứ lạ
Đừng mất tình quê trong bóng thị thành
Con gái Quảng vẫn là con gái Quảng
Vẫn nhớ những lời mẹ dặn ngày xưa
Bề ngoài lạnh lùng, bên trong lãng mạn
Lỡ yêu ai rồi vẫn đợi dưới mưa.
Xem thêm:
46 bài thơ hay về phụ nữ xưa và nay, thơ về vẻ đẹp phụ nữ Việt Nam
68 bài thơ về con gái hay và ý nghĩa nhất
60 câu ca dao tục ngữ thành ngữ về phụ nữ - lời gửi gắm từ cha ông xưa
Thơ hay bằng tiếng Quảng Trị
Những bài thơ bằng phương ngữ Quảng Trị sẽ giúp người đọc hiểu thêm những nét đặc trưng về truyền thống văn hóa đặc sắc của vùng đất này.
Tuổi thơ ơi, chừ khuất mãi (Ngọc Hồ)
Nếu kỷ niệm tuổi thơ đong đếm được
Kiếm mô ra đủ nốống cấm, trẹt, tràng
Để đợng hết những cuộc cười trận khóóc
Sung sướng, nhọọc nhằn, tươi đẹp, hoang mang?
…Có một bựa tui mò theo tiếng rế
Pheng cỏ khô bấp trúng đực tắn mù
Cũng có bựa chặt bông gòn 2 lẻ
Chơi căng cù quất trúng trán cảy u.
Nhiều bựa trưa eng tam tui khôông ngủ
Mò ra khe bên rọọng, nác vàng
Chặn khe lại tát bầy cá trắng
Được ngảo đầy toàn cá đại chàng chang.
Có nhiều bựa đi đuổi keo chự bắp
Gặp mưa rào trút xuống biết mần răng
Bơ lấy liềm bích tranh dựng đợ
Một cấy lều một chắc ở, thêng thang.
Nhớ nhích buổi chự bò chơi xán đất
Chia 2 phe đánh trận xáp lá cà
Khi xong trận thằng mô cũng nhớp
Lấm lòa lấm luện nhận khôông ra.
Cũng thiệt nhớ bựa đầu tiên đi họọc
Đứng vùng vằng bị cha truết vô khu
Khi quen lớp bạn bè ôi răng loạn
Hết bắn bi lại chơi cột, chơi ù.
Ngày 3 bựa, hết 2 toàn khoai sắn
Sắn cổ bưa, tới sắn lát, khoai chen
May còn có dưa môn keng mít
Cứu cả nhà qua đói nhiều phen.
Có bựa nớ cha dòm soong sắn lát:
“Mạ mi ơi! Răng ăn cực ri hè?”
Mạ giả đò quay người qua rót nác
Để lén chùi đôi mắt ướt hoe hoe…
Ngày tiếp ngày mòn tay cán cuốc
Lưng còng côi rọọng ló nương khoai
Có nhiều bựa ngó đồi tranh trắng muốt
Tui âm thầm lo sợ tương lai.
…Ôi những tháng năm khôông gần nhưng chưa ngái
Cứ theo tui về trung chớc chiêm bao
Quê nhà ơi, tuổi thơ ơi, chừ khuất mãi
Để mỗi lần nhớ lại, rọt nao nao…
Răng rựa eng (Ngọc Hồ)
Lâu hung rồi cù phải khung eng
Răng biệt xứ lộ mô mu miền miến
Mần chi mô đói queo hi nên chuyện
Mạ cheng veng hấn cù điện khung bây.
Lâu hung rồi cọ phải khôông eng
Nghe hộ trạo eng vất nương đi mần biển
Nác mên môông mà eng khung biết lội
Mạ quay cuồng ăn ngủ chi mô.
Lâu hung rồi chơ phẩy chi eng
Cơn mít eng lôông trước cươi
Trúc ngã, lọi ngang qua mấy mùa bạo lụt
Rứa mà chừ côi đọt trấy cũng sây.
Lâu hung rồi chơ chi nữa eng
Răng eng khung về một lần chò thỏa
Út trôông eng, Mạ khóoc bù loa
Mồ mả cha miềng chờ eng, cơn cỏ héo
Heo hút xóm Cồn lưa chi trữa sạ mơi.
Ca dao, thành ngữ, tục ngữ về Quảng Trị
Ca dao, thành ngữ, tục ngữ về Quảng Trị là kho tri thức vô cùng phong phú, góp phần quan trọng tạo nên bản sắc riêng cho vùng đất này.
- Nem chợ Sãi, vải La Vang
- Khoai quán Ngang, dầu tràm Đại Nại
- Gạo Phước Điền, chiêng Sắc Tứ
- Khoai từ Trà Bát, quạt chợ Sông
- Cá bống Bích La, gà Trại Lộc...
- Ai về Đông Hà, ai qua Cam Lộ
Ai về Gia Độ, ai đến Gio Linh
Ai về Triệu Phong Quảng Trị quê mình
Cho em nhắn gởi chút tình nhớ thương. - Ai về Bích La Đông khỏi lòng đau xót ruột
Ai về An Hoà khỏi hậm hực thù Tây
Mồ mả cha ông hắn cho xe xới, xe cày
Bao nhiêu oan hồn nước mắt nghĩ lại trăm đắng nghìn cay căm thù. - Sông Hiền Lương bên bồi, bên lở
Cầu Hiền Lương bên nhớ bên thương
Bao giờ giặc Mỹ hết phương
Bắc Nam sum họp con đường vô ra. - Câu đối cụ Phan, chữ nghè Đàn.
- Bắp Ba Lòng mênh mông bát ngát,
Nước sông Thạch Hãn dào dạt trong xanh.
Xa quê thương nhớ bao tình,
Nhớ sông, nhớ núi, nhớ mình nhớ ta.
- Nước Ba Lòng trong xanh rào rạt,
Ruộng Hải Thành ngào ngạt lúa vàng.
Quê ta tươi đẹp, giàu sang,
Vì quân Mỹ Ngụy nên xóm làng quạnh hiu. - Mẹ bồng con ra ngồi Ái Tử,
Gái trông chồng đứng núi Vọng Phu.
Bao giờ nguyệt xế, trăng lu,
Nghe con chim quyên kêu mùa hạ, biết mấy thu gặp chàng. - Nước Đá Hàn hòa trong hòa mát,
Bãi Cồn Cờ, nhỏ cát dễ đi. - Ru em, em théc* cho muồi,
Để mẹ đi chợ, mua vôi ăn trầu,
Mua vôi chợ Quán chợ Cầu,
Mua cau Nam Phổ, mua trầu chợ Dinh.
*théc: ngủ - Ốc gạo Thạch Hãn
Mật rú Bát Phường
Chén rượu Hà Trung
Mắm ruốc Cửa Tùng
Mắm nêm Chợ Sãi. - Chạc đa, cổ trối
→ Lý sự cùn, (người) không biết lý lẽ. - Trủi mụi tràm vàng
→ Làm việc miệt mài, không thấy trời đất. - Quạt chợ Sòng, có bống Bích La
Tôm đồng Mai Lĩnh, gạch ngói Trí Bưu. - Gạo Phước Điền, chiêng Sắc Tứ
Chợ Ngô Xá nón lá Kệ Văn (Văn Quỷ). - Chớp ngã Cồn Tiên, mưa liền một trộ.
Quảng Trị - "Mảnh đất bom cày, đạn xới" - đã hồi sinh, đang dần khởi sắc từng ngày. Con người nơi đây với ý chí kiên cường, nghị lực, không chịu khuất phục đã làm nên mảnh đất thân thương nhưng vô cùng kiên trung bất khuất, rất ồn ào nắng gió nhưng mà sâu nặng nghĩa tình. Những bài thơ hay, ca dao, tục ngữ, thành ngữ về Quảng Trị đã góp phần thể hiện sự tự hào, nêu cao tinh thần tiếp nối truyền thống cách mạng của các thể hệ cha anh đi trước.
Đừng quên cập nhật liên tục những bài viết mới nhất, hấp dẫn nhất tại VOH Sống đẹp.