Thấy một người làm việc gì đó nhiều lần nhưng vẫn thất bại, người ta thường nói “Quá tam ba bận”. Cùng VOH giải thích “Quá tam ba bận” là gì, có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống cũng như trong tình yêu.
Giải thích “Quá tam ba bận” là gì?
“Quá tam ba bận” là câu thành ngữ khá quen thuộc với người Việt và thường xuyên được sử dụng trong cuộc sống hàng ngày. Trong tiếng Trung, “Quá tam ba bận” là 事 不过 三 (shì bù guò sān) và có nguồn gốc từ Tây Du Ký của Ngô Thừa Ân.
Câu thành ngữ có ý nghĩa là khi làm một việc nào đó, đã làm đi làm lại đến lần thứ 3 mà cảm thấy không ổn, vẫn hỏng, vẫn không thành công thì bạn nên dừng lại. Không nên để nó xảy ra quá 3 lần, thay vào đó nên suy nghĩ và tìm cách hiệu quả hơn. Với hướng giải thích này, “Quá tam ba bận” thường được dùng để nhắc nhở, khuyên nhủ con người không được dây dưa, lôi thôi quá nhiều, phải biết dừng lại đúng lúc để chấn chỉnh.
Bên cạnh ý nghĩa này, thành ngữ “Quá tam ba bận” còn có thể được hiểu là “lần thứ ba may mắn”, tiếng Anh là Third time lucky. Tức là sau 2 lần thất bại, lần thử thứ 3 sẽ có cơ hội thành công. Với cách giải thích này, nó thường được dùng để bày tỏ niềm hy vọng, an ủi, động viên và có nét tương đồng với cụm từ “bất quá tam”, tức là không thế thất bại quá 3 lần.
Như vậy, tùy vào tình huống, chủ ý của người dùng mà thành ngữ “Quá tam ba bận” có thể có nét nghĩa khác. Tuy nhiên, ý nghĩa nhắc nhở con người nếu đã lặp đi lặp lại nhiều lần mà không có kết quả thì nên biết dừng lại được nhiều người chấp nhận và sử dụng hơn cả.
Trong từ điển thành ngữ, tục ngữ Việt Nam, khi muốn chỉ một việc nào đó lặp đi lặp lại nhiều lần mà không có kết quả, người xưa cũng có câu:
- “Năm lần bảy lượt”: chỉ việc lặp đi lặp lại nhiều lần mà vẫn không đạt kết quả như mong đợi.
- “Năm tao bảy tiết”: sự việc lặp đi lặp lại nhiều lần mà thường không toại nguyện người trong cuộc.
Xem thêm:
170 tục ngữ, thành ngữ tiếng Trung Quốc hay và ý nghĩa thâm thúy
23 câu ca dao tục ngữ thành ngữ về ý chí nghị lực giúp rèn luyện tâm tính con người
20 thành ngữ tiếng Anh về sự cố gắng, nỗ lực hay và ý nghĩa nhất
Bài học từ thành ngữ “Quá tam ba bận”
Thông qua việc giải thích “Quá tam ba bận” là gì, có ý nghĩa gì chúng ta có thể rút ra 2 bài học. Một là không nên cố chấp, phải biết tiến biết lùi, dừng lại đúng lúc. Hai là không bỏ cuộc quá sớm, không sợ thất bại đồng thời tìm cách để đạt được mục tiêu.
Biết tiến biết lùi, biết dừng lại đúng lúc
Đối với bất cứ việc gì, khi đã cố gắng nhiều lần mà vẫn không nhận được kết quả như mong muốn thì chúng ta phải biết dừng lại, không nên mù quáng tiến về phía trước. Tùy vào tình huống mà dừng lại có những ý nghĩa khác nhau. Hoặc là chấm dứt, từ bỏ hẳn hoặc là nhìn lại để tìm ra vấn đề, chấn chỉnh, tìm một phương pháp hiệu quả hơn.
Không sợ thất bại, nỗ lực và tin vào bản thân
Thực tiễn chứng minh, con người có thể đạt được mục tiêu, hoàn thành ước mơ, thành công sau rất nhiều, rất nhiều lần thử. Thomas Edison từng thất bại hàng ngàn lần trước khi phát minh ra bóng đèn điện cho nhân loại. Michael Jordan đã bị loại khỏi đội bóng rổ của trường trung học nhưng nỗ lực và sự kiên trì đã giúp ông trở thành một huyền thoại. Đến nay, Harry Potter của J. K. Rowling đã bán được hơn 600 triệu bản, được dịch ra 80 ngôn ngữ nhưng không phải ai cũng biết nó từng bị 12 nhà xuất bản từ chối….
Cho nên, bạn không bao giờ biết được bản thân sẽ thành công vào thời điểm nào, sau bao nhiêu lần thất bại… nếu không thử. Chỉ biết rằng, nếu bỏ cuộc thì chắc chắn sẽ chẳng còn gì.
Giá trị của sự nỗ lực, kiên trì cũng từng được ông cha ta công nhận và dùng để cổ vũ thế hệ sau: “Luyện mãi thành tài, miệt mài tất giỏi”, “Có chí thì nên”, “Thua keo này ta bày keo khác”… Vì vậy, “Quá tam ba bận” không chỉ đơn thuần khuyên ngăn con người phải biết điểm dừng mà nó còn là lời nhắc nhở về việc học hỏi, cải thiện sau mỗi lần vấp ngã, kịp thời sửa chữa và tìm ra con đường phù hợp, hiệu quả hơn. Bởi đôi khi, bạn thất bại không phải là do bản thân không có khả năng mà bởi chưa nhìn ra vấn đề, chưa biết rút kinh nghiệm, mất niềm tin hay bỏ cuộc quá sớm…
Xem thêm:
140 stt động lực trong công việc, cap truyền động lực trong cuộc sống
8 cách giúp bạn tôi luyện ý chí và những câu stt hay về ý chí
60 danh ngôn, câu nói hay về ước mơ hoài bão của con người trong cuộc sống
Quy tắc “Quá tam ba bận” trong tình yêu và cuộc sống
Áp dụng thành ngữ “Quá tam ba bận” vào cuộc sống, tình yêu như thế nào? Dưới đây là một số quy tắc được nhiều người nhắc tới khi bàn về vấn đề này.
Trong tình yêu
- Phải chủ động bắt chuyện quá 3 lần, có lẽ bạn và người đó không thuộc về nhau.
- Trong một mối quan hệ, có thể xuống nước níu kéo, nhưng dù quan trọng đến mấy cũng đừng vượt quá 3 lần.
- Yêu đến mấy cũng đừng giả ngơ quá 3 lần.
- Trong hoạn nạn, 3 lần vắng mặt thì người yêu cũng trở thành người dưng.
- Sau 3 lần hỏi về chuyện công khai mối quan hệ, nếu nhận được câu trả lời “chưa tới lúc” thì bạn không có người yêu.
Trong cuộc sống
- Hỏi một chuyện 3 lần, nếu người khác không trả lời thì tức là họ không muốn. Hãy tự tìm hiểu.
- Người nhờ giúp không công 3 lần, từ lần thứ 4 trở đi có thể được xếp là lợi dụng.
- Không nên nhận phần thiệt về mình quá 3 lần.
- Bất cứ việc gì, trì hoãn 3 lần cũng đều không tốt.
- Thất hứa 1 lần là sơ suất, 2 lần là tuổi trẻ, 3 lần là không có năng lực.
Qua phần giải thích ý nghĩa thành ngữ “Quá tam ba bận” của VOH Sống đẹp, có thể thấy trong bất cứ vấn đề gì, ngoài việc biết điểm dừng, có giới hạn thì nhìn nhận sự việc, sửa chữa, cải thiện hay kiên trì, nỗ lực cũng đóng vai trò rất quan trọng. Do đó, chúng ta phải sáng suốt, linh hoạt và đặc biệt là ghi nhớ những bài học ý nghĩa này để áp dụng vào thực tiễn.